Η ΑΓΑΠΟΛΟΓΙΑ-ΑΠΑΤΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ ΚΑΙ Η ΑΛΗΘΙΝΗ/ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ  ΑΓΑΠΗ

«Ἀγάπη πού δέν ἔχει στοιχεῖα σωτηρίας

εἶναι πλάνη τοῦ διαβόλου»

 Γέρων Ἐφραίμ ἐν Ἀριζόνᾳ

ΜΕΡΟΣ 6ο

Ε. ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΑ ΚΑΙ ΠΑΤΕΡΙΚΑ ΑΠΑΝΘΙΣΜΑΤΑ ΠΕΡΙ ΑΓΑΠΗΣ (Συνέχεια 5ου μέρους)

3. Λόγοι περί Αγάπης του Θεού [οσίου Αββά Ισαάκ του Σύρου (Απάνθισμα)]1

Ο Λόγος του Κυρίου ο αληθινός και αψευδής μας λέει ότι δεν μπορεί ένας άνθρωπος να έχει μέσα του τον πόθο των κοσμικών πραγμάτων και μαζί, την αγάπη τον Θεού (ΜΑΤΘ:6/24). Ο άνθρωπος λογίζεσαι ότι είναι του Θεού, όταν από την πολλή του ευσπλαχνία, νεκρώθηκε ως προς τις υλικές του ανάγκες. Διότι ο ελεών τον φτωχό έχει τον Θεό να φροντίζει για τις δικές του ανάγκες. Και αυτός που στερείται για τον Θεό, βρήκε θησαυρούς ακένωτους.

Ο Θεός δεν χρειάζεται τίποτε. Ευφραίνεται όμως όταν δει κάποιον να αναπαύει την εικόνα του και να την τιμά για την αγάπη του.

Όταν έλθει κάποιος και σου ζητήσει αυτό που έχεις, μην πεις μέσα στην καρδιά σου ότι θα το κρατήσω αυτό για μένα, για να με αναπαύει και ότι ο Θεός θα ικανοποιήσει την ανάγκη του αδελφού με άλλο τρόπο. Γιατί αυτά τα λόγια τα λένε οι άδικοι, που δεν γνωρίζουν τον Θεό. Ο δίκαιος και ενάρετος άνθρωπος την τιμή που του έκανε ο ενδεής αδελφός του δεν την μεταβιβάζει σε άλλον, ούτε την ευκαιρία της ελεημοσύνης θα επιτρέψει στον εαυτό του να την χάσει. Ο φτωχός και ενδεής άνθρωπος λαμβάνει τα αναγκαία από τον Θεό, διότι κανέναν δεν εγκαταλείπει ο Κύριος. Συ όμως, που θέλησες να αναπαύσεις τον εαυτό σου μάλλον παρά τον φτωχό αδελφό σου, αποποιήθηκες την τιμή που σου έκανε ο Θεός και απομάκρυνες την χάρη Του από σένα.

Όταν δώσεις ελεημοσύνη, να ευφραίνεσαι και να πεις: Δόξα σοι ο Θεός, που με αξίωσες να βρω κάποιον να αναπαύσω.

Όταν όμως δεν έχεις τι να δώσεις, μάλλον να χαρείς και να πεις ευχαριστώντας το Θεό: Σε ευχαριστώ, Θεέ μου, πού μου 'δωσες αυτή την χάρη και την τιμή να γίνω φτωχός για το όνομα Σου και πού με αξίωσες να γευθώ την θλίψη της σωματικής αδυναμίας και της φτώχειας, πού όρισες στον στενό δρόμο των εντολών Σου, όπως την γεύθηκαν οι άγιοί Σου, πού περπάτησαν αυτόν τον δρόμο.

Η αγάπη είναι καρπός προσευχής

Η αγάπη αρχίζει από την θέα της (κατά την προσευχή) και οδηγεί τον νου αχόρταγα στον πόθο της, όταν ό άνθρωπος κάνει υπομονή στην προσευχή χωρίς αμέλεια, «ακηδία», οπότε μόνο προσεύχεται μέσα σε σιωπηλά ενθυμήματα της διάνοιας, με θεϊκή πύρωση και θέρμη.

Η αγάπη του Θεού έρχεται μέσα μας από την συνομιλία μαζί Του.

Η αγάπη του Θεού είναι παράδεισος

Παράδεισος είναι ή αγάπη του Θεού. Μέσα σ' αυτήν υπάρχει ή τρυφή όλων των μακαρισμών. Σ' αυτόν τον παράδεισο ό μακάριος Παύλος τράφηκε με υπερφυσική τροφή. Και αφού γεύθηκε εκεί το ξύλο της ζωής, έκραξε λέγοντας: «αυτά πού μάτι δεν τα είδε, ούτε αυτί τα άκουσε, κι ούτε πού τα 'βαλε ό λογισμός του ανθρώπου, όσα ετοίμασε ό Θεός για κείνους πού τον αγαπούν» (Α΄ ΚΟΡ:2/9). Από αυτό το ξύλο της ζωής εμποδίστηκε ό Αδάμ με την συμβουλή του διαβόλου.

Το ξύλο της ζωής είναι ή αγάπη του Θεού, από την οποία εξέπεσε ό Αδάμ και δεν μπόρεσε πια να χαρεί, παρά δούλευε και έχυνε τον ιδρώτα του στην γη των αγκαθιών. Όσοι στερήθηκαν την αγάπη του Θεού, δηλ. τον παράδεισο, τρώνε με την εργασία τους, μέσα στ' αγκάθια, το ψωμί του ιδρώτα και αν ακόμη βαδίζουν στον ίσιο δρόμο των αρετών. Είναι το ψωμί πού επέτρεψε ό Θεός στον πρωτόπλαστο να φάει μετά την έκπτωση του. Μέχρι να βρούμε λοιπόν την αγάπη, ή εργασία μας είναι στην γη των αγκαθιών και μέσα σ' αυτά σπέρνουμε και θερίζουμε, κι ας είναι ό σπόρος μας σπόρος δικαιοσύνης. Συνέχεια, λοιπόν, μας κεντάνε τα αγκάθια και, όσο και να δικαιωθούμε, ζούμε μέσα σ' αυτά με τον ίδρωτα του προσώπου μας.

Όταν όμως μέσα στον δίκαιο και πλήρη θλίψεων και πόνων αγώνα μας, βρούμε την αγάπη του Θεού, τρεφόμαστε με ουράνιο άρτο και δυναμώνουμε, χωρίς να εργαζόμαστε με αγωνία και χωρίς να κουραζόμαστε, όπως οι χωρίς αγάπη άνθρωποι.

Ό ουράνιος άρτος είναι ό Χριστός, πού ήρθε κάτω σε μας από τον ουρανό και δίνει στον κόσμο την αιώνια ζωή. Και αύτη ή ζωή είναι ή τροφή των αγγέλων.

Όποιος βρήκε την αγάπη, κάθε μέρα και ώρα «τρώγει» τον Χριστό κι’ από αυτό γίνεται αθάνατος (ΊΩΑΝ:6/58). Διότι «ό τρώγων -λέει- από τον άρτο πού εγώ θα του δώσω, ποτέ ("εις τον αιώνα") δεν θα πεθάνει». Μακάριος λοιπόν είναι εκείνος πού τρώγει από τον άρτο της αγάπης, πού είναι ό Ιησούς. Το γεγονός ότι αυτός πού τρώγει από την αγάπη, τρώγει τον Χριστό, τον Θεό-Δημιουργό των πάντων, το μαρτυρεί ό απόστολος Ιωάννης, όταν λέει ότι «…ο μη αγαπών ουκ έγνω τον Θεόν, ότι ο Θεός αγάπη εστίν…» (Α΄ΙΩΑΝ:4/8).

Η αγάπη είναι το δείπνο της βασιλείας τον Θεού

Η αγάπη είναι η βασιλεία, όπου μυστικά υποσχέθηκε ο Κύριος στους Αποστόλους ότι θα φάνε. Διότι το «να τρώτε και να πίνετε στο δικό μου τραπέζι στην βασιλεία μου…» (ΛΟΥΚ:22/30) τι άλλο είναι παρά η αγάπη; Γιατί η αγάπη του Θεού μπορεί να θρέψει τον άνθρωπο, χωρίς αυτός να τρώγει και να πίνει. 

Η πρακτική αγάπη

1. Όπως το λάδι συντηρεί το φως του λυχναριού, έτσι και η ελεημοσύνη τρέφει στην ψυχή την αληθινή γνώση του Θεού. Το κλειδί της καρδιάς για την απόκτηση των θείων χαρισμάτων, δίνεται μέσω της αγάπης προς τον πλησίον.

2. Ένας άνθρωπος πού ασχολείται με τα βιοτικά και ασκεί χειρωνακτική εργασία και λαμβάνει από άλλους βοήθεια, αυτός έχει χρέος να δώσει ελεημοσύνη. Αν αμελήσει γι’ αυτήν, η ασπλαχνία του είναι ενάντια στην εντολή του Κυρίου.

3. Ένας μοναχός έχει, ας πούμε, κανόνα να ησυχάζει στο κελί του επτά εβδομάδες ή μία εβδομάδα και, αφού εκπληρώσει τον κανόνα του, συναντιέται και συναναστρέφεται με τους ανθρώπους και παρηγορείται μαζί τους. Αυτός λοιπόν, αν αδιαφορεί για τους πονεμένους αδελφούς του, στοχαζόμενος ότι αρκεί ό εβδομαδιαίος κανόνας του, είναι ανελεήμων και σκληρός γιατί με το να μην έχει ελεημοσύνη στην καρδιά του και με το να υψηλοφρονεί, δεν συγκαταβαίνει να συμμετάσχει στον πόνο των αδελφών του.

Όποιος καταφρονεί τον ασθενή αδελφό του δεν πρόκειται να δει το φως του Θεού. Και οποίος αποστρέφει το πρόσωπο του από τον ευρισκόμενο σε στενοχώρια, η ημέρα του θα είναι σκοτεινή.

4. Είπε ένας γνωστικός άγιος ότι τίποτε δεν μπορεί να λυτρώσει τον μοναχό από το δαίμονα της υπερηφάνειας και να τον βοηθήσει, όταν το πάθος της πορνείας είναι σε έξαψη, όσο το να επισκέπτεται και να υπηρετεί τους κατάκοιτους και κείνους πού λιώνουν από τον σωματικό πόνο.

5. Είπε ό Κύριος: «Ό,τι θέλετε να κάνουν σε σας οι άνθρωποι, έτσι και σεις να κάνετε σ' αυτούς»(ΛΟΥΚ:6/31).

Όταν όμως ό άνθρωπος δεν έχει υλικά αγαθά ούτε σωματική δύναμη για να εκπληρώσει την αγάπη προς τον αδελφό του, τότε είναι αρκετή για τον Θεό μόνη ή αγάπη για τον αδελφό, πού φυλάσσεται στην προαίρεση του.

Η αγάπη τον Θεού είναι αστείρευτη

Η αγάπη που προέρχεται από τα πράγματα αυτού του κόσμου μοιάζει με το φως του λυχναριού, που συντηρείται με το λάδι ή ακόμη, μοιάζει με τον χείμαρρο, που τρέχει μόνο όταν βρέχει και γίνεται ξερός όταν σταματήσει η βροχή. Όμως η αγάπη που προέρχεται από τον Θεό είναι σαν την πηγή που αναβλύζει και ποτέ δε σταματάει η ροή της και το νερό της δε τελειώνει, γιατί ο Θεός μόνος είναι η πηγή της αγάπης.

Η αγάπη του Θεού φέρνει ασυνήθιστη αλλοίωση

1. Η αγάπη του Θεού είναι από την φύση της θερμή. Και όταν πέσει σε κάποιον με υπερβολή, κάνει εκείνη την ψυχή εκστατική. Γι' αυτό και η καρδιά εκείνου που την αισθάνθηκε δεν μπορεί να την δεχθεί μέσα του και να την αντέξει αλλά ανάλογα με την ποιότητα της αγάπης που τον επισκίασε, φαίνεται επάνω του μια ασυνήθιστη αλλοίωση. Και αυτά είναι τα αισθητά σημεία αυτής της αλλοιώσεως:

Το πρόσωπο του ανθρώπου γίνεται κόκκινο σαν την φωτιά και χαρούμενο και το σώμα του θερμαίνεται. Φεύγει απ' αυτόν ο φόβος και η συστολή («αιδώς») και γίνεται εκστατικός. Και η δύναμη που συμμαζεύει τον νου χάνεται και έρχεται, σε κατάσταση εξωλογική («έκφρων»).

2. Όταν ο άνθρωπος αγαπάει αληθινά, περνάει τον φοβερό θάνατο για χαρά, και ποτέ ο νους του δεν σταματάει να βλέπει και να στοχάζεται τα ουράνια. Και χωρίς να βρίσκεται σωματικά στους ουρανούς, μιλάει σαν να είναι παρών εκεί, χωρίς βέβαια να τον βλέπει κανένας. Χάνει την φυσική γνώση και την φυσική δράση και χάνει την αίσθηση της κινήσεώς του μέσα στον αισθητό χώρο. Γιατί και όταν κάνει κάτι, δεν το αισθάνεται καθόλου, αφού ο νους του είναι μετέωρος στην θεωρία των ουρανίων. Και η διάνοια του φαίνεται να συνομιλεί με κάποιον άλλον.

3. Με αυτήν την πνευματική μέθη μεθύσανε οι Απόστολοι και οι Μάρτυρες. Και οι μεν Απόστολοι γυρίσανε όλο τον κόσμο μέσα σε κόπο και μόχθο και ονειδισμούς, ενώ οι Μάρτυρες με κομματιασμένα τα μέλη τους έχυσαν τα αίματα τους σαν το τρεχούμενο νερό και, ενώ υπέφεραν φοβερά βασανιστήρια, δεν δείλιασαν, παρά τα υπέμειναν με γενναιότητα και ενώ στην πραγματικότητα ήταν σοφοί, τους πέρασαν για άμυαλους. Άλλοι πάλι περιπλανήθηκαν σε έρημους τόπους και στα βουνά και στις σπηλιές και στις τρύπες της γης. Αυτά πού έκαμναν ήταν για τον κόσμο αταξίες, ενώ για τον Θεό ήταν εύτακτα.

Αυτήν την ανοησία τους μακάρι να μας αξιώσει ό Θεός και εμείς να τη φτάσουμε!

4. Περί Αγάπης («Λόγοι εἰς τὴν Ἁγίαν  καὶ Μεγάλην Τεσσαρακοστὴν», Νικηφόρος Θεοτόκης)2

α. Η θαυμαστή  και  μεγάλη  αρετή  της  αγάπης  έχει  την πρώτην αρχήν της από εκείνον τον ύψιστον  και  υπερτέλειον  Θεόν, τον  οποίον λατρεύομεν. Πόσον ευτυχείς ήθελαν να είναι όλοι οι άνθρωττοι, αν ευρίσκετο τούτο το ουράνιον μύρον μέσα εις τις καρδιές τους! Δεν θα ήτο πλέον εις τον κόσμον ο ένας πλούσιος και ο άλλος πένης· δεν θα ήτο πλέον ο ένας γυμνός και ο άλλος με χρυσά φορέματα ενδεδυμένος, δεν θα έβλεπες πλέον τον ένα να πεινά και τον άλλον να έχει την τράπεζάν του πάντοτε  γεμάτην· η αγάπη  που θα είχαμεν μέσα εις τις καρδιές μας, δεν θα υπέφερε τόσην αδικίαν και ανισότητα· δεν θα μας άφηνε να βλέπωμεν τους αδελφούς μας εις κατάστασιν  κατωτέραν από την ιδίκήν  μας· αν η αγάπη  του Θεού εκατοίκει  μέσα εις την  καρδίαν μας, που πλέον έριδες και μάχες; Που να εύρης πλέον τον φθόνον και το μίσος;

Που ν’ ακούσης αδικίαν και καταδυναστείαν;  Ουδέ δόλος, ουδέ υπόκρισις, ουδέ ψεύδος, ουδέ απάτη  ήθελε  φαίνεται  ποτέ  εις τον κόσμον. Η συκοφαντία, η κατάκρισις,  η ορπαγή, η πλεονεξία, ο φθόνος, θα έφευγαν τόσον μακράν από τον κόσμον, όσον μακράν  είναι το στερέωμα του ουρανού από της γης, τα καταχθόνια.  Δεν θα ήτο πλέον « έχω » και « έχεις »· ιδικόν μου και ιδικόν σου. Όλα τα αγαθά της γης κοινά θα ήταν εις όλους· όλοι θα τα απολάμβαναν με ειρήνην όλοι θα τα εχαίροντο με ησυχίαν, χωρίς καν φόβον. Φθονερός δεν θα ήτον· ποίος να τα φθονήση; ᾽Επίβουλος δεν θα ευρίσκετο· ποίος να τα επιβουλεύση; Ένας παράδεισος θα ήταν ο κόσμος· ένας ουρανός θα εγίνετο η γη· οι άνθρωποι θα καθίσταντο  άγγελοι  επίγειοι.

β. Η αγάπη  μοναχή  δύναται να ξερριζώση κάθε  κακίαν  από τους ανθρώπους, να παύση όλα τα αναρίθμητα  κακά, να φέρη την ειρήνην μέσα εις τις πολιτείες, να γεμίση  την γην απ’ όλες τις ευτυχίες του ουρανού, να πλουτίση τον κάθε έναν με όλα τα καλά.

῞Οταν η αγάπη φυτευθή μέσα εις την καρδίαν μας, είναι αδύνατον να μείνη ατελεσφόρητος και άκαρπος. Ευθύς βλαστάνει τους ουρανίους και ευθαλείς κλάδους της, ευθύς παρρησιάζει τους ωραίους και γλυκείς  καρπούς της. 

γ. Οι ξένοι ευρίσκουν υποδοχήν, εκεί όπου είναι αγάπη· οι ασθενείς έχουν επίσκεψιν, εκεί όπου είναι αγάπη· η αγάπη  δίδει ένδυμα εις τους γυμνούς, τροφήν εις τους πεινασμένους, εις τους ορφανούς αντίληψιν,  εις τες χήρες προστασίαν, παρηγορίαν εις τους λυπημένους. ᾽Εκεί όπου είναι η αγάπη, ευρίσκουν καταφύγιον οι απηλπισμένοι.  Ποίοι ταράττονται,  και  δεν τρέχει  εκείνος, οπού έχει αγάπην, να τους ησυχάση; Ποίος αμαρτάνει, και δεν προφθάνει εκείνος, οπού έχει την αγάπην, διά να τον διορθώση; Ποίος ασθενεί, και δεν συμπάσχει εκείνος, οπού έχει την αγάπην;

δ. Η αγάπη  είναι  τόσον αναγκαία  διά  την  σωτηρίαν  μας,  όσον αναγκαία  είναι η τροφή διά την ζωήν μας. Χριστιανοί, μίαν αρετήν τόσον αναγκαίαν και τόσον εύκολην, μίαν αρετήν, οπού μας πλουτίζει από κάθε ευτυχίαν, διατί τόσον πολλά την αμελούμεν; Διατί εσβήσθη η αγάπη;….

Έπαυσεν η αγάπη  και διά τούτο δεν ευρίσκομεν προστάτην  εις την ανάγκην  μας, δεν έχομεν σύμβουλον, δεν έχομεν κανένα να μας παρηγορήση εις τας θλίψεις μας...

ε. Ω αγάπη,  αρετή  θεία,  ήλιε  λαμπρότατε  των  ψυχών μας, εσύ δύνασαι να εξορίσης όλα τα κακά από τον κόσμον και να φέρης όλες τις ευτυχίες εις τους ανθρώπους. Αν δεν ανατείλη ο ήλιος να θερμάνη την γην, αδύνατον είναι να απολαύσωμεν της γης τα αγαθά. ᾽Εσύ αν δεν έλθης εις τας ψυχάς μας, είναι αδύνατον να χαρούμεν τα κάλλη του ουρανού.

5.  Λοιποί πατερικοί Λόγοι περί Αγάπης

α. Εφ’ όσον δεν πραγματοποιήσωμεν την προς τον Θεόν και τον πλησίον αγάπην, ματαίως καμαρώνομεν διά την νηστείαν μας, την ακτημοσύνην μας, την αγρυπνίαν μας, την ανάγνωσιν των γραφών, επειδή δεν έγκειται εις αυτά η τελειότης, αλλά δι’ αυτών δύναται κανείς να την επιτύχη. (Αββά Κασσιανού, Ευεργετινός Γ-383).

β. Όστις λοιπόν δεν αγαπά τον πλησίον αυτού, αλλά μάλιστα και βλάπτει αυτόν, εκείνος ούτε και τον Θεόν αγαπά. «Εάν τις είπη, ότι αγαπώ τον Θεόν, και τον αδελφόν αυτού μισή, ψεύστης εστίν· ο γαρ μη αγαπών τον αδελφόν αυτού, ον εώρακε, τον Θεόν, ον ουχ εώρακε, πως δύναται αγαπάν;» (Α΄Ιωάν. δ. 20). [Νικηφόρου Θεοτόκη, Κυριακοδρόμιον, τομ. Α. σελ. 419].

γ. Η αγάπη μοιράζει τον άνθρωπο σε τρία πρόσωπα· ο ένας αγαπά αυτόν που αγαπά για χάρη του Θεού, ο άλλος τον αγαπά επειδή είναι πλούσιος, για να πάρει απ’ αυτόν δώρα, και ο άλλος με πάθος. Και αυτός που αγαπά ειλικρινά τιμά αυτόν που αγαπά, ο άλλος τον αγαπά από πλεονεξία, και ο τρίτος για την ηδονή. (Ευαγρίου,Έργα Άγ. Ιωάννου Δαμασκηνού, ΕΠΕ 6,211).

δ. Ερώτησις: Πως φαίνεται ο αγαπών τον αδελφόν κατά την εντολήν του Κυρίου και πως ελέγχεται ο μη ούτως αγαπών;

Απόκρισις: «Της αγάπης εξαίρετα δύο ταύτα· το λυπείσθαι μεν και αγωνιάν εφ’ οις βλάπτεται ο αγαπώμενος, χαίρειν δε και αγωνίζεσθαι υπέρ της ωφελείας αυτού. Μακάριος ούν ο πενθών επί τω αμαρτάνοντι, ου ο κίνδυνος φοβερός· και χαίρων υπέρ του κατορθούντος, ου το κέρδος ασύγκριτον ...Ο δε μη ούτως συνδιατιθέμενος φανερός εστι μη αγαπών τον αδελφόν». (Μεγ. Βασιλείου. Ερώτησις ΡΟΕ΄. ΕΠΕ 9,212).

ε. Ερώτησις: Τι σημαίνει αυτό που λέγεται, «Εάν πωλήσω τα υπάρχοντά μου και παραδώσω το σώμά μου για να καεί, αλλά δεν έχω αγάπη, ουδέν ωφέλούμαι»; Πως πουλάει κάποιος όλα τα υπάρχοντά του χωρίς αγάπη;

Απόκρισις: Υπάρχουν μερικοί άνθρωποι που φαίνονται βέβαια ότι κάνουν πολλές ελεημοσύνες, αλλά μισούν τους αδελφούς τους, είναι κακολόγοι, υπερήφανοι, άδικοι, μνησίκακοι, φθονεροί. Έτσι με αυτά τα πάθη η ελεημοσύνη τους είναι ανώφελη. Γιατί εγώ νομίζω, ότι με τα πάθη αυτά σβήστηκαν οι λαμπάδες των πέντε παρθένων, επειδή είχαν έλλειψη από αυτό το πνευματικό λάδι. (Αγ. Αναστασίου Σιναΐτου. Φ-Αγ. Αναστασίου Σιναΐτου. ΕΠΕ 13Γ-197).

στ.   Από όλες τις αρετές πιο περιεκτική είναι η αγάπη προς τον Θεόν και τον πλησίον, η οποία συνίσταται από την αποχή των υλικών αγαθών και από την ηρεμία των λογισμών. (Αγ. Μάρκος Ερημ. Φ-Αγ. Μάρκου Ερημ. τ.13,91).

ζ. Μεγάλη αρετή να υπομένεις τα επερχόμενα και να αγαπάς τους μισούντας σε, κατά τον λόγον του Κυρίου. Απόδειξη της ανυπόκριτης αγάπης είναι η συγχώρηση των αδικημάτων. (Αγ. Μάρκος Ερημ. Φ-Αγ. Μάρκου Ερημ. τ.13,55).

η. Η αγάπη είναι γλυκύτερη από την ζωή, και η κατανόησις του Θεού, από την οποία γεννάται η αγάπη, είναι γλυκύτερη από μέλι κηρήθρας. Για την αγάπη δεν είναι λυπηρό να δεχθή έναν φοβερό θάνατο χάριν των αγαπημένων της. (Αγ. Ισαάκ Συρ.Φ-Αγ. Ισαάκ 8β-153).

θ. Μην αλλάξης την αγάπη του αδελφού σου με την αγάπη κάποιου πράγματος, διότι η αγάπη του αδελφού έχει κρυμμένον μέσα της το πολυτιμότερο όλων των αγαθών. Εγκατάλειψε τα μικρά, για να εύρης τα πολύτιμα. (Αγ. Ισαάκ Συρου, Φ-Αγ. Ισαάκ 8β-217).

ι. Έλεγε ο αββάς Αγάθων ότι: Εάν μου ήταν δυνατό να εύρω ένα λεπρό και να του δώσω το σώμα μου και να πάρω το ιδικό του, θα ήμουν ευτυχής. Διότι αυτή είναι η τελεία αγάπη. Αποφθέγματα Γερόντων. (Αββά Αγάθωνος.-ΕΠΕ τομ.1,117).

ια. Με 6 τρόπους τελειοίς την αρετήν ταύτην, (την τελείαν αγάπην) τουτέστι, να αγαπάς, να συμβουλεύης, να βοηθάς, να υπομένης, να συγχωράς, και να δίδης καλόν υπόδειγμα με θεϊκά λόγια και πράξεις ενάρετες. (Αγαπίου Μον., Αμαρτωλών Σωτηρία 185).

ιβ. Ότι τινές μεν αγαπούσιν, αμή δεν υπάγει παρεμπρός η αγάπη τους. Έτεροι αγαπούσι με καλήν συμβουλήν, αλλά δεν βάνουν χείρα εις το σακκούλι, να βοηθήσουν με έλεος. Άλλαι δε αγαπούσι, νουθετούσι, και ελεούσιν, αμή δεν υπομένουσι την ύβριν, και την ασθένειαν του πλησίον, ούτε φυλάγουν του Αποστόλου την εντολήν, οπού λέγει· Αλλήλων τα βάρη βαστάζετε, και ούτω τον νόμον πληρώσατε. (Αγαπίου Μον.,Αμαρτωλών Σωτηρία 185).

ιγ. Άλλοι πάλιν υπομένουν τας ύβρεις με καρτερίαν, αμή δεν συγχωρούσι με ευσπλαγχνίαν. Και εάν δεν έχουν και μίσος εις την καρδίαν, όμως εις το φαινόμενον δεν δείχνουσι καλόν πρόσωπον. Ούτοι καλά και το πρώτον φυλάγουσιν, αμή εις το β΄. σφάλλουσι, και δεν φθάνουσιν εις την της αρετής τελειότητα. Είναι πάλιν άλλοι οπού κάμνουσι όλα τα άνωθεν, αμή δεν νουθετούσι τον πλησίον με λόγους, και παραδείγματα, οπού είναι το εκλεκτότερον μέρος της αγάπης.(Αγαπίου Μον. Αμαρτωλών Σωτηρία 185 ).

ιδ. Κατά την αυτήν τάξιν λοιπόν ημπορεί πας ένας, να εξετάση του λόγου του, πόσον μετέχει, και πόσον της αγάπης υστερείται. Ότι, όστις αγαπά, ευρίσκεται εις τον, α΄. βαθμόν, ει τις νουθετεί εις τον β΄. εί τις βοηθά εις τον γ΄. ο υπομένων, εις τον δ΄, όστις υποδέχεται την ύβριν, και συγχωρά εκ καρδίας, εις τον ε΄. εί τις δε στερεώνει και νουθετά τον πλησίον με λόγους, παραδείγματα, και με την αγαθήν αυτού πολιτείαν (το οποίον είναι πράξις των τελείων και αποστολικών ανθρώπων) ας ηξεύρη πως έφθασεν εις το άκρον ταύτης της αρετής. Αυταί εισίν αι στερεωτικαί πράξεις, οπού περιέχει η αγάπη εν εαυτή, εις τας οποίας ενδείκνυται όσον χρεωστούμεν προς τον πλησίον. (Αγαπίου Μον. Αμαρτωλών Σωτηρία 185-186).

ιε. Ο θείος Χρυσόστομος (ομιλ. ιε΄ κεφ. ε΄, του κατά Ματθαίον) λέγει, ότι ο Κύριος εις το κεφάλαιον αυτό διδάσκει εννέα βαθμούς, εις τους οποίους αναβιβάζει όλους τους Χριστιανούς διά των αγίων του εντολών· α΄) ότι, οι Χριστιανοί δεν πρέπει να αρχίσουν να αδικήσουν τινά, β΄) ότι αν αρχίσει τις να αδικεί αυτούς, αυτοί πρέπει να μη τον εκδικούν με την ίσην αδικίαν· γ΄) ότι να μη κάμνουσιν εις τους άλλους, εκείνα τα κακά· οπού τους έκαμαν εκείνοι, αλλά να τα υπομείνουν και να ησυχάσουν· δ΄) όχι μόνον να ησυχάσουν, αλλά και να δώσουν θεληματικώς τον εαυτόν τους εις το να πάθουν τα κακά· ε΄) το και να δώσουν τον εαυτόν τους εις τα πάθη, περισσότερον και προθυμώτερον, παρά οπού θέλει εκείνος οπού τους κακοποιεί· στ) το να μην μισίσουν εκείνον οπού τους κακοποιεί· ζ΄) το και να αγαπήσουν αυτόν εκ καρδίας· η΄) το και να τον ευεργετήσουν· θ΄) το να παρακαλούν και τον Θεόν διά λόγου του. (Αγ. Νικοδήμου, Αόρατος Πόλεμος 55).

Συνεχίζεται

Κακοφροσύνης πολέμιος3

Αρετών μήτρα

Θαυματουργίας χάρισμα

Ανιδιοτελείας εργάτις4

Ραιστήρ ατομικισμού5

Ηγήτειρα σωτηρίας

Αζηλότυπος κριτίς6

Γαζοφυλάκιον Ορθοδοξίας και Ορθοπραξίας

Αγαπολογίας Ενταφή7

Πονηρευμάτων ανιχνευτής

Ηνιοστρόφος (Ηνίοχος) οδού Αληθείας

---

1 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΟΥ ΆΓΙΟΥ ΙΣΑΑΚ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΚΥΨΕΛΗΣ.--- Του Οσίου πατρός ημών Ισαάκ του Σύρου: Τα σωζόμενα ασκητικά. Μετενεχθέντα εις την λαλούμενην καθαράν Ελληνικήν γλώσσαν παρά του οσιωτάτου ιεροδιδασκάλου Καλλίνικου Παντοκρατορινού. Εν Αθήναις, 1871.

2 ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙ ΑΓΑΠΗΣ  http://www.paterikiorthodoxia.com/2014/07/peri-agapis.html 

3 Πολέμιος, α ή ος, ον= Εχθρικός, εχθρός, ενάντιος.

4 Εργάτις-ιδος (η)= Θηλ. του εργάτης.

5 Ραιστήρ= Ο,η κατασυντρίβων/-ουσα

6 Κριτίς= Θηλ. του κριτής [κριτής= ο κρίνων (εξετάζων και αποφασίζων), δικαστής].

7 Ενταφή (η) [ενθάπτω]= Ενταφιασμός.

Η ΑΓΑΠΟΛΟΓΙΑ-ΑΠΑΤΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ ΚΑΙ Η ΑΛΗΘΙΝΗ/ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ  ΑΓΑΠΗ

«Ἀγάπη πού δέν ἔχει στοιχεῖα σωτηρίας

εἶναι πλάνη τοῦ διαβόλου»

Γέρων Ἐφραίμ ἐν Ἀριζόνᾳ

ΜΕΡΟΣ 5ο

Ε.  ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΑ ΚΑΙ ΠΑΤΕΡΙΚΑ ΑΠΑΝΘΙΣΜΑΤΑ ΠΕΡΙ ΑΓΑΠΗΣ

1. Ευαγγελικά1

Κατὰ Ματθαῖον, 5/44
...ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν, ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν, εὐλογεῖτε τοὺς καταρωμένους ὑμᾶς, καλῦς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν ὑμᾶς καὶ προσεύχεσθε ὑπὲρ τῶν ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς καὶ διωκώντων ὑμᾶς...	... εγώ δε σας λέγω, αγαπάτε τους εχθρούς σας, εύχεσθε προς Θεόν αγαθά δι᾿ εκείνους, οι οποίοι σας καταρώνται, ευεργετείτε εκείνους που σας μισούν και προσεύχεσθε υπέρ εκείνων, οι οποίοι σας μεταχειρίζονται υβριστικώς και περιφρονητικώς και σας καταδιώκουν αδίκως...
Κατὰ Μάρκον, 12/30-31
... καὶ ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος σου, αὕτη πρώτη ἐντολή. καὶ δευτέρα ἐντολὴ αὕτη· ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. μείζων τούτων ἄλλη ἐντολὴ οὐκ ἔστι.	...και οφείλεις να αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου με όλην την καρδία σου και με όλην την ψυχή σου και με όλον τον νου σου και με όλη την ισχύ σου, αυτή είναι η πρώτη εντολή. και δευτέρα εντολή είναι αυτή· να αγαπήσεις τον πλησίον σου ως τον εαυτόν σου. Μεγαλύτερη εντολή από αυτές δεν υπάρχει.
Κατὰ Λουκᾶν, 6/35	.
...ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς ὑμῶν καὶ ἀγαθοποιεῖτε καὶ δανείζετε μηδὲν ἀπελπίζοντες, καὶ ἔσται ὁ μισθὸς ὑμῶν πολύς, καὶ ἔσεσθε ὑιοὶ Ὑψίστου, ὅτι αὐτὸς χρηστὸς ἐστιν ἐπὶ τοὺς ἀχαρίστους καὶ πονηροὺς.	...να αγαπάτε τους εχθρούς σας και να τους ευεργετείτε και να τους δανείζετε, χωρίς να ελπίζετε σε ανταπόδοση· και θα είναι πολλή η ανταμοιβή σας από τον Θεόν· θα είσθε τέκνα του Υψίστου κατά χάρη και θα του ομοιάζετε, αφού και αυτός είναι ευεργετικός προς τους αχάριστους και πονηρούς.
Κατὰ Ἰωάννην, 13/34-35
ἐντολὴν καινὴν δίδωμι ὑμῖν ἵνα ἀγαπᾱτε ἀλλήλους, καθὼς ἠγάπησα ὑμᾱς ἵνα καὶ ὑμεῖς ἀγαπᾶτε ἀλλήλους. ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὅτι ἐμοὶ μαθηταί ἐστε, ἐὰν ἀγάπην ἔχητε ἔν ἀλλήλοις.	Σας δίδω νέα εντολή· να αγαπάτε δηλαδή ο ένας τον άλλο, όπως εγώ ηγάπησα εσάς, έτσι και εσείς να αγαπάσθε μεταξύ σας. Έτσι, θα μάθουν όλοι, ότι είστε μαθητές δικοί μου, εάν έχετε αγάπη μεταξύ σας.
Πρὸς Ρωμαίους, 12/18-21
εἰ δυνατόν, τὸ ἐξ ὑμῶν μετὰ πάντων ἀνθρώπων εἰρηνεύοντες. μὴ ἑαυτοὺς ἐκδικοῦντες, ἀγαπητοί, ἀλλὰ δότε τόπον τῇ ὀργῇ· γέγραπται γάρ· ἐμοὶ ἐκδίκησις, ἐγὼ ἀνταποδώσω, λέγει Κύριος. Ἐὰν οὖν πεινᾷ ὁ ἐχθρός σου, ψώμιζε αὐτόν· ἐὰν διψᾷ, πότιζε αὐτόν· τοῦτο γὰρ ποιῶν ἄνθρακας πυρὸς σωρεύσεις ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ. μὴ νικῷ ὑπὸ τοῦ κακοῦ, ἀλλὰ νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τὸ κακόν.	Όσον εξαρτάται από σας, προσπαθείτε να έχετε ειρηνικές σχέσεις με όλους. Μη ζητείτε, αγαπητοί, να υπερασπίζετε τον εαυτόν σας με εκδίκηση, αλλά δότε τόπο στην οργή. διότι, καθώς είναι γραμμένο την ανταπόδοση θα την δώσει ο Κύριος. Εάν λοιπόν πεινά ο εχθρός σου, τάιζέ τον· εάν διψά, πότισέ τον· διότι, έτσι θα μαζεύσεις στην κεφαλή του τύψεις και ντροπή πολλή, ως κάρβουνα αναμμένα. Μη νικάσαι από το κακό, ώστε να παρασύρεσαι σε εκδίκηση, αλλά νίκα το κακό με την αγαθοεργία σου.
Α´ Πέτρου, 4/8-9
πρὸ πάντων δὲ εἰς τὴν εἰς ἑαυτοὺς ἀγάπην ἐκτενῆ ἔχοντες, ὅτι ἡ ἀγάπη καλύψει πλῆθος ἁμαρτιῶν· φιλόξενοι εἰς ἀλλήλους ἄνευ γογγυσμῶν·	επάνω δε από όλα, φροντίσατε να έχετε μεταξύ σας αγάπη διαρκή και θερμή, διότι έτσι η αγάπη θα σκεπάσει και θα συγχωρήσει όλες τις αμαρτίες σας· να γίνετε φιλόξενοι, χωρίς να γογγύζετε.
Α´ Ἰωάννου, 4/16
Ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστί, καὶ ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει καὶ ὁ Θεὸς ἐν αὐτῷ.	Ο Θεός είναι αγάπη, και εκείνος που ασκεί συνεχώς την αγάπη, μένει με το Θεό και ο Θεός μένει με αυτόν.

Η συμπεριφορά του ανθρώπου, που έχει μέσα του την αγάπη του Θεού, είναι συγκλονιστική και τον διακρίνει τόσον από τους αιρετικούς όσον και από τους αλλοδόξους. Ο άνθρωπος που αγαπά, δεν ζηλεύει, δεν υπερηφανεύεται εγωϊστικώς, δεν θυμώνει, δεν επιζητεί το δικό του συμφέρον, δεν σκέπτεται κακό για τους άλλους. Η αγάπη δεν ξεπέφτει ποτέ, αλλά θα ισχύει πάντοτε. Η αγάπη θα γεμίζει τις καρδιές όλων των ανθρώπων που την εδέχθησαν αυθορμήτως, την παραδέχθηκαν εθελουσίως και την εφήρμοσαν, κατά το γράμμα και το πνεύμα, στην ζωή τους.

2. Απάνθισμα πατερικών παραινέσεων περί Αγάπης 2

- Εκείνος, που αγωνίζεται να αποκτήση τελεία αγάπη, τόσον προς τον Θεό, όσον και προς τον πλησίον, αυτός μπορεί και ομολογεί τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν «εν Πνεύματι Αγίω» (Α΄ΚΟΡ:12/3).

- Πρέπει να πιστεύης ότι σε αγαπά ο Θεός, ακόμη κι’ αν όλοι οι άνθρωποι σε αποστραφούν κι αν όλοι σε εγκαταλείψουν.

- Όταν σου έλθη λογισμός πως δεν σε αγαπούν και δεν σου συμπαραστέκονται, τότε να θυμάσαι πως, όταν όλοι σ’ εγκαταλείψουν, έχεις τον Θεό για βοηθό. «Ο πατήρ μου», λέγει ο Δαβίδ, «και η μήτηρ μου εγκατέλιπόν με, ο δε Κύριος προσελάβετό με» (ΨΑΛΜ:26/10).

- Για το θέμα της αγάπης προς τον πλησίον, είναι γραμμένο: «Μετά πάντων έχε αγάπην και από πάντων απέχου». Τί σημαίνει αυτό;

Σημαίνει ότι η αγάπη δεν ενεργείται μόνο με την εξωτερική της εκδήλωση. Η αγάπη ενεργείται κυρίως μέσα στην ψυχή του ανθρώπου. Αυτό σημαίνει να έχεις αγάπη για 'κείνον, που σου θυμώνει, για 'κείνον, που σε κατηγορεί, για 'κείνον, που σε εξευτελίζει. Να 'πεις ότι αυτός είναι ο γιατρός μου. Και ναι μεν τα φάρμακα, που μου δίνει, είναι πολύ πικρά, αλλά εγώ με αυτά ωφελούμαι.

Αυτό εξ άλλου είναι και η εφαρμογή των λόγων του Κυρίου. «αγαπάτε τους εχθρούς υμών, καλώς ποιείτε τοις μισούσιν υμάς, ευλογείτε τους καταρωμένους υμίν, προσεύχεσθε υπέρ των επηρεαζόντων υμάς» (ΛΟΥΚ: 6/27-28).

Δεν είναι απαραίτητο να του ειπώ με λόγια πως τον αγαπώ. Εκείνο, που έχει σημασία, είναι να έχω μέσα μου την αγάπη γι’ αυτόν, έστω κι αν φέρθηκε έτσι.

Και επειδή μπορεί με τον άσχημό του τρόπο να κολαστεί, γι’ αυτό να παρακαλώ τον Θεό να τον ελεήση, να τον φωτίση, να τον συγχωρέση, για να μη κολασθεί. Γιατί να έχω κάτι μαζί του; Αφού δεν με θέλει, θα απέχω. Όμως κατ’ ουδένα τρόπο δεν θα αφήσω μέσα μου τον λογισμό, τον πειρασμό να με πειράζει εναντίον του, αλλά θα παρακαλώ τον Θεό να τον ελεήσει, να τον φωτίσει, να τον συγχωρέσει, να τον σώσει.

- Όσο περισσότερο αγωνίζεσαι να αγαπάς τον Θεό, τόσο περισσότερο Αυτός σου αποκαλύπτεται!

- Εκείνος, που επιθυμεί το κακό του συνανθρώπου του, κάνει τελικά κακό στον ίδιο τον εαυτό του. Και εκείνος, που αγαπά ακόμα και τον εχθρό του, στην πραγματικότητα ευεργετεί τον ίδιο τον εαυτό του.

- Όσο πιο πολύ αγωνιζόμαστε να αγαπήσουμε τον Χριστό, τόσο πιο πολύ νοιώθουμε μέσα μας χαρά και ευτυχία. Δεν υπάρχει στον κόσμο μεγαλύτερη ευτυχία από το να φλέγεται η καρδία μας από αγάπη προς τον Κύριό μας και Θεό μας.

- «Ουδείς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν» (Ματθ. 6, 24). Για να μπορέσουμε να αγαπήσουμε τον Χριστό με όλη την καρδία μας, πρέπει πρώτα να συνειδητοποιήσουμε ότι όλα τα γήϊνα είναι πρόσκαιρα και μάταια, και σε τίποτε από αυτά να μη προσκολληθούμε.

Για να μπορέσουμε να αγαπήσουμε τον πλησίον μας σαν τον εαυτό μας, πρέπει να περιφρονήσουμε τρία πράγματα: Το χρήμα, τις ηδονές και την ανθρώπινη δόξα.

- Μίμηση του Χριστού σημαίνει πρώτ’ απ’ όλα μίμηση της αγάπης του Χριστού προς τον άνθρωπο. Να θυσιάζουμε «τα θελήματα της σαρκός» (ΕΦΕΣ: 2/3) χάριν της αγάπης του αδελφού μας.

- Όπως «ο Θεός είναι Αγάπη», έτσι κατά αντίθετο τρόπο, ο διάβολος είναι μίσος.

- Υπάρχει η κατά Θεόν αγάπη, αλλά και η κατά... διάβολον αγάπη! Υπάρχει το κατά Θεόν μίσος, αλλά υπάρχει και το διαβολικό μίσος.

Η κατά Θεόν αγάπη είναι αυτή, που πηγάζει από την τήρηση των εντολών του Θεού.

Η κατά... διάβολον αγάπη(!) είναι η δαιμονική, η φιλήδονη, η εμπαθής, αυτή π.χ. που ένας έγγαμος αισθάνεται προς μια άλλη γυναίκα, ώστε πολλές φορές να φθάνη μέχρι του σημείου να εγκαταλείπη τη νόμιμη σύζυγό του χάριν της ξένης. Δαιμονική αγάπη είναι επίσης αυτή, από την οποία διακατέχονται όσοι περιπίπτουν στα σοδομητικά πάθη. Τέτοιου είδους «αγάπες», όχι μόνο τις απεχθάνεται και τις βδελύσσεται ο Θεός, αλλά, αν δεν υπάρξη μετάνοια και αλλαγή ζωής, τις τιμωρεί παραδειγματικά.

Κατά Θεόν μίσος είναι το μίσος κατά της αμαρτίας.

Διαβολικό μίσος είναι το μίσος εναντίον οιουδήποτε συνανθρώπου μας, ακόμη και εναντίον του εχθρού μας.

- Η αγάπη προς τον πλησίον μας δεν πρέπει να μένη μόνο στα λόγια, αλλά κυρίως να προχωρεί στα έργα. Η αληθινή αγάπη φωτίζει με υπερφυσικό φως το πρόσωπο αυτού, ο οποίος αγαπά. Το πρόσωπο εκείνου, ο οποίος μισεί, είναι συνωφρυωμένο και συννεφιασμένο, μέχρι και σκοτεινό.

- Η αληθινή αγάπη δεν χαίρεται με τις συμφορές του πλησίον, ούτε λυπάται με τις επιτυχίες του.

- Θέλεις να ανακάλυψης τί είδους αγάπη έχεις μέσα σου; Στάσου μπροστά στον καθρέφτη του 13ου κεφαλαίου της Α΄ προς Κορινθίους επιστολής του Αποστόλου Παύλου και κοίταξε με ειλικρίνεια να 'δης, αν εφαρμόζωνται σε σένα αυτά, που λέγει ο Απόστολος Παύλος:

«Αυτός, που αγαπά, έχει μακροθυμία στις αδυναμίες του άλλου. Έχει και καλωσύνη. Δεν ζηλοφθονεί. Δεν υπερηφανεύεται, δεν ασχημονεί, δεν ζητά το δικό του συμφέρον, δεν είναι ευερέθιστος. Λησμονεί το κακό, που του έχουν κάνει. Λυπάται, όταν αδικείται ο πλησίον του, και χαίρεται μαζί του στη χαρά του. Έχει σε όλα ανεκτικότητα, εμπιστοσύνη, ελπίδα, υπομονή» (Α΄ ΚΌΡ:13/4-7).

- Η αγάπη μας προς τον Θεό και προς τους συνανθρώπους μας είναι αλληλένδετες. Δεν μπορεί να υπάρχει η μία, χωρίς να υπάρχει και η άλλη. Διαφορετικά, ούτε τον Θεό αγαπούμε αληθινά, ούτε τον πλησίον μας πραγματικά.

- Πιο πολύ να αγαπούμε αυτούς, που μας ελέγχουν, παρά αυτούς, που μας κολακεύουν.

- Δεν υπάρχει αληθινή αγάπη, χωρίς το πνεύμα της θυσίας. Η αγάπη του Χριστού προς εμάς είναι αχώριστα συνδεδεμένη με την Σταυρική Του θυσία. Σταυρός και Αγάπη πάνε αχώριστα μαζί.

- Αυτός, που έχει κακία, γεύεται θάνατο, ενώ αυτός, που έχει αγάπη, γεύεται αιώνια ζωή.

- Ο ωραιότερος και αποτελεσματικώτερος τρόπος να εκδικηθείς αυτόν, που σε έβλαψε, είναι να τον ευεργετήσεις.

- Οι ουρανοί ανοίγουν διάπλατα γι’ αυτόν, που αγαπά αληθινά τον Χριστό «με όλη την καρδία του, με όλη την ψυχή του και με όλη τη διάνοιά του, και τον πλησίον του όπως τον εαυτό του» (ΛΟΥΚ:10/27).

- Να απορρίπτεις με όλη σου την δύναμη και να εξομολογείσαι με όσο το δυνατό μεγαλύτερη ταπείνωση όλες τις καχυποψίες και φαντασίες, που σου υποβάλλει ο διάβολος, για να σε κάνη να αντιπαθής και να αποστρέφεσαι τον πλησίον σου.3

Κακοφροσύνης πολέμιος4

Αρετών μήτρα

Θαυματουργίας χάρισμα

Ανιδιοτελείας εργάτις5

Ραιστήρ ατομικισμού 6

Ηγήτειρα σωτηρίας

Αζηλότυπος κριτίς7

Γαζοφυλάκιον Ορθοδοξίας και Ορθοπραξίας

Αγαπολογίας Ενταφή8

Πονηρευμάτων ανιχνευτής

Ηνιοστρόφος (Ηνίοχος) οδού Αληθείας

Συνεχίζεται

---

1 Από το σχολικό εγχειρίδιο «Ευαγγελικές Περικοπές» του Κωνσταντίνου Γρηγοριάδου, σελ. 201, Έκδοση 1989, ΟΕΔΒ, Αθήνα.

2 Απάνθισμα Πατρικών Παραινέσεων «Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΣΤΑΥΡΟΒΟΥΝΙΩΤΗΣ», ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2009

imverias.blogspot.com/2013/02/blog-post_20.html

3 Από το σχολικό εγχειρίδιο «Ευαγγελικές Περικοπές» του Κωνσταντίνου Γρηγοριάδου, σελ. 201, Έκδοση 1989, ΟΕΔΒ, Αθήνα.

4 Πολέμιος, α ή ος, ον= Εχθρικός, εχθρός, ενάντιος.

5 Εργάτις-ιδος (η)= Θηλ. του εργάτης.

6 Ραιστήρ= Ο,η κατασυντρίβων/-ουσα

7 Κριτίς= Θηλ. του κριτής [κριτής= ο κρίνων (εξετάζων και αποφασίζων), δικαστής].

8 Ενταφή (η) [ενθάπτω]= Ενταφιασμός.

Η ΑΓΑΠΟΛΟΓΙΑ-ΑΠΑΤΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ ΚΑΙ Η ΑΛΗΘΙΝΗ/ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ  ΑΓΑΠΗ

«Ἀγάπη πού δέν ἔχει στοιχεῖα σωτηρίας

εἶναι πλάνη τοῦ διαβόλου»

Γέρων Ἐφραίμ ἐν Ἀριζόνᾳ

       ΜΕΡΟΣ 4ο 

Γ. Ο ΥΜΝΟΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ [Α´ ἐπιστολὴ Παύλου πρὸς Κορινθίους (13/1-13) 1

Ο Ύμνος της Αγάπης, όπως είναι γνωστός στον χριστιανικό κόσμο, το τμήμα του 13ου Κεφαλαίου της προς Κορινθίους Α’ Επιστολής του Αποστόλου Παύλου, προς την παλαιοχριστιανική αδελφότητα της Αρχαίας Κορίνθου και διασώζεται μέσω της Καινής Διαθήκης, είναι ένα από τα πιο αξιόλογα κείμενα της Αγίας Γραφής.

Σύμφωνα με την επιστολή του Αποστόλου Παύλου,2 το δώρο της αγάπης έχει τόσο μεγάλη αξία που ξεπερνά κάθε αρετή. Ο Απόστολος των Εθνών, όπως είναι επίσης γνωστός ο Απόστολος Παύλος, επισημαίνει ότι η αγάπη αποτελεί ένα ειλικρινές κατόρθωμα του εαυτού μας, αφού από αυτήν αντλούμε την δύναμη να ξεπεράσουμε τον εγωϊσμό μας (οὐ λογίζεται τὸ κακόν, 13/5). Υπογραμμίζει επίσης την σημασία της πίστεως μέσα από μια αδιάκριτη και απροϋπόθετη εμπιστοσύνη (πάντα πιστεύει, πάντα ἐλπίζει, 13/7).

Ο Ύμνος της Αγάπης συχνά αναφέρεται ως ο Ύμνος των Ύμνεων της Καινής Διαθήκης και στα εκκλησιαστικά κείμενα ως το κεφάλαιο της Αγάπης. Σε πολλές χριστιανικές εκκλησίες, το κείμενο αναγιγνώσκεται κατά την ακολουθία του μυστήριου του γάμου.

Το κείμενο

Κοινή Ελληνιστική Εάν ταις γλώσσαις των ανθρώπων λαλώ και των αγγέλων, αγάπην δε μη έχω, γέγονα χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον. Και εάν έχω προφητείαν και ειδώ τα μυστήρια πάντα και πάσαν την γνώσιν, και εάν έχω πάσαν την πίστιν, ώστε όρη μεθιστάνειν, αγάπην δε μη έχω, ουδέν ειμί.      Και εάν ψωμίσω πάντα τα υπάρχοντα μου, και εάν παραδώ το σώμα μου ίνα καυθήσομαι, αγάπην δε μη έχω, ουδέν ωφελούμαι.     Η αγάπη μακροθυμεί, χρηστεύεται, η αγάπη ου ζηλοί, η αγάπη ου περπερεύεται, ου φυσιούται, ουκ ασχημονεί, ου ζητεί τα εαυτής, ου παροξύνεται, ου λογίζεται το κακόν, ου χαίρει επί τη αδικία, συγχαίρει δε τη αληθεία, πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει. Η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει.     Είτε δε προφητείαι, καταργηθήσονται, είτε γλώσσαι παύσονται, είτε γνώσις καταργηθήσεται. Εκ μέρους δε γινώσκομεν και εκ μέρους προφητεύομεν όταν δε έλθη το τέλειον, τότε το εκ μέρους καταργηθήσεται. Ότε ήμην νήπιος, ως νήπιος έλάλουν, ως νήπιος εφρόνουν, ως νήπιος ελογιζόμην ότε δε γέγονα ανήρ, κατήργηκα τα του νηπίου. Βλέπομεν γαρ άρτι δι’ εσόπτρου εν αινίγματι, τότε δε πρόσωπον προς πρόσωπον άρτι γινώσκω εκ μέρους, τότε δε επιγνώσομαι καθώς και επεγνώσθην. Νυνί δε μένει πίστις, έλπίς, αγάπη, τα τρία ταύτα μείζων δε τούτων η αγάπη.

Νεοελληνική Αν ξέρω να μιλώ όλες τις γλώσσες των ανθρώπων και των αγγέλων, αλλά δεν έχω αγάπη, τότε έγινα σαν ένας άψυχος χαλκός που βουίζει ή σαν κύμβαλο που ξεκουφαίνει με τους κρότους του. Και αν έχω το χάρισμα να προφητεύω και γνωρίζω όλα τα μυστήρια και όλη την γνώση, και αν έχω όλη την πίστη, ώστε να μετακινώ με την δύναμή της ακόμη και τα βουνά, αλλά δεν έχω αγάπη, τότε δεν είμαι τίποτε απολύτως. Και αν πουλήσω όλη την περιουσία μου για να χορτάσω με ψωμί όλους τους φτωχούς, και αv παραδώσω το σώμα μου για να καεί, αλλά αγάπη δεν έχω, τότε σε τίποτε δεν ωφελούμαι. Η αγάπη είναι μακρόθυμη, είναι ευεργετική και ωφέλιμη, η αγάπη δε ζηλεύει, η αγάπη δεν καυχιέται, δεν είναι περήφανη, δεν κάνει ασχήμιες, δεν ζητεί το συμφέρον της, δεν ερεθίζεται, δεν σκέφτεται το κακό για τους άλλους, δεν χαίρει, όταν βλέπει την αδικία, αλλά συγχαίρει, όταν επικρατεί η αλήθεια. Όλα τα ανέχεται, όλα τα πιστεύει, όλα τα ελπίζει, όλα τα υπομένει. Η αγάπη ποτέ δεν ξεπέφτει Αν υπάρχουν ακόμα προφητείες, θα έλθει μέρα που και αυτές θα καταργηθούν αν υπάρχουν χαρίσματα γλωσσών και αυτά θα σταματήσουν αν υπάρχει γνώση και αυτή θα καταργηθεί. Γιατί τώρα έχουμε μερική και όχι τέλεια γνώση και προφητεία· όταν όμως έλθει το τέλειο, τότε το μερικό θα καταργηθεί. Όταν ήμουν νήπιο, μιλούσα ως νήπιο, σκεφτόμουν ως νήπιο, έκρινα ως νήπιο. Όταν έγινα άνδρας, κατάργησα την συμπεριφορά του νηπίου. Τώρα βλέπουμε σαν σε καθρέπτη και μάλιστα θαμπά, τότε όμως θα βλέπουμε το ένα πρόσωπο το άλλο πρόσωπο. Τώρα γνωρίζω μόνο ένα μέρος από την αλήθεια, αλλά τότε θα έχω πλήρη γνώση, όπως ακριβώς γνωρίζει και εμένα ο Θεός. Ώστε τώρα μας απομένουν τρία πράγματα: η πίστη, η ελπίδα και η αγάπη. Πιο μεγάλη όμως από αυτά είναι η αγάπη.

Στην ανθολογούμενη ενότητα διακρίνονται δύο μέρη: Στο πρώτο (1-7) διακηρύσσεται κατ᾽ αρχήν η ανωτερότητα της αγάπης έναντι των χαρισμάτων της γλωσσολαλίας και της προφητείας (1-3) και εν συνεχεία περιγράφονται χαρακτηριστικές ιδιότητες της αγάπης (4-7). Στο δεύτερο μέρος (8-13) ο Παύλος τονίζει τον εφήμερο χαρακτήρα των χαρισμάτων και την κατάργησή τους με την έλευση της μέλλουσας βασιλείας του Χριστού, ενώ παράλληλα επισημαίνει τον «νηπιακό», ατελή χαρακτήρα της γνώσεως που αποκτάται μέσω αυτών.

Στο τέλος παραμένει μόνο η αγάπη, γιατί αποτελεί το κατ’ εξοχήν γνώρισμα του Θεού και αποκαλύπτει το αιώνιον μέσα στον χρόνο.

Δ. ΠΕΡΙ  ΚΑΘΑΡΗΣ ΑΓΑΠΗΣ

1. Η Αγάπη του Χριστού και των ανθρώπων (Ἅγιος Ἰωάννης Χρυσόστομος) 3

α. Η καινή εντολή

Ο Κύριος, λίγο πριν παραδοθεί στους Ιουδαίους και σταυρωθεί, ονόμασε την εντολή της αγάπης, νέα: «Εντολήν καινήν δίδωμι υμίν» (Σᾶς δίνω μιά νέα ἐντολή), είπε στους μαθητές Του, «ίνα αγαπάτε αλλήλους» (νά ἀγαπᾶτε ὁ ἕνας τόν ἄλλο) [ΙΩΑΝΝ: 13, 34)].

Γιατί, όμως, την ονομάζει νέα, αφού και στην Παλαιά Διαθήκη υπήρχε η εντολή της αγάπης;

Επειδή την έδωσε με νέο, πλήρως διευκρινιστικό περιεχόμενο, ώστε να μην υπάρχει ουδεμία αμφιβολία αλλά και δικαιολογία από τους πιστούς. Γι’ αυτό πρόσθεσε:

«Ὅπως σᾶς ἀγάπησα Ἐγώ ἔτσι ν’ ἀγαπᾶτε κι ἐσεῖς ὁ ἕνας τόν ἄλλον». Με άλλα λόγια ήθελε να τους πει: «Ἡ ἀγάπη μου γιά σᾶς, δέν εἶναι ἀνταπόδοση σέ κάτι ποῦ μου προσφέρατε, γιατί ἐγώ πρῶτος σας ἀγάπησα. Μέ τόν ἴδιον τρόπο κι’ ἐσεῖς πρεπεῖ νά εὐεργετεῖτε τούς συνανθρώπους σας, ὄχι ἀνταποδοτικά, ἀλλ’ ἀπό ἀγάπη αὐθόρμητη».

Και αφού παρέλειψε τα θαύματα, που θα έκαναν στο όνομά Του και με την δύναμή Του, είπε ότι η αγάπη είναι εκείνη που θα τους χαρακτηρίζει ως μαθητές Του.

Εκ πρώτης αναγνώσεως το κείμενο φαίνεται παράξενο! Η αγάπη και όχι τα θαύματά Του θα εχαρακτήριζε τους αποστόλους ως μαθητές Του; Διατί;

Διότι η αγάπη είναι το κύριο γνώρισμα των αγίων και αποτελεί το θεμέλιό πάσης αρετής. Μ’ αυτήν προπαντός, σωζόμαστε όλοι, αυτή δημιουργεί εργάτες του Χριστού, αυτή σαγηνεύει τις ψυχές, αυτή φέρνει το απολωλός ποίμνιον στο ποιμνιοστάσιον της Εκκλησίας.

Μα, και τα θαύματα, που θα έκαναν οι απόστολοι, δεν θα φανέρωναν πως ήταν μαθητές Του;

Κάποτε είπεν ο Κύριος: «Πολλοί θά μοῦ ποῦν: “Κύριε, δέν προφητέψαμε στό ὄνομά Σου; Δέν διώξαμε δαιμόνια στό ὄνομά Σου; Δέν κάναμε τόσα θαύματα στό ὄνομά Σου;”. Και τότε θα τους πω κι εγώ «Ποτέ δέν σᾶς ἤξερα/ουδέποτε έγνων υμάς…» (ΜΑΤΘ:7/22-23).

Μίαν άλλη φορά, όταν οι απόστολοι ήταν χαρούμενοι, γιατί και τα δαιμόνια τους υπάκουαν, ο Κύριος τούς είπε: «Μή χαίρεστε γι’ αὐτό, ἀλλά γιατί τά ὀνόματά σας ἔχουν γραφτεῖ στόν οὐρανό/χαίρετε δε ότι τα ονόματα υμών εγράφη εν τοις ουρανοίς» (ΛΟΥΚ:10/20).

Τα θαύματα πού έκαναν, βέβαια, βοήθησαν στην προσέλκυση της ειδωλολατρικής οικουμένης στην χριστιανική πίστη, αυτό όμως έγινε  πρώτον επειδή στα αρχικά στάδιά ήταν απαραίτητη για την εξάπλωση του Χριστιανισμού και δεύτερον, το σπουδαιότερον, επειδή προϋπήρχε η αγάπη, χωρίς την οποία ΔΕΝ θα γίνονταν θαύματα.

Η αγάπη τους έδωσε την αγιότητα και την δυνατότητα να έχουν όλοι μια ψυχή και μια καρδιά. Αν δεν ήταν ενωμένοι με τον δεσμό της αγάπης, δεν θα μπορούσαν να κάνουν τίποτα.

Αυτά, όμως, ο Κύριος δεν τα έλεγε μόνο για τους τότε μαθητές Του, αλλά και για όλους όσοι στο μέλλον θα πίστευαν σ’ Εκείνον.

Σήμερα, αυτό πού κρατάει τους άπιστους μακριά από τον Χριστό δεν είναι το ότι δεν γίνονται θαύματα, όπως λένε μερικοί, αλλά το ότι τους λείπει η αγάπη, όπως λείπει και από τους κατ’ όνομα χριστιανούς (Ορθοδόξους και αιρετικούς).

Τους άπιστους δεν τούς ελκύουν τόσον τα θαύματα, όσον η ενάρετη και ταπεινή ζωή, που μόνο η αγάπη την δημιουργεί. Τους θαυματοποιούς πολλές φορές τους κατηγόρησαν σαν ταχυδακτυλουργούς, χρηματέμπορους της πίστεως ή εκμεταλλευτές της αγνοίας των ανθρώπων και λαοπλάνους, ποτέ όμως εκείνους πού είχαν βίον άγιο και έκαναν αληθινά θαύματα.

Η αγάπη είναι το γνώρισμα του αληθινού χριστιανού και φανερώνει τον σταυρωμένο μαθητή τού Χριστού, πού τίποτα το κοινό δεν έχει με τα γήϊνα πράγματα. Χωρίς την αγάπη, ακόμη και το μαρτύριο καθόλου δεν ωφελεί.

Όποιος έχει την αγάπη πού θέλει ο Θεός, δεν αγαπάει μόνο τους φίλους του, που τον αγαπούν, μα όλους τους ανθρώπους, ακόμα και τους εχθρούς του, που τον μισούν και τον αδικούν.

Το λέει ο Κύριος: «Ν’ ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς σας, νά δίνετε εὐχές σ’ αὐτούς πού σᾶς δίνουν κατάρες, νά εὐεργετεῖτε αὐτούς πού σᾶς μισοῦν καί νά προσεύχεστε γι’ αὐτούς πού σᾶς κακομεταχειρίζονται καί σᾶς καταδιώκουν, γιά νά γίνετε παιδιά τοῦ οὐράνιου Πατέρα, γιατί Αὐτός ἀνατέλλει τόν ἥλιό Του γιά κακούς καί καλούς καί στέλνει τήν βροχή σέ δικαίους καί ἀδίκους. Ἄν ἀγαπήσετε μόνο ὅσους σᾶς ἀγαποῦν, ποιάν ἀμοιβή περιμένετε ἀπό τόν Θεό;» (ΜΑΤΘ:5/44-46).

Εκείνος που δεν έχει αγάπη, όσα θαύματα κι αν κάνει, όσο τέλεια γνώση των θείων αληθειών κι’ αν έχει, όσους νεκρούς κι αν αναστήσει, τίποτα δεν θα κερδίσει, αφού ζει μόνο για τον εαυτό του, μακριά από τους άλλους.

Γι’ αυτό ακριβώς ο Χριστός καθόρισε την αγάπη στον πλησίον ως δείγμα της τέλειας, της καθαρής αγάπης σ’ Εκείνον.

«Ἄν μ ἀγαπᾶς», εἶπε στόν ἀπόστολο Πέτρο, «ποίμαινε τά πρόβατά μου» (ΙΩΑΝΝ:21/16). Σαφής υπαινιγμός, ότι η αγάπη έχει μεγαλύτερη αξία από το μαρτύριο.

Αν στην κοινωνία μας επικρατούσε η αγάπη, ο διάβολος και οι δαίμονές του θα ήταν ολότελα άγνωστοι και ανίσχυροι. Γιατί από κάθε τείχος ισχυρότερη και από κάθε μέταλλο, δυνατότερη είναι η αγάπη.

Δεν την καταβάλλουν ούτε ο πλούτος ούτε η φτώχεια· ή μάλλον, όπου αυτή επικρατεί, εκεί δεν υπάρχουν πλούτος και φτώχεια, αλλά μόνο τα καλά και των δύο: Από τον πλούτο παίρνει η φτώχεια τα αναγκαία για την συντήρηση μέσα, ενώ από την φτώχεια παίρνει ο πλούτος την αμεριμνησία. Έτσι εξαφανίζονται και τού πλούτου οι φροντίδες και τής φτώχειας οι φόβοι.

Με πόση χαρά και ειρήνη πλημμυρίζει την ψυχή, που την κατέχει τέτοιου είδους αγάπη! Αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματά της.

Μόνο η γνήσια αγάπη φέρνει καθαρή και ανόθευτη χαρά. Και γνήσια αγάπη δεν είναι η κοσμική, η αγοραία, που αποτελεί μάλλον κακία, πάθος και ελάττωμα, αλλά η χριστιανική, η πνευματική, εκείνη που μας ζητάει ο απόστολος Παύλος, εκείνη που αποβλέπει στο συμφέρον του πλησίον. Αυτήν την αγάπη είχε ο απόστολος, που έλεγε:

«Ποιός ἀσθενεῖ καί δέν ἀσθενῶ κι ἐγώ; Ποιός ὑποκύπτει στόν πειρασμό καί δέν ὑποφέρω κι ἐγώ;» (Β΄ ΚΟΡ:11/29).

Τίποτα δεν παροργίζει τόσο τον Θεό, όσο η αδιαφορία μας για τον πλησίον. Γι’ αυτό πρόσταξε να τιμωρηθεί αυστηρά ο δούλος που έδειξε σκληρότητα στους συνδούλους του. Γι’ αυτό είπε πως οι μαθητές Του πρέπει να έχουν γνώρισμά τους την αγάπη. Γιατί η αγάπη φυσιολογικά οδηγεί στο ενδιαφέρον για τον πλησίον.

Και πάλι μερικοί θα ερωτήσουν: Μήπως όταν φροντίζουμε τόσον πολύ για τον πλησίον, θα παραμελήσουμε την δική μας σωτηρία;

Δεν υπάρχει τέτοιος κίνδυνος. Απεναντίας, μάλιστα. Γιατί εκείνος που ενδιαφέρεται για τους άλλους, σε κανέναν δεν προξενεί λύπη. Όλους τους συμπαθεί και όλους τους βοηθάει, όσο μπορεί. Δεν αρπάζει τίποτε από κανένα. Ούτε πλεονέκτης είναι, ούτε κλέφτης, ούτε ψεύτης. Αποφεύγει κάθε κακό και πάντα επιδιώκει το καλό. Προσεύχεται για τους εχθρούς του. Ευεργετεί όσους τον αδικούν. Δεν βρίζει και δεν κακολογεί, ό,τι κι’ αν του κάνουν. Με όλα τούτα δεν συμβάλλουμε στη σωτηρία μας;

Ἡ καθαρή ἀγάπη, λοιπόν, εἶναι ὁ δρόμος τῆς σωτηρίας. Αὐτόν τόν δρόμο ἄς ἀκολουθήσουμε, γιά νά κληρονομήσουμε τήν αἰώνια ζωή.

«Ἐγὼ εἶμαι πατέρας, ἐγὼ ἀδελφός, ἐγὼ νυμφίος, ἐγὼ οἰκία, ἐγὼ τροφή, ἐγὼ ἔνδυμα, ἐγὼ ρίζα, ἐγὼ θεμέλιον, κάθε τί τὸ ὁποῖον θέλεις ἐγώ· νὰ μὴν ἔχεις ἀνάγκην ἀπὸ τίποτε. Ἐγὼ καὶ θὰ σὲ ὑπηρετήσω· διότι ἦλθα νὰ ὑπηρετήσω, ὄχι νὰ ὑπηρετηθῶ. Ἐγὼ εἶμαι καὶ φίλος, καὶ μέλος τοῦ σώματος καὶ κεφαλὴ καὶ ἀδελφός, καὶ ἀδελφὴ καὶ μητέρα, ὅλα ἐγώ· ἀρκεῖ νὰ διάκεισαι φιλικὰ πρὸς ἐμέ. Ἐγὼ ἔγινα πτωχὸς διὰ σέ· ἔγινα καὶ ἐπαίτης διὰ σέ· ἀνέβηκα ἐπάνω εἰς τὸν Σταυρὸν διὰ σέ· ἐτάφην διὰ σέ· εἰς τὸν οὐρανὸν ἄνω διὰ σὲ παρακαλῶ τὸν Πατέρα· κάτω εἰς τὴν γῆν ἐστάλην ἀπὸ τὸν Πατέρα ὡς μεσολαβητὴς διὰ σέ. Ὅλα δι᾿ ἐμὲ εἶσαι σύ· καὶ ἀδελφὸς καὶ συγκληρονόμος καὶ φίλος καὶ μέλος τοῦ σώματος. Τί περισσότερον θέλεις;

Διατὶ ἀποστρέφεσαι αὐτὸν ποὺ σὲ ἀγαπᾷ; Διατὶ κοπιάζεις διὰ τὸν κόσμο; Διατὶ ἀντλεῖς νερὸ μὲ τρυπημένο πιθάρι; Διότι αὐτὸ σημαίνει νὰ καταπονῆσαι εἰς τὴν ζωὴν αὐτήν. Διατὶ λαναρίζεις τὴν φωτιά; Διατὶ πυγμαχεῖς εἰς τὸν ἀέρα; Διατὶ τρέχεις ἄδικα; Κάθε τέχνη δὲν ἔχει καὶ ἕνα σκοπόν; Εἰς τὸν καθένα εἶναι ὁπωσδήποτε φανερόν. Δεῖξε μου καὶ σὺ τὸν σκοπὸν τῆς σπουδῆς εἰς τὴν ζωήν….». {Ὁ Κύριος ἀπευθυνόμενος πρὸς ἡμᾶς [Ἁγίου Ἰωάννου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Χρυσοστόμου, ἀπόσπασμα ἐκ τῆς οστ´ (76) ὁμιλίας αὐτοῦ εἰς τὸ κατὰ Ματθαῖον Εὐαγγέλιον 24,16-31] (ΕΠΕ τόμ. 12, σελ. 34)}.

β. Απάνθισμα  από λοιπούς περί Αγάπης λόγους, του Ιωάννου Χρυσοστόμου.

- Η αγάπη είναι όλων των αρετών η ρίζα, η μητέρα, η πηγή, η βασίλισα, η κορωνίδα, η κορυφή, η ασφάλεια. (Π.Ανθ.Αγ.Ι. Χρυσοστ.Α-26).

- Οι ιδιότητες της αγάπης είναι : Είναι έμφυτη στον άνθρωπο, είναι ταπεινή, είναι γενναιόδωρη, ευεργετεί, δεν ζητεί τα εαυτής, είναι ακούραστη, δεν είναι μόνο λόγια αλλά και έργα. (Π.Ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-32).

- Τίποτε δεν μπορεί να ανυψώσει τόσο την ψυχή και να την γεμίσει ηδονή, όσο το να αγαπάει και να αγαπιέται ειλικρινά. (Π.Ανθ.Αγ. Ι. Χρυσοστ.Α-190).

- Κι αν ακόμη δεν ευεργετηθήκαμε καθόλου από κάποιον, αλλά ακούμε ότι μας αγαπάει, μας επαινεί και μας θαυμάζει, αμέσως προκολλόμαστε σ' αυτόν και τον δεχόμαστε σαν ευεργέτη μας. (Π.Ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-213).

- Να μισούμε την κακία, αλλά να αγαπούμε τους κακούς. Η συμπάθεια προς τους παρεκτραπέντες τους βοηθεί να επανασυνδεθούν με το σώμα της εκκλησίας. (Π.Ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-34).

- Όλα τα κατορθώματα χωρίς την αγάπη είναι μάταια. Αν δεν αποκτήσουμε την τέλεια αγάπη, δεν μας σώζει ούτε η ακτημοσύνη ούτε το μαρτύριο. (Π.Ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-38).

- Δεν ωφελούν τίποτε όλες οι άλλες αρετές και ότι όλα εκείνα διαλύονται, όταν δεν γίνονται με αγάπη. Όλες τις αρετές η αγάπη τις δένει και τις ενισχύει· οποιοδήποτε αγαθό κι’ αν αναφέρεις, όταν απουσιάζει η αγάπη, δεν αξίζει τίποτε, αλλά ευτελίζεται... Και στην περίπτωση του σώματος, κι’ αν ακόμη είναι μεγάλα τα οστά, αν λείπουν οι σύνδεσμοι, δεν υπάρχει κανένα όφελος. Οποιαδήποτε κατορθώματα κι’ αν έχει να παρουσιάσει κανείς, όλα είναι μάταια, όταν δεν υπάρχει η αγάπη. (Π.Ανθ.Αγ.Ι. Χρυσοστ.Α-207).

- Την αγάπη δε την γνήσια την αποδεικνύει όχι η συμμετοχή σε τραπέζια, ούτε ο απλός χαιρετισμός, ούτε τα κολακευτικά λόγια, αλλά το να διορθώσουμε τον πλησίον και να φροντίσουμε για το συμφέρον του το να σηκώσουμε αυτόν που είναι πεσμένος, το να δώσουμε χέρι βοηθείας στον αμαρτωλό που παραμέλησε την σωτηρία του, και να επιζητήσουμε πριν από τα δικά μας αγαθά τα του πλησίον μας. (Π.Ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-205).

- Αυτός που αγαπάει, δεν επιθυμεί μόνον να διατάσσει, αλλά και να διατάσσεται και χαίρεται περισσότερο όταν διατάσσεται, παρά όταν διατάσσει. (Π.Ἄνθ.Ἄγ.Ι.Χρυσοστ.Α-214).

- Αυτοί που αγαπούν είναι περισσότερο φιλόστοργοι από τους πατέρες. Και όπως αυτοί που αγαπούν τα χρήματα δεν θα προτιμούσαν ποτέ να δαπανήσουν χρήματα, αλλά θα θεωρούσαν περισσότερο ευχάριστο να στερηθούν, παρά να δούν τα χρήματα να λιγοστεύουν, έτσι και αυτός που αγαπά πολύ κάποιον, θα προτιμούσε να πάθει άπειρα κακά παρά να δεί αυτόν που αγαπά ζημιωμένο. (Π.Ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-215).

- Μόνο εκείνος αγαπάει αληθινά, που επιδιώκει όσα συμφέρουν τον αγαπώμενον . όποιος δεν επιδιώκει το καλό του αγαπώμενου κι αν μυριάκις λέγει ότι αγαπά, είναι ο χειρότερος από όλους τους εχθρούς.(Π. Ανθ. Αγ. Ι.Χρυσοστ.Α-223).

- Αυτή είναι ειλικρινής αγάπη και αγάπη πραγματική, όταν χωρίς να είμαστε καθόλου χρήσιμοι σ' αυτόν που μας αγαπά, εν τούτοις αγαπιόμαστε απ' αυτόν. Γιατί μας αγαπά όχι για να λάβει αλλά για να δώσει.  (Π.Ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-224).

- Η ομόνοια και η αγάπη μπορούν να κατορθώσουν πολλά . ακόμη κι αν αξιώνεις κάτι μεγάλο, ενώ είσαι ανάξιος, μη φοβάσαι . θα γίνεις εισακουστός λόγω της καλής σου διαθέσεως. (Π. Ανθ. Αγ. Ι. Χρυσοστ.Α-211).

- Όταν κάποιος βρίσκεται σε συμφορά και έχει ανάγκη από βοήθεια, δεν πρέπει να λέμε ότι είναι κακός, γιατί αυτό είναι απόδειξη σκληρότητας και απανθρωπιάς και αλαζονείας. (Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-236).

- Ο μεν ένας αγαπάει, επειδή τον αγαπούν· ο δε αγαπάει, επειδή τον ετίμησαν, ο δε άλλος, επειδή ο τάδε του φάνηκε χρήσιμος σε κάποια άλλη βιοτική υπόθεση· και άλλος αγαπάει γιατί του πρόσφεραν κάποια άλλη παρόμοια υπηρεσία. Είναι όμως δύσκολο να βρεις κάποιον, που να αγαπάει τον πλησίον ειλικρινά και όπως πρέπει να τον αγαπάει, χάριν του Χριστού. Γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι συνδέονται φιλικά μεταξύ τους εξ αιτίας υλικών συμφερόντων (Π. Ανθ. Αγ. Ι.Χρυσοστ. Α-254).

2. Περί καθαρής Αγάπης των ανθρώπων (Αγίου γέροντος Παϊσίου) 4

 «Όταν από την αγάπη μας δεν βγάλωμε τον εαυτό μας, η αγάπη μας, όσο μεγάλη και νάναι, δεν είναι καθαρή. Είναι «ταγκιασμένη». Όταν όμως βγάλωμε τον εαυτο μας είναι λαμπικαρισμένη. Όταν μέσα στην αγάπη μας υπάρχει ο εαυτός μας, σημαίνει πως μέσα στην αγάπη υπάρχει ο εγωϊσμός. Αλλά ο εγωϊσμός και η αγάπη δεν μπορούν να συμβαδίσουν. Η αγάπη και η ταπείνωση είναι δύο δίδυμα αδελφάκια σφικταγκαλιασμένα. Όποιος έχει αγάπη έχει και ταπείνωση, και όποιος έχει ταπείνωση έχει και αγάπη.

Μπορεί να κοπιάζωμε, να αγωνιζώμαστε, αλλά, αν η αγάπη μας δεν είναι καθαρισμένη και λαμπικαρισμένη, δεν θα βλέπουμε καρπούς. Ο Θεός χαρίτωσε τον μέγα Αντώνιο με την χάρι των θαυμάτων, επειδή είχε την καθαρή αγάπη, ενώ οι κόποι άλλων, που ήταν μεγαλύτεροι, πήγαν κατά κάποιο τρόπο χαμένοι…». 

Κακοφροσύνης πολέμιος5

Αρετών μήτρα

Θαυματουργίας χάρισμα

Ανιδιοτελείας εργάτις6

Ραιστήρ ατομικισμού

Ηγήτειρα σωτηρίας

Αζηλότυπος κριτίς7

Γαζοφυλάκιον Ορθοδοξίας και Ορθοπραξίας

Αγαπολογίας Ενταφή8

Πονηρευμάτων ανιχνευτής

Ηνιοστρόφος (Ηνίοχος) οδού Αληθείας

Συνεχίζεται

---

1 www.diakonima.gr/2014/06/.../ο-ύμνος-της-αγάπης-προς-Κορινθίους-α-ε...29 Ιουν 2014   

2 Ο Απόστολος Παύλος έγραψε την πρώτη επιστολή προς τους Κορινθίους,  μετά από τρία χρόνια παραμονής του στην Έφεσσο της Μικράς Ασίας. Στις Πράξεις των Αποστόλων γίνεται αναφορά στην πρώτη επίσκεψή του στην Κόρινθο και την ίδρυση της τοπικής Εκκλησίας σε αυτή την πόλη, τα έτη 51 με 52 μ. Χ. παραμείνας εκεί περί τους 18 μήνες. Σε αυτήν, ο Απόστολος Παύλος απαντούσε σε επιστολή που του είχαν αποστείλει οι Κορίνθιοι προκειμένου να τους συμβουλεύσει θεολογικώς, σχετικά με το μυστήριο του γάμου.

3 Πηγή: (προέλευση κειμένου): Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας Αγίου Όρους--Η χριστιανική αγάπη. Ομιλίες του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, «Ἡ χριστιανική ἀγάπη». Από το βιβλίο «ΘΕΜΑΤΑ ΖΩΗΣ». Ομιλίες του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. ΤΟΜΟΣ ΠΡΩΤΟΣ, Παρασκευή, 10 Φεβρουαρίου 2012.--- Αποσπάσματα από το σχετικόν βιβλίον που εκδίδει η Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττική.

4 Ιερομονάχου Ισαάκ, Άγιον Όρος, 2004, σ.526-527.

5 Πολέμιος, α ή ος, ον= Εχθρικός, εχθρός, ενάντιος.

6 Εργάτις-ιδος (η)= Θηλ. του εργάτης.

7 Κριτίς= Θηλ. του κριτής [κριτής= ο κρίνων (εξετάζων και αποφασίζων), δικαστής].

8 Ενταφή (η) [ενθάπτω]= Ενταφιασμός.