Η ΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΦΡΑΓΚΟΠΑΠΙΣΜΟΥ
ΜΕΡΟΣ 1ο
«Η
βαθύτερη αιτία κάθε αιρέσεως είναι η
φιλονικεία και στάσις και φιλαρχία και απόνοια με σκοπό την διάρρηξη της
ενότητος της Εκκλησίας. Πατέρας και
αρχηγός των αιρέσεων είναι ο Σατανάς και μητέρα τους η επιθυμία της
φιλαρχίας, ενώ ως αφορμή έχουν την σκληροκαρδία
και την απουσία της αγάπης για την
εκκλησία, αλλά και την υπερηφάνεια καθώς
και την έλλειψη ταπεινώσεως εκ
μέρους των οπαδών τους….» (Ιωάννης Χρυσόστομος, PG,61,670---PG
56,421--- PG 62,641-642)
Συμπληρώνονται φέτος
1006 χρόνια από το 1009 που άρχισε να συντελείται εμφανώς, το λεγόμενο «σχίσμα
των Εκκλησιών» και 961 χρόνια από το 1054 που οριστικοποιήθηκε το σχίσμα μεταξύ
της Φραγοκρατούμενης τότε, Παπικής Εκκλησίας, και της Ορθόδοξης εκκλησίας της
καθ’ ημάς Ανατολής.
Στην πρωτοχριστιανική
εποχή ΟΛΟΙ οι Χριστιανοί, παρά τις υφιστάμενες, κατά τόπους εκκλησιαστικές
διαφορές, από πλευράς δογματικής πίστεως
ήσαν ενωμένοι. Στην Δύση και στην Ανατολή ήμασταν όλοι Ορθόδοξοι. Οι Πάπες της Δύσεως ήσαν Ορθόδοξοι.
Από την ιστορία της
Ορθόδοξης Εκκλησίας μας γνωρίζουμε ότι η Παλαιά Ρώμη υποστήριξε τους αγώνες των
αγίων Πατέρων και μάλιστα τους αγώνες του Μεγάλου Αθανασίου εναντίον των
αιρέσεων. Η παλαιά Ρώμη είχε κοινωνία και ενότητα με την νέα Ρώμη, την
Κωνσταντινούπολη, και με όλα τα Ορθόδοξα Πατριαρχεία, μέχρις ότου τον 7ον
αιώνα άρχισαν να εμπλέκονται στα θέματα της πίστεως οι Φράγκοι που από τον
προηγούμενο αιώνα είχαν ασπασθεί τον Χριστιανισμόν.
Ποίοι ήσαν οι Φράγκοι;
Το όνομα Φράγκοι
αποδίδεται σε ομάδα γερμανικών φύλων προερχομένων από την Βαλτική, τα οποία κατά τον 3ον μ.Χ. αιώνα κατοικούσαν βορείως και ανατολικώς του
μέσου και κάτω Ρήνου και μεταξύ 3ου και 6ου αιώνος
προωθήθηκαν προς την Κεντρική και Δυτική Ευρώπη. Μνημονεύονται το πρώτον υπό
του Ρωμαίου ιστορικού Φλαβίου Ουοπίσκου, ο οποίος αναφέρεται στην νίκην την
οποίαν κατήγαγε εναντίον τους ο Αυρηλιανός παρά το Magontiacum (Μαγεντίαν, σημερινό
Μάϊντς της Γερμανίας).
Ήσαν οι πρόγονοι των σημερινών Γερμανών και Γάλλων.
Κατά τον 5ον-6ον
αιώνα εισέβαλαν στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και κατέκτησαν την Ρωμαϊκή Γαλατία
(σημερινή Γαλλία). Δεν είναι τυχαίο ότι η καθ’ ημάς σημερινή Γαλλία (Gallia
ή Γαλατία), στην γλώσσα τους λέγεται Φραγκία
(France) και ότι οι πάντες ομιλούν σήμερον, περί Γαλλογερμανικού άξονος στην υποτιθέμενη
ενωμένη Ευρώπη.
Οι Φράγκοι έδωσαν το
όνομά τους στην Γαλλία αν και τελικώς δεν επικράτησε η γλώσσα τους, πρωτίστως
λόγω της ισχυρής επιδράσεως της Ελληνικής γλώσσης και δευτερευόντως λόγω της
ελληνογενούς λατινικής γλώσσης (Η σημερινή Γαλλική γλώσσα είναι σύνθεση της
Ελληνικής και λατινικής με προσθήκες γερμανικών ριζών).
Ο βασιλεύς των Σαλίων
Φράγκων Χλωδοβίκος Α΄[Clovis-Λουδοβίκος
(481-511)] ασπάστηκε τον Χριστιανισμό (Ορθοδοξία), νίκησε και φόνευσε τον
Συάριο, γιό και διάδοχο του Αιγιδίου, δημιουργώντας το πρώτο κράτος των Φράγκων
παρά την ευρύτερη περιοχή των σημερινών Παρισίων.
Ο Χλωδοβίκος βαπτίσθηκε στο ορθόδοξο δόγμα και έγινε μέλος της Ορθόδοξης
καθολικής εκκλησίας1.
Αυτό ακριβώς γράφει και
ο Αγαθίας Σχολαστικός, στις Ιστορίες του: «Χριστιανοί γαρ άπαντες τυγχάνουσιν
όντες (οι Φράγκοι) και τη ορθοτάτη
χρώμενοι δόξη»2
Η αποδοχή του
Χριστιανισμού από τον Χλωδοβίκο τον καθιστούσε τον μόνο Ορθόδοξο βάρβαρο
ηγεμόνα, σε μια περίοδο που όλα τα υπόλοιπα βαρβαρικά φύλα ήσαν αιρετικοί
Αρειανοί. Οι Ορθόδοξοι Ρωμαίοι υπήκοοί
του θα τον αποδέχονταν ευκολότερα, εφόσον είχε την ίδια πίστη με αυτούς.
Από την άλλη δημιουργούσε τα ερείσματα και τις προϋποθέσεις για να επεμβαίνει
δυναμικά στις υποθέσεις τον γειτόνων του και να εμφανίζεται ως υπέρμαχος της
Ορθοδοξίας και προστάτης των διωκόμενων Ορθοδόξων από τους διώκτες τους
Αρειανούς, Βησιγότθους και Οστρογότθους.
Όταν με τον στρατό του
έφθασε στα σύνορα της χώρας του με την επικράτεια των Βησιγότθων παρά τον
ποταμό Λίγηρα, φέρεται να είπε: «Το φέρω
κατάκαρδα που αυτοί οι Αρειανοί κατέχουν μέρος της Γαλατίας. Ας πάμε με την
βοήθεια του Θεού να τους κατακτήσουμε και να φέρουμε την χώρα υπό τον έλεγχό
μας»3.
Το 517 μ.Χ. και ο
βασιλιάς των Βουργουνδών Σιγισμούνδος βαπτίστηκε Ορθόδοξος, ίσως σε μια
προσπάθεια να κερδίσει την χαμένη εύνοια της Κωνσταντινουπόλεως, αλλά δεν έγινε
μαζική προσχώρηση στην Ορθοδοξία, όπως είχαν κάνει οι Φράγκοι.
Οι Φράγκοι ήσαν
ειδωλολάτρες και έπειτα έγιναν Ορθόδοξοι χριστιανοί.
Ο Χλωδοβίκος, ως
ένδειξη αποδοχής της επικυριαρχίας του αυτοκράτορα, χάραξε την μορφή του Ορθοδόξου
αυτοκράτορος Αναστασίου στα νομίσματα
της επικράτειάς του (Ο Αναστάσιος από το 512
και μετά υπό την επίδραση του αιρετικού πατριάρχου Σεβήρου εστράφη προς τον
μονοφυσιτισμό). Το ιδιαίτερο σημείο αυτής της αποδοχής είναι ότι καμία προαγωγή,
καμιά ανάδειξη σε υψηλότερο αξίωμα δεν μπορούσε να κάνει ο βασιλιάς των
Φράγκων, χωρίς την έγκριση του ανώτατου άρχοντος της Κωνσταντινουπόλεως.
Ο Χλωδοβίκος πέθανε το
511 μ.Χ. σε ηλικία 45 χρονών. Το κράτος του μοιράστηκε στους τέσσερις γιούς
του:
α) Χιλδεβέρτο
(Hilde-bert=λαμπρός πολεμιστής, Childebert A') στο Παρίσι,
β) Χλωδομερο (Hlodo-mer=ξακουστός
βασιλιάς, Clodomir) στην Ορλεάνη,
γ) Κλοθάριο
(Hlot-her=γενναιό-τερος,Clotaire) στη Σουασσόν,
δ) Θεοδέριχο
(Theode-rik=εξαίσιος μονάρχης,Thierry) στην Μετζ.
Δυστυχώς, μετά τον
θάνατο του Χλωδοβίκου τα πράγματα άλλαξαν. Οι διάδοχοί έδειξαν διαθέσεις
απογαλακτισμού από την Ορθοδοξία και σφετερισμού του τίτλου του αυτοκράτορος.
Προέκυψαν αντιθέσεις μεταξύ των διαδόχων και «ευγενών» με αποτέλεσμα η ορθόδοξη
πίστη να γίνει αντικείμενο πολιτικής εκμεταλλεύσεως.
Έτσι οι διάδοχοι παρά
το γεγονός ότι είχαν ασπασθεί τον Ορθόδοξο χριστιανισμό, άρχισαν να
επενέρχονται στις φράγκικες ειδωλολατρικές-παγανιστικές δεισιδαιμονίες τους,
τις οποίες ανέμειξαν με την Ορθοδοξία, δημιουργήσαντες μία νέα ψευδεπίγραφο
χριστιανική εθελοθρησκεία αναμεμειγμένη με πληθώρα αιρετικών (κυρίως
αρειανικών) και παγανιστικών στοιχείων.
Ο Φράγκικος λαός
απογαλακτισμένος από την Ορθόδοξη εκκλησία μετεμορφώθη πάλιν σε βάρβαρο και
απολίτιστο. Οι Φράγκοι με ισχυρό στρατό και δύναμη που διέθεταν, εσκόρπιζαν στο
πέρασμά τους τον τρόμο και τον θάνατο και με τις ανελέητες σφαγές τους
πλημμύριζαν στο αίμα πόλεις, χωριά, όρη και πεδιάδες. Από της επανεμφανίσεώς
τους κατέστησαν σαφές ότι, ήθελαν να κυριαρχήσουν στην Ευρώπη και να επιβάλλουν
το δικό τους πολιτικοθρησκευτικό καθεστώς.
Ουσιαστικώς οι Φράγκοι
διάδοχοι του Χλωδοβίκου διεμόρφωσαν την Δύση και επέβαλαν δια των όπλων την
νοοτροπίαν τους επί της δυτικής Ευρώπης. Σφετεριζόμενοι μάλιστα την ρωμαίϊκη
ιστορία της Γαλατίας έπλασαν τον μύθο «οι πρόγονοί μας οι Γαλάτες».
Η επικράτεια των Φράγκων
διαιρέθηκε σταδιακά σε δυο μεγάλα διοικητικά τμήματα την Αυστρασία (Oster-Rike=
Ανατολική Μοναρχία) και την Νευστρία [Nioster-Rike=όχι Ανατολική (δηλ. Δυτική)
Μοναρχία].
Το 523 μ.Χ. οι
Χλωδόμερος και Θεοδέριχος επιτέθηκαν στους Βουργουνδούς και κατέλαβαν την χώρα
τους. Ο Χλωδόμερος σκοτώθηκε στην μάχη. Σημαντικός βασιλιάς της δυναστείας των
Μεροβιγγίων υπήρξε ο Δαγοβέρτος Α' (628-638) που επέκτεινε την χώρα του και
ένωσε με την χώρα των Βάσκων (Gascony) με αυτήν.
Την εποχή του Κλαθάριου
Β' (584-629) κάνουν την εμφάνισή τους οι Μαϊορδόμοι
(major-domus)4.
Την εποχή του Δαγοβέρτου Α' επιφανής μαϊορδόμος είναι ο Πεπίνος ο Πρεσβύτερος (Pepin-de-Landen), του οποίου απόγονοι είναι οι Καρολίδες. Τελευταίος βασιλιάς της δυναστείας ήταν ο Χιλδέριχος Β' (742-751). Αυτός ανετράπη από τον Πεπίνο του Εριστάλ, πατέρα του Καρόλου Μαρτέλου.
Την εποχή του Δαγοβέρτου Α' επιφανής μαϊορδόμος είναι ο Πεπίνος ο Πρεσβύτερος (Pepin-de-Landen), του οποίου απόγονοι είναι οι Καρολίδες. Τελευταίος βασιλιάς της δυναστείας ήταν ο Χιλδέριχος Β' (742-751). Αυτός ανετράπη από τον Πεπίνο του Εριστάλ, πατέρα του Καρόλου Μαρτέλου.
Ακολουθούν αναλυτικοί
πίνακες των βασιλέων της Μεροβίγγιας δυναστείας.
Συνεχίζεται
1 Για την ημερομηνία της
βαπτίσεώς του έχουν προταθεί διάφορες ημερομηνίες κατά καιρούς από διάφορους
ιστορικούς. Ενδεικτικά αναφέρουμε την πρόταση του J.B. Bury για το 496 μ.Χ.,
την οποία ακολουθούν οι Wallace-Hadrill και H. Davis, την πρόταση της Αικ. Χριστοφιλοπούλου
για το 494 μ.Χ. και του Τηλ. Λουγγή για τα Χριστούγεννα του 506 μ.Χ. ( Bury J.B.,
The invasion..., σελ. 244, Χριστοφιλοπούλου, Αικ. Βυζαντινή Ιστορία, τ. Α',
σελ. 231, Λουγγής Τηλέμαχος, Η χριστιανική αυτοκρατορία της Ανατολής..., τ. Ζ',
σελ.144). Αν δεχθούμε την συνάρτηση των γεγονότων (γάμος με την Χλωτίλδη το
500, νίκη επί των Αλαμανών στο Τολβίακο το 506) όπως προκύπτει από την ιστορία
του Γρηγορίου, τότε τα Χριστούγεννα του 506
μ.Χ. είναι η επικρατέστερη άποψη. Η βάπτιση έγινε στον καθεδρικό ναό της
Ρεμ από τον επίσκοπο της πόλης Ρεμίγγιο. Κατά την διάρκεια της τελετής αυτός
είπε στον Χλωδοβίκο:
«Κλίνον τον αυχένα Σικαμβρέ˙ Λάτρεψε εκείνα που έκαψες,
κάψε εκείνα που λάτρευες». Μαζί του βαπτίσθηκαν και 3.000 από τους επιφανείς
Φράγκοι ομοεθνείς του.
[Gregory, Historia Francorum, II.31: "Mitis depone colla Sicamber;
adora quod incendisti, incende quod adorasti". Το «Σικαμβρέ» δέον να
εννοηθεί κατά την παλαιά συνήθεια με την οποία οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν τα
αρχαία ονόματα των λαών].
2 Αγαθίας
Σχολαστικός, Ιστορίαι, Ι.2.4, (Κανάκης, Αθήνα 2008, σε μετάφραση Αλέξανδρου
Αλεξάκη).
3 Gregory,
Historia Francorum, II.37.5 "Valde molestum fero, quod hi Arriani partem
teneant Galliarum. Eamus cum Dei adiutorium, et superatis redegamus terram in ditione
nostra".
4 Μαϊορδόμοι ή Μαγιορδόμοι:
Ανώτεροι αυλικοί με αυξημένες αρμοδιότητες, στους οποίους περιήλθε σταδιακώς η
διοίκηση του βασιλείου των Φράγκων. Οι βασιλείς περιορίζονται σε διακοσμητικό
ρόλο και αυτό που τους κρατά στην εξουσία μέχρι το 751 μ.Χ. είναι η αφοσίωση
των Leudes (πιστοί, αφοσιωμένοι) στην δυναστεία καθ' εαυτή
.