ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΣΜΟΣ:

ΕΘΕΛΟΘΡΗΣΚΕΙΑ ΤΟΥ ΙΟΥΔΑΙΟΤΑΛΜΟΥΔΙΚΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ

Ή

ΠΟΛΙΤΙΚΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΙΟΥΔΑΙΟΓΕΝΕΣ ΚΙΝΗΜΑ;

PROTESTANTISM:

SELF RELIGION OF JEWISH-TALMUDIST  ECUMENISM

OR

POLITICAL-ECONOMIC  JUDEOGENIC MOVEMENT?

ΜΕΡΟΣ 4ο

         

Β. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΠΡΩΤΕΡΓΑΤΩΝ ΤΟΥ ΛΕΓΟΜΕΝΟΥ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ

2. Ζβίγγλιος Ούρλιχ (1484-1531) 1

Ο Χούλντριχ ή Ούλριχ Ζβίνγκλι, γνωστός με την εξελληνισμένη μορφή του ονόματός του ως Ζβίγγλιος (Huldrych/Ulrich(t) Zwingli, 1 Ιανουαρίου 1484 – 11 Οκτωβρίου 1531), ήταν πρωτοπόρος και ηγέτης του κινήματος που είναι γνωστό ως θρησκευτική Μεταρρύθμιση στην Ελβετία. Γεννημένος σε μία εποχή ανόδου του ελβετικού εθνικισμού, σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας.

Το έτος 1506, σε ηλικία 22 ετών, χειροτονήθηκε από παπικούς, ιερεύς του παπικού ναού της Ζυρίχης. Εχρημάτισε ιερεύς των Ελβετών μισθοφόρων (!!!) και βικάριος του Πάπα στον πόλεμον εναντίον των Γάλλων (1513-1515). Ετέλεσε την πρώτην του λειτουργίαν εις το Βίλντχαους εν μέσω περιχαρών συγγενών και με εκατό γκίλντερ, τα οποία συνελέγησαν προς χάριν του, ηγόρασε τον διορισμόν του ως εφημερίου εις Γκλάρους2, το οποίον απείχε περί τα είκοσι μίλλια.

Δεν επέτρεπεν στους ιερατικούς του όρκους, να τον αποκλείουν από τας απολαύσεις της σαρκός. Είχε σχέσεις με γυναίκας και εξηκολούθησεν αυτήν την τακτικήν μέχρι του γάμου του (1524).

Η ενορία του δεν εφαίνετο να δίδει πολλήν σημασίαν σε αυτό, οι δε πάπες, του επλήρωναν μέχρι το 1520, μίαν ετησίαν σύνταξη εκ πενήντα φλωρινίων δια να τους υποστηρίζει εναντίον του γαλλοφίλου κόμματος του Γκλάρους. Το 1513 και το 1515, όπως προείπαμε, συνώδευσε την εκ Γκλάρους ομάδα των Ελβετών μισθοφόρων εις την Ιταλίαν ως στρατιωτικός ιερεύς τους και κατέβαλε κάθε προσπάθεια για να τους διατηρήσει πιστούς στην παπικήν υπόθεση. Αλλά η επαφή του με τον πόλεμον στις μάχες του Ναβάρρο και του Μαρινιάνο, τον προδιέθεσεν ισχυρώς, εναντίον πάσης μελλοντικής «πωλήσεως της ελβετικής ανδρείας εις ξενικάς κυβερνήσεις».

Το 1516 το γαλλικόν κόμμα εις το Γκλάρους απέκτησε την υπεροχήν και ο Ζβίγγλιος απεδήμησεν σε μίαν ενορίαν εις το Αϊνζήντελν του καντονίου του Σβύτς. Το κήρυγμά του εκεί, απέκτησεν ένα προτεσταντικόν χρώμα προ της επαναστάσεως του Λουθήρου. Το 1517 εκηρύχθη υπέρ μιας θρησκείας στηριζομένης αποκλειστικώς επί της Βίβλου και είπεν εις τον αρχιεπίσκοπόν του, καρδινάλιον Ματθαίον Σίννερ, ότι δεν υπήρχαν πολλές εγγυήσεις για την θεολογίαν του παπισμού εις την Βίβλον. Τον Αύγουστον του 1518, επετέθη εναντίον διαφόρων καταχρήσεων κατά την πώληση των συγχωροχαρτίων και έπεισε μερικούς βενεδικτίνους μοναχούς να αφαιρέσουν από το προσοδοφόρον ιερόν της εκκλησίας τους, μίαν επιγραφήν υποσχομένην στους προσκυνητές, «πλήρη συγχώρησιν όλων των αμαρτιών εις ενοχήν και εις τιμωρίαν». Μερικοί προσκυνητές από την Ζυρίχην μετέφερον εις τους πάστοράς τους, μίαν ενθουσιώδη αφήγηση περί του κηρύγματός του. Την 10ην Δεκεμβρίου 1518, εδέχθη μίαν πρόσκληση να γίνει «λαϊκός ιερεύς» εις το Γκροσμύνστερ της Ζυρίχης, την πλέον επιχειρηματικήν πόλιν της Ελβετίας.

Λίγους μήνες μετά την εκδήλωση του Λουθήρου κατά του πάπα, ξεσήκωσε σταυροφορία κατά της πωλήσεως των συγχωροχαρτίων. Σημειώνουμε ότι, η σταυροφορία του Ζβίγγλιου δεν είχε το μέγεθος και τις συνέπειες, εκείνης του Λουθήρου, ούτε είχε αναπτυχθεί τότε ακόμα ο Ζβίγγλιος πνευματικώς, όπως ο Λούθηρος. Ήταν τότε απλά ένας οπαδός του Εράσμου, ένας φιλελεύθερος παπικός, που απέβλεπε περισσότερο σε μεταρρυθμίσεις εκκλησιαστικές, παρά στην απομάκρυνσή του από τον Παπισμό. Ακόμα και πέντε χρόνια αργότερα, (το 1523) ο πάπας Αδριανός ο 6ος, του έγραψε φιλική επιστολή, ζητώντας την υποστήριξή του για τον Παπισμό.

Έκτοτε, άρχισε μίαν σειράν κηρυγμάτων, εκθέτων από το ελληνικόν κείμενον, όλην την Καινήν Διαθήκην πλην της Αποκαλύψεως δια την οποίαν ησθάνετο αντιπάθειαν!!!

Οι εκκλησιαστικοί προϊστάμενοί του τον υπεστήριξαν όταν, επανέλαβε την εκστρατείαν εναντίον της πωλήσεως των συγχωροχαρτίων. Ο Βερναρδίνος Σαμψών, ένας Φραγκισκανός μοναχός από το Μιλάνον, είχε διέλθει τον αυχένα του Αγίου Γοτθάρδου τον Αύγουστον του 1518, δια να γίνει ο Τέτζελ της Ελβετίας. Προσέφερε την συγχώρηση του πάπα Λέοντος εις τους πλουσίους επί περγαμηνής αντί μιας κορώνας, εις δε τους πτωχούς επί χάρτου αντί ολίγων δεκάρων και με μίαν κίνησιν της χειρός του απήλλασσεν από τα βασανιστήρια του καθαρτηρίου όλες τις ψυχές, οι οποίες είχαν αποθάνει εις την Βέρνην. Ο Ζβίγγλιος διεμαρτυρήθη. Ο επίσκοπος της Κωνσταντίας τον υπεστήριξε και ο Λέων Ι΄, σωφρονισθείς κάπως από τα γεγονότα στην Γερμανίαν, ανεκάλεσε τον «απόστολόν» του.

Το 1519 ενεφανίσθη πανώλης εις την Ζυρίχην, υφαρπάσασα το εν τρίτον του πληθυσμού σε διάστημα έξη μηνών. Ο Ζβίγγλιος παρέμεινεν στην θέση του, εμολύνθη από την νόσον ο ίδιος και μόλις διέφυγε τον θάνατον. Όταν συνήλθεν ήτο το δημοφιλέστερον πρόσωπον εις την Ζυρίχην. Το 1521 εγινε πρωθιερεύς του Γκροσμύνστερ. Σχεδόν ασυναισθήτως, είχε μεταβάλει τον χαρακτήρα της ιερωσύνης στην εκκλησίαν του. Είχε συγκλονισθή βαθέως από την επανάσταση και τα συγγράμματα του Λουθήρου και από την πραγματείαν του Χους «Περί της Εκκλησίας».

Περί το 1520 επετέθη δημοσία κατά του μοναχισμού, του καθαρτηρίου και της επικλήσεως των αγίων. Επί πλέον υπεστήριζεν ότι η πληρωμή της δεκάτης εις την Εκκλησίαν, έπρεπε να είναι απολύτως προαιρετική, όπως εις την Γραφήν.

Ο επίσκοπός του τον παρεκάλεσε να ανακαλέσει τις απόψεις του αυτές, αυτός όμως επέμεινε, το δε συμβούλιον του καντονίου τον υπεστήριξε, διατάξαν όλους τους ιερείς της δικαιοδοσίας του να κηρύττουν μόνον ό,τι κατά την γνώμη τους, εύρισκαν εις την Βίβλον. Το 1521 ο Ζβίγγλιος έπεισε το συμβούλιον να απαγορεύσει την κατάταξη Ελβετών στρατιωτών στις τάξεις των Γάλλων. Μετά ένα έτος, η απαγόρευση επεξετάθη σε όλες τις ξένες δυνάμεις και όταν ο καρδινάλιος Σίννερ εξηκολούθησε να στρατολογεί Ελβετούς στρατιώτας δια τον πάπαν, ο Ζβίγγλιος είπεν στους ενορίτες του, ότι ο καρδινάλιος δεν εφόρει χωρίς λόγον ερυθρόν πίλον, διότι «εάν θα τον έστυβε κανείς, θα εβλέπατε το αίμα των στενωτέρων συγγενών σας να ρέη από τας πτυχάς του».

Μη ευρίσκων χωρίον στην Αγία Γραφή, να συνιστά την αποφυγήν του κρέατος κατά την Τεσσαρακοστήν, επέτρεψεν εις την ενορίαν του να αγνοήσει τους κανόνας της Εκκλησίας σχετικώς με την νηστείαν της Τεσσαρακοστής. Ο επίσκοπος της Κωνσταντίας διεμαρτυρήθη, αλλά ο Ζβίγγλιος του απήντησε με ενα βιβλίον «Αρχιτέλης» (αρχή και τέλος), το οποίον προέβλεπε μίαν γενικήν ανταρσίαν εναντίον της Εκκλησίας και συνιστούσε στους ιεράρχες να μιμηθούν τον Καίσαρα και να περιτυλιχθούν με τα ενδύματά τους και να αποθάνουν με αξιοπρέπειαν και χάριν. Μαζί με δέκα άλλους ιερείς, απηύθυνεν αίτησιν προς τον επίσκοπον να σταματήσει την ανηθικότητα των κληρικών, επιτρέπων τον γάμον εις τους ιερείς (1522). Κατά την εποχήν αυτήν, διετήρει ως ερωμένην ή μυστικήν σύζυγόν του, την Άνναν Ράϊνχαρτ. Το 1524 την ενυμφεύθη επισήμως, ένα έτος πριν ο Λούθηρος νυμφευθεί την Αικατερίνην φον Μπόρα.

Της οριστικής αυτής ρήξεως με την Παπικήν Εκκλησίαν, είχαν προηγηθεί δύο συζητήσεις οι  οποίες υπενθύμιζαν την συζήτηση του Λουθήρου και του Εκ εις την Λειψίαν και απηχούσαν ελαφρώς τις σχολαστικές συζητήσεις των μεσαιωνικών Πανεπιστημίων. Η πολιτεία της Ελβετίας δεν εσκανδαλίσθη, με την πρότασιν του Ζβιγγλίου όπως οι διαφορές μεταξύ των ιδικών του απόψεων και των απόψεων των συντηρητικών αντιπάλων του, εκτεθούν δημοσία και χωρίς προκατάληψη. Το Μέγα Συμβούλιον της Ζυρίχης, αναλαβόν ευχαρίστως θεολογικήν δικαιοδοσίαν, εκάλεσε τους επισκόπους να αποστείλουν αντιπροσώπους. Προσήλθον πράγματι εις μέγαν αριθμόν και συνεκεντρώθησαν εν συνόλω 600 πρόσωπα εις το δημαρχείον, δια την ενδιαφέρουσαν συζήτηση (25 Ιανουαρίου 1523).

Η διδασκαλία του Ζβιγγλίου

Η διδασκαλία του στηρίζεται και συνοψίζεται σε εξήντα επτά θέσεις-προτάσεις που διετύπωσε δημοσίως. Από αυτές σημειώνουμε τις σπουδαιότερες:

1. Όλοι όσοι λέγουν ότι το Ευαγγέλιον δεν είναι τίποτε χωρίς την επικύρωσιν της Εκκλησίας, πλανώνται...

15. Εις το Ευαγγέλιον περιέχεται σαφώς όλη η αλήθεια...

17. Ο Χριστός είναι ο μοναδικός αιώνιος αρχιερεύς. Εκείνοι οι οποίοι ισχυρίζονται ότι είναι αρχιερείς αντιτίθενται και μάλιστα παραμερίζουν την τιμήν και την αξίαν του Χριστού.

18. Ο Χριστός ο οποίος προσέφερε μίαν φοράν τον εαυτόν του επί του σταυρού, είναι η επαρκής και αιωνία θυσία δια τας αμαρτίας όλων των πιστών. Συνεπώς η λειτουργία δεν είναι θυσία, αλλά μία ανάμνησις της μίας θυσίας επί του σταυρού...

24. Οι χριστιανοί δεν υποχρεούνται να εκτελούν έργα, τα οποία δεν διέταξεν ο Χριστός. Δύνανται να τρώγουν πάντοτε όλα τα είδη των φαγητών...

28. Παν ό,τι ο Θεός επιτρέπει και δεν απαγορεύει, είναι ορθόν. Δια τούτο ο γάμος αρμόζει εις όλους τους ανθρώπους...

34. Η λεγόμενη πνευματική δύναμις (η Εκκλησία) δεν έχει βάσιν εις την Αγίαν Γραφήν και την διδασκαλίαν του Χριστού.

35. Η κοσμική εξουσία έχει επικυρωθεί με την διδασκαλίαν και το παράδειγμα του Χριστού (Κατά Λουκάν, ια', 5. Κατά Ματθαίον, κβ΄, 21)...

49. Δεν γνωρίζω μεγαλύτερον σκάνδαλον από την απαγόρευσιν του νομίμου γάμου εις τους ιερείς, ενώ τους επιτρέπεται, επί πληρωμή ενός προστίμου, να έχουν παλλακίδας. Αίσχος! (Pfui der Schande!)...

57. Η Αγία Γραφή δεν αναφέρει τίποτε περί καθαρτηρίου πυρός...

66. Όλοι οι πνευματικοί ηγέται πρέπει να μετανοήσουν άνευ αναβολής και να υψώσουν μόνον τον σταυρόν του Χριστού, άλλως θα χαθούν. Το μαχαίρι έφθασε εις το κόκκαλον.

Ο Ιωάννης Φάμπερ, γενικός βικάριος της εκκλησιαστικής περιοχής της Κωνσταντίας, ηρνήθη να συζητήσει τις προτάσεις αυτές λεπτομερώς, ισχυριζόμενος ότι έπρεπε να τεθούν υπ' όψει μεγάλων Πανεπιστημίων ή μιας γενικής συνόδου της Εκκλησίας. Ο Ζβίγγλιος έκρινεν ότι τούτο δεν ήτο αναγκαίον. Τώρα, έλεγε, ότε η Καινή Διαθήκη ήτο προσιτή εις τας τοπικάς γλώσσας, όλοι ηδύναντο να έχουν τον Λόγον του Θεού δια να αποφασίσουν επί των θεμάτων αυτών.

Αυτό ήταν αρκετόν. Το Συμβούλιον συνεφώνησεν, εκήρυξε τον Ζβίγγλιον αθώον από αίρεση και διέταξεν όλους τους κληρικούς της Ζυρίχης να κηρύττουν μόνον εκείνα, τα οποία θα ηδύναντο να στηριχθούν επί των Γραφών.

Εδώ, όπως και εις την Λουθηρανήν Γερμανίαν, το κράτος αντικατέστησε την Εκκλησίαν.

Οι πλείστοι των ιερέων,  οι μισθοί των οποίων τώρα ήσαν εγγυημένοι από το κράτος,  εδέχθησαν την διαταγήν του Συμβουλίου. Πολλοί εξ αυτών ενυμφεύθησαν, εβάπτιζον εις την τοπικήν γλώσσαν, παραμέλησαν την λειτουργίαν και εγκατέλειψαν την προσκύνηση των εικόνων. Μία ομάδα ενθουσιωδών οπαδών, άρχισε να καταστρέφει άνευ διακρίσεως εικόνας και αγάλματα στις εκκλησίες της Ζυρίχης.

Στενοχωρηθείς από την επέκταση της αταξίας, ο Ζβίγγλιος εκανόνισε μίαν δευτέραν συζήτηση (26 Οκτωβρίου 1523), στην οποίαν μετέσχον 550 λαϊκοί και 350 κληρικοί. Το αποτέλεσμα υπήρξεν ότι το Συμβούλιον διέταξε την συγκρότηση μιας επιτροπής, εις την οποίαν μετείχε και ο Ζβίγγλιος και η οποία θα συνέτασσεν ένα βιβλίον δογματικής διδασκαλίας δια τον λαόν και ότι εν τω μεταξύ, έπρεπε να παύσει κάθε βιαιοπραγία. Ο Ζβίγγλιος συνέθεσε ταχέως το «Eine kurze Christliche Einleitung», το οποίον απεστάλη σε όλους τους κληρικούς του καντονίου. Η παπική ιεραρχία διεμαρτυρήθη και η δίαιτα της ομοσπονδίας, συνελθούσα εις την Λουκέρνην (26 Ιανουαρίου 1524), υπεστήριξε την διαμαρτυρίαν ενώ συγχρόνως επρότεινεν η ιδία εκκλησιαστική μεταρρύθμιση. Το Συμβούλιον ηγνόησε τις διαμαρτυρίες.

Το Συμβούλιον της Ζυρίχης διέταξε την αφαίρεσιν από τις εκκλησίες της πόλεως όλων των θρησκευτικών εικόνων, λειψάνων και διακοσμήσεων ακόμη και τα όργανα απεμακρύνθησαν και το τεράστιον εσωτερικόν της εκκλησίας του Γκροσμύνστερ έμεινε θλιβερώς γυμνόν, όπως είναι σήμερον.

Μερικές από τις εικόνες ήσαν αρκετά παράλογες, άλλες προσεφέροντο εις δεισιδαιμονίαν ώστε να αξίζουν την καταστροφήν, αλλά μερικές ήσαν αρκετά ωραίες ώστε να κάμουν τον διάδοχον του Ζβιγγλίου, Ερρίκον Μπούλλινγκερ, να θρηνεί δια την απώλειάν τους. Ο ίδιος ο Ζβίγγλιος ετήρει μίαν ανεκτικήν στάση έναντι των εικόνων όταν δεν ελατρεύοντο ως θαυματουργά είδωλα, αλλά εδέχθη την καταστροφήν ως μίαν αντίδραση κατά της ειδωλολατρείας. Με την εισήγηση του Ζβίγγλιου η δημογεροντία Ζυρίχης, διέταξε την κατάργηση των παπικών ιεροτελεστιών και την αφαίρεση από τους ναούς της Ζυρίχης όλων των εικόνων, αγαλμάτων, ιερών λειψάνων, θυσιαστηρίων λαμπάδων και άλλων συμβόλων και διακοσμήσεων της παπικής λατρείας. Τα χρυσά  και τα αργυρά σκεύη λειώθηκαν και κόπηκαν από αυτά νομίσματα, που μπήκαν στο δημόσιο ταμείο. Το ίδιο έγινε και στους ναούς των κωμοπόλεων και των χωριών του καντονίου της Ζυρίχης. Ταυτόχρονα ο Ζβίγγλιος ίδρυσε στην Ζυρίχη θεολογική σχολή, στην οποία αυτός και άλλοι «μεταρρυθμιστές» δίδασκαν την θεολογία της Αναμορφώσεως και εκπόνησαν Γερμανική μετάφραση ολόκληρης της Αγίας Γραφής, όπως είχε κάνει και ο Λούθηρος.

Στις εκκλησίες των χωρίων του καντονίου επετράπη να διατηρήσουν τις εικόνες εάν η πλειοψηφία της ενορίας το επεθυμούσε. Οι παπικοί διετήρησαν μερικά πολιτικά δικαιώματα αλλά δεν ηδύναντο να εκλεγούν σε δημόσια αξιώματα. Η συμμετοχή στην λειτουργίαν ετιμωρείτο δια προστίμου. Επίσης απηγορεύθη δια νόμου να τρώγωνται ιχθύες την Παρασκευήν αντί κρέατος. Τα μοναστήρια ανδρών και γυναικών (με μίαν εξαίρεση) εκλείσθησαν ή μετετράπησαν σε νοσοκομεία ή σχολεία, οι μοναχοί και οι μοναχές εξήλθον από τα μοναστήρια δια να νυμφευθούν. Οι εορτές των αγίων κατηργήθησαν καθώς επίσης και τα προσκυνήματα, τα αγιάσματα και οι λειτουργίες (εξόδιες ακολουθίες) για τους νεκρούς. Αν και όλες αυτές οι αλλαγές δεν είχαν πραγματοποιηθεί μέχρι το 1524, εν τούτοις η Μεταρρύθμιση είχε κατά την εποχήν αυτήν, προχωρήσει περισσότερον εις τον Ζβίγγλιον και την Ζυρίχην, παρά εις τον Λούθηρον και την Βιττεμβέργην. Ο Λούθηρος ήτο ακόμη άγαμος μοναχός και εξηκολούθει να τελεί την λειτουργίαν.

Το παράδειγμα της Ζυρίχης, γρήγορα μιμήθηκαν και άλλα καντόνια της Ελβετίας, παρ’ όλη την αντίσταση των παπικών επισκόπων. Στην Βέρνη, την Βασιλεία και εν γένει την Βόρεια και την Ανατολική Ελβετία, «καθαρίστηκαν» οι ναοί από τις εικόνες, τα αγάλματα και τα σχετικά, και εγκαινιάσθηκε η απλή και πνευματική λατρεία, έχοντας σαν μόνες τελετές την Ευχαριστία και το Βάπτισμα.

Σε κάποια όμως καντόνια της Ελβετίας, κατόρθωσαν οι παπικοί να συγκρατήσουν το λεγόμενο Αναμορφωτικό ρεύμα, και αυτά τα καντόνια παραμένουν και μέχρι σήμερα  κατά πλειοψηφία Φραγκοπαπικά, όπως για παράδειγμα το Φριμπούρ, η Λουκέρνη, η Ούρι και άλλα καντόνια της Κεντρικής Ελβετίας. Τα Παπικά καντόνια που δημιούργησαν ένωση, έλαβαν την υποστήριξη του Φερδινάνδου, βασιλιά της Βοημίας, της Ουγγαρίας και της Αυστρίας. Τα Αναμορφωμένα καντόνια, υπό την αρχηγία της Ζυρίχης, ζήτησαν και έλαβαν κάποια υποστήριξη εκ μέρους των Ευαγγελικών πόλεων της Νότιας Γερμανίας-Κωνσταντίας, Στρασβούργου κλπ.

Ο Ζβίγγλιος διετύπωσεν ευρύτερον τις θεωρίες του σε δύο λατινικές πραγματείς: De vera et falsa religione (1525) και Ratio fidei (1530). Συνοπτικώς:

.Εδέχετο την βασικήν θεολογίαν της Εκκλησίας: Τον τρισυπόστατον Θεόν, την πτώσιν του Αδάμ και της Εύας, την ενσάρκωση, την εκ Παρθένου γέννηση και την λύτρωση˙ αλλά ερμήνευσε το «προπατορικόν αμάρτημα» όχι ως μίαν κηλίδα ενοχής, κληρονομηθείσαν από τους προπάτορές μας, αλλά ως μίαν αντικοινωνικήν τάση, ενυπάρχουσαν εις την φύσιν του ανθρώπου.

.Συνεφώνει με τον Λούθηρον ότι ο άνθρωπος ουδέποτε θα κερδίσει την σωτηρίαν με καλά έργα, αλλά πρέπει να πιστεύσει εις την λυτρωτικήν αποτελεσματικότητα της θυσίας και του θανάτου του Χριστού.

.Συνεφώνει με τον Λούθηρον και τον Καλβίνον εις τον προορισμόν: Παν γεγονός, και κατά συνέπειαν η αιώνια μοίρα παντός ατόμου, είχε προγνωσθεί υπό του Θεού και πρέπει να συμβεί όπως έχει προγνωσθεί. Αλλά ο Θεός έχει καταδικάσει εις την κόλασιν μόνον εκείνους οι οποίοι απορρίπτουν το Ευαγγέλιον το οποίον τους κηρύττεται. Όλα τα παιδία (εκ χριστιανών γονέων) τα οποία αποθνήσκουν εις νηπιακήν ηλικίαν είναι σεσωσμένα, έστω και αβάπτιστα, διότι ήσαν πάρα πολύ μικρά δια να αμαρτήσουν. Η κόλασις είναι πραγματική, αλλά το καθαρτήριον είναι «μία επινόησις... μία προσοδοφόρος επιχείρησις δια τους κατασκευαστάς της». Η Γραφή δεν ανέφερε τίποτε περί αυτού.

.Τα μυστήρια δεν είναι θαυματουργά μεταδοτικά μέσα, αλλά ωφέλιμα σύμβολα της θείας χάριτος. Η εξομολόγησις δεν είναι αναγκαία, κανείς ιερεύς δεν δύναται να συγχωρήσει την αμαρτίαν παρά μόνον ο Θεός. Πολλάκις, όμως, είναι ευεργετικόν να εμπιστευώμεθα τις πνευματικές μας ανησυχίες εις ένα ιερέα.

.Ο Μυστικός Δείπνος δεν είναι πραγματική κατάλυσις του σώματος του Χριστού αλλά ένα σύμβολον της ενώσεως της ψυχής με τον Θεόν και του ατόμου με την χριστιανικήν κοινότητα.

Ο Ζβίγγλιος διετήρησε την Ευχαριστίαν ως μέρος της μεταρρυθμισθείσης ιεροτελεστίας και την παρείχεν εις άρτον και οίνον, αλλά μόνον τέσσαρες φορές το έτος. Εις την ειδικήν αυτήν περίπτωσιν, διετηρείτο το μεγαλύτερον μέρος της θείας λειτουργίας αλλ' απηγγέλλετο εις την ελβετικήν (γερμανικήν διάλεκτον) από το εκκλησίασμα και τον ιερέα. Κατά το υπόλοιπον του έτους, η λειτουργία αντικαθίστατο με το κήρυγμα.

Ο Ζβίγγλιος μετέβαλε την πίστη του για τον Μυστικό Δείπνο, μετά από ένα όνειρό του, όπως ισχυρίσθηκε, και το επόμενο έτος εισήγαγε μία νέα ακολουθία κοινωνίας προς αντικατάσταση της Θείας Λειτουργίας. Από την άλλη πλευρά, ο Ζβίγγλιος συγκρούσθηκε και με τους Αναβαπτιστές,3 κάτι που οδήγησε στην δίωξή τους.

Εφ' όσον τώρα μία αλάνθαστος Βίβλος επρόκειτο να αντικαταστήσει μίαν αλάνθαστη Εκκλησία ως οδηγός εις το δόγμα και την συμπεριφορά, η γερμανική μετάφραση του Λουθήρου της Καινής Διαθήκης, προσηρμόσθη προς την ελβετικήν γερμανικήν διάλεκτον, και ένα σώμα από λογίους και ιερωμένους, υπό την διεύθυνσιν του Λέοντος Γιούντ, επεφορτίσθη με την προπαρασκευήν μιας γερμανικής εκδόσεως ολοκλήρου της Βίβλου. Εξεδόθη από τον Χριστιανόν Φροσάουερ εις την Ζυρίχην, το 1534, τέσσαρα έτη πριν εμφανισθεί η βελτιωμένη έκδοση του Λουθήρου.

Τον Νοέμβριον του 1524, ιδρύθηκε ένα μυστικοσυμβούλιον (Heimliche Rath) από εξ (6) μέλη δια να προπαρασκευάζει την ρύθμιση επειγόντων ή λεπτών κυβερνητικών ζητημάτων. Μεταξύ του Ζβιγγλίου και του συμβουλίου τούτου έγινεν ένας συμβιβασμός ως πρός την εργασίαν: Ο Ζβίγγλιος παρεχώρησεν εις αυτό την ρύθμιση των εκκλησιαστικών και κοσμικών υποθέσεων και στις δύο περιπτώσεις ηκολούθει την καθοδήγησή του. Η Εκκλησία και το κράτος στην Ζυρίχην έγιναν ένας οργανισμός, του οποίου ο Ζβίγγλιος ήταν ο ανεπίσημος αρχηγός και εις τον οποίον η Βίβλος είχε γίνει δεκτή (όπως το Κοράνιον εις το Ισλάμ), ως η πρώτη πηγή και το τελικόν κριτήριον του δικαίου.

Η Μεταρρύθμιση είχε κατατμήσει την ομοσπονδίαν και εφαίνετο προωρισμένη να την καταστρέψει. Η Βέρνη, η Βασιλεία, το Σαφφχάουζεν, το Άππεντσελ και η Γκριζόν ευνοούσαν την Ζυρίχην τα άλλα καντόνια διέκειντο εχθρικώς. Πέντε καντόνια –Λουκέρνη, Ούρι, Σβύτς, Ούντερβαλντεν και Τσούγκ–εσχημάτισαν μίαν παπικήν ομοσπονδίαν δια να καταπνίξουν όλα τα χουσιτικά, λουθηρανικά και ζβιγγλιανικά κινήματα (1524). Ο αρχιδούξ Φερδινάνδος της Αυστρίας παρεκίνησεν όλα τα παπικά κράτη σε από κοινού δράση, υπεσχέθη την βοήθειάν του και ήλπιζεν αναμφιβόλως να αποκαταστήσει την κυριαρχίαν των Αψβούργων εις την Ελβετίαν.

Την 16ην Ιουλίου, όλα τα καντόνια, εκτός του Σαφφχάουζεν και του Άππεντσελ, συνεφώνησαν να αποκλείσουν την Ζυρίχην από τις μελλοντικές ομοσπονδιακές δίαιτες. Η Ζυρίχη και ο Ζβίγγλιος απήντησαν αποστείλαντες ιεραποστόλους εις την περιοχήν του Θοργκάου δια να κηρύξουν την Μεταρρύθμιση. Ένας εξ αυτών συνελήφθη, διάφοροι φίλοι του τον απελευθέρωσαν και ηγήθησαν ενός εξαγριωμένου όχλου, ο οποίος ελεηλάτησε και έκαυσεν ενα μοναστήριον και κατέστρεψε τις εικόνες σε πολλές εκκλησίες (Ιούλιος 1524). Τρεις από τους αρχηγούς εξετελέσθησαν και το πολεμικόν πνεύμα ανεπτύχθη και στις δύο μερίδες.

Ο Έρασμος, έντρομος εις την Βασιλείαν, κατεπτοήθη βλέπων ευλαβείς πιστούς, ερεθισθέντες από τους ιεροκήρυκες, να εξέρχωνται από τις εκκλησίες «ως δαιμονιζόμενοι, με την οργήν και την μανίαν ζωγραφισμένην εις τα πρόσωπά των... ως πολεμισταί εμψυχούμενοι από τον στρατηγόν των δια κάποιαν ισχυράν επίθεσιν». Έξη καντόνια απείλησαν, ότι θα εγκαταλείψουν την ομοσπονδίαν αν δεν θα ετιμωρείτο η Ζυρίχη.

Ο Ζβίγγλιος, αναλαμβάνων τον νέον ρόλον του ως πολεμικού αρχηγού, συνέστησεν εις την Ζυρίχην να αυξήσει τον στρατόν της και τα εφόδιά της, να επιζητήσει συμμαχίαν με την Γαλλίαν, να δημιουργήσει αντιπερισπασμόν εις τα νώτα του Φερδινάνδου, προπαρασκευάζουσα εξέγερση εις το Τυρόλον και να υποσχεθεί εις το Θοργκάου και το Σαίντ – Γκάλ, τα κτήματα των μοναστηριών τους, ως αντάλλαγμα δια την υποστήριξίν τους. Στην παπικήν ομοσπονδίαν, προσέφερεν ειρήνην υπό τρεις όρους:

Να παραχωρήσει εις την Ζυρίχην το περίφημον αββαείον του Αγίου Γάλλου, να απαρνηθεί την συμμαχίαν με την Αυστρίαν και να παραδώσει εις την Ζυρίχην τον εκ Λουκέρνης σατιρικόν Θωμάν Μούρνερ, ο οποίος είχε γράψει πολύ δηκτικώς δια τους Μεταρρυθμιστάς. Η ομοσπονδία περιεφρόνησεν αυτούς τους όρους. Η Ζυρίχη διέταξε τους αντιπροσώπους της εις Άγιον Γάλλον, να καταλάβουν το αββαείον και αυτοί υπήκουσαν (28 Ιανουαρίου 1529). Τον Φεβρουάριον η έντασις ηυξήθη.

Τον Μάϊον του 1529 ένας προτεστάντης ιεραπόστολος από την Ζυρίχην, επιχειρήσας να κηρύξη εις την πόλιν Σβύτς, εκάη εις την πυράν. Ο Ζβίγγλιος έπεισε το Συμβούλιον της Ζυρίχης να κηρύξει τον πόλεμον. Κατέστρωσε το σχέδιον της εκστρατείας και ωδήγησεν αυτοπροσώπως  τα στρατεύματα του καντονίου. Εις την Κάππελ, δέκα μίλλια νοτίως της Ζυρίχης, τους εσταμάτησεν ένας μόνος άνθρωπος, ο Λάντεμαν Αίμπλι από το Γκλάρους, ο οποίος εζήτησε μιας ώρας ανακωχήν δια να διαπραγματευθεί με την ομοσπονδίαν.

Ο Ζβίγγλιος υπωπτεύθη προδοσίαν και ήτο υπέρ της αμέσου προχωρήσεως, αλλά υπερίσχυσαν οι σύμμαχοί του από την Βέρνην και οι ίδιοι οι στρατιώται του, οι οποίοι αμέσως συναδελφώθησαν, υπεράνω των συνόρων των καντονιών και της θεολογίας, με τους στρατιώτας του εχθρού. Οι διαπραγματεύσεις διήρκεσαν δέκα εξ ημέρες και τελικώς επεκράτησεν η ορθοφροσύνη των Ελβετών και υπεγράφη η πρώτη ειρήνη της Κάππελ (24 Ιουνίου 1529). Οι όροι της υπήρξαν νίκη δια τον Ζβίγγλιον. Τα παπικά καντόνια συνεφώνησαν να πληρώσουν αποζημίωση εις την Ζυρίχην και να παύσουν την συμμαχίαν τους με την Αυστρίαν. Κανένα από τα μέρη δεν θα επετίθετο κατά του άλλου για θρησκευτικές διαφορές, εις δε τα «κοινά εδάφη», υποκείμενα εις δύο ή περισσότερα καντόνια, ο λαός θα απεφάσιζε κατά πλειοψηφίαν, κατά ποίον τρόπον θα ερρύθμιζαν τον θρησκευτικόν τους βίον. Ο Ζβίγγλιος, εν τούτοις, ήταν δυσαρεστημένος : Είχε ζητήσει και δεν είχε λάβει, ελευθερίαν δια το προτεσταντικόν κήρυγμα εις τα παπικά καντόνια. Προέβλεψε ταχείαν διάσπαση της ειρήνης.

Αυτή διήρκεσεν είκοσι οκτώ μήνες. Εις το ενδιάμεσον κατεβλήθη προσπάθεια προς ένωση των προτεσταντών της Ελβετίας και της Γερμανίας. Ο Κάρολος Ε΄ είχε διευθετήσει την έριδά του με τον Κλήμεντα Ζ' και οι δύο ήσαν τώρα ελεύθεροι να ενωθούν εναντίον των προτεσταντών. Αυτοί όμως ήσαν ήδη μία ισχυρή πολιτική δύναμη. Οι Γερμανοί κατά το ήμισυ ήσαν λουθηρανοί, πολλές γερμανικές πόλεις - η Ούλμη, το Άουγκσμπουργκ, η Βυρτεμβέργη, η Μάιντς, η Φραγκφούρτη επί του Μάϊντς, το Στρασβούργον -  είχαν ισχυρές συμπάθειες πρός τον Ζβίγγλιον εις δε την Ελβετίαν, παρ' όλον ότι οι αγροτικές περιοχές ήσαν παπικές, οι πλείστες των πόλεων ήσαν προτεσταντικές. Προφανώς, η αυτοπροστασία εναντίον της αυτοκρατορίας και του παπισμού απαιτούσε την προτεσταντικήν ένωση. Μόνον εμπόδιον ήτο η θεολογία.

Την 29ην Σεπτεμβρίου 1529, συνηντήθησαν οι αντίπαλες μερίδες. Ο Ζβίγγλιος προέβη σε γενναίας παραχωρήσεις. Διέλυσε την υποψίαν του Λουθήρου ότι αμφέβαλλε για την θεότητα του Χριστού. Παρεδέχθη την πίστη της Νικαίας και το δόγμα του προπατορικού αμαρτήματος. Αλλά δεν ήθελε να αποσύρει τις απόψεις του περί της θείας Ευχαριστίας ως συμβόλου και αναμνήσεως μάλλον παρά ως θαύματος.

Ο Λούθηρος έγραψε με κιμωλίαν επί της τραπέζης της συσκέψεως τις λέξεις οι οποίες αποδίδονται εις τον Χριστόν - «Τοῦτο ἐστί τό σῶμα μου» - και δεν εδέχετο άλλην ερμηνεία, από την κατά γράμμα.

Τα μέρη υπέγραψαν μίαν συμφωνίαν εκ 14 άρθρων επί της ευχαριστίας και εχωρίσθησαν, όχι φιλικως (3 Οκτώβριου). Ο Λούθηρος ηρνήθη να λάβει την τεινομένην χείρα του Ζβιγγλίου, ειπών: «το πνεύμα σας δεν είναι το πνεύμα μας». Συνέταξε μίαν θεαλογικήν ομολογίαν από δέκα επτά άρθρα, εις τα οποία περιελαμβάνετο και η «μετουσίωσις» (consubstantiation), έπεισε δε τους λουθηρανούς ηγεμόνες να απορρίψουν πάσαν συμμαχίαν με οιανδήποτε ομάδα η οποία δεν θα υπέγραφε και τα δέκα επτά.

Ο Μελάγχθων συνεφώνησε με τον κύριόν του. «Είπομεν εις τους ζβιγγλιανούς», έγραψεν, «ότι διερωτώμεθα πώς αι συνειδήσεις των θα τους επέτρεπον να μας αποκαλούν αδελφούς, εφ' όσον θα επίστευον ότι η θεωρία μας ήτο πεπλανημένη».

Συντριβείς από την αποτυχίαν αυτήν, ο Ζβίγγλιος επανήλθεν εις την Ζυρίχην, η οποία ήρχισε να αναταράσσεται υπό την δικτατορίαν του. Οι αυστηροί νόμοι κατά της πολυτελείας είχον προκαλέσει αγανάκτηση, το εμπόριον παρημποδίζετο από τις θρησκευτικές διαφορές μεταξύ των καντονίων, οι τεχνίτες ήσαν δυσηρεστημένοι διότι εξηκολούθουν να έχουν πολύ μικράν αναλογίαν συμμετοχής στην κυβέρνηση και οι λόγοι του Ζβιγγλίου, ανάμικτοι με πολιτικήν, είχον χάσει την έμπνευση και την γοητείαν τους. Ησθάνετο τόσον ευτόνως την αλλαγήν ώστε εζήτησε την άδειαν του Συμβουλίου να αναζητήσει μίαν ενορίαν κάπου αλλού. Το 1530 απέστειλεν εις τον Κάρολον Ε' την «Ratio fidei», αλλ' αυτός δεν έδωσε σημείον ότι την έλαβε.

Το 1531 απηύθυνε προς τον Φραγκίσκον Α' μίαν Christianae fidei brevis et clara expositio.

Εις αυτήν την «βραχείαν και σαφή έκθεσιν της χριστιανικής πίστεως», εξέφραζε την ερασμιακήν του πεποίθησιν, ότι ένας χριστιανός, όταν θα έφθανεν εις τον παράδεισον, θα εύρισκεν εκεί πολλούς αγαθούς Εβραίους και ειδωλολάτρας : όχι μόνον τον Αδάμ, τον Αβραάμ, τον Ισαάκ, τον Μωυσήν, τον Ησαίαν... αλλά και τον Ηρακλή, τον Θησέα, τον Σωκράτην, τον Αριστείδην, τον Νουμάν, τον Κάμιλλον, τους Κάτωνας, τους Σκιπίωνας. Γενικώς, δεν υπήρξεν αγαθός άνθρωπος, ούτε ιερόν πνεύμα, ούτε πιστή ψυχή, από καταβολής κόσμου μέχρι τέλους αυτού, τα οποία να μην εύρη εκεί μαζί με τον Θεόν. Τι άλλο πλέον χαρμόσυνον, ευχάριστον και ευγενές θα ηδύνατο κανείς να φαντασθή από αυτό το θέαμα;».

Το χωρίον αυτό, εσκανδάλισεν εις τοιούτον βαθμόν τον Λούθηρον, ώστε κατέληξεν εις το συμπέρασμα, ότι ο Ζβίγγλιος θα έπρεπε να χαρακτηρισθεί ως «άπιστος», ο δε επίσκοπος Μποσσουέ, συμφωνών με τον Λούθηρον, ανέφερε τούτο δια να αποδείξει, ότι ο Ζβίγγλιος ήτο αθεραπεύτως άπιστος.

Την 15ην Μαΐου 1531 η συνέλευση της Ζυρίχης και των συμμάχων της εψήφισε να εξαναγκασθούν τα παπικά καντόνια να επιτρέψουν ελευθερίαν κηρύγματος εις το έδαφος τους. Όταν τα καντόνια ηρνήθησαν, ο Ζβίγγλιος επρότεινε πόλεμον, αλλά οι σύμμαχοί του επροτίμησαν οικονομικόν αποκλεισμόν. Τα παπικά καντόνια, εμποδισθέντα να κάμουν εισαγωγές, εκήρυξαν τον πόλεμον. Και πάλιν οι αντίπαλοι στρατοί εβάδισαν, και πάλιν ο Ζβίγγλιος ηγήθη και κρατούσε την σημαίαν˙ και πάλιν τα στρατεύματα συνηντήθησαν εις την Κάππελ (11 Οκτωβρίου 1531), οι παπικοί με 8.000 άνδρας, οι προτεστάντες με 1.500. Την φοράν αυτήν επολέμησαν.

Οι παπικοί ενίκησαν και ο 47ετης Ζβίγγλιος ήταν μεταξύ των 500 πεσόντων Ζυριχίων. Οι «Αναμορφωτές» νικήθηκαν κατά κράτος, ενώ ο Ζβίγγλιος σκοτώθηκε στο πεδίο της μάχης, όπου είχε μεταβεί άοπλος με σκοπό την ενθάρρυνση των υπερμάχων της «αναμορφωμένης πίστεως». Πέθανε σε ηλικία 49 ετών. Οι διασωθένες οπαδοί του ακολούθησαν τον Καλβινισμόν.

Στην περίπτωση όμως, του Ζβιγγλίου η θρησκευτική μισαλλοδοξία κορυφώνεται στο πως οι παπικοί νικητές αντιμετώπισαν το νεκρό σώμα του. Είναι τέτοιος ο φανατισμός και η μισαλλοδοξία, που θα τους οδηγήσει σε μία πρωταφανούς αγριότητας και ατιμώσεως πράξη απέναντι στον νεκρό Ζβίγγλιο.

Αφού αναγνωρίστηκε το σώμα του, στην συνέχεια, το τεμάχισαν σε κομμάτια και το έκαψαν. Δεν σταμάτησαν, όμως μέχρις εδώ την φρικτή αυτή πράξη. Ανάμειξαν την τέφρα του Ζβιγγλίου με στάχτες γουρουνιού και στην συνέχεια τις σκόρπισαν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

Ο Λούθηρος, πληροφορηθείς τον θάνατον του Ζβιγγλίου, τον εχαρακτήρισεν ως θείαν καταδίκην ενός απίστου, και «ένα θρίαμβον δι’ ημάς». «Εύχομαι από καρδίας», λέγεται ότι είπε, «να δυνηθή να σωθή ο Ζβίγγλιος αλλά φοβούμαι το αντίθετον, διότι ο Χριστός είπεν ότι όλοι όσοι τον απαρνούνται θα κολασθούν».

Τον Ζβίγγλιον διεδέχθη εις την Ζυρίχην ο Ερρίκος Μπούλλινγκερ και εις την Βασιλείαν ο Οσβάλδος Μυκόνιος, εξηκολούθησε μετά τον θάνατον του Οικολαμπαδίου [εξελληνισμένο όνομα του γερμανού θεολόγου Heussen ή Hussgen, ο οποίος αρχικώς ακολούθησε τον Λούθηρον και στην συνέχεια προσεχώρησε στο κίνημα του Ζβιγγλίου (1483-1531)].

Ο Μπούλλινγκερ απέφευγε την πολιτικήν επέβλεπε τα σχολεία της πόλεως, παρείχεν άσυλον εις πρόσφυγας προτεστάντας και έδιδεν ελεημοσύνην εις τους ενδεείς πάσης πίστεως. Ενέκρινε όμως την εκτέλεσιν του Σερβέτου, Ηνώθη με τον Μυκόνιον και τον Λέοντα Γιούντ εις την διατύπωση της Πρώτης Ελβετικής Ομολογίας (1536), η οποία επί μίαν γενεάν ήτο η επίσημος έκφρασις των ζβιγγλιανών απόψεων. Μαζί με τον Καλβίνον συνέταξε το «Consensus Tigurinus» (1549), το οποίον ήνωσε τους προτεστάντες της Ζυρίχης και της Γενεύης εις μίαν «Μεταρρυθμισμένην Εκκλησίαν».

«Βλέπετε τους κύνας, βλέπετε τους κακούς εργάτας, βλέπετε την κατατομήν…» (ΦΙΛΙΠΠΗΣΙΟΥΣ: 3/2)

         

Το πρόσωπο του Ζβιγγλίου είναι γνωστό ότι συναριθμείται στις ηγετικές μορφές του Προτεσταντισμού και επίκεντρο δράσεώς του υπήρξε η γερμανόφωνη Ελβετία.

Ηγήθηκε της αντιδράσεως κατά της Παπικής Εκκλησίας, ήλθε σε προστριβή με τον Λούθηρο για τον τρόπο κατανοήσεως του μυστηρίου της θείας Ευχαριστίας, ενώ αργότερα μετατέθηκε στον καθεδρικό ναό της Ζυρίχης, νυμφεύθηκε, και συνέχισε με ζήλο και φανατισμό το έργο της Μεταρρυθμίσεως.

Κατήργησε τις νηστείες. Σε περιόδους νηστειών παρέθετε επιδεικτικά «λουκούλεια» συμπόσια ενώ ο ίδιος έτρωγε χοιρινό κρέας.

Κατήργησε τα μοναστήρια, όλα τα μυστήρια και τις τελετουργίες της Παπικής Εκκλησίας, τα οποία αντικατέστησε δια του «θείου» κηρύγματος.

Εδήμευσε τις μοναστηριακές περιουσίες με το πρόσχημα «φιλανθρωπικών» και εκπαιδευτικών σκοπών.

Διετήρησε τα μυστήρια του Βαπτίσματος και της Θ. Ευχαριστίας, τα οποία μετέτρεψε σε απλές αναμνηστικές τελετές.

Εδίδασκε ότι η σωτηρία των ανθρώπων είναι προκαθωρισμένη από τον Θεό.

Εργάστηκε συστηματικά με έργα, με δημόσιες αντιπαραθέσεις, με κηρύγματα και συγγραφικό έργο για την υπεράσπιση των Μεταρρυθμιστικών ιδεών ασκώντας ταυτοχρόνως δριμύτατη κριτική προς την Ρώμη.

Η επιρροή του υπήρξε μεγάλη. Κατάφερε, εκτός από τα πλήθη, να επηρεάσει και το Μεγάλο Συμβούλιο, που διοικούσε την πόλη, ώστε να επιβληθούν υποχρεωτικώς οι μεταρρυθμιστικές του ιδέες σε βάρος της Παπικής Εκκλησίας.

Η πόλωση μεταξύ των δύο θρησκευτικών παρατάξεων οξύνθηκε περαιτέρω. Δυστυχώς, όπως προαναφέραμε, ο ίδιος ο Ζβίγγλιος ανέχθηκε γεγονότα θρησκευτικού φανατισμού και μισαλλοδοξίας.

    Το 1525 οι διώξεις και οι πρώτες έξι καταδίκες και θανατικές ποινές εναντίον των Αναβαπτιστών, ήταν γεγονός. Την ίδια όμως περίοδο, γεγονός υπήρξε η σιωπή και η ανοχή του Ζβιγγλίου γι᾽ αυτά τα γεγονότα.

    Παρ’ όλη την καταστροφή αυτή, η λεγόμενη Αναμόρφωση δεν καταπνίγηκε στην Ελβετία. Ένα μήνα μετά την μάχη της Κάππελ, έγινε ειρήνη μεταξύ των μαχόμενων καντονίων, σύμφωνα με την οποία ναι μεν η Ζυρίχη και η Βέρνη καταδικάστηκαν να πληρώσουν αδρά χρηματική αποζημίωση στα παπικά καντόνια για πολεμικά έξοδα, αλλά αμφότερα τα μέρη συμφώνησαν να αφήσουν τους άλλους ελεύθερους στην διατήρηση της θρησκευτικής τους πίστεως. Βεβαίως, η νίκη εκείνη έδωσε μεγάλη αναζωογόνηση στο ηθικό του παπισμού που είχε κλονισθεί.

   Η θρησκευτική μισαλλοδοξία φανέρωνε για μία ακόμα φορά το απαίσιο πρόσωπό της, το μέγεθος της πορώσεως και της διάβρωσης των συνειδήσεων, καθώς κάποιοι δεν δίσταζαν να προβούν σε ασύλληπτες φρικαλεότητες ακόμα και γι᾽ αυτά τα νεκρά σώματα των αντιπάλων τους.4

Ο Ζβίγγλιος δεν έτρεφε συμπάθεια προς τον Λούθηρο. Το 1528 έγραφε για τον Λούθηρο: «Θέλω να καταδικασθώ, αν δεν ξεπεράσει τον Φάμπερ σε τρέλλα, τον Εκ σε ανηθικότητα, τον Κοχλάους σε αλαζονεία...».5  

3. Καλβίνος Ιωάννης (1509-1564)

Ο Ζαν Κοέν, Κο(β)έν (Καλβίνος) γεννήθηκε στην Νουαγιόν της Γαλλίας το 1509 και ήταν Ιουδαϊκής καταγωγής. Στις εορτές της Ιουδαϊκής στοάς Μπ’νάϊ   Μπ’ριτ που έγιναν στο Παρίσι το 1936, έγινε αποδεκτό με ενθουσιασμό πως ο Καλβίνος ονομαζόταν Κοέν ή Κοβέν και ήταν Ιουδαϊκής καταγωγής.6  

«Βλέπετε τους κύνας, βλέπετε τους κακούς εργάτας, βλέπετε την κατατομήν…»(ΦΙΛΙΠΠΗΣΙΟΥΣ:3/2)

According to the records of B’nai B’rith, Calvin was of Jewish descent…

“‘We are the Fathers of all Revolutions, even of those which sometimes happen to turn against us. We are the supreme Masters of Peace and War. We can boast of being the Creators of the REFORMATION !  Calvin was one of our Children; he was of Jewish descent, and was entrusted by Jewish authority and encouraged with Jewish finance to draft his scheme in the Reformation…7

Γάλλος θεολόγος αρχικά Παπικός μοναχός, ο οποίος συνέχισε το έργο του Ζβίγγλιου στην Ελβετία. Ο Καλβίνος ανέλαβε το έργο της θρησκευτικής μεταρρυθμίσεως, αρχίζοντας κηρύγματα από τον καθεδρικόν ναόν του αγίου Πέτρου της Γενεύης. Ένα από τα ανεξήγητα μυστήρια του βίου του είναι το εξής:

«Κατ’ αρχάς διωρίσθη καθηγητής και εντός ολίγου ιερεύς, άγνωστον δια ποίας διαδικασίας»8

Το 1536 εξέδωσε το έργο του «Διδασκαλία της Χριστιανικής θρησκείας» (Institutio Religionis Christianae), όπου εξέθετε τις απόψεις του και το 1541 τα «Εκκλησιαστικά διατάγματα», δια των οποίων ερρύθμιζε την οργάνωση των Κοινοτήτων και την ζωή των Χριστιανών.

Οι Παπικοί θεολόγοι το παραπάνω βιβλίο, ονόμασαν περιπαικτικώς «το Κοράνιο και το Ταλμούδ των αιρετικών». Εάν συνεκτιμήσουμε την Ιουδαϊκή καταγωγή και τους χρηματοδότες του Καλβίνου, καθώς και το περιεχόμενο της διδασκαλίας του, οι Παπικοί δεν είχαν άδικο στους χαρακτηρισμούς του βιβλιου του. Ποιοι παπικοί όμως;  

Με βάση διασταυρωμένα ιστορικά στοιχεία, οι φαρισαίοι της Ιουδαϊκής 5^ης φάλλαγγος  είχαν διεισδύσει στον δυτικό Χριστιανικό κόσμο αιώνες πριν, προσποιούμενοι τους Χριστιανούς ή ασπαζόμενοι τον Χριστιανισμόν, βάσει στρατηγικού σχεδίου9 ελέγχοντες τους Πάπες, γενόμενοι οι ίδιοι πάπες, επίσκοποι, καρδινάλιοι, κλπ.

Αρχικός στόχος τους ήταν η διείσδυση στις χριστιανικές κοινωνίες, η πολιτική και θρησκευτική διαίρεση των Χριστιανών, σε αιρέσεις, μεταρρυθμιστικά ρεύματα, και  πολιτικές ιδεολογίες, και τελικός στόχος η καταστροφή του Χριστιανισμού.

Κέντρον της διδασκαλίας του Καλβίνου ήταν η Παντοδύναμη Κυριαρχία του Θεού και ο θεόθεν προορισμός των ανθρώπων είτε δια την αιώνια μακαριότητα, είτε δια την αιώνια κόλαση. Ο συνεργάτης του Καλβίνου Θεόδωρος Βέζας,10 διετύπωσε την δογματική άποψη ότι το σχέδιο του Θεού περί σωτηρίας προηγήθη της πτώσεως του ανθρώπου εκ της χάριτος και ότι η απόφαση εκλογής υπήρξε προγενέστερη της δημιουργίας του ανθρώπου και της επιτραπείσης υπό του Θεού πτώσεως, της τελευταίας αυτής καταστάσεως αναγκαίας δια την εκλογήν.

Ο Κοέν/Καλβίνος, θεμελίωσε ένα θρησκευτικό κίνημα που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ζωή πολλών ανθρώπων σε περιοχές της Ευρώπης, της Βόρειας και της Νότιας Αμερικής, της Νότιας Αφρικής και αλλού. Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους εκκλησιαστικούς Μεταρρυθμιστές στην ιστορία του Δυτικού κόσμου.

Για την εφαρμογήν της μεταρρυθμιστικής του πολιτείας, ο Κ. ίδρυσε ένα Μικρό Συμβούλιο, το καταστατικό του οποίου ώριζε, μεταξύ άλλων, ότι προς αποτροπήν βεβηλώσεως της θείας Ευχαριστίας δια της συμμετοχής εις αυτήν αμαρτωλών προσώπων, «ωρισμένα πρόσωπα ενάρετα και σεβαστά» θα έπρεπε να εποπτεύουν την τήρηση της πειθαρχίας.

Προς επιτυχία των στόχων του ο Κ. εχρησιμοποίησε πολιτικοοικονομικά μέσα που εθύμιζαν απολυταρχική, τυραννική και καταπιεστική εξουσία, όπως:

·Δημιουργία ομάδων εφόδου οι οποίες έκαναν εφόδους στις οικογένειες των οπαδών του, προς διαπίστωση εφαρμογής των διαταγών του.

·Συγκρότηση πειθαρχικού δικαστηρίου από ιερείς και πρεσβυτέρους (είχε καταργήσει το αξίωμα του Επισκόπου), το λεγόμενον κονσιστόριον.

·Δημιουργία δικτύου παρακολουθήσεως και συλλογής πληροφοριών για τους οπαδούς του.

·Υποστήριξη ή ελαστικότης επί του τοκισμού των χρημάτων η οποία σχεδόν πάντοτε κατέληγε σε τοκογλυφία, παρά το γεγονός ότι απηγορεύετο από την Παλαιά Διαθήκη επί της οποίας, όπως ο ίδιος διαβεβαίωνε, εστήριζε σχεδόν αποκλειστικά τις απόψεις του.

·Επιβολή αυστηρών ποινών στους παραβιάζοντες τις διατάξεις, οι οποίες έφθαναν ακόμη και μέχρι θανάτου. Μεταξύ των θυμάτων του Καλβίνου συμπεριλαμβάνονται εξέχοντες άνδρες της εποχής του. Ενδεικτικά αναφέρονται οι εξής:

-Ο Ζακ Γκρυέ ο οποίος απεκεφαλίσθη κατηγορηθείς για βλασφημία, προδοσία και απειλή κατά του κλήρου.

-Ο ιατρός Ζερόμ Μπολσέκ, ο οποίος εξωρίσθη. Το έργον του Ζ.Μ. «Η ζωή του Καλβίνου»(1577) αποτελεί πηγή πολλών πληροφοριών για την ψυχοπαθητική και αντιχριστιανική προσωπικότητα του Καλβίνου.

-Ο Ισπανός ιατρός Μιχαήλ Σερβέτο ο οποίος κάηκε ζωντανός επί πυράς (1533).

Ο Κ. είχε οργίλον χαρακτήρα και ο ίδιος απεκάλει αυτό το ελάττωμά του «άγριον θηρίον». Ακολουθώντας τα ίχνη του Λουθήρου και Ζβίγγλιου παντρεύτηκε και αυτός το 1539.

Εις ηλικία 40 ετών προσεβλήθη διαδοχικά από οδυνηρές ασθένειες και απέθανε το 1564.

Μετά απ’ όσα έχουμε παρουσιάσει μέχρι στιγμής, για τον προτεσταντισμό αλλά και τον «αντίζηλόν» του Φραγκοπαπισμό,  γεννώνται εύλογα ερωτήματα στα οποία καλούνται να απαντήσουν τόσον η σημερινή διοίκηση της Ελλαδικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, όσον και το Οικουμενικό πατριαρχείον της Κωνσταντινουπόλεως:

.Δεν γνωρίζετε τον βίον και την πολιτείαν των ψυχοπαθών εγκληματιών, των προδοτών της Χριστιανικής πίστεως, των πρωτεργατών της λεγομένης δυτικής μεταρρυθμίσεως;

.Δεν γνωρίζετε ποίοι ήσαν οι μέντορες και χρηματοδότες τους, ποία η διδασκαλία τους, ποίες οι βλασφημίες τους για τον Ιησού Χριστό, την Παρθένον Μαρία και τους αγίους της πίστεώς μας; Ποίες οι καννιβαλιστικές ενέργειές τους κατά των εικόνων; Ποίοι οι ανίεροι χλευασμοί τους για τα μυστήρια της Ορθόδοξης εκκλησίας;

.Δεν γνωρίζετε  τις αιρετικές θέσεις, τις αποκρυφιστικές διαδρομές τους, το αντιχριστιανικό και αντι-Αγιογραφικό περιεχόμενο της διδασκαλίας τους;

.Εάν ναι, τότε γιατί εσείς Ελλαδίτες και αλλογενείς, ιεράρχες και θεολόγοι, με πρωτεργάτες πατριάρχες, αρχιεπισκόπους και επισκόπους που αυτοαποκαλείσθε Ορθόδοξοι Χριστιανοί, προδίδετε την άπαξ παραδοθείσαν Ορθόδοξη Πίστη μας; Γιατί συζητείτε, συμπροσεύχεσθε, συλλειτουργείτε και συναγελάζεσθε σήμερον, με τους βιολογικούς και πνευματικούς απογόνους εκείνων των ειδεχθών δολοφόνων, των χλευαστών-εθελοδιδασκάλων, των ταλμουδιζόντων ψευτοχριστιανών, αλαζόνων και μισαλλόδοξων καννιβαλιστών των χριστιανικών ναών, των κρυπτο-ιουδαίων και ιουδαϊζόντων αποκρυφιστών, χρηματοδοτούμενων από ταλμουδιστές τοκογλύφους τραπεζίτες, στο όνομα δήθεν της παγκόσμιας ειρήνης, αγάπης, και συναδελφώσεως «όλων των χριστιανών»;

Συνεχίζεται

---

1 Πρωτοπρ. Βασίλειος Α. Γεωργόπουλος, Λέκτορος Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. Όψεις θρησκευτικής μισαλλοδοξίας – Ούλριχ Ζβίγγλιος (1484–1531), 26 Απρ. 2013.----Ελληνική Ευαγγελική εκκλησία, www.gec.gr/index.php/ bibliothikh/6-istoriki.../45-2009-10-16-20-24-50.---- Ο Ζβίγγλιος.Η αρχή του Προτεσταντισμού .Η «διόρθωση» ενός λάθους με ένα μεγαλύτερο λάθος! (Παγκόσμιος Ιστορία του Πολιτισμού Will Durant, τόμος ΣΤ΄ σελ. 470-482  εκδόσεις Αφοί Συρόπουλοι 1970) . 

2 Βικάριος: Τοποτηρητής, αναπληρωτής. Στον Παπισμό, ο γενικός επίτροπος που ορίζεται από τον επίσκοπο για να ασκεί την επισκοπική εξουσία του. Γκλάρους: Πόλη της Ελβετίας, πρωτεύουσα ομώνυμου καντονίου, από το 1352, με 27 κοινότητες.

3 Αναβαπτιστές (Anabaptists): Μέλη ακραίας προτεσταντικής αιρέσεως, την οποία ίδρυσε ο Τόμας Μίντσερ στις αρχές του 16ου αι., στις γερμανικές χώρες. Το 1525 ο Μίντσερ υποκίνησε μια εξέγερση, γνωστή με την ονομασία Πόλεμος των Χωρικών, η οποία εναντιωνόταν στον άτονο χαρακτήρα της Μεταρρυθμίσεως. Αυτή η κίνηση, όμως, προσέκρουσε στην εχθρότητα του Λούθηρου και των Διαμαρτυρομένων ηγεμόνων, οπότε ο Μίντσερ αποκεφαλίστηκε τον ίδιο χρόνο.

Οι Α. αρνούνταν την εγκυρότητα της βαπτίσεως των παιδιών και κήρυτταν την ανάγκη να βαπτιστούν πάλι οι ενήλικοι. Η διδασκαλία τους, ωστόσο, επικεντρωνόταν στην ανάγκη εγκαταστάσεως στην Γη της Βασιλείας του Θεού, η οποία θα βασιζόταν στην κοινοκτημοσύνη, στην κοινωνική δικαιοσύνη και στην πολυγαμία. Μεταξύ 1532 και 1535, και υπό την καθοδήγηση του Ιωάννη του Λέϊντεν, οι Α. προσπάθησαν να εφαρμόσουν τις επαναστατικές ιδέες τους στο Μίνστερ της Βεστφαλίας, εγχείρημα που πνίγηκε στο αίμα. Έκτοτε, το κίνημα των Α. απέκτησε αμιγώς θρησκευτικό χαρακτήρα, ενώ έτσι εξακολουθεί να επιζεί και στην σύγχρονη εποχή, σε μικρές ομάδες, στις ΗΠΑ και στην Αγγλία.

Οι Αναβαπτιστές είναι τα μέλη μιας ψευδο-Χριστιανικής Ομολογίας που εμφανίστηκε τον 15ο αιώνα στην Ευρώπη, ιδίως στην Γερμανία. Ανήκουν στην λεγόμενη Ριζοσπαστική Μεταρρύθμιση (Radical Reformation). Άλλη ομολογία που ανήκει στην κατηγορία αυτή (Ριζοσπαστική Μεταρρύθμιση) είναι και οι Φίλοι ή Κουάκεροι.

Οι γνωστότερες Ομολογίες Αναβαπτιστών είναι οι Μεννονίτες, οι Χουτερίτες, οι Αδελφοί (όχι όμως οι Πλυμούθιοι Αδελφοί) (Plymouth Brethren), οι Άμις κ.ά.

Μερικοί θεωρούν τις Ελεύθερες Εκκλησίες απογόνους της Αναβαπτιστικής κινήσεως, επειδή βαπτίζουν τα μέλη τους σε ώριμη ηλικία ή αναβαπτίζουν όσους έρχονται σε αυτούς από Ομολογίες όπου βαπτίστηκαν ως νήπια π.χ. Ορθόδοξη Εκκλησία, Παπική Εκκλησία, Καλβινιστές, Λουθηρανούς. Παρ' όλα αυτά οι Αναβαπτιστές είχαν και άλλα δόγματα, γεγονός που τους διαφοροποιεί από τις υπόλοιπες Ομολογίες (π.χ. απέρριπταν την στράτευση).

Βασικότερη Ομολογία Αναβαπτιστών αποτελούν οι Μεννονίτες που οφείλουν την ονομασία τους στον Ολλανδό Θεολόγο Μέννο Σίμονς (1496-1561). Κατά την δεκαετία του 1520 στην Κεντρική Ευρώπη, οι Μεννονίτες, προσπαθούν να επαναφέρουν τον Χριστιανισμό σε μια πιο συμβατή με την Αγία Γραφή ζωή. Αρνήθηκαν την "κρατική" Μεταρρύθμιση του Λουθήρου και του Καλβίνου και δίδασκαν το χωρισμό κράτους - Εκκλησίας. Αποτέλεσμα ήταν να θεωρηθούν αιρετικοί και να καταπολεμηθούν από τους Προτεστάντες. Γενικά δεν ενδιαφέρονται τόσο για Θεολογία, μυστήρια ή Θεία Λειτουργία (χωρίς βέβαια να τα απορρίπτουν) αλλά θεωρούν ότι το βασικότερο όλων είναι να ζει κανείς αγία ζωή σύμφωνα με τις αρχές της Καινής Διαθήκης και ιδίως την επί του όρους ομιλία του Ιησού Χριστού (Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον κεφάλαια 5, 6 και 7).

Η πρώτη Αναβαπτιστική καταγραφόμενη ιστορικά συνάθροιση οργανώθηκε στην Ζυρίχη, Ελβετία, το 1525 από τους Ελβετούς Αδελφούς οι οποίοι διαφώνησαν με τον Ζβίγγλιο στην ένωση κράτους - Εκκλησίας. Δεν δεχόντουσαν το νηπιοβάπτισμα και έτσι ονομάστηκαν από τους αντιπάλους τους "Αναβαπτιστές". Αναβαπτιστικές συναθροίσεις οργανώθηκαν στην Ολλανδία από τον Obbe Philips από το 1534.

Ο Φίλιπς βάπτισε τον Μέννο Σίμονς το 1536 και ο Σίμονς ο οποίος ήταν (πριν γίνει Αναβαπτιστής) Παπικός ιερέας, οργάνωσε τόσες πολλές Αναβαπτιστικές Εκκλησίες που το όνομά του έγινε ένα με την κίνηση. Η πίστη των Αναβαπτιστών βασίζεται κυρίως στην ομολογία πίστεως που υπογράφηκε το 1632 στο Dordrecht της Ολλανδίας.

Από τους Μεννονίτες προέρχονται οι Άμις και οι Χουτερίτες αντίθετα η Αναβαπτιστική Ομολογία των Αδελφών (π.χ. Εκκλησία των Αδελφών, Αρχέγονοι Αδελφοί) ανήκουν σε άλλο Αναβαπτιστικό ρεύμα.

Κοινότητα Μεννονιτών υπήρχε στην Έδεσσα από το 1950 μέχρι το 1977.

Πηγές:

1. Christianity Defined, Published by the Reformed Mennonite Church, Lancaster, PA.

2. Άγγελου Ν. Βαλλιανάτου, Από την Ιεραποστολή στην Επικοινωνία, Αθήνα 1999, Εκδόσεις "Άρτος Ζωής"

Frank S. Mead Revised by Samuel S. Hill, Handbook of Denominations in the United States, Abingdon Press

4 Ορθόδοξος Τύπος,  αρ. φυλ. 1973, 26 Απριλίου 2013

5 Χέλμουτ ντε Γκλάζεναπ, Παγκόσμιος Ιστορία των Θρησκειών, σ.689.

6 Το γεγονός αυτό αναφέρεται στην παπική εφημερίδα του Φεβρουαρίου 1936---Η Εωσφορική συνωμοσία, εκδ. Στερέωμα, William Guy Carr, σ.59.

7 From a series of speeches at the B’nai B’rith Convention in Paris, published shortly afterwards in the London Catholic Gazette, February, 1936; Paris Le Reveil du Peuple published similar account a little later).  (The Catholic Gazette, February, 1936)

8 Μεγ. Αμερικάνικη Εγκυκλ., τ.12^ος, σ. 497.

9 Τα αποδεικτικά στοιχεία της δράσεως της Ιουδαϊκής 5^ης φάλλαγος στον Χριστιανικό κόσμο, από την περίοδο προ του πρώτου σχίσματος Ανατολής και Δύσεως (867 μ.Χ.), μέχρι των ημερών μας, θα παρατεθούν σε προσεχή ανάλυση του σχετικού θέματος. Προς το παρόν και για όσους έχουν χρόνο και δυνατότητα, αλλά βιάζονται, τους παραπέμπουμε σε μία Ιουδαϊκή πηγή: Jewish Influence On Christian Reform, Movements, BY LOUIS ISRAEL NEWMAN, PH.D. COLUMBIA UNIVERSITY PRESS,1925.

10 Ο Κώδικας Βέζα (Λατ. Codex Bezae) ή Κώδικας του Βέζα είναι ένας μεσαιωνικός χειρόγραφος κώδικας που περιέχει τα τέσσερα Ευαγγέλια της Καινής Διαθήκης. Συμβολίζεται με το D ή το 05, ενώ φυλάσσεται στην Βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ (Κέιμπριτζ, Ηνωμένο Βασίλειο), όπου καταγράφεται ως Nn. II 41. Το όνομά του προέρχεται από τον Θεόδωρο Βέζα, Γάλλο προτεστάντη θεολόγο του Μεσαίωνα, που έφερε το χειρόγραφο στην βιβλιοθήκη του Κέιμπριτζ.

Ο κώδικας είναι γραμμένος σε κεφαλαιογράμματη τετραγωνισμένη ελληνική γραφή και χρονολογείται στα μέσα του 5ου αιώνα. Η διάσταση της κάθε σελίδας είναι 26x21.5 εκατοστά. Το υλικό των φύλλων είναι εξαιρετικής ποιότητας περγαμηνή (vellum). Το κείμενο της Καινής Διαθήκης καλύπτει 415 φύλλα. Πηγές:

Kurt Aland, and Barbara Aland, The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism, (Grand Rapids, Michigan: 1995), pp. 109-110.

Bruce M. Metzger, B.D. Ehrman, The Text Of The New Testament: Its Transmission, Corruption and Restoration, Oxford University Press, 2005, p. 70.