25η ΜΑΡΤΙΟΥ 1821

ΔΙΠΛΗ ΕΟΡΤΗ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ.

ΔΟΞΑ, ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΑΙΩΝΙΟΝ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΝ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ-ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ.

ΟΡΚΟΣ ΠΙΣΤΕΩΣ ΤΩΝ ΡΩΜΗΩΝ/ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΙΑ ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΤΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ΠΡΟΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΑΠΑΡΑΓΡΑΠΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ. 

α. Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου (25η Μαρτίου)

Την 25ην Μαρτίου, οι απανταχού της γης ενσυνείδητοι Έλληνες, εορτάζουν την διπλή εορτή, η οποία ξυπνάει τις μνήμες μας Χριστιανικώς, με τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και Εθνικώς, με τον Επανευαγγελισμό του Γένους των Ελλήνων.

Το διάταγμα με το οποίο καθορίστηκε η επέτειος του διπλού εορτασμού κατά την 25ην Μαρτίου κάθε έτους, υπογράφηκε την 18ην Μαρτίου 1838 από τον τότε Υπουργό Εσωτερικών Γλαράκη. ΄Ετσι, 17 έτη μετά την Εθνεγερσίαν και 10 έτη μετά την ίδρυση του Νέου Ελληνικού Κράτους, καθιερώθηκε ο διπλούς εορτασμός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και της Εθνικής Επαναστάσεως του 1821.

Το μεγάλο γεγονός του Ευαγγελισμού:

-Αποτελεί το θαύμα των θαυμάτων και φέρνει σε ολόκληρο το ανθρώπινο γένος τις πιο ευχάριστες ειδήσεις, το όντως ευ-άγγελμα από κτίσεως κόσμου

-Είναι το αποκεκρυμμένο απ’  αιώνων μυστήριο, για την κατανόηση του οποίου χρειάζεται πίστη, εδραία και τεθεμελιωμένη και όχι γνώση δια του πεπερασμένου ανθρωπίνου νοός.

Ακούμε κατά τους χαιρετισμούς της Θεοτόκου, κι’ εμείς συνεπαρμένοι από αυτό το μυστήριον αναβοούμε με πίστη:

«Χαίρε Εσύ που χώρεσες σαν δοχείο την Σοφία του Θεού, Χαίρε Εσύ που απέβης το Ταμείον της Προνοίας του Θεού».

Το γεγονός του Ευαγγελισμού:

-Υπερβαίνει κάθε ανθρώπινον λογισμόν και ανασύρει τους βυθισμένους στην άγνοια ανθρώπους.

-Προκαλεί κατάπληξη ακόμη και στους Αγγέλους, οι οποίοι θεωρούντες τον Θεόν ως απρόσιτον, τον βλέπουν τώρα προσιτόν σε κάθε άνθρωπο.

Η Αειπάρθενος Θεοτόκος Ευαγγελιζομένη έλαβε την χάρι να συμφιλιώσει το ανθρώπινο γένος με τον Δημιουργό Θεό. ΄Ανοιξε τον Παράδεισο για να εισάγη σ΄ αυτόν, όλη την αφορισθείσα Αδαμιαία φύση.

Χαίρε ύψος δυσανάβατον ανθρωπίνοις λογισμοίς. Χαίρε βάθος δυσθεώρητον και Αγγέλων οφθαλμοίς».

Στον Ευαγγελισμό, η Παναγία «αξιώθηκε» ν΄ ακούσει από τον ΄Αγγελο το «Χαίρε κεχαριτωμένη», ότι της αρμόζει η τέλεια χάρη, γιατί με την υπακοή της στο θέλημα του Θεού, δεν είχε κανένα κοινό με την αμαρτία, είχε καθαρίσει την θέλησή της από κάθε ρύπο φθάνοντας στην ύψιστη τελείωση ούτε ταράσσεται από τα λόγια του Αγγέλου, όπως ακριβώς δεν ενοχλούνται τα μάτια από το φως και η ημέρα από τον ήλιο, γιατί γνωρίζει καλά πως σκοπός του ανθρώπου είναι να ενωθεί με τον Θεόν... 

Το μεγαλείο και η πρωτοφανής αρετή της Παναγίας «εκάλυψε τον ουρανό και ξεπέρασε τον χορό των Αγγέλων.  Ενώ οι ΄Αγγελοι, τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ στέκονται γύρω από τον Θεό και δέχονται τις θείες ακτίνες Του, η Παναγία δεν δέχεται κάποια θεία λαμπρότητα και δόξα αλλά την ίδια την υπόσταση του Θεού μέσα της. Γι’ αυτό η Παναγία τοποθετείται ψηλότερα από τις αγγελικές δυνάμεις. Είναι η «Τιμιωτέρα των Χερουβείμ και ενδοξοτέρα ασυγκρίτως των Σεραφείμ». (Νικ. Καβάσιλα, Λόγος εις την Κοίμησιν, Ν. Νέλλα, η Θεομήτωρ).

Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου:

Είναι η χρυσή στιγμή του Θεού, συνταιριασμένη με την χρυσή στιγμή του κόσμου, ο χρόνος του Κτίστη-Θεού ντυμένος στον χρόνο του κτίσματος, όπου ξεδιπλώνεται η σωτήρια Βουλή Του. Ο Θεός γίνεται Ιστορία και ο άνθρωπος χωρεί στην αιωνιότητα !

β. Ο Επανευαγγελισμός του Γένους των Ελλήνων.

Αλλά την 25ην Μαρτίου εορτάζομεν και τον Επανευαγγελισμόν του Γένους των Ελλήνων.

Λέγοντες Ευαγγελισμόν ενός ΄Εθνους εννοούμε το ευ-άγγελμα, τα χαρμόσυνα νέα, την ευλογία του ΄Εθνους, από τον Θεόν ή τους Διακόνους Αυτού (Άγγελοι, Προφήτες, Απόστολοι, Πατέρες, Αρχιερείς), όπως το ΄Εθνος:

-Αποτινάξει ζυγόν δουλείας και ανακτήσει την Ελευθερίαν του.

-Αναλάβει Οικουμενική αποστολή διαδόσεως του Λόγου του Θεού τουτέστιν εξανθρωπισμού της Οικουμένης.

-Εκτελέσει ό,τιδήποτε διαταχθεί από τον Θεόν («Τάδε λέγει Κύριος»).

Το Ελληνικόν ΄Εθνος, από της ιστορικής εμφανίσεώς του, ευαγγελίσθηκε τρεις φορές:

1ος: O Mυστικός Ευαγγελισμός Προ Χριστού.

Το Έθνος των Ιώνων/Ελλήνων ή Ιαβανών (κατά την Παλαιά Διαθήκην), δια του Μεγάλου Αλεξάνδρου:

.Κατέκτησε  όλα τα έθνη του τότε γνωστού κόσμου, όχι μόνον δια της στρατιωτικής του ισχύος, αλλά και πνευματικώς, προπαρασκευάσας την Οικουμένη, ώστε να δεχθεί τον Λόγον του Αληθινού Θεού.

.Γίνεται ο πνευματικός διδάσκαλος του Κόσμου. Αυτό το κολοσσιαίο έργο του εξανθρωπισμού της Οικουμένης ήταν αποτέλεσμα της θείας θελήσεως καθ΄ όσον η θεία Πρόνοια, κατά τον  Άγιον Νεκτάριον,

«…αναδεικνύει τον Αλέξανδρο τον Μακεδόνα έτερον Ιησούν του Ναυή, ίνα υποτάξει πνευματικώς τα ΄Εθνη και προπαρασκευάση αυτά δια της σοφίας και επιστήμης, μεταδίδων εις αυτά το Ελληνικόν πνεύμα... όπως δια της φιλοσοφίας το Ελληνικόν ΄Εθνος συνδράμη και συντελέση εις την πλήρωσιν της θείας βουλής και αναμορφώσεως και αναπλάσεως του ανθρωπίνου γένους » (Περί Αθανασίας Ψυχής και Μνημοσύνων, σ. 73-74).

Το ότι ο χαρακτήρ του Ελληνισμού είναι Θεόμορος και Οικουμενικός, πιστοποιείται από αναρίθμητα ιστορικά στοιχεία και μαρτυρίες. Ενδεικτικώς αναφέρονται :

«Σε ένα μικρό λαό, δόθηκε άλλοτε από Θεού η εντολή να δημιουργήσει τις βάσεις και τις αρχές κάθε ανθρώπινης προόδου. Και ο λαός αυτός είναι ο Ελληνικός» (Βλάσιος Πασκάλ, 1623-1662, Επιφανής Γάλλος φιλόσοφος και φυσικομαθηματικός).

«Δεν υπάρχει τίποτε εις τον Ελληνικόν Πολιτισμόν που να μην φωτίζει τον δικό μας Πολιτισμό» (Will Durant,  Παγκόσμια Ιστορία Πολιτισμού, Εκδ. Αφοι Σπυροπούλου, σ. 6).

«...Η Ελληνική φιλοσοφία προπαρασκευάζει προοδοποιούσα τον υπό Χριστού τελειούμενον... Εδόθη δε αύτη προηγουμένως τοις ΄Ελλοισιν πριν ή ο Κύριος καλέσαι τους ΄Ελληνας. Επαιδαγώγει δε αύτη το Ελληνικόν, ως ο Νόμος τους Εβραίους, εις Χριστόν» [Κλήμης, Στρωματείς, 6, 8 ΒΕΠΕΣ, 8 (202) 33/Ι5, ΒΕΠΕΣ, 7, 245].

2ος:  H Διάδοση της Χριστιανικής Πίστεως.

Το Ελληνικόν ΄Εθνος ευλογείται δια δευτέραν φοράν, όταν ο Κύριος αποκαλύπτει Εαυτόν στους προγόνους μας, και τους αναθέτει το έργον της διαδόσεως του Λόγου Του.

«…Ελήλυθεν η ώρα ίνα δοξασθή ο Υιός του ανθρώπου» (ΙΩΑΝΝ: 12/20-24).

«Οι θείοι λόγοι του Σωτήρος, μας λέγει ο ΄Αγιος Νεκτάριος, όταν του ανήγγειλαν ότι εζήτησαν να τον ιδούν οι ΄Ελληνες, τώρα εδοξάσθη ο Υιός του ανθρώπου είχαν ένα βαθύ νόημα. ΄Ηταν λόγοι προφητικοί, πρόβλεψη μελλοντικών γεγονότων. Οι ΄Ελληνες αυτοί, ενώπιον του Χριστού, ήσαν αντιπρόσωποι ολόκληρου του Ελληνικού ΄Εθνους. Στην παρουσία τους διέκρινε και ανεγνώρισε ο Ιησούς το ΄Εθνος, στο οποίο επρόκειτο να δοθεί η ιερή παρακαταθήκη για την διαφύλαξη χάριν της ανθρωπότητος» (Άγ. Νεκτάριος, Περί Ελληνικής Φιλοσοφίας ως προπαιδείας εις τον Χριστιανισμόν, σ. 15).

Αλλωστε, είχε προηγηθεί, κεκρυμμένως, η Θεία Βουλή του Κυρίου για τους ΄Ελληνες. Πότε συνέβη αυτό;

Ο Ιησούς διδάσκοντας την παραβολήν του αμπελώνος λέγει εις το ακροατήριον: «Δια τούτο σας λέγω, ότι θα αφαιρεθεί από σας (εννοεί τον Παλαιό λαό Ισραήλ), η βασιλεία του Θεού και θα δοθεί σε ΄Εθνος το οποίον θα αποφέρει τους καρπούς της ...» (ΜΑΤΘ: 21/43).

Και αφού ο Λόγος του Θεού ουδέποτε εκπίπτει, ποιο ήταν το ΄Εθνος, το οποίον επροφήτευσε και ευλόγησε τότε ο Ιησούς; Ποιο έθνος απέφερε τους καρπούς της Βασιλείας του Θεού;

Ήταν το Ελληνικόν Έθνος, διότι:

ØΜε όχημα την Ελληνική γλώσσα, ο Χριστιανισμός διεδόθη στα πέρατα του κόσμου.

ØΗ Ελληνική φιλοσοφική σκέψη απετέλεσε το πνευματικό εργαστήρι του Λόγου του Θεού, στο οποίον έγινε η επεξεργασία, επαλήθευση και διατύπωση των δογμάτων της Ορθόδοξης Χριστιανικής πίστεως (Χριστιανική Θεολογία).

ØΣτην Ελληνική/Ρωμαίϊκη Αυτοκρατορία («Βυζάντιο») συγκροτήθηκαν Οικουμενικές Σύνοδοι, οι οποίες θέσπισαν τα Δόγματα της Παγκόσμιας Χριστιανικής Πίστεως (Ορθοδοξία). Μισή χιλιετία αργότερα, βρέθηκαν οι Σχίστες της πίστεως (αιρετικοί παπικοί και πολυκέφαλοι διαμαρτυρόμενοι/προτεστάντες) που αμφισβήτησαν  και απέρριψαν τα καθολικώς παραδεδεγμένα Δόγματα της Ενιαίας (Ορθόδοξης) Εκκλησίας.

ØΤο Ελληνικόν Εθνος, αξιώθηκε να μεγαλουργήσει με την Αυτοκρατορία του, δώρο από τον Τριαδικό Θεό, επί 1000 περίπου χρόνια.

ØΣτην Ελληνική Αυτοκρατορία γεννήθηκαν, θαυματούργησαν και πέθαναν πλείστοι ΄Αγιοι και μάρτυρες της Χριστιανικής πίστεως.

ØΚαθ’ ομολογίαν των αιρετικών παπικών:

«Οι ΄Ελληνες είναι οι πρωτότοκοι της Χριστιανικής Εκκλησίας, υιοί και Πνεύμα Θεού εστίν το λαλούν εν αυτοίς» (ομολογία Βενετών το 1438, μετά παρακολούθηση θείας λειτουργίας Ορθοδόξων Ελλήνων από την οποία έμειναν άφωνοι – Ιστορία Βυζαντινή, Δούκας, σ. 213).

ØΗ Ελλάς προετοιμαζομένη και αναζητούσα την χάρι είναι ήδη έργον της Χάριτος (Ηθική και Θρησκ. Εγκυκλ., τ. 5ος, 1964, σ. 653).

3ος: H Eθνική Επανάσταση της 25ης Μαρτίου 1821.

Με την πτώση της Πόλης μας αφαιρέθηκε η δόξα που είχε δοθεί στο Ελληνικό ΄Εθνος, ως κορύφωση του Δευτέρου Ευαγγελισμού (όπως είχε γίνει πολύ παλαιότερα με τον παλαιό λαό Ισραήλ) και η Ελλάς παρεδόθη στο σκοτάδι τεσσάρων αιώνων δουλείας στους Οθωμανούς.

Όμως, το γένος των Ελλήνων, χαλυβδούμενο μέσα στις σκληρές και μακροχρόνιες δοκιμασίες της Οθωμανικής σκλαβιάς, μετανοεί και δια τούτο ο Θεός αναγγέλλει και πάλι, δια του Αρχιεπισκόπου Παλαιών Πατρών Γερμανού, την απόφασή Του να ελευθερώσει το Γένος από τους Τούρκους.

«Πολυαγαπημένοι μας αδελφοί, ο Κύριος ο οποίος ετιμώρησε τους πατέρες μας και τα τέκνα των, σας αναγγέλλει δια του στόματός μου το τέλος των δακρύων και των δοκιμασιών... Στρατιώται του Σταυρού, ότι καλείσθε να υπερασπισθείτε είναι αυτό τούτο το θέλημα του Ουρανού.  Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος να είσθε ευλογημένοι  και συγκεχωρημένοι από πάσας τας αμαρτίας σας» [Διακήρυξη του Γερμανού προς τον κλήρον και τους πιστούς επαναστάτας, η οποία εξεφωνήθη εντός της μονής των Αδελφών της Λαύρας του όρους Βελιά την 8ην ^/20ην Μαρτίου 1821].

Αυτή η Τρίτη Ευλογία του Θεού από τον Αρχιερέα Γερμανό (και οι ιερείς κατά τους Πατέρες δεν λέγουν τα εαυτών, αλλά μεταφέρουν τα ρήματα του Κυρίου), αποτελεί το νέον ευάγγελμα, της Εθνικής Παλιγγενεσίας, τον Επανευαγγελισμό του Ελληνικού ΄Εθνους.

Έτσι εφθάσαμε στην Εθνική μας Επανάσταση του 1821.

γ. Τα αίτια της εκρήξεως της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821;

Βασικώς, συνοψίζονται σε τρία (3):

1ον/. Η διατήρηση του αδιασπάστου της Εθνικής Συνειδήσεως των Ελλήνων.

Η ζωή του Ελληνικού ΄Εθνους δεν διεκόπη την αποφράδα ημέρα της 29ης Μαϊου 1453. Η απελευθερωτική δάδα του Γένους είχε ανάψει, κατά τρόπο ακατάληπτο από τους αχνούς του αίματος των μαρτύρων-υπερασπιστών της Κωνσταντινουπόλεως. Αυτό το αίμα των Ελλήνων/Ρωμηών, την συντηρούσε κατά την διάρκεια της μακραίωνης δουλείας. Τούτο προκύπτει από πάρα πολλά ιστορικά στοιχεία. Θα αρκεσθούμε σε δύο, τα οποία θεωρούμε από τα πιο χαρακτηριστικά:

α/. Στην απάντηση του Κολοκοτρώνη προς τον Άγγλο ναύαρχο Χάμιλτον, ο οποίος προσεφέρθη να μεσολαβήσει προς συμβιβασμό με τους Τούρκους: 

«Αυτό Καπετάν ΄Αμιλτον δεν γίνεται ποτέ. Ελευθερία ή Θάνατος. Εμείς ποτέ συμβιβασμό δεν εκάμαμεν με τους Τούρκους. Αλλους έκαψε, άλλους εσκλάβωσε με το σπαθί, και άλλοι καθώς εμείς εζούσαμε ελεύθεροι από γενεά σε γενεά. Ο Βασιλεύς μας εσκοτώθη, καμμία συνθήκη δεν έκαμε. Η φρουρά του είχε παντοτινό πόλεμο με τους Τούρκους και δύο φρούρια ήσαν πάντοτε ανυπότακτα».

Σε ερώτηση του Χάμιλτον περί ποίου Βασιλέως, ποίας φρουράς και ποίων φρουρίων ομιλεί, απήντησε: «Η φρουρά του Βασιλέως μας είναι οι λεγόμενοι κλέφται, τα φρούρια η Μάνη, το Σούλι και τα Βουνά».

β/. Στο εγερτήριο σάλπισμα του Αλέξανδρου Υψηλάντου της 24ης Φεβρουαρίου 1821, αναφέρονται μεταξύ των άλλων:

«Ας καλέσωμεν λοιπόν εκ νεόυ, ω ανδρείοι και μεγαλόψυχοι ΄Ελληνες την Ελευθερία εις την κλασσικήν γην της Ελλάδος.  Ας συγκροτήσωμεν μάχην μεταξύ του Μαραθώνος και των Θερμοπυλών. Ας πολεμήσωμεν εις τους τάφους των Πατέρων μας, οι οποίοι δια να μας αφήσωσιν εις την Ελευθερίαν, επολέμησαν και απέθανον εκεί. Το αίμα  των τυράννων είναι δεκτόν εις την σκιάν του Θηβαίου Επαμεινώνδου και του Αθηναίου Θρασυβούλου, οίτινες κατετρόπωσαν τους Τριάκοντα Τυράννους, εις εκείνας του Μιλτιάδου και Θεμιστοκλέους, του Λεωνίδου και των τριακοσίων οίτινες κατέκοψαν τοσάκις αναριθμήτους στρατούς των βαρβάρων Περσών, των οποίων τους βαρβαρωτέρους και ανανδρωτέρους απογόνους πρόκειται εμείς σήμερον να εξαφανίσωμεν εξ ολοκλήρου».

Και επισφραγίζει ο Κων. Παπαρρηγόπουλος:

«Η Εθνότης διετηρήθη τοσούτον αναλοίωτος καθ΄ όλον το διάστημα της Οσμανικής Κυριαρχίας, ώστε δυνάμεθα να είπωμεν ότι το Εθνος το διενεργήσαν την τελευταίαν επανάστασιν ουδαμώς, κατά τα συστατικά αυτού, διέφερε του ΄Εθνους, το οποίον ηναγκάσθη να υποκύψει εις τον ζυγόν. Το ΄Εθνος του 1821 ήτο το αυτό ΄Εθνος του 1453» (Κ. Παπαρρηγόπουλου, Ιστορία του Ελληνικού Εθνους, τ. 5ος, σ. 356). 

2ον/. Η ψυχική σύσταση και ο χαρακτήρ του ΄Ελληνος πατριώτου.

Τα βασικά γνωρίσματα του χαρακτήρος του ΄Ελληνος τα οποία διετηρήθησαν κατά την ιστορικήν πορείαν του, και επιβίωσαν με την Χάριν του Θεού, μέσα από τα διαχρονικά ελαττώματά του, είναι τα εξής:

α/. Η φιλοπατρία (Πατριωτισμός).

Δια τον Ελληνα η φιλοπατρία είναι η πρώτη αρετή. Ανέκαθεν ο ΄Ελλην θεωρούσε την υπεράσπιση, την ασφάλεια και την ακεραιότητα της πατρίδος του ως ένα από τα ελάχιστα  άμα και μέγιστα χρέη του.

«Εις οιωνός άριστος, αμύνεσθαι περί πάτρης» (ΟΜΗΡΟΣ)

«Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερον εστιν η Πατρίς και σεμνότερον και αγιώτερον και εν μείζονι μοίρα και παρά Θεοίς και παρ’ ανθρώποις τοις νουν έχουσι» (ΣΩΚΡΑΤΗΣ)

β/. Το φιλελεύθερον και ανυπότακτο πνεύμα του.

Η Ελευθερία εκπηγάζουσα από τον εσωτερικό κόσμο του ΄Ελληνος και χωρίς να συγχέεται με την αχαλίνωση ακράτεια, την ασυδοσία και τον σύγχρονο πολιτικοποιημένο (ψευδο) φιλελευθερισμό, ακεραιούτο στην έκφραση και τους τρόπους ζωής των Ελλήνων. Στέρηση αυτής της Εθνικής Ελευθερίας σήμαινε απώλεια των αγαθών και αξιών (πολιτικών-ηθικών-κοινωνικών), τα οποία αποτελούσαν διαρκείς στόχους των Ελλήνων στην μακραίωνα ιστορία του πολιτικού και κοινωνικού βίου τους.

Επειδή τα κορυφαία αγαθά της πολύμορφης Ελευθερίας ήσαν συνδεδεμένα με την ύπαρξη του ΄Εθνους, για τον λόγο αυτό, υπήρξαν διαχρονικώς καθολικές ή τοπικές του Γένους αντιστάσεις, με αμέτρητες εκατόμβες στον βωμό της Ελληνικής Ελευθερίας.

γ/. Η Ορθόδοξη πίστη του.

Μέσα από την Ορθόδοξη Εκκλησία, συντηρήθηκε το φρόνημα και το ηθικό του σκλαβωμένου λαού και διαφυλάχθηκαν οι Εθνικές παραδόσεις. Ποτέ δεν έπαψαν να ελπίζουν οι ΄Ελληνες, ότι κάποτε ο Θεός τους, Τον Οποίον επίστευαν ως Τον Μόνον Αληθινόν Θεόν, θα ευδοκούσε για την αποτίναξη του Οθωμανικού ζυγού.

Με το ακλόνητο και απροσπέλαστο ανάχωμα της Ορθοδόξου Πίστεως (παρά τα κατά καιρούς ρήγματα και τις αλλαξοπιστίες, τους βιαίους εξισλαμισμούς και τους επώδυνους συμβιβασμούς ακόμη και εθελούσιους εξισλαμισμούς), συγκρατήθηκαν αδιάσπαστοι οι κοινωνικοί ιστοί και δομές του Γένους, με αποτέλεσμα η Εκκλησία συμπάσχουσα με τους πάσχοντες δούλους, να προετοιμάσει το ΄Εθνος μαζί με τις άλλες δυνάμεις του, για την Επανάσταση του 1821.

δ/. Η φιλοσοφική τάση τού Έλληνος (αποτέλεσμα του φιλελευθέρου πνεύματος).

Ο ΄Ελλην όντας φιλελεύθερος, έβλεπε ότι ακόμη και οι φιλοσοφικές αναζητήσεις του για την οντολογική αλήθεια, προσέκρουαν στην αλλοδοξία και το βαρβαρικό πνεύμα του κατακτητού. Ήταν αδύνατο λοιπόν, να δεχθεί επί μονίμου βάσεως  και χωρίς αντιρρήσεις την παρουσία, του πνευματικού βαρβαρισμού των Τούρκων που αποτελούσε ανάχωμα και ανυπέρβλητον εμπόδιον στις φιλοσοφικές αναζητήσεις του.

ε/. Ο Φιλόδοξος, πολυμήχανος και δημιουργικός χαρακτήρ του ΄Ελληνος.

Σε καθεστώς δουλείας, παύει κάθε φιλοδοξία και εμποδίζεται κάθε ελεύθερη δημιουργία. Έτσι, ο ατίθασος πολυμήχανος και δημιουργικός ΄Ελλην διαπιστώνοντας τις προθέσεις και ανιχνεύοντας τον χαρακτήρα του κατακτητού, ανέμενε την ευκαιρία για να απαλλαγεί από εκείνους που έθεταν φραγμούς στα κοινωνικά του οράματα, στις επαγγελματικές του φιλοδοξίες, στις πνευματικές του δημιουργίες, αφού όσα έπραττε ευρισκόμενος υπό ζυγόν, διηθούντο, ηλέγχοντο και έπρεπε να τυγχάνουν της εγκρίσεως του απολίτιστου, μονόχνωτου και αλλόδοξου Ασιάτη τυράννου.

Ο ΄Ελληνας ήταν αδύνατο να δεχθεί επ’ άπειρον την Τουρκική τυραννία, να αφομοιωθεί ή να μεταλλαχθεί, έστω,  από τον βάρβαρο, άπιστο, αιμοσταγή και απολίτιστο Τούρκο.

3ον/. Ο Ελληνο-Χριστιανικός Πολιτισμός στηριζόμενος στην ιδέα του Θεανθρωπισμού.

α/. Ο ΄Ελλην από την φύση του ρέπει προς την φιλαλληλία και την αυτοθυσία χάριν των άλλων. Έτσι το Γένος μας πρώτον, ανεγνώρισε ότι πέραν του ηρωϊσμού υπάρχει η θυσία για τον συμφυλέτην αδελφόν και η αγάπη για τον συνάνθρωπο. Αυτή η ανθρωπιστική ιδέα της θυσίας που χαρακτηρίζει τους ΄Ελληνες,  για άλλους λαούς είναι ακατάληπτη.

β/. Διά της Χριστιανικής πίστεως, υπέρ της οποίας εμάχοντο, οι ΄Ελληνες, και υπό την σκέπην της Παναγίας μας, καθαίρεσαν την αλαζονείαν της Ανατολής, εταπείνωσαν τους Βαρβάρους του Βορρά, εξουθένωσαν την ματαιοδοξία της αιρετικής Δύσεως και απεμάκρυναν την δουλικότητα του Νότου.

Όλα αυτά συνέβησαν διότι, ο  Ελληνισμός εχάρισε στην ανθρώπινη ψυχή τον ανδρισμόν και ο Χριστιανισμός την καρδιακήν/ευαγγελικήν αγάπην.

Να γιατί  δεν αφιστάμεθα της πραγματικότητος όταν λέμε πως το πνευματικό μεγαλείο του ΄Εθνους μας, συνίσταται από δύο κυρίως πράγματα:

1/. Το Αδούλωτον Ελληνικόν Πνεύμα.

2/. Την Εδραία και Τεθεμελιωμένη Χριστιανική (Ορθόδοξη)  Πίστη.

Οι ΄Ελληνες υπομένοντας και επιμένοντας, με καρτερικότητα, παρά τις χιλιάδες βιαίων και μη, εξισλαμισμών, έφθασαν στον κατάλληλο καιρό, και κατάφεραν, μετά από πολλές δοκιμασίες, να αποτινάξουν τον ζυγό του κατακτητού, γιατί πίστευαν πως αγωνίζονται, εκτός των άλλων, για τους αδελφούς τους συνέλληνες και ότι στον αγώνα τους είχαν την βοήθεια του Δικαιοκρίτη Θεού και την προστασίαν της υπερμάχου Στρατηγού, της Υπεραγίας Θεοτόκου.

δ. Ο χαρακτήρας και το αληθινό νόημα της Επαναστάσεως του 1821;

1/. Πολλοί «Ιστορικοί» και μελετητές, βλέπουν στην Επανάσταση του 21 οικονομικά συμφέροντα, ιστορικές νομοτέλειες και ταξικούς αγώνες, εναντίον των κοτζαμπάσηδων και των δημογερόντων. Όλοι αυτοί μιλάνε για την απομυθοποίηση της Ιστορίας μας, στηριζόμενοι στην υλιστική ερμηνεία της, δια της διεθνιστικής θεωρίας του Μαρξισμού.

Αποτελεί βαρυτάτη ύβρι για τον αγώνα της Εθνικής ανεξαρτησίας, η θεωρία του «Ιστορικού υλισμού». Ύβρι για τους τότε άρχοντες και τον Ελληνικό λαό.

Οι ευκατάστατοι Μωραΐτες προεστοί, με τα όποια μελανά σημεία Εθνικο-Οικονομικο-Θρησκευτικής συμπεριφοράς, και αν τους κρίνουμε, κατά την διάρκεια της μακραίωνης δουλείας των Ελλήνων, ουδέποτε θα ετίθεντο επικεφαλής ενός αγώνος που θα εστρέφετο εναντίον τους. Και ο λαός δεν θα επολέμει  υπό τας διαταγάς εκείνων τους οποίους θα ήθελε να εξοντώσει. Διότι ποιοί ήσαν οι οπλαρχηγοί καθ’ όλην την διάρκειαν του αγώνος; Αυτοί οι «Κοτζαμπάσηδες», οι «αιμοπόται του ραγιά», οι «τουρκολάτρες», όπως τους αποκαλούν κάποιοι ανιστόρητοι «Ιστορικοί» της Επαναστάσεως.

Οι Δεληγιάννηδες στα Λαγκάδια και την Καρύταινα, οι Παπατσώνηδες στην Τριφυλλία, οι Σισίνηδες στην Ηλεία, οι Παπαδιαμαντόπουλοι στην Αχαΐα, οι Νοταραίοι και οι Ρέντηδες στην Κορινθία, οι επίσκοποι, ο ΄Ανθιμος Ελών και ο Βρεσθένης Θεοδώρητος και τόσοι άλλοι προεστοί και εκκλησιαστικοί ηγέτες!

Αυτούς τους νοικοκυραίους του Μωριά, χαρακτηρίζουν ως εχθρούς όχι των Οθωμανών αλλά του εαυτού τους!!

Υπήρξαν βεβαίως, και εξαιρέσεις, μερικές κηλίδες στην Ιστορία μας, κατά την διάρκεια της δουλείας των 400 χρόνων και της μετεπαναστατικής περιόδου Εθνικής Ανασυγκροτήσεως . Αυτές χάθηκαν μέσα στον πάναγνο καθολικό ξεσηκωμό και θα είχαν εξαφανισθεί ΟΡΙΣΤΙΚΩΣ εάν δεν εφρόντιζε το Σύστημα να τις διατηρεί μέχρι τις ημέρες μας, θέτοντάς τες αν όχι υπεράνω των ηρώων και μαρτύρων της Εθνικής Επαναστάσεως τουλάχιστον στην ίδια μοίρα και κατηγορία.

Οι παραπάνω αμαύρωσαν τους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες της Ρωμηοσύνης τόσον κατά την προεπαναστατική περίοδον όσον και της αμέσως μετά την Ελληνική Επανάσταση, αποτελούντες διαχρονικόν ονείδειον παράδειγμα προς αποφυγή και μη επαναλήψεως των σφαλμάτων (ακόμη και Εθνικών  εγκλημάτων) του παρελθόντος (Νενέκος, Κοραής. Μαυροκορδάτος, Κωλέτης, Μιαούλης (πυρπολητής της Ελληνικής Ναυαρχίδος κατ’εντολήν των Αγγλογάλλων, Μαυρομιχαλαίοι δολοφόνοι του Καποδίστρια,κ.α.)

Η Επανάσταση του 1821 ήταν ένας καθολικός ξεσηκωμός του Γένους, ήταν Εθνικοαπελευθερωτική Εξέγερση, ήταν Εθνική Επανάσταση «Για του Χριστού την πίστη την Αγία και της Πατρίδος την Ελευθερία!».

2/. Αποδεικτικά στοιχεία – Μαρτυρίες για τον Εθνικόν χαρακτήρα της Εθνικής εξεγέρσεως των Ελλήνων.

Υπάρχουν πλείστα . Σταχυολογούμε μερικά:

α/. Η Α΄ Εθνική  Συνέλευση της  Επιδαύρου διακηρύσσει : «Ο κατά των Τούρκων πόλεμος ημών μακράν του να στηρίζεται τις αρχάς τινάς δημαγωγικάς και στασιώδεις... είναι πόλεμος Εθνικός πόλεμος ιερός του οποίου μόνη αιτία είναι η ανάκτησις των δικαίων της προσωπικής ημών ελευθερίας, της ιδιοκτησίας και της τιμής, τα οποία από ημάς μόνον η σκληρά και απαραδειγμάτιστος των Οθωμανών τυραννία, επροσπάθησε με βία να αφαιρέσει και εντός του στήθους ημών να τα πνίξη».

β/. Και την πρωτοχρονιά του 1822, η ίδια Εθνική Συνέλευση κηρύσσει την Εθνική ανεξαρτησία «Εν ονόματι της Αγίας και αδιαιρέτου Τριάδος. Το Ελληνικόν ΄Εθνος το υπό την φρικώδη Οθωμανικήν δυναστείαν, μη δυνάμενον να φέρη τον βαρύτατον και απαραδειγμάτιστον ζυγόν της τυραννίας και αποσείσαν αυτόν με μεγάλας θυσίας, κηρύτει σήμερον δια των νομίμων παραστατών του, εις Εθνικήν συνηγμένων Συνέλευσιν, την πολιτικήν αυτού ύπαρξιν και ανεξαρτησίαν».

γ/. Ο Λόγος  του στρατηγού Θ. Κολοκοτρώνη προς τους νέους εις την Πνύκα (Εκφωνήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 1838 στην Πνύκα και πρωτοδημοσιεύτηκε στις 13 Νοεμβρίου 1838 στην αθηναϊκή εφημερίδα «Αιών», που εξέδιδε ο ιστορικός Ιωάννης Φιλήμων):

«Όταν αποφασίσαμε να κάνουμε την Επανάσταση δεν συλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα, ούτε πως δεν έχομεν άρματα, ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τις πόλεις, ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε: «Που πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιτοκάραβα βατσέλα», αλλά ως μια βροχή έπεσε σ΄ όλους μας η επιθυμία της Ελευθερίας μας και όλοι, και οι κληρικοί, οι προεστοί και οι καπεταναίοι, και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την επανάσταση.

δ/. Τα Απομνημονεύματα Μακρυγιάννη.

«Παίρναν οι Τούρκοι μιαν πέτρα και βαίνον εις το μέτωπον και στ’ άλλο χέρι το σπαθί και κάμαν πλήθος γερούσια αναντίον των Ελλήνων και όλο σκοτώνοντας χωρίς να βάλουν αποτέλεσμα. Ότι τότε οι ΄Ελληνες ορκίστηκαν να δουλέψουν δια θρησκεία και πατρίδα και δεν τους κόλλαγε μολύβι, ούτε σπαθί».

«Και όσο αγαπώ την πατρίδα μου, δεν αγαπώ άλλο τίποτας. Νάρθη ένας να μου πη ότι θα πάγη ομπρός η πατρίδα, στέργομαι να μου βγάλη και τα δυό μου μάτια. Ότι και αν είμαι στραβός και η πατρίδα μου είναι καλά με θρέφει. Αν η πατρίδα μου είναι αχαμνά, δέκα μάτια νάχω στραβός θε νάμαι. Και η πατρίδα είναι πάνω από το βασιλειά, γιατί όταν χαθή η Πατρίδα  μου ούτε αυτός μ΄ έχει υπήκογόν του, ούτε εγώ βασιλέα».

ε/. Η Διακήρυξη του αρχιεπισκόπου Πατρών Γερμανού προς τον κλήρον και τους πιστούς της Πελοποννήσου (Μονή των αδελφών της Λαύρας, 17 ή 8/20 Μαρτ. 1821).

στ/. Η Διακήρυξη αρχιεπισκόπων – προεστών στην Πλατεία Αγίου Γεωργίου, προς τους προξένους των Ευρωπαϊκών χωρών στην Πάτρα αμέσως μετά την κήρυξη της Επαναστάσεως (23-3-1821).

«Ημείς το Ελληνικόν ΄Εθνος των Χριστιανών, βλέποντες ότι μας καταφρονεί το Οθωμανικόν γένος και σκοπεύει όλεθρον εναντίον μας, πότε μ’ ένα και πότε μ’ άλλον τρόπον, απεφασίσαμεν σταθερώς, ή ν’ αποθάνωμεν όλοι ή να ελευθερωθώμεν. Και τούτο ένεκα βαστούμεν τα όπλα εις χείρας, ζητούντες τα δικαιώματά μας. Οντες λοιπόν βέβαιοι, ότι όλα τα Χριστιανικά βασίλεια γνωρίζουν τα δίκαιά μας, και όχι μόνον δεν θέλουν μας εναντιωθή αλλά και θέλουν μας συνδράμει, και ότι έχουν εις μνήμην ότι οι ένδοξοι προγονοί μας εφάνησαν ποτέ ωφέλιμοι εις την ανθρωπότητα, δια τούτο ειδοποιούμεν την εκλαμπρότητά σας και σας παρακαλούμεν να προσπαθήσετε, να είμεθα υπό την εύνοιαν και προστασίαν του μεγάλου τούτου κράτους».

+ Π.Π. Γερμανός

+ Κερνίτσης Προκόπιος

Ανδρέας Λόντος

Βενιζέλος Ρούφος

Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος.

«Η Ελληνική Επανάστασις μήτε τον απολιτισμόν ή τον δεσποτισμόν επεχείρησε να χαλινώση μήτε το κυβερνητικό είδος του τόπου ν’ αλλάξη, μήτε τους μητροπολιτικούς δεσμούς να διαρρήξη. Επεχείρησε εγχείρημα δεινότερον και ενδοξώτερον:

Να εξώση δια των όπλων εκ της Ελλάδος ξένων και αλλόθρησκον φυλήν, ήτις δια των όπλων ηχμαλώτισαν αυτήν προ αιώνων και μέχρι τέλους την εθεώρει αιχμάλωτον και υπό την μάχαιράν της» (Σπυρ. Τρικούπης, Σύγχρονος της Επαναστάσεως Ιστορικός, τ. Δ, Επίλογος, σ. 359).

Η Ιστορία δίδει την  απάντηση στους υβριστάς της Εθνικής Επαναστάσεως του 1821, πάσης αποχρώσεως, ήτοι διεθνιστές, εθνομηδενιστές, ορθολογιστές, διαφωτιστές-σκοταδιστές, νεομπολσεβίκους-νεοσταλινικούς, φραγκοπαπικούς, ταλμουδιστές, τέκτονες και λοιπούς αποκρυφιστές, ανθέλληνες και μισέληνες….

ε. Ο ρόλος και η συμβολή της Εκκλησίας στον αγώνα του 1821.

Ανάμεσα στην ματωμένη φουστανέλλα των αρματωλών και κλεφτών, υψώνεται αιώνιο Εθνικό σύμβολο, το ράσο της Ορθοδοξίας.

Στους σκοτεινούς θόλους των Μοναστηριών και των ναών ιεράρχες, απλοϊκοί παπάδες και φωτισμένοι καλόγεροι, διδάσκουν στους σκλάβους: Ποιοι είναι, τι είχαν, τι έχασαν και τι τους πρέπει.

Το Κρυφό Σχολειό

Για πολλούς η ύπαρξη του Κρυφού Σχολειού θεωρείται μύθος ή θρύλος. Το θέμα είναι ανεξάντλητο και δεν μπορεί να αναπτυχθεί σε όλες του τις διαστάσεις στο πλαίσιο αυτής της παρουσιάσεως. Ωστόσο, πολλοί κακόβουλοι ιστορικοί διά της αναδείξεως του εν λόγω «θρύλου», παρουσιάζουν μια εξωραϊσμένη κατάσταση για τα της Παιδείας κατά την τουρκοκρατία.

Όμως, η κατάσταση από πλευράς μορφώσεως ήταν απελπιστική. Ελάχιστα σχολεία υπήρχαν και σε αυτά είχαν πρόσβαση μόνο οι «κατέχοντες», ενώ, αν μελετήσει κανείς τα απομνημονεύματα των αγωνιστών, θα διαπιστώσει ότι ούτε οι μεγαλοκοτζαμπάσηδες ήξεραν γράμματα.

Σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες, η Εκκλησία συνέβαλε μαθαίνοντας στους Έλληνες έστω μερικά κολλυβογράμματα διά των λειτουργικών της βιβλίων. Χαρακτηριστικά, ο Φωτάκος, που ήταν υπασπιστής του Θ. Κολοκοτρώνη, αναφέρει στα απομνημονεύματά του: 

«Μόνοι των οι Έλληνες εφρόντιζαν διά την παιδείαν, η οποία εσυνίστατο εις το να μανθάνουν τα κοινά γράμματα και ολίγην αριθμητικήν, ακανόνιστον. Εν ελλείψει δε διδασκάλου, ο ιερεύς εφρόντιζε περί τούτου. Όλα αυτά εγίνοντο εν τω σκότει και προφυλακτά από τους Τούρκους» (Φωτάκου, «Απομνημονεύματα»).

Στο θέμα αναφέρεται και ο γνωστός ακαδημαϊκός Διον. Κόκκινος:

«Ο παπάς κάτω από τα ράκη του ράσου του κρατεί το ψαλτήρι και πηγαίνει να μάθη τα παιδιά, που τον περιμένουν, να διαβάζουν. Ομιλεί ακόμη εις τα παιδιά και διά τους μεγάλους ανθρώπους που εδόξασαν άλλοτε αυτόν τον τόπον. Διδάσκει την ολίγην ιστορίαν που γνωρίζει και αυτός. Το Κρυφό Σχολειό δεν είναι θρύλος. Το συνετήρησε παρά τας διώξεις, παρά την αξιοθρήνητον έλλειψιν παντός μέσου, παρά την φοβεράν πίεσι τόσων αμέσων αναγκών, που θα ήτο φυσικόν να οδηγήσουν προς τον εξισλαμισμόν, ο βαθύτατος πόθος του τυραννουμένου έθνους να υπάρξει» (Δ. Κόκκινος, «Η Ελληνική Επανάστασις», Τόμος 1, Αθήναι 1976, σ. 21).

Τα μοναστήρια τροφοδοτούσαν τους αρματωλούς και παρείχαν καταφύγιο στους διωκομένους. Συχνά γίνονταν εστίες αντιστάσεως (Μονή Σέκου, Μονή Αρκαδίου, κ.λ.π.).

Ο στρατηγός Μακρυγιάννης μας πληροφορεί ότι: «... Αυτά τα μοναστήρια ήταν τα πρώτα προπύργια της επανάστασής μας. Εκεί ήταν και οι Τζεμπιχανέδες μας (πυριτιδαποθήκες) και όλα τα αναγκαία του πολέμου. Οτ΄ ήταν παράμερον και μυστήριον από τους Τούρκους. Οι απλοί κληρικοί συγκρότησαν στις ενορίες τους ένοπλα σώματα, τέθηκαν επικεφαλής τους και έλαβαν μέρος στην εξέγερση».

Φιλική Εταιρεία

Από το 1818 μυήθηκαν στην Φιλική Εταιρεία σχεδόν όλοι οι αρχιερείς της Πελοποννήσου, κάτι που αναγκάζεται να παραδεχθεί και ο λογοτέχνης Γιάννης Σκαρίμπας: «Η Φιλική Εταιρεία στο κόλπο είχε μυήσει όλους σχεδόν τους Παλαιοελλαδίτες κοτσαμπάσηδες και προπαντός τους δεσποτάδες» («Το Εικοσιένα και η αλήθεια», τ. Α΄, σ. 59, και Β΄, σ. 93).

Ένα από τα πρώτα μέλη της Φιλικής Εταιρείας ήταν, κατά τον Σπηλιάδη, ο Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Δικαίος, ο γνωστός Παπαφλέσσας («Απομνημονεύματα Σπηλιάδου», Τόμος Α’, Αθήνησι 1851, σελ. 4). Κοντά στα γεγονότα, ο Σπηλιάδης αναφέρει μάλιστα ότι «συγκαταλέγοντο ήδη μεταξύ αυτών (Φιλικών) και Πατριάρχαι και Αρχιερείς και προεστώτες πολιτικοί των επαρχιών και πολεμικοί αρχηγοί» (αυτόθι).

Στο βιβλίο του «Μνήμη του Σουλίου», ο Βασίλης Κραψίτης γράφει: «Ο Διονύσιος Σολωμός έδωκε τον όρκο του Φιλικού μπροστά στον θρυλικό μονόφθαλμο Ηπειρώτη Αρχιμανδρίτη Άνθιμο Αργυρόπουλο, εφημέριο τότε του ναού, που είχε ορκίσει όλους σχεδόν τους Φιλικούς που μυήθηκαν στη Ζάκυνθο, ντόπιους και ξένους, που ζούσαν τότε εκεί…». Ο Αργυρόπουλος πέθανε τυφλός στην Ζάκυνθο, στις 20 Ιανουαρίου 1847, χωρίς να προλάβει να δει την ιδιαίτερη πατρίδα του, την Άρτα, ελεύθερη, καθώς απελευθερώθηκε το 1881.

Εκτός αυτών των περιστατικών, που αποτέλεσαν το προοίμιο όλων των απελευθερωτικών προσπαθειών που ακολούθησαν, οι Μητροπολίτες Σαλώνων Τιμόθεος, Θη­βών Ιερόθεος, Λάρισας Μακάριος και Εύβοιας Αμβρόσιος συντηρούσαν οι ίδιοι ένοπλα σώματα, των οποίων ήταν οπλαρχηγοί. Οπλαρχηγός και επικεφαλής των αρματολών των Χασίων ήταν και ο θρυλικός Παπαβλαχάχας, ο οποίος βρήκε μαρτυρικό θάνατο από τον Αλή πασά των Ιωαννίνων.

Ειδική αναφορά γίνεται από τους ιστορικούς στον νεαρό διάκο του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε’, Νικηφόρο Ρωμανίδη, ο οποίος, αφού χειροτονήθη­κε ιερέας, υπηρέτησε την Επανάσταση υπό τις διαταγές του Ανδρέα Μιαούλη.

Το ράσο στην Επανάσταση του 18211

Σταχυολογούμε μερικές μόνον από τις σπουδαιότερες επαναστατικές κινήσεις, προ του 1821, στις οποίες επικεφαλής ήσαν ιεράρχες:

-Το 1575 κήρυξε επανάσταση στη Μάνη ο Αρχιεπίσκοπος Επιδαύρου Μακάριος Μελισίδης.

-Το 1600 και το 1609 ο Μητροπολίτης Τρικάλων Διονύσιος Φιλόσοφος ή Σκυλόσοφος επαναστάτησε κατά των Τούρκων, για να συλληφθεί και να βρει μαρτυρικό θάνατο στα Γιάννινα το 1611.

-Το 1684 ο Μητροπολίτης Άμφισσας Φιλόθεος, σήκωσε τα όπλα κατά των Τούρκων στην Κόρινθο, με ένοπλο σώμα που συγκρότησε ο ίδιος. Στην μάχη που ακολούθησε τραυματίστηκε θανάσιμα.

-Την ίδια χρονιά, ο Μητροπολίτης Κεφαλλη­νίας Τιμόθεος Τυπάλδος συγκρότησε επίσης επανα­στατικό σώμα με 150 κληρικούς και πήρε μέρος σε όλες τις απελευθερωτικές προσπάθειες που γίνονταν εκείνη την περίοδο στο νησί.

-Το 1770 ο Μητροπολίτης Πατρών Παρθένιος στο Αίγιο και ο Μητροπολίτης Μακάριος Νοταράς στην Κόρινθο, ανέλαβαν ένοπλη  αντιστασιακή δράση κατά των Τούρκων.

-Το 1793, ο Άνθιμος Αργυρόπουλος ίδρυσε στο ορεινό, απροσπέλαστο χωριό των Θεοδωριανών, στην Άρτα, ένα μοναστήρι και σχολείο, για να μορφώνονται τα παιδιά. Όταν ο Αλή πασάς κατάφερε μετά από αλλεπάλληλες πολιορκίες, αλλά και προδοσία, να υποτάξει το ηρωϊκό Σούλι, πολλοί αγωνιστές έφυγαν κυνηγημένοι στα γύρω χωριά. Τότε, οι Έλληνες Αρβανίτες Μποτσαραίοι, βρήκαν καταφύγιο στην μονή του Αργυρόπουλου, ο οποίος τους περιέθαλψε.

-Ο Χρύσανθος Πηγάς, Μητροπολίτης Μο­νεμβασίας και Καλαμάτας, το 1819 μπήκε μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία και εργάστηκε εντατικά για την προετοιμασία της Επαναστάσεως. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την σύλληψή του από τους Τούρκους και τον εγκλεισμό του στις Φυλακές της Τριπόλεως, όπου μαζί με άλλους μητροπολίτες πέθανε από τις κακου­χίες.

Με το ξέσπασμα της Επαναστάσεως, πολλοί αρχιερείς και ιερείς συμμετείχαν ενεργά σε ένοπλα σώματα, ενώ πολλά μοναστήρια εξελίχθηκαν σε κέντρα εξορμήσεων κατά των Τούρκων. Μερικά παραδείγματα:

-Ο Ιερομόναχος Σεραφείμ, από το Φανάρι Θεσσαλίας, ηγήθηκε της επαναστάσεως των Αγραφιωτών.

-Ο Μητροπολίτης Σαλώνων Ησαΐας ήταν αυτός που κήρυξε την επανά­σταση στις 27/3/1821 στην περιφέρειά του, μέσα στο Μοναστήρι του Οσίου Λουκά Βοιω­τίας. Εφονεύθη στην μάχη της Χαλκομάτας μαζί με τον αδελφό του, παπα-Γιάννη, έγγαμο κληρικό και πατέρα πολλών τέκνων,

-Η Μονή του Οσίου Λουκά, μετά την σύ­σκεψη του Δεσπότη Σαλώνων, στα μέσα Μαρτίου του 1821, με τους οπλαρχηγούς της περιφέρειας, Αθ. Διάκο κ.ά., έγινε επαναστατικό κέντρο και χώρος κατασκευής φυσεκιών.

-Ο αρχιστράτηγος της Ρούμελης Γεώργιος Καραϊ­σκάκης, είχε ως ορμητήριό του την Μονή Προυσού της Ευρυτανίας.

-Το Μοναστήρι του Ομπλού Πατρών, ήταν στρατηγείο των επαναστατών της περιοχής.

-Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης ξεκίνησε τον απελευθερωτικό αγώνα του από την εκκλησία. Μέσα στον Ιερό Ναό των Τριών Ιεραρχών του Ιασίου, έλαβε το πολεμικό ξίφος από τον Μητροπολίτη Μολδαβίας Βενιαμίν Κωστάκη, ο οποίος ευλόγησε και τη σημαία του αγώνα του.

Ποιος μπορεί να λησμονήσει και τα άλλα πρωτοπαλλήκαρα, τους ρασοφόρους πρωτεργάτες και μάρτυρες της λευτεριάς;

Τον Αθανάσιο Διάκο (Αλαμάνα).

Τον Γρηγόριο-Δικαίο/Παπαφλέσσα (Μανιάκι)

Τον Καλόγερο Σαμουήλ (Κούγκι)

Τον Βρεσθένης Θεοδώρητο

Τον ΄Αρτης Πορφύριο

Τον Ιγνάτιον, Επίσκοπο Άρτης και Ναυπακτίας

Τον Αθηνών Θεόφιλο

Τον Έλους ΄Ανθιμον

Τον Ρωγών Ιωσήφ

Τον Δέρκων Γρηγόριο

Τον Αγχιάλου Ευγένιο

Τον παπά Ευθύμιο Βλαχάβα, αρματωλόν των Χασιών.2

Τον Αρχιεπίσκοπον Κύπρου Κυπριανό και χιλιάδες άλλους ρασοφόρους μαχητές, τους οποίους οι Τούρκοι απεκεφάλιζαν ή κρεμούσαν;

Ποιος μπορεί να λησμονήσει τον Εθνομάρτυρα Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄, τον οποίον απαγχόνισαν οι Τούρκοι;

Εδώ κρίνεται σκόπιμο ν’αναφερθούμε στον περίφημο «αφορισμό» του Αλ. Υψηλάντη από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Σε επιστολή του στον Θ. Κολοκοτρώνη τον Ιανουάριο του 1821, ο Αλ. Υψηλάντης αναφέρει:

«Ο Πατριάρχης, βιαζόμενος υπό της Πόρτας (Υψηλή Πύλη), σας στέλλει αφοριστικά και εξάρχους, παρακινώντας σας να ενωθήτε με την Πόρταν. Εσείς όμως να τα θεωρήτε αυτά ως άκυρα, καθ’ότι γίνονται με βίαν και δυναστείαν και άνευ της θελήσεως του Πατριάρχου» («Ιστορία του Ελλ. Έθνους», τόμ. ΙΒ’, σ. 130β).

Μόνο, λοιπόν, μετά την γνώση αυτής της μαρτυρίας μπορεί να εκτιμηθεί σωστά και ο απαγχονισμός του Γρηγορίου του Ε΄. Ο «αφορισμός» εκείνος, δεν είχε καμιά αρνητική επίδραση στον Εθνικό Αγώνα, αφού ήταν γνωστή η προέλευσή του, το «σχοινί του Πατριάρχη», ανέπτυξε μίαν ευεργετική δυναμική, διότι έγινε κινητήρια δύναμη για το αγωνιζόμενο Έθνος. Ο πρώτος Πατριάρχης της εξεγερμένης Ρωμιοσύνης, εκτελέσθηκε ως «προδότης» του σουλτάνου και όχι των Ρωμιών (π. Γεώργ. Μεταλληνός).

Υπάρχει όμως και η μαρτυρία των Τούρκων ιστορικών για την δράση του Ελληνορθοδόξου Κλήρου στον Αγώνα του ’21 . Έτσι, ο Μώραλη Μελίκ Μπέη δέχεται ότι: «τον λαόν (της Πελοποννήσου) υπεκίνησαν οι έχοντες συμφέροντα και σχέσεις μετά τούτων, οι έμποροι, οι πρόκριτοι και κυρίως οι μητροπολίται και γενικώς οι ανήκοντες εις τον Κλήρον, δηλαδή οι πραγματικοί ηγέται του Έθνους».

Ο δε Ζανί Ζαντέ σημειώνει: «Τα σχέδια ετηρούντο μυστικά μεταξύ του Πατριάρχου, των μητροπολιτών, των παπάδων, των δημογερόντων» (π. Γεώργ. Μεταλληνός).

Από τους 200 αρχιερείς που υπήρχαν σε ολόκληρη την οθωμανική αυτοκρατο­ρία, ενεργό μέρος στον Αγώνα, επώνυμα και αδιαμφισβήτητα, μαρτυρούνται να έλαβαν 73 ιεράρχες, δηλαδή ποσοστό 36,5%.

Επίσης, δοκιμάστηκαν, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν 42 αρχιερείς, δηλαδή ποσοστό 21,0%, και μαρτυρείται ότι θυσιάστηκαν για την ελευθερία, είτε με βασανιστήρια και θανάτωση από τους Τούρκους είτε στις πολεμικές συρράξεις, 45 αρχιερείς, δηλαδή ποσοστό 22,5%. Συγκεντρωτικά, λοιπόν, έχουμε:

α/. Ποσοστό αγωνιστών ιεραρχών 36,5%.

β/. Ποσοστό μαρτύρων ιεραρχών 21,0%.

γ/. Ποσοστό θυμάτων ιεραρχών 22,5%.

Η Κιβωτός της Πίστεως και του ΄Εθνους, η Ορθόδοξη Εκκλησία, τροφοδοτούσε και συντηρούσε το Θρησκευτικό και Εθνικό φρόνημα των Ελληνοπαίδων και ολόκληρου του Γένους.

Για την δράση της Εκκλησίας το τίμημα ήταν βαρύτατο.

Σύμφωνα με τους μετριώτερους υπολογισμούς που προέρχονται από τον Γάλλο Πουκεβίλ:

Ένδεκα (11) Πατριάρχες απαγχονίσθηκαν ή αποκεφαλίσθηκαν.

Εκατό (100) Επίσκοποι υπέστησαν μαρτυρικό θάνατο.

Έξη χιλιάδες (6.000) κληρικοί, εμαρτύρησαν και εθανατώθηκαν από τους Οθωμανούς κατακτητές.

Σε όσους συνεχίζουν να σχετικοποιούν την συμβολή της Εκκλησίας στον Αγώνα, θα πρέπει να υπενθυμίσουμε εκτός από το νέφος των Νεομαρτύρων, τον απαγχονισμό του Πατριάρχη, και την μαρτυρία των ίδιων των αγωνιστών. Η αναδίφηση στα απομνημονεύματά τους, παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Εκτός αν θεωρούν ότι κι’ αυτά είναι «μύθοι»!

Η Ιστορία της Εκκλησίας και του Έθνους μας γράφτηκε με αίμα και δάκρυα, υφάνθηκε με προσευχή, αυταπάρνηση, θυσία, θάρρος, αποφασιστικότητα, αρετή και δικαιοσύνη.

Η Εκκλησία μας προσέφερε κι’ αυτή την δική της προσφορά, την δική της «αρτοκλασία» στο πανηγύρι της Παλλιγγενεσίας, προσέφερε ως άρτους τα σώματα των ηρώων τέκνων της, Ιεραρχών, Ιερέων, Ιερομονάχων και Μοναχών, ως οίνο το αίμα τους, ως έλαιον την πίστη και την ελπίδα.

Με αυτά, η Ορθόδοξη Εκκλησία συνεχίζει να τρέφει σήμερα τους «εκζητούντες τον Κύριον», τους εκζητούντες την Εθνική τους Ελευθερία από τους αδίστακτους δανειστές-δυνάστες μας και την αληθινή πολιτικήν τους ελευθερία, από τους εγχώριους ελληνόφωνους πολιτικούς, διαλυτές3 της Ελληνικής κοινωνίας, δουλοπρεπείς-διαχειριστές των αδίστακτων, αντιχριστιανών, μισελλήνων, ταλμουδιστών-τοκογλύφων-τραπεζιτών δανειστών μας, των βιαστών του Ελληνικού λαού, και λεηλατών του εθνικού μας πλούτου…

στ. Συνέπειες από την επικράτηση της Ελληνικής Επαναστάσεως.

1/. Ηθικές συνέπειες

Η 25η Μαρτίου, έγινε πυξίδα ηθικής εξελίξεως, είναι πλέον ηθική αξία ως προς την ζωή. Είναι το αντικειμενικό νόημα αντιστάσεως κατά της ωμής βίας, κατά της συντριβής της ανθρώπινης προσωπικότητας. Είναι η νίκη-ιστορικό παράδειγμα του Θεανθρωπισμού κατά του απανθρωπισμού και της βαρβαρότητας. Είναι το πράδειγμα της ανθρωπιστικής δράσεως ατόμων ή λαών που επηρεάζει  το ιδεολογικό επιστέγασμα άλλων λαών.

2/. Εθνικές συνέπειες

α/. Η αποκατάσταση του Ελληνικού Έθνους, σε θέση ανεξαρτήτου και κυρίαρχου ΄Εθνους – κράτους, μέσα στο οποίον οι ΄Ελληνες πολίτες αισθάνθηκαν ελεύθεροι και θεώρησαν πως απέκτησαν πολιτικά δικαιώματα. Δυστυχώς, η εισβολή στην πατρίδα μας των διεθνιστών, δυτικολάγνων «διαφωτιστών και των αντιχρίστων μισσιοναρίων που ακολούθησε λίγο μετά την εθνική επανάσταση του 1821, σε συνδυασμό με την δολοφονία του Εθνάρχου Ιωάννη Καποδίστρια, ανέκοψε την ταχεία πορεία σταδιακής αποκτήσεως πολιτικής ελευθερίας και απελευθερώσεως των υπολοίπων κατεχομένων Εθνικών εδαφών.

β/. Η μοναδικότης της 25ης Μαρτίου ως ιστορικού γεγονότος, διότι δεν υπήρχε προηγούμενο και ούτε θα υπάρξει επόμενο (καμιά ανακύκλωση της Ιστορίας μπορεί να επανεμφανίσει παρόμοιο φαινόμενο, χωρίς την Θεία πρόνοια ή Θείο Ευαγγελισμό του ΄Εθνους).

γ/. Χάρις στο πνεύμα της 25ης Μαρτίου:

-Δημιουργήθηκαν οι Εποποιΐες των Βαλκανικών Πολέμων, της προδομένης από Ελληνικά χέρια τιτάνειας προσπάθειας για απελευθέρωση του Πόντου-Αν. Θράκης- Ιωνίας [της Μικράς Ασίας (1919-1922)] και του ανεπανάληπτου έπους 1940,

-Προέκυψαν οι θυσίες των ηρώων και ολόκληρου του Κυπριακού Ελληνισμού για την Ένωση της Κύπρου με την Μητέρα Ελλάδα, και των Ελλήνων μαχητών στους προδοθέντες αγώνες των αδελφών μας της Βορείου Ηπείρου κατά τους δύο παγκοσμίους πολέμους.

Η Κύπρος με τους ηρωϊκούς αγώνες της που συνεκλόνισαν τον κόσμο, απέκτησε την ανεξαρτησία της, η οποία ανεξαρτησία – ακεραιότητα σήμερα, έχει κερματισθεί από την παράνομη εισβολή και κατοχή των Τούρκων, του 38% της νήσου και κινδυνεύει ακόμη περισσότερο, όχι μόνο από τους Διεθνείς εμπόρους των Εθνών (Kύριος εκπρόσωπος των οποίων στην περιοχή μας είναι η Ιουδαιοκρατούμενη Τουρκία του γενίτσαρου Ερντογάν), αλλά και από μεσάζοντες Ελληνόφωνες διαχειριστές της Παγκόσμιας Νεοταξικής Διαπλοκής.

-Εχύθηκαν ποταμοί αίματος  από τους ενδόξους πατέρες μας, για την απελευθέρωση των υπολοίπων εδαφών της ένδοξης Αυτοκρατορίας μας, το μείζον των οποίων παραμένει  δυστυχώς μέχρι σήμερα, υπό αλλοεθνή και αλλόδοξη ξενική κατοχή.

δ/. Χάρις στο πνεύμα της 25ης Μαρτίου, διατηρείται αειθαλής ο Ελληνισμός, Ρωμαλέον το Γένος και αθάνατον το ΄Εθνος μας, έστω και αν δεν είναι εμφανές κάτι τέτοιο στις σημερινές ημέρες κρίσεως και πολιτικο-οικονομικής κατοχής που διανύουμε. Υπάρχουν Ελληνόψυχες δυνάμεις απανταχού της γης, αφανείς Ρωμηοί/Έλληνες πατριώτες στην πατρίδα μας,οι οποίοι συνεχώς «ποτίζουν» με προσευχές και άλλες αφανείς δράσεις, το δένδρον της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ του Ευλογημένου από τον Θεόν μας Ελληνικού Έθνους…

Το πνεύμα της 25ης Μαρτίου, ζει στις καρδιές των Ρωμηών/Ελλήνων και ΔΕΝ θα σβύσει ποτέ, όσο και αν κάποιοι επίορκοι Ελλαδίτες πολιτικοί το ελησμόνησαν και άλλοι σύγχρονοι Ελλαδίτες εξουσιαστές, κάνουν τα πάντα για να διαγραφεί από την συμβατική ιστορία και να αντικατασταθεί με παραποιημένα γεγονότα και χαλκευμένα συμπεράσματα, συγγραφέντα από Νεοεποχίτες πνευματικούς ταχυδακτυλουργούς, διεθνιστές, εθνομηδενιστές και συρραφέντα με πολύχρωμες πολυπολιτισμικές κλωστές, κατασκευασμένες στα Ανθελληνικά και αντιχριστιανικά Εργαστήρια της Παγκοσμιοποιήσεως.

ε/.  Η 25η Μαρτίου αποτελεί για τις μελλοντικές γενεές πολύτιμη Εθνική κληρονομιά, διότι περικλείει δύο από τα βασικότερα χαρακτηριστικά του Ελληνικού πνεύματος, το γενναίο φρόνημα/την πολεμική αρετή των Ελλήνων και την ακλόνητη πίστη τόσον στο δίκαιο κάθε εθνικού αγώνος, όσον και στον Αληθινό Θεό.

«Όχι τα κλαριά να μας κόψης, όχι τα δένδρα, όχι τα σπίτια που μας έκαψες, μόνο πέτρα πάνω στην πέτρα να μη μείνει, εμείς δεν προσκυνάμε. Τι τα δένδρα μας αν τα κόψης και τα κάψης, τη γη δεν θέλει την σηκώσεις και η ίδια γη που τα έθρεψε, αυτή η ίδια γη μένει δική μας και τα ματακάνει. Μόνο ένας ΄Ελληνας να μείνη, πάντα θα πολεμούμε και μην ελπίζει πως τη γη μας θα την κάνεις δική σου. Βγάλτο από το νου σου» (Απάντηση του Κολοκοτρώνη προς τον Ιμπραήμ).

Ο αρχιστράτηγος της Ρωμηοσύνης, Θεόδ. Κολοκοτρώνης.

στ/. Η επέτειος της 25ης Μαρτίου, δίδει την ευκαιρία σε κάθε ελεύθερο Έλληνα, να συνειδητοποιήσει:

-Την ευθύνη του έναντι του κοσμοϊστορικού ρόλου του Ελληνισμού, στην θεμελίωση του Παγκόσμιου Πολιτισμού από της εποχής του Μαραθώνος και των Θερμοπυλών  μέχρι σήμερα.

-Την μεγαλοψυχία της Ελληνικής φυλής και την πολεμική αρετή των προγόνων του, οι οποίες προκάλεσαν στο παρελθόν τον θαυμασμό των αληθινών φίλων, τον θαυμασμό αλλά και το δέος και την ανησυχία των εχθρών.

-Ότι το ΄Εθνος των Ελλήνων είναι ευλογημένον από τον Τριαδικόν Θεόν της Ορθοδόξου Πίστεως, ευρίσκεται υπό την προστασία της Υπεραγίας Θεοτόκου και ουδείς μπορεί να το καταβάλλει, αφού «Ει ο Θεός μεθ’ημών ΟΥΔΕΙΣ καθ’ημών».

3/. Υπερεθνικές συνέπειες.

α/. Η δημιουργία για τους λαούς, διδάγματος όπως μη ανέχωνται την κατάσταση οποιασδήποτε μορφής δουλείας και να επιχειρούν την αποτίναξη αυτής, ανεξαρτήτως της μαχητικής υπεροχής του επίδοξου δυνάστου.

β/. Η προσφορά θετικής συμβολής στον τομέα της πολιτιστικής εξελίξεως της ανθρωπότητος, διότι:

1//. Διήνοιξε την οδόν για την αναγνώριση της υψίστης αξίας της πολιτικής ελευθερίας (όλοι οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι, ανεξαρτήτως φυλής, θρησκείας, κοινωνικής τάξεως).

2//. Εθεμελίωσε επί διεθνούς επιπέδου, την αρχήν, ότι η δια της βίας κυριαρχία και εκμετάλλευση του ασθενεστέρου αλλοεθνούς, αποτελεί πράξη που αντιβαίνει στην Πανανθρώπινη Ηθική κυρίως όμως στους Νόμους του Θεού-Δημιουργού..

γ/. Η 25η Μαρτίου, μετά τον Μαραθώνα, απετέλεσε το πρώτον αίτιον προς υποχώρηση της κατακτητικής πολιτικής. Διέσπασε την διεθνή ομοιογένεια της προκαταλήψεως για την κυριαρχία του ισχυρού επί τού ασθενούς, δίκην κληρονομικού δικαιώματος.

δ/. Η 25η Μαρτίου, αποτελεί Ιστορική καμπή της ανθρωπότητος, διότι άρχισε να αναπτύσσεται η πίστη στην ηθική ανωτερότητα μιας Διεθνούς κοινωνίας, όχι αυτής που επιχειρείται να επιβληθεί, δια των όπλων ή της απειλής χρήσεως όπλων με την μορφή της Νεοταξικής, πολυφυλετικής, πολυπολιτισμικής και παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας (ΟΗΕ = Οργανισμός Ηλεγμένων Εκκρεμοτήτων), αλλά μιας πανανθρώπινης Αδελφότητος των ιστορικώς υπαρκτών Εθνών-Φυλών, με κυρίαρχους λαούς που θα διατηρούν τα ήθη και τις παραδόσεις τους και θα ξαναγίνουν αληθώς ανεξάρτητα ΄Εθνη-Κράτη.

ε/. Απεκατεστάθη εις τα πλαίσια του ηθικού κανόνος η εφαρμογή επί του διεθνούς πεδίου η αρχή των εθνικοτήτων, με επακόλουθο το δικαίωμα αυτοδιαθέσεως των λαών, ένα δικαίωμα που ενεργοποιήθηκε για κάποιους λαούς, αλλά απαγορεύτηκε από το αντιχριστιανικό-Μισελληνικό ΣΥΣΤΗΜΑ για την  Ελλάδα, στις περιπτώσεις της Κύπρου και της Βορείου Ηπείρου μας. Αποτέλεσμα:

-  Η μεν Κύπρος να ανεξαρτητοποιηθεί αρχικώς, να διχοτομηθεί εκ των υστέρων και να κινδυνεύει να τουρκοποιηθεί σήμερον.

-  Η δε Βόρειος Ήπειρος να διαρπαγεί από τις αγκάλες της μητρός Πατρίδος, να δοθεί το 1913 στους Αλβανούς-Σκιπετάρους ως δώρον μαζί με την νήσο Σάσωνα (1914) και σήμερα να έχει Αλβανοποιηθεί, με τους εναπομείναντες Βορειοηπειρώτες συμφυλέτες μας να υφίστανται τα πάνδεινα και ορατόν τον κίνδυνο αφανισμού τους ή αφομοιώσεώς τους από τους ληστάρχους λαθρεμπόρους ναρκωτικών Ουτσεκάδες που κυβερνούν ουσιαστικώς την Σκιπερίαν-Αλβανίαν…

Η Ελληνική Επανάσταση έταμε την οδό όπως κάθε έθνος αποκτά το δικαίωμα να αποτελεί ιδίαν πολιτείαν και κάθε λαός να έχει το φυσικό δικαίωμα να διαθέτει εαυτόν κατά την ελευθέρα βούλησή του. Είναι η αρχή της δημιουργίας και αποδοχής του ΄Εθνους - Κράτους  (Το ΄Εθνος να προσδιορίζει την μορφή του Κράτους και όχι το Κράτος να καθορίζει την μορφή, τα χαρακτηριστικά, την σύνθεση και την κοινωνική δομή του λαού τον οποίο αντιπροσωπεύει (Κράτος - ΄Εθνος) κάτι που γίνεται σήμερα με την επέλαση της Παγκοσμιοποιήσεως).

Σαφής απόδειξη των υπερεθνικών συνεπειών αποτελεί ο επικήδειος του Σπυρίδωνος Τρικούπη για τον Λόρδο Βύρωνα (10 Απριλίου 1824):

«Η επανάστασις της Ελλάδος δεν είναι εποχή του ΄Εθνους μας μόνον, είναι εποχή όλων των αιώνων, επειδή είναι φαινόμενον μοναδικόν εις την ιστορίαν των Εθνών».

Τέλος, το πιο δραματικό δίδαγμα της Επαναστάσεως του 1821, είναι η ΔΙΧΟΝΟΙΑ, ο άτιμος  εχθρός μας, η Εθνική μας αρρώστια.  Η κύρια αιτία της μη δικαιώσεως, των Εθνικών και Δικαίων Πόθων του Ελληνισμού, ήτοι της απελευθερώσεως των κατεχομένων από αλλοεθνείς και αλλοδόξους, αρχαιόθεν Ελληνικών εδαφών, της Βορείου Ηπείρου, της Βόρειας κατεχομένης Μακεδονίας (Νότια Βαρντάρσκα/Σκόπια), της Ανατολικής Θράκης, της Ανατολικής Ρωμυλίας, Του Ρωμαίϊκου/Ελληνικού Πόντου, της πανάρχαιης Ιωνίας μας και της βόρειας κατεχομένης Κύπρου μας

Η επάρατος διχόνοια είναι επίσης, η βασική αιτία των συνεχών μετά το 1821 δοκιμασιών, τραγωδιών (με πιο πρόσφατη την Μικρασιατική τραγωδία), και επικρεμαμένων ορατών πανταχόθεν κινδύνων, κυρίως από Ανατολάς που απειλούν σήμερα, το Ελληνικό ΄Εθνος.

     Η ΜΟΝΗ ΚΑΙ ΑΛΗΘΙΝΗ ΓΑΛΑΖΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ!

     Η ΡΩΜΑΙΪΚΗ/ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΜΑΣ (ΡΩΜΑΝΙΑ)!

 

Ζήτω η 25η Μαρτίου 1821! Ζήτω το Ελληνικόν Έθνος! Ζήτωσαν οι Εθνικές Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις μας!

---

1 Λεπτομέρειες και πλήθος ιστορικών αποδείξεων, για τον ρόλο και την συμβολή της Εκκλησίας στον αγώνα του 1821, παρουσιάστηκαν στο αναλυθέν θέμα: «Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ (1453-1821)» (Φεβρουάριος- 31 Μαρτίου 2017).

2  Ένα από τα δημοτικά τραγούδια για τον ηρωϊκό παπά- Θύμιο Βλαχάβα, λέει:

«Αηδόνια μου περήφανα, πεύκα καμαρωμένα,

φέτο να μη λαλήσετε, φέτος να μαραθείτε,

τον παπα- Θύμιο πιάσανε, τον καπετάν Βλαχάβα·

στη μέση του ο Μουχτάρ Πασάς, πίσω οι τσαχανταραίοι

κι από κοντά οι μπέηδες κι οι τουρκοπουλημένοι.

Κι Αλής πασάς σαν το ’μαθε, δεν πίστευε το θάμα.

Ατός του τον προβόδισε, ατός του του μιλάει:

– Παπά! Βρε κερατόπαπα που χάλασες τον τόπο.

Δεν σ’ άρεθ’ ο Αλής πασάς, δεν σ’ άρεθ’ ο Σουλτάνος

και μπαϊράκι σήκωσες να γίνεις βασιλέας;

– Μη βλαστημάς Αλή πασά, μη βλαστημάς βεζίρη!

Σόφταιξα, σε πολέμησα και σόπεσα στα χέρια!

–Γίνεσαι Τούρκος, βρε παπά, κι ούλα στα συμπαθάω.

–Ρωμιός εγώ γεννήθηκα, Ρωμιός θε να πεθάνω…».

3 Διαλυτής (ο) = Ο διαλύων,ο καταστρέφων.