ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ:
Η ΔΟΞΑ ΤΟΥ
ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ 1
«… Κι απ’ τη Χρυσή την Πύλη, σαν αρχάγγελος, τρανός αφέντης,
ρήγας, αυτοκράτορας, εμπήκε μεσ’ την Πόλη, στην
Αγιά Σοφιά.2
Και χύνεται ο ήλιος της
κορώνας του κι ανθίζει η Ρωμιοσύνη σαν τα
λούλουδα και χάνεται ο Φράγκος σαν την
καταχνιά!» (Κ. Παλαμάς)
ΜΕΡΟΣ 22ο
Ι. ΡΩΜΑΙΟΙ/ΡΩΜΗΟΙ- ΕΛΛΗΝΕΣ-ΓΡΑΙΚΟΙ
(Συνέχεια 21ου μέρους)
3. Γραικοί-Γραικία
α. Η σημασία του
ονόματος Γραικοί3
Η σύγχρονη αγγλική λέξη
Greek
προέρχεται από την λατινική Graecus,
η οποία με την σειρά της προέρχεται από την ελληνική Γραικός.
Γραικοί ήταν και το όνομα φυλής των Βοιωτών που πιθανώς να μετανάστευσε στην
Ιταλία τον 8ον π. Χ. αιώνα. Το όνομα «Γραικός»,
κατά τον Αριστοτέλη, τον Απολλόδωρο, το χρονικό της Πάρου και άλλες αρχαίες
πηγές, είναι αρχαιότερο του «Έλληνας».
Στα Μετεωρολογικά του ο
Αριστοτέλης σημειώνει ότι στην περιοχή της Δωδώνης στην Ήπειρο, την οποία ο Κλαύδιος ο Πτολεμαίος θεωρούσε
ως την αρχέγονη Ελλάδα, κατοικούσαν οι Σελλοί που αποκαλούνταν τότε
Γραικοί και τώρα Έλληνες. Το όνομα Γραικός συνεπώς, σύμφωνα με τον
Αριστοτέλη είναι ένα πανάρχαιο όνομα και ετυμολογικώς συνδέεται με τους
γηραιούς προφήτες /ιερείς της Δωδώνης.
Κατά μίαν άλλη εκδοχή,
ο όρος Γραικός/Γραικοί, προέρχεται
από την αρχαία περιοχή Γραία κοντά στον Ωρωπό και η περιοχή του Ωρωπού ονομαζόταν
«Γραϊκή». Ο Όμηρος, κατά την απαρίθμηση των Βοιωτικών δυνάμεων στην Ιλιάδα (Κατάλογος των Νηών), παρέχει την πρώτη γραπτή
αναφορά για μια πόλη της Βοιωτίας με το όνομα Γραία και ο Παυσανίας αναφέρει ότι Γραία ήταν το όνομα της αρχαίας
πόλεως της Τανάγρας [«Τανα-γραία» (που
αρχικά η ονομασία αυτή ήταν όνομα γυναίκας, της κόρη του Ασωπού, και μετά της
πόλεως) και από την άλλη ότι η Γραία ήταν πολύ μεγάλη σε έκταση, περιλάμβανε
την Αυλίδα, την Μυκαλησσό, το Άρμα κ.α. .]4
Η Κύμη,
πόλη δυτικά της Νεαπόλεως και νότια της Ρώμης,
ιδρύθηκε από Κυμείς και Χαλκιδείς, καθώς και κατοίκους της Γραίας. Στην επαφή
τους με τους Ρωμαίους ίσως και να οφείλεται η λατινική ονομασία Graeci
για όλες τις ελληνόφωνες φυλές.
Ο Αριστοτέλης, η αρχαιότερη πηγή που αναφέρει την
λέξη αυτή, δηλώνει ότι κατακλυσμός "σάρωσε" την κεντρική Ήπειρο, περιοχή της οποίας οι κάτοικοι, όπως προείπαμε,
αποκαλούνταν Γραικοί κι αργότερα ονομάστηκαν Έλληνες.5 Στην Μυθολογία, ο Γραικός είναι ξάδερφος του Λατίνου και η λέξη μάλλον
σχετίζεται με την λέξη γηραιός,
που ήταν ο τίτλος των ιερέων της Δωδώνης. Οι ιερείς ονομάζονταν επίσης Σελλοί, κάτι που
δείχνει την σχέση μεταξύ των δυο βασικών ονομασιών των Ελλήνων.
Ο
ιστορικός Πρίσκος (5ος αι. μ.Χ.) αναφέρει την συνάντησή του στα
βόρεια της χερσονήσου του Αίμου, με ελληνόφωνο έμπορο που αυτοχαρακτηριζόταν "Γραικός
το γένος".
Ο Στέφανος
Βυζάντιος, στο λήμμα Γραικοί,
αναφέρει ότι ο Αλκμάν ονόμαζε Γραίκες
τις μητέρες των Ελλήνων (Γραίκες
δε παρά Αλκμάνι αι των Ελλήνων μητέρες και παρά Σοφοκλεί εν Ποιμέσιν),
προφανώς με την σημασία της αρχαιότητος των αυτοχθόνων Πελασγών, έναντι του
ονόματος Έλληνες.
Ο καθηγητής της αρχαιολογίας Δ. Παντερμαλής πιστεύει
ότι οι Λατίνοι και ο διεθνής Τύπος υιοθέτησαν για τους Έλληνες, τον όρο
«Greece» και «Greci» από άγνοια ή και σκοπιμότητα. Υπαινίσσεται ότι σε μια
εποχή παρακμής, που αρχίζει να κλονίζεται η Ρωμαϊκή κατακτητική εικόνα «...τα
αισθήματα των Ρωμαίων απέναντι στους Έλληνες ήταν μικτά και φαίνεται ότι αυτά
φόρτισαν και το όνομα "Graeci". Φανατικοί ευπατρίδες Ρωμαίοι όπως ο Κάτων (ΣΣ: Φανατικοί
παγανιστές Ρωμαίοι και Λατίνοι), στηλίτευαν την ελληνομανία
των Ρωμαίων που τη θεωρούσαν επικίνδυνη για τα
ρωμαϊκά ήθη... η γνώση της Ελληνικής γλώσσας για τους Λατίνους
συγκλητικούς ήταν εντελώς αυτονόητη, αλλά όχι για τους υπερήφανους Ρωμαίους
Πατρικίους που με δυσκολία δέχονταν ότι είχαν ανάγκη από Ελληνική Παιδεία...».
Στα Βυζαντινά χρόνια, κατά την Σύνοδο της Φλωρεντίας
(15ος αι.), συναντούμε σε γραπτό κείμενο ότι: «συνελθόντες Λατίνοι τε και Γραικοί...». Στο κείμενο, οι Λατίνοι
ξεκάθαρα διαχωρίζονται από τους Ρωμαίους
και το «Γραικός» είναι ταυτόσημο με το Ελληνορθόδοξος δηλαδή το Ρωμαίος/Ρωμηός
της καθ’ ημάς Ανατολής. Αργότερα, τον τύπο «Γραικός» παρέλαβαν και οι Σλάβοι,
για τους οποίους η λέξη σήμαινε μερικές φορές και τον ήρωα. Στους χρόνους
της Επαναστάσεως του 1821, έχει μείνει μνημειώδης η διακήρυξη του Αθανάσιου
Διάκου: «Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός θε να πεθάνω».
Σύμφωνα με την επικρατούσα σήμερα εκδοχή, η
ονομασία Γραικοί αρχικά χρησιμοποιούνταν από τους Βορείους και Δυτικούς γείτονες,
για τους Έλληνες της Δωδώνης, μέχρι που τελικά επικράτησε ο όρος Έλληνες.
Ο όρος χρησιμοποιείτο
και στους μεσαίους χρόνους ως συνώνυμο του "Έλλην". Για παράδειγμα,
ο Θεοδόσιος Ζυγομαλάς τον 16ο αιώνα σε κείμενό του γραμμένο σε δημώδη
γλώσσα αναφέρεται σε "γένος των Γραικών" και στο ίδιο κείμενο
γραμμένο σε αρχαΐζουσα γλώσσα, αναφέρεται στην Ελλάδα και το "ημέτερον
γένος". Όλα τα παραπάνω δείχνουν την συγγένεια μεταξύ των ονομάτων Γραικός
και Έλλην.
Τις περισσότερες φορές,
όμως, οι πρόγονοί μας χρησιμοποιούσαν το όνομα «Γραικοί» όχι ως εθνικόν, αλλά
για να δηλωθεί η αυτοχθονία, η παλαιχθονία, η Ελληνική γλώσσα, και η παράδοσή
τους.
β. Η
μετονομασία των Ρωμαίων/Ρωμηών σε «Γραικούς» από τους Φράγκους
Οι Φράγκοι, ένα
από τα σπουδαιότερα γερμανικά φύλα, ίσως το ισχυρότερο,6 πρώτοι απ’ όλους τους δυτικούς, έπαυσαν να μας ονομάζουν Ρωμαίους περίπου κατά τον 8ο αιώνα και από τότε
μας ονομάζουν μόνον Γραικούς. Βαθμηδόν μετά την άλωση της Πόλης από τους
Φράγκους και κυρίως μετά την άλωση από τους Τούρκους, επεκράτησε η φραγκική
αυτή παράδοση στους Νορμανδούς, τους Κέλτες, τους Σάξονες, τους Σκανδιναβούς,
τις ιταλικές πόλεις και ακόμη στους Ρώσους.
Γραικούς βέβαια, ονόμαζαν και οι αρχαίοι
Λατίνοι τους αρχαίους Έλληνες7 αλλά για άλλους λόγους, όπως προείπαμε. Κατά τον 7ον-8ον
μ.Χ. αιώνα εμφανίζεται για πρώτη φορά στην ζωή της Αυτοκρατορίας της Ρωμανίας
το όνομα Γραικός (και Γραικία) ως εθνική κρατική ονομασία των ελληνοφώνων
κατοίκων της, υιοθετηθείσα και διαδοθείσα ευρέως από τους Φράγκους.
Ο κύριος λόγος για τον
οποίο οι Φράγκοι έπαυσαν να μας αποκαλούν Ρωμηούς και άρχισαν να μας ονομάζουν Γραικούς
είναι ο εξής:
Συνέλαβαν το σατανικόν
σχέδιον, να εμφανισθούν αυτοί (οι Φράγκοι δηλαδή) ως συνεχιστές της Ρωμαϊκής
Αυτοκρατορίας της Παλαιάς Ρώμης, και του αυθεντικού Χριστιανισμού, ενώ οι Ανατολικοί
Ρωμηοί της Νέας Ρώμης (αποκληθέντες πολύ αργότερον «Βυζαντινοί»), να
παρουσιασθούν ως κατακτητές-επιδρομείς που έπρεπε να καταπολεμηθούν και να εκδιωχθούν.
Έτσι άρχισαν να μας αποκαλούν Γραικούς
και ταυτοχρόνως σχισματικούς-αιρετικούς, ισχυριζόμενοι ότι οι αληθινοί
ορθόδοξοι χριστιανοί ήσαν εκείνοι, δηλαδή οι Φράγκοι!!!.
Έχοντας κατακτήσει τα τεράστια πλήθη των Ρωμαίων της
γαλλικής και της βορείου και μέσης ιταλικής Ρωμανίας, από τον 6ον μέχρι τον 8ον αι., ως
κατακτητές έθεσαν σε εφαρμογή το σχέδιό
τους, που προέβλεπε να σφετερισθούν το όνομα και την γη των κατακτημένων και να
αλλάξουν ή να μεταλλάξουν το όνομα και τον ρόλο των κατακτημένων Ρωμηών.
Σε πρώτη φάση, οι Ρωμαίοι των επαρχιών τούτων μετεβλήθησαν σε δουλοπάροικους
τους οποίους ονόμασαν Βιλλάνους8 ενώ οι Φράγκοι κατακτητές αποτέλεσαν την τάξη των «κατά φύσιν
και εκ γενετής» ευγενών. Από τους Φράγκους κατακτητές της Δύσεως γεννήθηκε ο Ευρωπαϊκός φεουδαλισμός.
Παραλλήλως οι Φράγκοι
άρχισαν διωγμούς και «αποκαθηλώσεις» από τους θρόνους τους των Ρωμηών επισκόπων
στις περιοχές όπου κατελάμβαναν. Την εποχή των Φράγκων βασιλέων Πιπίνου του
Χερεστάλ (687-715) και του Καρόλου Μαρτέλου (715- 741) πολλοί από τους
Φράγκους, που αντικατέστησαν Ρωμαίους επισκόπους, ήσαν αξιωματικοί του στρατού,
οι οποίοι, σύμφωνα με τον Αγιο Βανιφάτιο, «έχυναν το αίμα των Χριστιανών, όπως αυτό των Ειδωλολατρών».9
Με σκοπό να υπερασπίσει
η Εκκλησία της Ρώμης τον εαυτό της από ξένη ανάμειξη και να προφυλαχθεί από την
δουλεία του Φραγκικού Φεουδαλισμού, εξέδωσε το 769 εκλογικούς κανόνες, σύμφωνα
με τους οποίους οι υποψήφιοι για το παπικό αξίωμα έπρεπε να είναι καρδινάλιοι
διάκονοι ή πρεσβύτεροι της πόλεως της Ρώμης και Ρωμαίοι εκ καταγωγής. Μόνον Ρωμαίοι κατά την εθνικότητα επιτρεπόταν
να συμμετέχουν στις εκλογές. Όταν ελήφθησαν αυτές οι αποφάσεις, ήσαν παρόντες και
δεκατρείς Φράγκοι Επίσκοποι.10
Μέσα
στο σύντομο διάστημα 22 ετών, από το 722 έως το 754, οι Φράγκοι είχαν νικήσει
την Ρωμαιο-Αραβική συμμαχία, είχαν σταθεροποιηθεί σ' όλες τις επαρχίες της
Γαλατίας και είχαν εξορμήσει προς την Βόρεια Ιταλία. Αυτό κατέστη δυνατόν
πιθανώς χάρη στο νέο Φεουδαλικό σύστημα διοικήσεως, που πρώτο καθιερώθηκε στην Αυστρασία και Νευστρία.11
Οι Ρωμαϊκές διοκητικές
μονάδες των πόλεων (Civitates) καταργήθηκαν και αντικαταστάθηκαν από τις φραγκικές
στρατιωτικές κομητείες.
Η Αυστρασία, η πατρίδα
των Φράγκων (σκούρο πράσινο), και η μετέπειτα κατακτήσεις (αποχρώσεις του
πράσινου). Η Αυστρασία
αποτελούσε το βορειοανατολικό μέρος του Βασιλείου των Μεροβιγγείων Φράγκων.
Για να περιορίσουν τα
εμπόδια οι Φράγκοι του 8ου αιώνα, έπρεπε να αποκόψουν τους Ρωμαίους της Ιταλίας
και ευρύτερα της Δύσεως, από τον αυτοκράτορά τους, την πρωτεύουσα της Ρωμανίας
(την Κωνσταντινούπολη) και τους ομοεθνείς και ομόδοξους τους Ρωμαίους της υπόλοιπης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (Ρωμανίας).
Προς τον σκοπόν αυτόν,
για να ξεχάσουν οι δουλοπάροικοι πλέον Ρωμαίοι
της Δύσεως, το όνομά τους και ότι υπάρχει ελεύθερη ανατολική Ρωμανία, την ονόμασαν "Γραικίαν",
τους ανατολικούς Ρωμαίους
ονόμασαν "Γραικούς",
τον εν Νέα Ρώμη βασιλέα των Ρωμαίων "βασιλέα
των Γραικών", και τα ανατολικά Πατριαρχεία των Ρωμαίων
"Πατριαρχεία των Γραικών".
Παράλληλα οι Φράγκοι
ονόμασαν τον ομοεθνή τους, πρώτο βασιλέα των Φράγκων "βασιλέα των
Ρωμαίων", έδιωξαν τους Ρωμαίους από το Πατριαρχείο της Πρεσβυτέρας
Ρώμης, αλλά ονόμασαν τον Φράγκο πλέον Πάπα "Πάπα των Ρωμαίων",
κράτησαν το όνομα Ρωμανία για το
παπικό κράτος, και ολοκλήρωσαν την κατάληψη της λατινόφωνης και ελληνόφωνης
ρωμαϊκής μας Ιεραρχίας, της κάτω ιταλικής και σικελικής Ρωμανίας, όταν χάσαμε οριστικά
πλέον τα μέρη αυτά το 1071 από
τους φραγκευμένους Νορμανδούς, οι οποίοι μόλις προ 5
ετών, το 1066, είχαν κατακτήσει την Αγγλία.
Τότε πολλοί εκρωμαϊσθέντες Κέλτες και Σάξονες
πρόσφυγες από την Αγγλία, ήλθαν στην Κωνσταντινούπολη/Νέα Ρώμη και κατετάγησαν
στο επίλεκτο πολεμικό σώμα των Βαράγγων, οι οποίοι αποτελούσαν την
ανακτορική φρουρά του βασιλέως των Ρωμαίων. Άλλα στελέχη τύπου Ρομπέν των Δασών,
παρέμειναν στην Αγγλία σαν ρωμαίϊκη κλεφτουριά κατά των Φραγκονορμανδών. Οι
υπόλοιποι Κέλτες και Σάξονες μεταβλήθηκαν σε δουλοπάροικους των Νορμανδών
κατακτητών. Οι Νορμανδοί έγιναν η τάξις των ευγενών και έδιωξαν τους Ορθόδοξους
από την εκκλησιαστική ηγεσία.
Κατά τον τρόπον αυτό,
οι δουλοπάροικοι πλέον Ρωμαίοι έχασαν την εκκλησιαστική τους Εθναρχία, περιήλθαν
σε κατάσταση αγραμματοσύνης, και οι μετέπειτα γενεές πίστευσαν ότι το κράτος
τους (η Ρωμανία) είναι μόνον το παπικό κρατίδιον στην Ιταλία, που σκοπίμως οι
Φράγκοι ονόμασαν Ρωμανία, ότι ο Φράγκος πλέον Πάπας είναι ακόμη ο «Ρωμαίος»
Εθνάρχης τους, και ότι ο Φράγκος πλέον "βασιλεύς των Ρωμαίων"
είναι ο παραδοσιακός βασιλιάς τους.
Συγχρόνως οι Φράγκοι αυτοχρίστηκαν
«ορθόδοξοι», καταδίκασαν ως αιρετικούς τους λεγόμενους "Γραικούς"
και έτσι κατόρθωσαν όχι μόνον να αποκόψουν τους δυτικούς υπόδουλους Ρωμαίους
από τους ελεύθερους ανατολικούς Ρωμαίους, αλλά και να τους διδάξουν παντοιοτρόπως
το μίσος τους κατά των ανύπαρκτων "Γραικών", στην
πραγματικότητα ομοεθνών τους Ρωμαίων.
Έτσι κατέληξε για τους Ευρωπαίους, το όνομα Γραικός
να σημαίνει "αιρετικός, κλέπτης, ψεύτης,
αλήτης, αγύρτης και απατεών". Δηλαδή ο Αδαμάντιος Κοραής για τους πολίτες της (Ανατολικής) Αυτοκρατορίας, προτίμησε
το όνομα Γραικός με το οποίον μας μετάλλαξαν,
μας κατέστρεψαν, μας έσφαξαν, μας συκοφάντησαν, μας ταπείνωσαν και μας
υποδούλωσαν οι Φράγκοι, και με το οποίο μας ύβριζαν τότε "όλα
τα… φωτισμένα έθνη της Ευρώπης".
Από τα μέσα του 8ου αιώνα, κάνουν την εμφάνισή
τους κάποια περίεργα έργα με τίτλους «contra errores Graecorum» (εναντίον των
Γραικών και των πλανών – αιρέσεών τους). Στις δυτικές πηγές ευρύνεται βαθμιαία
αυτή η χρήση και οι ελεύθεροι Ρωμαίοι/Ρωμηοί αποκαλούνται πλέον, ανιστόρητα και
ανεξήγητα (;) Γραικοί.
γ. Τι σήμαινε
η «ανακάλυψη» του ονόματος Γραικός αντί του Ρωμαίος, και η εμμονή τους σ’αυτό, από
τους Φράγκους;
Αυτό πρακτικά σήμαινε: Μόνον οι Δυτικοί χαρακτηρίζονται πλέον
Ρωμαίοι, δηλαδή πραγματικοί και γνήσιοι πολίτες της Ρωμανίας (της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας).
Αιφνιδιαστικά, δηλαδή, οι ανατολικοί Ρωμαίοι μετατρέπονται (αναβαπτίζονται και μεταλλάσσονται
αυθαιρέτως) σε Γραικούς. Ο αυτοκράτορας της Νέας Ρώμης / Κωνσταντινουπόλεως,
γίνεται για τους Φράγκους, βασιλέας των Γραικών και η Ανατολική Ρωμανία
μεταβάλλεται σε Γραικία /Grecia, Imperium Graecorum, Terra
Graecorum και Imperium Constantinopolitanum. Γιατί;
Πειστική απάντηση στο κρίσιμο αυτό ιστορικό
ερώτημα έχει δώσει ο αείμνηστος π. Ιωάννης Ρωμανίδης12.
Γύρω στο 740, όταν άρχισε η παραγωγή των έργων
«contra Graecos» (κατά των Γραικών)
[ΣΣ:Τους μαιναδιστές νεοπαγανιστές απασχολούν σήμερα οι λόγοι «κατά Ελλήνων» και παραδόξως αδιαφορούν
ή τηρούν σιγήν ιχθύος για τους λόγους «κατά
Γραικών»], συλλαμβάνεται και εκτελείται ένα τεράστιας σημασίας και
δυναμικής, επεκτατικό/ιμπεριαλιστικό σχέδιο. Η δημιουργία μιας αυτοκρατορίας
που θα απλωνόταν αρχικά στην δυτική Ευρώπη μέχρι την Ιταλία και την παλαιά
Ρώμη, πόλη - όνειρο για τους Φράγκους.
Διότι και στην περίπτωση αυτή ίσχυε το λεγόμενο για την Κωνσταντινούπολη,
όποιος έχει την Πόλη είναι κύριος του Κράτους! Βέβαια η Παλαιά Ρώμη δεν έπαυε,
παρά την περιθωριοποίησή της μετά την 11η Μαΐου του 330, να είναι πρωτεύουσα
του Δυτικού Κράτους στα πράγματα. Δεν εκπροσωπούσε όμως όλη την Αυτοκρατορία.
Η Δ΄ Σταυροφορία και η πτώση της
Κωνσταντινουπόλεως στους Λατινοφράγκους (1204) απέδειξε, ότι το φράγκικο
σχέδιο περιελάμβανε την επέκταση και
στην Ανατολή με την
δημιουργία μιας «Ενωμένης Ευρώπης» υπό την εξουσία των Φράγκων, των βιολογικών
και πνευματικών προγόνων των σημερινών Γερμανών. Είναι ο πρώτος σχεδιασμός για φράγκικη ενοποίηση της
Ευρώπης, που θα επαναληφθεί από τον Ναπολέοντα 13,
ως τις μέρες μας που το καρλομάγνειο όνειρο έγινε πραγματικότητα με την
Γερμανοκρατούμενη Ενωμένη Ευρώπη.
Άγαλμα του
Καρλομάγνου από τον Αγκοστίνο (1725), στην Βασιλική του Αγίου Πέτρου, Βατικανό,
Ιταλία [Το δεσπόζον άγαλμα του Καρλομάγνου στο Βατικανό, δηλοί την πλήρη
υποταγή των Δυτικών και των παπών της παλαιάς Ρώμης, στους Φράγκους].
Στην διαφοροποίηση αυτή των δυτικών Ρωμαίων από
τους ανατολικούς, οι Φράγκοι σκέφθηκαν ότι πολύ θα συνέβαλε η μετονομασία των
ανατολικών Ρωμαίων σε Γραικούς, διακρίνοντας τους ελληνόφωνους από τους
λατινόφωνους Ρωμαίους. Αυτό όμως δεν ήταν παρά τέχνασμα, ψεύδος και απάτη,
διότι όπως έχουμε προαναφέρει, η ενιαία Ρωμανία ήταν από την αρχή δίγλωσση
(ελληνόφωνη και λατινόφωνη).
Eξ άλλου πρέπει να
σημειωθεί ότι οι λατινόφωνοι Πατέρες πριν από το σχίσμα (1054) ήταν Ρωμαίοι
(Ορθόδοξοι), μετά δε το σχίσμα, στην Δύση αποκλειστικώς είναι αιρετικοί
λατινοφράγκοι.
Πάντως το εγχείρημα
αυτό των Φράγκων, η διάκριση δηλαδή Ρωμαίων και Γραικών, όχι μόνο λειτούργησε
κατά την προσδοκία τους, αλλά και επικράτησε, ώστε μέχρι σήμερα, η συμβατική επιστήμη και
ιστορία, να το δέχεται ως «ιστορική αλήθεια». Γι’ αυτό στην φραγκική (γαλλική) ιστοριογραφία και
Βιβλιογραφία η Ανατολική Αυτοκρατορία ονομάζεται “Grecque” (γραικική), ενώ οι Βρετανοί (=νορμανδοί)
ιστορικοί (π.χ. Gibbon, Bury)
δεν έπαυσαν να ονομάζουν το «Βυζάντιο», Roman Empire
(Ρωμαϊκή αυτοκρατορία), μη εννοώντας φυσικά την Ελληνική (Ρωμαίϊκη)Αυτοκρατορία.
Βέβαια, οι «Ελλαδίτες» και
οι σύγχρονοι «Εθνικόφρονες ή Ελληνόφρονες» ταυτίζουν το «Γραικική» με το
«Ελληνική» και γι’ αυτό ευχαριστούνται, όταν χαρακτηρίζεται η αυτοκρατορία τους
Γραικική και αυτοί οι ίδιοι Γραικοί, διότι ταυτίζουν το «Γραικοί» (των Φράγκων)
με το «Έλληνες».
Στην σκέψη όμως και την γλώσσα των Φράγκων, τα ονόματα
«Γραικική» και «Γραικός», αναφέρονται
στην Ανατολική αυτοκρατορία και τους πολίτες της και όχι στο μικρό ελληνικό
κράτος (από το 1830), που ήταν μια
επαρχία της Αυτοκρατορίας, όπως η Βουλγαρία, ο Λίβανος, η Συρία, η Σερβία κλπ. Στην Δύση, το Γραικός ή Γραικική
σημαίνει το ανύπαρκτος Βυζαντινός και Βυζαντινή.
Έτσι, όταν ο Ρήγας Φερραίος (1798) ονομάζει
την σχεδιαζόμενη Δημοκρατία στα επαναστατικά του κείμενα «Ελληνική»14,
αναφέρεται στην Γραικική «Βυζαντινή» Αυτοκρατορία γεωγραφικά, αλλά μέσα σε
οργανωτικά σχήματα, προερχόμενα
από την Δυτική Ευρώπη (την Γαλλία) της εποχής του (π. χ. Γαλλικό
Σύνταγμα του 1793). Γι’ αυτό καλεί όλους τους Λαούς της Αυτοκρατορίας
(Οθωμανικής, τώρα) σε εξέγερση 15.
Σε εφαρμογή λοιπόν του
Φραγκικού σχεδίου, επεκράτησαν στις δυτικές πηγές, ως σήμερα, οι όροι «Γραικοί και Γραικία» για το ανατολικό
τμήμα της Ρωμανίας («Βυζάντιο»).
Το αποτέλεσμα αυτής της
Φραγκικής γραμμής, ήταν η διάσπαση της Ρωμανίας και των Εθνοτήτων της, η
αφομοίωση των εντός της Ελλάδος Ρωμαίων, από το νέο πολιτικό και εθνικό
περιβάλλον τους και ο αφανισμός της Ρωμαίϊκής γλώσσας (νεοελληνικής) από την
Αίγυπτο, τα Ιεροσόλυμα, τον Λίβανο, την
Συρία, την Τουρκία, την Ρωσία, την Ρουμανία, την Σερβία και την Αλβανία 16.
Και τούτο διότι κατά τον π. Ι. Ρωμανίδη, «οι Ρουμ, ή Ρωμαίοι, ή Ρωμάνοι των
περιοχών αυτών ολίγον κατ’ ολίγον συνήθισαν στην ιδέαν, ότι στην Ελλάδα υπάρχουν μόνο Γραικοί και όχι ομοεθνείς των Ρωμηοί που μιλούν Ρωμαίϊκα
και όχι κάποια ξένα γι’ αυτούς Γραικικά»17.
Ο ανθελληνισμός λοιπόν των Φράγκων προήλθε από
την προσπάθειά τους, από την εποχή του Καρλομάγνου, να αλώσουν το «Βυζάντιο»,
να του αρπάξουν το αυτοκρατορικό στέμμα και να ανακηρυχθούν στην θέση του,
οικουμενικοί αυτοκράτορες. Η δημιουργία του σχίσματος Ανατολής-Δύσεως, εντάσσεται σε
αυτή την προσπάθεια!
Παράλληλα, οι Φράγκοι κράτησαν το όνομα Ρωμαίος (Ρωμανία) για να
δηλώνει μόνον τους Δυτικούς πολίτες της Αυτοκρατορίας, που ήταν υπό την
κυριαρχία τους!!!
Το 754 ιδρύθηκε
ανεξάρτητο παπικό κράτος με πρωτεύουσα την Παλαιά Ρώμη, μετά από δωρεά του
πατέρα του Καρλομάγνου Πιπίνου του Βραχέος (768). Το κράτος αυτό είχε την
στήριξη και προστασία των Φράγκων.
Τότε ιδρύθηκε και η αυτοκρατορία των Φράγκων
(«Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία») με αυτοκράτορα τον Κάρολο. Η δικαιολογία ήταν,
ότι οι Γραικοί ως αγύτρες και αιρετικοί, φάνηκαν…ανάξιοι της ρωμαϊκής
κληρονομιάς, την οποίαν (κληρονομιά) έλαβαν δικαιωματικώς και με θεϊκή ευλογία
οι Φράγκοι!!!
δ. Οι αυθαίρετες
και συκοφαντικές σημασίες που δόθηκαν από τους Φράγκους στο όνομα
Γραικός/Γραικοί
Το όνομα Γραικός
κακοποιήθηκε βάναυσα στην Δύση ως αποτέλεσμα της θεολογικο-πολιτικής έριδας
μεταξύ Ανατολής-Δύσεως και με την αρνητική σημασία που έλαβε, συνέβαλε στην
ριζικότερη αποστασιοποίηση της Δυτικής Χριστιανοσύνης από την Ορθόδοξη Ανατολή.
Το όνομα Γραικός
γρήγορα απέκτησε στην Δύση την σημασία του «αιρετικός», που τότε σήμαινε «νόθος», «κίβδηλος» Ρωμαίος και συνεπώς κάτι το εντελώς απαξιωτικό. Αυτό επιβεβαιώνουν τα
έργα “Contra (ή Adversus) Graecos”,
(εναντίον των αιρετικών Γραικών) και γι’
αυτό «κίβδηλων» Ρωμαίων, αλλά και αναξίων να φέρουν το τιμημένο όνομα Ρωμαίος!!!
Κατά τους Φράγκους,
το όνομα «Ρωμαίος» και «Ορθόδοξος» έφεραν πλέον …αξίως μόνον οι Φράγκοι και οι Λατίνοι
σύμμαχοί τους.
Εάν αυτό δεν λέγεται ιστορική απάτη και ομαδική διαστροφή/
παράκρουση, τότε τι είναι;
Δυστυχώς, αυτή την
ιστορία των απατεώνων και παραφρόνων Φράγκων που έχει συνταχθεί από εγχώριους και διεθνείς νωτοφόρους
του Συστήματος, διδάσκονται σήμερα οι πολίτες του κόσμου και φυσικά οι Ελληνόπαιδες
στα εκπαιδευτικά Ελλαδικά Ιδρύματα!!!
Ποια ήταν η «αίρεση» των Γραικών κατά τους Φράγκους;
Η υποτιθέμενη «αίρεση»
των Γραικών κατά τους Φράγκους «θεολόγους», ήταν η μη αποδοχή από αυτούς της
διδασκαλίας για την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος και εκ του Υιού (Filioque).
Η πρώτη και μεγάλη δογματική αποστασία των Δυτικών σε σχέση με τα κοινά μέχρι τότε δόγματα της Ορθοδόξου
πίστεως (Ανατολής –Δύσεως), ΔΕΝ προήλθε από τους πάπες της Παλαιάς Ρώμης, αλλά από τους
αιρετικούς Φράγκους και μάλιστα προ του πρώτου Σχίσματος!!!!
Την αιρετική τους άποψη
(Filioque)
οι Φράγκοι την θέσπισαν ως δόγμα πίστεως στην ληστρική ψευτοσύνοδο του Άαχεν (809)
υπό τον Καρλονάνο
(Καρλομάγνο
κατά τους Φράγκους), ο οποίος και εξουσιοδότησε την προσθήκη του στο Σύμβολο
της Πίστεως. Παραλλήλως οι Φραγκοι συνοδικοί κατεδίκασαν ως «αιρετικούς»
τους ορθοδόξους χριστιανούς της καθ’ ημάς
Ανατολής. Απίστευτο και όμως αληθινό!!!18
Έτσι, ενώ οι έως τότε
Πάπες είχαν δεχθεί τις αποφάσεις της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου και απέρριψαν την
προσθήκη του filioque, υπό την επιρροή των Φράγκων, έκαναν τα αντίθετα. Όμως ο τότε Πάπας
της Ρώμης Λέων Γ΄, αντέδρασε στην αυθαιρεσία των εγκαθέτων αιρετικών
του «Καρλομάγνου», με αποτέλεσμα να χαράξει σε δύο αργυρές πλάκες το Σύμβολο της Πίστεως
χωρίς το filioque και να το τοποθετήσει στο Ναό του Αγίου Πέτρου.
Έγραψε και την εξής επιγραφή:
«Ταύτα Λέων έθηκα δ’ αγάπην και φύλαξιν της
ορθοδόξου πίστεως».
Το ελησμόνησαν αυτό οι διάδοχοι του Λέοντος
Γ΄, «αλάθητοι» πάπες; Εάν όχι, γιατί επιμένουν στο filioque, και τις άλλες αιρετικές θέσεις
τους; Εάν ναι τότε ποιος έχει το «αλάθητον», ο Λέων Γ΄και οι προηγούμενοι πάπες
ή οι μεταγενέστεροι αυτού πάπες;
Στην συνέχεια και αργότερα,
από τους σχολαστικούς υποστηρικτές του Filioque, ο Άνσελμος
Καντερβουρίας (11ος αι.) έγραψε το έργο του Contra Graecos (εναντίον
των Γραικών) και Contra Errores Graecorum [κατά των λαθών των (αιρετικών) Γραικών]. Οι επιθέσεις αυτές, φθάνοντας
τα όρια του φανατισμού/φουνταμενταλισμού, αντίστοιχου του σημερινού
ισλαμοφασισμού, αύξαναν συνεχώς το μίσος προς τους Γραικούς. Οι πολιτικές
συγκρούσεις λόγω των φραγκικών αξιώσεων επέτειναν το μίσος και το όνομα
Γραικός, έγινε η φοβερότερη πρόκληση στις φραγκικές συνειδήσεις. Ο έντονος αυτός μισελληνισμός
(μισογραικισμός) ενισχύθηκε σημαντικά στην περίοδο της Φραγκοκρατίας.
Η αποστροφή και
προκατάληψη των Φράγκων έναντι των Γραικών άφησε τα ίχνη της μέχρι σήμερα. Κατά
την ομολογία του αειμνήστου καθηγητού Παναγιώτου Χρήστου: «…Άκουσα σ’ αυτή τη Χώρα (=Η.Π.Α.) επανειλημμένως να
χρησιμοποιούν το ελληνικό όνομα ως ύβρεις “God, Damm Greek” = «Θεέ, αφάνισε τον
Γραικό». Και “You Greek ” =
«εσύ, παλιάνθρωπε».19
Πράγματι το όνομα
Γραικός (Greek, Grec, Greco
κ.λ.π.) έφθασε να σημαίνει κατά τα δυτικά Λεξικά, αιρετικός, κλέφτης,
απατεώνας, δηλαδή ό,τι απεχθέστερο.
Η μόνιμα ανθελληνική
στάση της δυτικής πολιτικής, σ’ αυτά
έχει τις ρίζες της. Εδώ ακριβώς βρίσκεται και η αιτία του γεγονότος, ότι πολλοί Έλληνες
στις Η.Π.Α. αλλάζουν τα επώνυμα, αλλά και τα ονόματά τους, για να μη
διακρίνονται. Άλλοι – και όχι μόνο από νεοειδωλολατρικές και αρχαιολατρικές
τάσεις – προτιμούν αντί του Greek το Hellenic.
Λησμονούν όμως, ότι λόγω της Αυτοκρατορίας, ευρύτερο όνομα είναι για τους
σημερινούς Έλληνες το πρώτο, που δηλώνει στην Δύση το όνομα των πολιτών της,
έστω και με την μείωση αυτή, όπως το Rum (Ρωμαίος ή Ρωμηός)
στην Ανατολή, Γραικός
και Ρωμαίος/Ρωμηός είναι τα αυτοκρατορικά μας ονόματα. Το πρώτο με
αρνητική σημασία για τους Δυτικοφράγκους, το δεύτερο με την ιστορική και θετική
σημασία για άπαντες.
Σήμερα η λέξη «Γραικός» θεωρείται προσβλητική για
πολλούς Έλληνες, επειδή συνδέθηκε με την λέξη «γραικύλος», που σημαίνει Έλληνας με μειωμένο το αίσθημα της εθνικής
αξιοπρέπειας. Από όλα τα προηγούμενα όμως, συνάγεται ότι δεν υπάρχει
λόγος να νιώθουμε άσχημα για αυτή την προσωνυμία μας, αφού και αρχαία είναι,
αλλά και κατά μίαν έννοια, συνώνυμη του «Έλληνας»…
ε. Τα ονόματα Γραικοί και Γραικία στην
παγκόσμια γραμματεία
Ενώ οι πολίτες της νέας αυτοκρατορίας θεωρούσαν τους
εαυτούς τους Ρωμαίους, γι' αυτό και Ρωμιοί και Ρωμιοσύνη, επειδή το κράτος τους
ήταν μια συνέχεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, οι γειτονικοί και άλλοι λαοί
[Λατίνοι, Φράγκοι, Ρώσοι, Αρμένιοι, Γεωργιανοί, Χάζαροι, Εβραίοι,κλπ] τους
ονόμαζαν και με διάφορα άλλα ονόματα όπως Γραικούς [Έλληνες] και Γιουνάνι, Γιαβανί
[Ίωνες]. Ενώ οι Φράγκοι αργότερα μας αποκαλούσαν «Βυζαντινούς» οι «Βυζαντινοί»
καλούσαν το κράτος τους «Βασίλειον των
Ρωμαίων» και ξένοι λαοί το ονόμαζαν εκτός από κράτος των Ρωμαίων, Γραικία ή
Γιουναστάν ή Γιοβάν [Ιωνία].
Τα ονόματα Γραικοί και
Γραικία λοιπόν, χρησιμοποιούσαν κυρίως οι ανθέλληνες και μισέλληνες, με
υποτιμητικό χαρακτήρα, όπως οι Λατίνοι οι Φράγκοι και οι ταλμουδιστές Ιουδαίοι
(Jews).
Πολλές ίσως οι περισσότερες Λατινικές και Φράγκικες
πηγές του μεσαίωνα και μερικές ενωρίτερον, χαρακτηρίζουν για τους λόγους που
προαναφέραμε, τους Ρωμηούς ως Γραικούς. Μερικά παραδείγματα:
Σε επιστολή τους στον πάπα Βονιφάτιο
Ι [418-422] οι Αφρικανοί επίσκοποι που συμμετείχαν στην Σύνοδο Καρχηδόνος το
419 μιλούν για την ορθή πίστη και πρακτική όπως την διατύπωσαν και την βιώνουν
οι Γραικοί που συνήλθαν στη Σύνοδο της Νικαίας το 325. «Τις γαρ αμφιβάλλει τα ίσα αληθέστατα είναι εν Γραικοίς της εν Νίκαια
συναθροισθείσης συνόδου, άτινα από ούτω διαφόρων τόπων καί επισήμων Γραικών
εκκλησιών προσενεχθέντα καί συγκριθέντα ομονοούσιν»20.
Αργότερα, όταν επί πάπα Ιωάννου του 8ου γινόταν λόγος
για το κύρος των κανόνων της πενθέκτης, απέρριψαν μερικούς κανόνες διότι ήσαν «έργο
των Γραικών».21 Είναι γεγονός ότι σε πολλές βιογραφίες παπών, όπως του
Στεφάνου II, Χορμίσδα, Ιωάννου Ι, Ιωάννου III, Στεφάνου III, Αδριανού Ι,
Νικολάου Ι για να περιοριστούμε στους πρώτους μεσαιωνικούς χρόνους, η Βυζαντινή
Αυτοκρατορία ονομάζεται Γραικία, ο Αυτοκράτοράς της, βασιλεύς των Γραικών και
οι πολίτες της Αυτοκρατορίας Γραικοί 22
Αλλά και πολλές άλλες πηγές, ιστορικές αφηγήσεις,
χρονογραφίες, εκκλησιαστικοί κανόνες και βίοι αγίων από την Ιταλία, Γαλλία,
Ισπανία, Γερμανία και τις Βρετανικές νήσους συμφωνούν με τις άλλες λατινικές
μαρτυρίες. Μνημονεύουμε μερικούς, όπως τον πάπα Γρηγόριο τον Μέγα, Γρηγόριο του
Τουρίνου, Σεβαστό Μπηντ, Ισίδωρο Σεβίλλης, Λιουτμπράντο Κλεμόνας, Παύλο τον
Διάκονο τον χρονογράφο των Λογγοδάρδων. Για
όλους αυτούς το Βυζάντιο ήταν Γραικία και οι κάτοικοί του Γραικοί.23
Για τον διάσημο Einhard, τον βίογράφο του Καρλομάγνου,
οι Έλληνες ονομάζονται «Γραικοί», και για τον μοναχό Notker, γνωστό ως Τραυλό,
επίσης βιογράφο του Καρλομάγνου, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία ονομάζεται «Γραικία»
και οι κάτοικοί της «Γραικοί» ή «τέκνα
της Ελλάδος».24
Οι λατινικές
διηγήσεις για τις Σταυροφορίες μιλούν εκτεταμένα για την φύση της Γραικίας, τον
χαρακτήρα των Γραικών και τον πλούτο της πρωτεύουσας των Γραικών. Ο χρονογράφος
Γκιμπέρ της Νοντζέν (Guibert de Nogent) επαινεί την «φιλοξενία των κατοίκων των Γραικικών επαρχιών» εν αντιθέσει με
την άκρως ανήθικη συμπεριφορά των Σταυροφόρων. Άλλοι αυτόπτες μάρτυρες και
χρονογράφοι των Σταυροφοριών, όπως ο Πέτρος ο Ερημίτης (Peter the Hermit),
Geoffrey de Villehardouin, Robert di Clary περιγράφουν την Ελληνική
Αυτοκρατορία ως Γραικία και τους κατοίκους της Γραικούς. Πλείστοι άλλοι
Δυτικοευρωπαίοι ταξιδιώτες στην Ανατολή, όπως ο Αγγλοσάξωνας Saewulf και ο
Γερμανός Johannes εκ Wurzburg και Theodoricus και θεολόγοι όπως ο διάσημος
Θωμάς Ακινάτος ονομάζουν την Βυζαντινή Αυτοκρατορία «Γραικία» και τους κατοίκους της «Γραικούς».
Ο Πρίσκος, ιστορικός του 5ου μ.Χ. αιώνα, γράφει ότι
καθ' ον χρόνον ήτο απεσταλμένος πρέσβυς στην Αυλή του Αττίλα συνήντησε κάποιον
ενδεδυμένον Σκυθικά που μιλούσε Ελληνικά. Όταν ο Πρίσκος τον ρώτησε που είχε
μάθει την ελληνική, εκείνος χαμογέλασε και είπεν: «Είμαι Γραικός
εκ γενετής».25
Σε γράμμα του στο πνευματικό του
παιδί Ναυκράτιο, ο Θεόδωρος Στουδίτης [759-826] εκφράζει τη λύπη του για κάποιο
μοναχό ονόματι Ορέστη που λιποτάκτησε στους εικονομάχους και τον ενθαρρύνει να
μείνει πιστός στις αρχές του «χάριν
της δόξης του Χριστού υπέρ ου δονείται η ταπεινή Γραικία μάλα».
Η Γραικία εδώ, η οποία συνταράσσεται πολύ από την
εικονομαχία, είναι ολόκληρη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, όπως την περιγράφουν και μη
ελληνικές πηγές της ιδίας εποχής.
Σε παρηγορητική του επιστολή στην ηγουμένη Ευφροσύνη
της Μονής Κλουβίου, ο Θεόδωρος ομιλεί για στρατηγίες και δημαγωγίες «και
εν Αρμενία και εν Γραικία». Η
δυτικά της «αφ' ηλίου ανατολών»
Αρμενίας Γραικία, δεν είναι άλλη ει μή η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία.
Κατά τον δέκατο αιώνα, στην περιγραφή της ανωμαλίας
και αναταραχής που προκάλεσε η Σλαβική ομάδα εγκατεστημένη στην περιοχή των
Πατρών, ο Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος γράφει ότι οι Σλάβοι κατ' αρχήν
λεηλάτησαν τις κατοικίες των γειτόνων τους Γραικών και κατόπιν πήγαν εναντίον
της πόλεως των Πατρών.26
Ο Θεοφάνης, που έγραψε στις αρχές του 9ου αιώνα,
διηγείται ότι όταν πρεσβεία από την Κωνσταντινούπολη μετέβη στην Αυλή του
Καρλομάγνου για να ζητήσει την κόρη του Ερυθρώ ως σύζυγο του Κωνσταντίνου του
6ου άφησε πίσω τον διδάσκαλο και μοναχό Ελισσαίο για να διδάξει στην
Ερυθρώ, την γλώσσα και την παιδεία των Γραικών και τους νόμους της Ρωμαϊκής
Πολιτείας.27
Κατά τον δωδέκατο αιώνα οι αδελφοί Μιχαήλ και Νικήτας
Χωνιάται ή Ακομινάτοι κάμνουν ευρεία χρήση των ονομάτων «Έλληνες» και «Ελλάς»,
ενίοτε δε και «Γραικοί», ως εθνικά ονόματα, όχι μόνο με αναφορά στην κλασσική
αρχαιότητα, αλλά ως ονόματα της σύγχρονης εποχής τους. Ο Νικήτας γράφει για «Έλληνες
άνδρες» και ονομάζει τις πόλεις που κατακτήθηκαν από τους εχθρούς «ως
πόλεις όλας ελληνίδας». Ο δε πρεσβύτερος αδελφός του Μιχαήλ, που
έγινε και αρχιεπίσκοπος Αθηνών, θρηνεί την παρακμή των Ελλήνων, λόγω των
Λατινικών κατακτήσεων με τις Σταυροφορίες.28
Στο «Ικετηρία του Γένους
των Γραικών προς πάσαν την χριστιανικήν Ευρώπην» που κατά πάσα
πιθανότητα συνέγραψε ο Ευγένιος
Βούλγαρης, ο συγγραφέας ορίζει τους υπόδουλους ως «Χριστιανούς
Γραικούς»: «Περιττόν και ανωφελές ουδέν ήττον, το να θελήση τινάς να
περιγράψη το εις όλην την Ευρώπη γνωριμώτατον : δηλαδή την αθλία κατάστασιν
απάντων των Χριστιανών Γραικών…».
Η Συριακή Αποκάλυψις η οποία
αποδίδεται στον Μεθόδιο Πατάρων, γνωστό ως Ψευτο-Μεθόδιο, χρησιμοποιεί το
«Γραικός» και «Ρωμηός» ως συνώνυμα. Περιγράφει τους αυτοκράτορες της Βυζαντινής
Αυτοκρατορίας ως «κυβερνήτες των
Γραικών, δηλαδή των Ρωμηών»29
Περισσότερο συγκεκριμένος για την ελληνικότητα της
Βυζαντινής Αυτοκρατορίας είναι ο Ισπανο-ιουδαίος Βενιαμίν από την Τουδέλα ο
οποίος κατά τον 12ο αιώνα ταξίδευσε στην Ανατολή και επισκέφθηκε πολλές πόλεις
της Αυτοκρατορίας. Για τον Βενιαμίν ολόκληρη η Βαλκανική χερσόνησος και η Μικρά
Ασία ονομάζονται Γραικία. Η Κωνσταντινούπολη για τον Βενιαμίν είναι πρωτεύουσα της Γιαβάν(Ιωνίας)
η οποία ονομάζεται Γραικία30.
Υπήρχαν
βέβαια και άλλοι χρονογράφοι της Δύσεως, που αποστασιοποιήθηκαν από τους
πλαστογράφους Φράγκους, όπως ο Fulchet της Chartres που ονομάζουν την
Αυτοκρατορία με το πραγματικό της όνομα, Romania-Ρωμανία.31
Από τον τέταρτο και πέμπτο ακόμη
αιώνα για τους Αρμενίους ιστορικούς το ανατολικό τμήμα της Βυζαντινής
Αυτοκρατορίας αναφέρεται ως η χώρα των Ελλήνων-Ιώνων. Ο ιστορικός Elishe στην ιστορία
του Βαρδάνη και των Αρμενικών πολέμων, καλεί αλλά σπανίως, την Ελληνική
Αυτοκρατορία Ρωμαϊκή και τους κατοίκους της Ρωμαίους. Ο Αυτοκράτορας του
Βυζαντίου είναι αυτοκράτορας των Γραικών.
Παρόμοιες πληροφορίες παρέχει και ο Γρηγόριος Ναρεκάκι
(Grigor Narekaci) ο οποίος σε πανηγυρικό του για τον Βασίλειο Β' και
Κωνσταντίνο VIII γράφει για διάφορες βιαιότητες που συνέβησαν «σε
επαρχίες του κράτους των Γραικών». Τα
στρατεύματα της Αυτοκρατορίας φέρονται ως ελληνικά στρατεύματα. Εν τούτοις, ο
ίδιος ιστορικός ονομάζει τον Βασίλειο όχι μόνο Αυτοκράτορα των Ελλήνων-Γραικών
αλλά και των Ρωμαίων.
Όταν οι Μωαμεθανοί επετέθησαν και κατέλαβαν εδάφη της
Αρμενίας, πολλοί Αρμένιοι κατέφυγαν στη χώρα των Γραικών οι οποίοι τους
δέχθηκαν με πολλή συμπάθεια και αγάπη32
Σε Αραβικές πηγές, προ-Μωαμεθανικές και
μεταγενέστερες, η Αυτοκρατορία εμφανίζεται άλλοτε μεν ως Γραικία-Ελλάς και άλλοτε Ρουμ, Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
Είναι γνωστό βέβαια ότι άλλες αραβικές πηγές ονομάζουν
τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία Ρουμ (Ρωμαϊκή) αλλά
τον λαό της, γλώσσα και πολιτισμό Ιγχριτσί (Γραικία)33.
Συνεχίζεται
1 α. Η βιβλιογραφία από την οποίαν αντλήθηκαν τα
στοιχεία της παρούσης μελέτης, πλέον των πηγών που καταγράφονται σε κάθε
ανάρτηση, θα παρατεθεί στο τέλος της αναπτύξεως του θέματος.
β. Οσάκις θα
αναφερόμαστε στους όρους Βυζάντιον, Βυζαντινός/ Βυζαντινοί, Βυζαντινός πολιτισμός, και
Βαλκάνια, Βαλκανική χερσόνησος, θα το πράττουμε κατ’ οικονομίαν,
αφού οι παραπάνω όροι είναι τεχνητοί, εμβόλιμοι και ιστορικώς αβάσιμοι.
Όπως
σημειώνει ο Ακαδημαϊκός Δ.Α. Ζακυνθηνός, «τα
ονόματα Βυζάντιον, Βυζάντιος, Βυζαντινός, Βυζαντιακός, ουδέποτε
εχρησιμοποιήθησαν υπό την Ελλήνων των μέσων αιώνων εν τη σημασία, ην έχουν
σήμερον. Κατ' αυτούς Βυζάντιον, Βυζαντίς, Βυζαντιών πόλις ήτο η
Κωνσταντινούπολις, Βυζάντιος δε ο κάτοικος αυτής... Ο όρος ούτος εν τη κατά τους νεωτέρους χρόνους κατισχυσάση ευρεία
εννοία εμφανίζεται το πρώτον εν τη Λατινική, μετά δε την άλωσιν της
Κωνσταντινουπόλεως υπό των Τούρκων, δηλοί κυρίως τους εις την Ιταλίαν
καταφυγόντας Έλληνας λογίους. Ως όρος επιστημονικός χρησιμοποιείται κατά τον
δέκατον έκτον (16ον) αιώνα».
Ειδικώς για
τους όρους «Βαλκάνια» και «Βαλκανική», σημειώνουμε τα εξής:
Ο
Αίμος είναι οροσειρά στα
βορειανατολικά της Ελληνικής Χερσονήσου, από την οποία ονομάστηκε Χερσόνησος του Αίμου. Μέχρι τις
αρχές του 20ου αιώνος, στα διεθνή έγγραφα (επίσημες αλληλογραφίες, περιεχόμενο
διμερών ή διεθνών συνθηκών, στρατιωτικά έγγραφα, κλπ) η περιοχή των σημερινών
Βαλκανίων, ανεφέρετο ως «Χερσόνησος του Αίμου».
Οι Συστημικοί ανθέλληνες και οι Ιουδαιοταλμουδιστές
νεότουρκοι, την ονόμασαν Βαλκανική χερσόνησο και Μπαλκάν και έκτοτε παραδόξως, επικράτησε διεθνώς η
ανιστόρητη αυτή ονομασία.
Με
την ονομασία Βαλκάνια [από την
τουρκική λέξη «μπαλκάν» (balkan
= όρος, ή υψηλή δασώδης οροσειρά), (αρχ. Ελλην. Χερσόνησος του Αίμου)], και Βαλκανική χερσόνησος, καθιερώθηκε
εσφαλμένα να χαρακτηρίζεται, περισσότερο ως πολιτικός όρος παρά γεωγραφικός,
αφ’ ενός η περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης και συγκεκριμένα η τρίτη από
Δυσμών προς Ανατολάς νότια χερσόνησος της Ευρώπης και αφετέρου συλλήβδην και
χώρες γειτονικές που βρίσκονται εκτός των φυσικών γεωγραφικών ορίων της
χερσονήσου αυτής, που από το μακρινό παρελθόν λειτούργησε και λειτουργεί ως
σταυροδρόμι, μεταξύ Ευρωπαϊκής και Ασιατικής ηπείρου.
Σύμφωνα με την Ελληνική
μυθολογία, ο Αίμος οφείλει το όνομα του στο αίμα του τιτάνα Τυφώνα, τον οποίο πλήγωσε ο
Δίας όταν εξαπέλυσε κεραυνό εναντίον του ή από τον Αίμο, μυθικό βασιλιά της
Θράκης.
2 Μετά την απελευθέρωση της Βασιλεύουσας που ήταν
υποδουλωμένη στους άπιστους εισβολείς και αιμοσταγείς κατακτητές, Λατίνους και
Φραγκοπαπικούς, ο αυτοκράτωρ Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος, εισέρχεται θριαμβευτικώς
στην Πόλη, από την Χρυσεία Πύλη, στις 15-8-1261.
3 Μαρτυρίες για την Ταυτότητα
των Βυζαντινών και των Ρωμιών από Ελληνικές πηγές, Δημήτριος Κωνσταντέλλος, Πηγές:
Από το περ. 'Πεμπτουσία' τεύχ. 7, 8, 9 Δεκέμβριος 2001 - Νοέμβριος
2002.
4 Όμηρος, "Ιλιάδα",
Β, 498 --- Παυσανίας, "Βοιωτικά
και Φωκικά, βιβλίο 5, σ. 13
6 Μερικά από τα Γερμανικά φύλα
είναι τα εξής : Τριβόκοι, Νεμέτοι, Βαγγιόνοι, Ματτιάκοι, Ούβιοι,
Σουγάμβοι, Βατανοί, Τένκτεροι, Ουσιπέται, Βρούκτεροι, Αμψιβάριοι, Χάττοι,
Μάρσοι, Χερούσκοι, Φράγκοι,
Καννικφάτοι, Φρείζιοι, Καύχοι, Μαρκομάννοι, Κουάδοι, Ερμόνδοροι,
Σέμνωνες, Λογγομβάρδοι, Σάξονες (Sachsen), Άγγλοι (Angeln), Βαρίνιοι, Βάρνοι, Ρόγοι,
Βουργονδιόνοι, Λούγιοι, Σιλίγκοι, Γότθοι, Γαλίνδοι, Αίσιοι, Γεπίδοι, Αλαμανοί και άλλοι.
7 Για το όνομα «Έλληνες» βλ. ΠΑΝ. Κ. ΧΡΗΣΤΟΥ. Οι
περιπέτειες των εθνικών ονομάτων των Ελλήνων Θεσσαλονίκη 1991. σ. 37 έ έ και
ΑΝΑΣΤ. ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ, Ρωμηοσύνη …σ. 43 έ έ
8 Οι
πρώην ελεύθεροι Ρωμαίοι μεταφέρθηκαν μαζικά από τις πόλεις και τοποθετήθηκαν σε
στρατόπεδα δούλων, τα γνωστά Villae
και Mansi. Ονομάσθηκαν Βιλλάνοι (VilΙains), όρος, που για
ευνόητους λόγους, έφθασε να σημαίνει τους εχθρούς του νόμου και της τάξεως. Σήμερα
οι λέξεις κακός, κατεργάρης, μασκαράς, παληάνθρωπος, στα λεξικά της δύσεως
αντιστοιχούν στις λ. Villain (Aγγλοσαξωνική)
και Vilain/-e (Γαλλική).
9 Migne, PL 89,744.
10 F.MOURRET, A History of
the Catholic Church, 3 (London, 1936), σ.351-355] Οι βασικοί όροι αυτού του
διατάγματος αναφέρονται πάλι το 817 σε μια συμφωνία μεταξύ του Λουδοβίκου του
Ευσεβούς (814-840) και του Πάπα Πασχάλη Α' (817-824), αλλά ανατράπηκαν το 824
από τον Αυτοκράτορα Λοθάριο (823-855), που πρόσθεσε την πρόνοια, ότι ο Πάπας
έπρεπε να εκλέγεται με την συγκατάθεση του και να εγκαθίσταται, αφού δώσει όρκο
πίστεως] BRIAN PULLAN, Sources for the History of Medieval Europe (Oxford,
1971), σελ.47-52.
11 Αυστρασία: Αποτελούσε το βορειοανατολικό μέρος
του Βασιλείου των Μεροβίγγειων Φράγκων, εδάφη τα οποία το αποτελούσαν σήμερα ανήκουν στη Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο και Ολλανδία. Η πρωτεύουσά της ήταν το Μετς, αν και κάποιοι βασιλιάδες της Αυστρασίας
κυβέρνησαν από την Ρεν, το Τριρ
και την Κολωνία.Ετυμολογία:Η ετυμολογία
του ονόματος Αυστρασία είναι Γερμανική, και σημαίνει "ανατολική
γη". Η εκλατινισμένη λέξη μπερδεύει, καθώς στα γερμανικά "Ost" σημαίνει
"ανατολικά", αλλά στα λατινικά "auster"/ "australis"
σημαίνει "νότια". Το
ίδιο γεγονός το συναντάμε στο όνομα της Αυστρίας.
Νευστρία: Πρώϊμο μεσαιωνικό βασίλειο της
βορειοδυτικής Γαλλίας, που περιλάμβανε τα σημερινά εδάφη γύρω από το Παρίσι και
την λεκάνη του Σηκουάνα. Η Ν., που ονομάστηκε έτσι κατά την περίοδο της
Μεροβίγγειας δυναστείας (5ος-8ος αι. μ.Χ.), εκτεινόταν στην σημερινή δυτική Γαλλία,
στα Β. του ποταμού Λουάρ (Λίγηρα), και συνόρευε στα Ν. με την Ακουϊτανία και
στα Α. με την Αυστρασία και την Βουργουνδία, ενώ αποτελούσε το δυτικό τμήμα του
φραγκικού βασιλείου που διαιρέθηκε το 511, όταν πέθανε ο βασιλιάς των Φράγκων,
Κλόβις.
12 π.
Ι. Σ. ΡΩΜΑΝΙΔΟΥ, Ρωμηοσύνη … όπ. π. σ.
165 έ. έ. 185 έέ. 251 έ.έ.
13 Αυτά διαπιστώνει ο
ιστορικός Π. ΚΑΡΟΛΙΔΗΣ, Ιστορία του ΙΘ΄ αιώνος, τομ. Β΄, Αθήνησιν 1892, σ.
107/108. Βλ. Γ. Δ. ΜΕΤΑΛΛΗΝΟ, Το Ελλαδικόν Αυτοκέφαλο και η Ρωμηοσύνη στο
Ελληνισμός Μαχόμενος, Αθήνα 1995 σ. 97
14 Βλ.
την «Χάρτα» και τα επαναστατικά κείμενά του,
ιδιαίτερα δε το «Πολίτευμα» που ή η «Νέα Πολιτική Διοίκησις των κατοίκων
της Ρούμελης, της Μ. Ασίας, των Μεσογείων και της Βλαχομπογδανίας» (Ρούμελη
–Ρωμανία). Εξ άλλου ο «Ύμνος Πατριωτικός» (1798) συμπληρώνεται με τους στίχους
«Της Ελλάδος και της όλης Γραικίας/ Προς ξαναπόκτησιν της αυτών Ελευθερίας».
15 Στον
«Θούριο» γράφει «Βούλγαροί κι Αρβανίτες, Αρμένιοι και Ρωμηοί/ αράπηδες και
άσπροι, με μια κοινή ορμή…» Καλεί μάλιστα και τους Μαλτέζους : «Μ’ εμάς κι
εσείς Μαλτέζοι, γενήτ΄ ένα κορμί…
16 Οπ. π. υποσ. 12, σ. 70
17 Στο ίδιο.
18 «Οι Λατίνοι έχουν χαρακτηρισθεί αιρετικοί στην Η'
Οικουμενική Σύνοδο της Ορθοδόξου Εκκλησίας (Κωνσταντινούπολη 879) για την
αίρεση του "FILIOQUE"» (Γεώργιος Μεταλληνός, Ομολογώ Έν Βάπτισμα,
1996, διαθέσιμο στο διαδίκτυο, στον προσωπικό ιστότοπο του Νεκτάριου Μαμαλούγκου,
ο οποίος φιλοξενείται στον ιστότοπο του Τμήματος Φυσικής του Εθνικού και
Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών).
19 ΠΑΝ. Κ. ΧΡΗΣΤΟΥ. Οι
περιπέτειες των εθνικών ονομάτων…σ. 119.
20 Γ. Α. Ράλλη καιί Μ. Ποτλή, Σύνταγμα των θείων
καιί ιερών κανόνων, τόμ. 3 (Αθήνησιν, 1853), σσ. 612-613.
21 J.
Mansi, Sacrorum Conciliorum Nova et Amplissima Collectio 31τόμοι (1758-1798).
22 Βλ. Libri Pontificales αρ. 54, 55, 61, 63,94,
96,97,112,104 στη
σειρά The Book of Pontiffs, μετάφρ. στα
Αγγλικά Raymond Daris Texts for Historians, Latin Series (Liverpool University
Press, 1989).
23 Σεβαστός Bede, MPL. 92.3, Col. 1038. Ισίδωρος Σεβίλλης, "Etymologiarum" MPL τόμ. 4,543. Γρηγόριος ο Μέγας, MPG,
τόμ. 77.3,1119-91. Γρηγόριος του Τουρίνου, MPL, τόμ. 71,895. F. Α. Wright, The Works of Liudprand of Cremona (London 1930). Παύλος
ο
Διάκονος, Ιστορία
των
Λογγοβάρδων, Βιβλ. 3, κεφ. 15..
24 Einhard and Notker the Stammerer, Two Lives of Charlemagne μετ. στα
Αγγλικά Lewis Thorpe (Penguin Books, London 1969), σσ. 69,71,103, 124,125,138,140,143,146.
25 -Πρίσκος Πανίτης, Fragments,
επ. C. Müller,
Fragmenta Historicum Graecorum, 4 (Paris 1868), σσ. 69-110, κυρίως σ. 86.
26 -Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος, Προς τον ίδιον υιόν
Ρωμανόν, κεφ. 49. Επ. Gy. Moravcsik και μετάφρ. Β. J. Η. Jenkins, Constantine Porphyrogenitus, De Administrando Imperio (Budapest, 1949), σσ. 228-232.
27 -Θεοφάνης, Χρονογραφία AM 6274, επ. C. de Boor, Theophanis
Chronographia (Lipsiae, 1883) τόμ. Ι, σ. 455.
28-Νικήτας Χωνιάτης, Βασιλεία
Ανδρονίκου του Κομνηνού, έκδ. loanness Α.. Van Dreien (Berlin 1975), σσ. 301,
496, 502, 401, 477 et all. Μιχαήλ Ακομινάτος Χωνιάτης, Τα Σωζόμενα, έκδ.
Σπυρίδωνος Π. Λάμπρου, 2 τομ. (Αθήναις 1880), 1:100, 183,2:292.
29 -V.M:Istrin, επ., Otkroveniebmetodija Patarskago I Apokrificheskiia Videnia Daniela v Vizantiiski I Slaviano-Russkoi Literatura Kh (Moscow, 1987), κείμ. 26-33
30 -Βενιαμίν της Τουδέλα, Travels in
the Middle Ages, μετάφρ. στα Αγγλικά Joseph Simon (Malibu, California, Pangloss Press,1983), σσ. 67-71
31 -Για σύντομες περικοπές από τα χρονικά των
Σταυροφοριών βλ. Rigun Rermoud; The Crusades, μετάφρ. στα Αγγλικά Enid McLeod (New York,1964). Για πιο λεπτομερείς πληροφορίες αυτόπτων μαρτύρων βλ. Ροβέρτο του Κλαρί, The Conquest
of Constantinople, μετάφρ. στα Αγγλικά Edgar H. McNeal (New York, 1936,1964,1969),σσ. 45-48,
66,77-128. O Ροβέρτος
σημειώνει ότι οι επίσκοποι και οι ηγούμενοι που συνόδευαν την τέταρτη
Σταυροφορία «διέταξαν τους Σταυροφόρους να εξομολογηθούν καί να κοινωνήσουν καί να
μη φοβούνται να επιτίθενται στους Έλληνες γιατί είναι εχθροί του Θεού».
Ένθ. αν,, σ.94.
Geoffrey de Villehardouin, Chronicle of the Fourth Crusade και μετάφρ. στα Αγγλικά Sir Frank
T. Marzials, Memories of the Crusades (New York,1958). Ο Villehardouin σημειώνει τις
απόψεις ενός ηγουμένου του Τάγματος των Σιστερσιανών που είπε στους
Σταυροφόρους ότι θα επανακτούσαν την Ιερουσαλήμ «είτε μέσω της Βαβυλώνας [Καΐρου] είτε μέσω της Ελλάδος», (σ. 24). Στο χρονικό του ο Villehardouin
πάντα αναφέρει τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία ως Γραικία και τους κατοίκους της ως
Γραικούς (ιδιαίτερα στις σσ. 34-66).RBC Huydens και John Η. Pryor εκδότες,
Peregrinationes Tres, Corpus Christianorum (Brepols 1994), σσ. 59-60, 77,137,
152. Για τον Ακινάτο βλέπε περιληπτικώς το A Complete
Index of the of the Summa Theologica of Thomas Aquinas εκδ. R.J.
Deferrari και M.
Inviolata Barry (Baltimore, Md. 1956).
32 -Jean-Pierre
Mahe, «Armenian Attitudes towards
Byzantium in Grigor Nareka» in «History
of the Holly Cross of Aparank». Αδημοσίευτη μελέτη που εκφωνήθηκε στο Dumbarton
Oaks. Elishe, History of Vardan and the Armenian War μετάφρ. στα Αγγλικά με σχόλια Robert W.
Thomson (Cambridge, Mass. 1982), σσ. 60-65, 123,133, 145-146,184-185,237,299.-•
31.«Μαρτύριον των... εξήκοντα και τριών», εκδ. Α. Παπαδοπούλου-Κεραμέως,
Pravoslavnyi palestinskij sbornik, τόμ. 19.3 (1907) σσ. 141-145.
32. Ali aï-Mas udi, Murus al-dhahab, επ. και μετάφρ. στα Αγγλικά C. Barbier
de Meynard Pavet και de
Courteille, Les Prairies d Or, τόμ. 2 (Paris 1861), 2:8-9. D.M.Dunlop, History of the Jewish Khazars
(Princeton, 1954), σ. 89. 33. bu
Mu in Nasir, Sefer nameh μετάφρ. στα Αγγλικά G. Le
Shrange, Nasir-Khosrav :Diary of Journey through Syria and Palestine in 1047,
Palestine Pilgrims Text Society αρ. 4 (London,1888), σ. 23.
33 -AI-Samhudi,
Wafa al Wafa, I (Cairo,1336 Η), σ. 367
Al-Tabari, II, 1194. 35. Franz Rosenthal, The Classical Heritage in Islam μετάφρ. στα Αγγλικά Emile και Jenny
Marmorstein (London and New York, 1975), σσ. 14,24-51.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου