ΤΟ  ΒΟΡΕΙΟΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟ  ΖΗΤΗΜΑ

ΜΕΡΟΣ 2ο

Β.  Η ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ ΑΠΟ ΤΟΥ Α΄ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΟΝ 1      

1.    Από τον Α΄ μέχρι και τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

α. Α' Παγκόσμιος πόλεμος (1914-1918)

Η ανεξαρτησία της Αλβανίας αναγνωρίσθηκε από την Διάσκεψη του Λονδίνου, στις 29 Ιουλίου 1913, αφού  οι κατασκευαστές της αγνόησαν την εθνολογική και δημογραφική  πραγματικότητα της εποχής, στην περοχή της Βορείου Ηπείρου. Στις 15 Οκτωβρίου 1913 συστάθηκε, από τις Μεγάλες Δυνάμεις, η Διεθνής Επιτροπή Ελέγχου, για να αναλάβει την διοίκηση της νεοϊδρυθείσας Αλβανίας, ως πριγκηπάτου της Αλβανίας(!) όπως το ονόμασαν, μέχρι να ενισχυθούν οι τοπικοί πολιτικοί θεσμοί. Η έδρα της ήταν στον Αυλώνα. Η Διεθνής Χωροφυλακή, συστάθηκε ως η πρώτη αστυνομική δύναμη του Πριγκιπάτου της Αλβανίας. Πρώτος πρίγκιπας επιλέχθηκε ο γερμανός Γουλιέλμος του Βιντ.2

Τον Νοέμβριο του 1913, οι Αλβανικές φιλο-οθωμανικές δυνάμεις είχαν προσφέρει τον θρόνο της Αλβανίας στον Οθωμανό υπουργό πολέμου, τούρκο  στην καταγωγή, τον Ιζέτ πασά.3 Οι φιλο-οθωμανοί της «Αλβανίας», πίστευαν ότι το νέο καθεστώς του Πριγκιπάτου της Αλβανίας, ήταν ένα εργαλείο των έξι Μεγάλων Δυνάμεων και εντοπίων φυλάρχων γεωκτημόνων που κατείχαν το μισό της καλλιεργήσιμης γης. Η εξέγερση των Αλβανών χωρικών κατά του νέου Αλβανικού καθεστώτος, ξέσπασε υπό την ηγεσία της ομάδας φανατικών Μουσουλμάνων κληρικών, συγκεντρωμένων γύρω από τον Εσάντ Πασά Τοπτάνι4 που αυτοανακηρύχθηκε «σωτήρας της Αλβανίας και του Ισλάμ».

Ο Πρίγκιπας του Βιντ, για να κερδίσει την υποστήριξη των παπικών εθελοντών της Μιρδιτίας,5 ορεσίβειων του Βορρά, διόρισε τον παπικό  ηγέτη τους, Πρενκ Μπίμπε Ντόντα, υπουργό εξωτερικών του «Πριγκιπάτου της Αλβανίας». Τον Μάϊο και τον Ιούνιο του 1914 η Διεθνής Χωροφυλακή, από κοινού με τον αναλφάβητο πράκτορα των Άγγλων, φύλαρχο-λήσταρχο των ορέων, Σουνίτη μουσουλμάνο Ίσα Μπολετίνι6 και τους άνδρες του, προερχομένους κυρίως από το Κοσσυφοπέδιο, καθώς και τους Παπικούς της Μιρδιτίας, ηττήθηκαν από τους επαναστάτες, που κατέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος της Κεντρικής Αλβανίας ως το τέλος του Αυγούστου του 1914. Το καθεστώς του Πρίγκιπα του Βιντ κατέρρευσε και ο ίδιος έφυγε από την χώρα στις 3 Σεπτεμβρίου 1914, προς μεγάλη χαρά των Ιταλών, οι οποίοι εγκατεστάθησαν στον λιμένα του Αυλώνος.

Με φυλάρχους-ληστάρχους σαν τον αναλφάβητο Ίσα Μπολετίνι, Σκιπετάρους, τούρκους, παπικούς και κάθε είδους κοινωνικά αποβράσματα,  συνεργάστηκαν οι μεγάλες δυνάμεις και το Βατικανό, για να εξολοθρεύσουν τους Έλληνες ορθόδοξους, και να κατασκευάσουν το κράτος-οπερέττα της Αλβανίας, σε βάρος της Ελλάδος και του Ελληνισμού της Βορείου Ηπείρου.  

Ενώ αυτά συμβαίνουν στον Βορρά, στις 24 Οκτωβρίου 1914, στον Νότο,  η κυβέρνηση Των Βορειοηπειρωτών της Αυτονόμου Ηπείρου, παραδίδει την εξουσία στις ελληνικές στρατιωτικές αρχές, σε ένδειξη ενώσεως της Βορείου Ηπείρου μετά της Ελλάδος. Στις 25 Οκτωβρίου, ο Ελληνικός Στρατός, με την συγκατάθεση της Τριπλής Συμμαχίας, εισέρχεται στην Βόρειο Ήπειρο.

Στις 20 Μαρτίου 1916, με διάταγμα της ελληνικής κυβερνήσεως κηρύσσεται επισήμως η προσάρτησις της Βορείου Ηπείρου στην Ελλάδα. Το διάταγμα τούτο ουδέποτε ανεκλήθη διά νεωτέρου διατάγματος. Δέκα έξ (16) Έλληνες Βορειοηπειρώτες Βουλευτές της, συμμετέχουν στο Εθνικό Κοινοβούλιο στην Αθήνα από το 1916!!!

Και μόνον από την ύπαρξη αυτού του διατάγματος του 1916, αλλά και του προγενεστέρου Πρωτοκόλλου της Κερκύρας, η όποια σημερινή ελληνική κυβέρνηση, καλύπτεται διπλωματικώς και από απόψεως διεθνούς δικαίου, για την στρατιωτική ανακατάληψη και απελευθέρωση του κατεχομένου τμήματος της ενιαίας Ελληνικής Ηπείρου.

Η ρήξη, όμως, η οποία επήλθε μεταξύ Βασιλέως Κωνσταντίνου και Ελευθερίου Βενιζέλου, εματαίωσε την προοπτική ενσωματώσεως της Βορείου Ηπείρου στην μητέρα Ελλάδα. Στα τέλη του 1916, οι Δυνάμεις της Συνεννοήσεως είχαν εκδιώξει από την Βόρειο Ήπειρο τον Ελληνικό Στρατό και είχαν καταλάβει οι μεν Ιταλοί την περιφέρεια Αργυροκάστρου, οι δε Γάλλοι εκείνη της Κορυτσάς.

Τον Νοέμβριο του 1916, η ιταλική απόβαση στον Αυλώνα έστρεψε την πλειοψηφία των Αλβανών Σκιπετάρων, στο πλευρό της Αυστρίας. Τον Ιούνιο του 1917, οι Ιταλοί κήρυξαν την Αλβανία ανεξάρτητη κάτω από την προστασία τους. Μάχες φοβερές αιματοκύλησαν την χώρα κάνοντας τους κατοίκους να υποφέρουν τα πάνδεινα. Η ειρήνευση βρήκε ιταλοκρατούμενη σχεδόν ολόκληρη την περιοχή, με την Ελλάδα δικαιωματικώς να απαιτεί την εσωμάτωση της Βόρειας Ήπείρου στις μητρικές αγκάλες της.

Όταν αργότερα η Ελλάδα εισήλθε στον πόλεμο (1917), ο ελληνικός στρατός προέλασε και πάλιν, επανακτώντας πόλεις όπως, το Αργυρόκαστρο, την Πρεμετή, την Χειμάρρα, τη Ρίζα, το Λεσκοβίκι και την Μοσχόπολη.         

β. Μεσοπόλεμος (1918-1939)-καθεστώς Αχμέτ Ζώγου 7

Μερικά ερωτήματα που προκύπτουν από την ενδελεχή έρευνα για τον μυστηριώδη «αλβανό» Αχμέντ Ζώγου:

1^ο/ Οι πηγές για το γενεαλογικό δένδρο του Ζώγου (Zogolli) και της φυλής που εκπροσωπούσε, όπως προείπαμε, καλύπτονται από πέπλον μυστηρίου και έχουν γίνει αντικείμενον διαφόρων μύθων και δημοσίων συζητήσεων. Δεν είναι απορίας άξιον ένα τέτοιο γεγονός (άγνοια γενεαλογικού δένδρου, πραγματική φυλετική καταγωγή της οικογενείας Zogolli, ένοπλες δραστηριότητες οικογενείας και προγόνων, κλπ) που δεν αφορά έναν άσημο αλλά έναν διάσημο, υποτίθεται Αλβανό/Σκιπετάρο, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός, πρόεδρος και βασιληάς της Αλβανίας, τον 20ο αιώνα;

2^ο/ Από ποιόν βασιλικό οίκο κατήγετο ο Ζώγου ώστε να δικαιολογείται ο τίτλος του βασιλέως;

3^ο/ Γιατί οι σημερινοί Ιουδαίοι τον εκθειάζουν ως σωτήρα τους όταν ο πολυτάραχος και πολυεθνικός βίος του (υπηρέτησε ακόμη και ως αξιωματικός του Αυστριακού στρατού), μόνον υποψίες σκοτεινού ανδρός αγνώστου εθνικής ταυτότητος, και αναπάντητα ερωτηματικά δημιουργούν;

4^ο/  Μήπως υπάρχει φυλετική σχέση της οικογενείας των γεωκτημόνων  Zogolli με τους Ιουδαίους; Μήπως οι Zogolli ήσαν ντονμέδες; Εάν ναι, γιατί αποκρύπτονται όλα αυτά;

King Zog in particular and Albanians in general, offered a welcome heaven to Jewish Refugees: 8

5^ο/ Γιατί άλλαξε το πατρικό του επώνυμο από Zogolli σε Zogu το οποίον στα  αλβανικά σημαίνει πουλί, κατά δε τους ισχυρισμούς μερικών Αλβανών, οι τούρκοι τον αποκαλούσαν δήθεν, « η οργή του Θεού»; Ποια ήταν η ληστρική φυλή Zogolli και τι ρόλο έπαιξε κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας;

6^ο/ Γιατί χαρακτηρίζεται ως αρχηγός της φάρας των Μάτι9 και μακρυνός συνεχιστής του Έλληνα Αρβανίτη Γεώργιου-Αλεξάνδρου Καστριώτη (Σκεντέρμπεη κατά τους Αλβανούς),10 που έδρασε στην κεντρική Αλβανία (περιοχή Κρόϊας-Τιράννων) ενώ κατά  επισήμους Αλβανούς, η φυλή Zogolli ξεκίνησε από άγνωστη περιοχή της Βόρειας Αλβανίας, και κατ’ άλλους από την περιοχή του Κοσσόβου-Μετόχια, που ευρίσκετο αρχικώς υπό την Σερβική και αργότερα υπό την Οθωμανική κυριαρχία, ΟΥΔΕΜΙΑ σχέση έχουσα με την περιοχή δράσεως του Καστριώτη;

7^ο/ Για ποίον λόγον ετυπώθη η προσωπογραφία του σε τραπεζογραμμάτιο 100 χρυσών φράγκων, Ιουδαϊκής τραπέζης, αν υποθέσουμε ότι δεν ήταν άνθρωπος των Ιουδαίων τραπεζιτών;

Präsident Ahmet Zogu auf einer zeitgenössischen albanischen 100-Goldfranken-Banknote von 1926.

8^ο/ Πως εξηγείται η τέλεση γάμου μεταξύ του Μουσουλμάνου Αχμετ Ζώγου και της παπικής «κόμισσας» Γεραλδίνης; Ο γάμος έγινε σύμφωνα με το κοράνιο ή τα δόγματα του Βατικανού; Γιατί δεν επαναστάτησαν οι μουσουλμάνοι της Αλβανίας από αυτή την «απιστία» του Ζώγου;

9^ο/ Πως εξηγείται η αποστολή γαμήλιων δώρων τόσον από τον Ναζί Αδόλφο Χίτλερ όσον και από τον Φασίστα Μουσολίνι;

Είναι προφανές ότι το Σύστημα δεν έχει απαντήσεις για όλα τα παραπάνω και όχι μόνον, καθ’ όσον, δια των Σκιπετάρων και ληστοσυμμοριτών εγκαθέτων του, έπλασε τον μύθον του μυστηριώδους «αλβανού» εργάτου και πιστού οικέτου Ζώγου, με το ίδιον τρόπον που σφετερίστηκε την καταγωγή και την δράση του Ορθόδοξου Έλληνα Αρβανίτη Γ. Καστριώτη, τον οποίον οι εγκάθετοι πράκτορες του Συστήματος, ανακήρυξαν σε «εθνικό ήρωα των Αλβανών». ΟΥΔΕΜΙΑ σχέση είχε ο Έλλην Καστριώτης/Σκεντέρμπεης, ο ήρωας της Κρόϊας,  με τους Αλβανούς-Σκιπετάρους, αφού οι Σκιπετάροι λήσταρχοι των ορέων της βόρειας Αλβανίας, δεν είχαν ούτε αντιστασιακή δράση κατά των τούρκου κατακτητού, ούτε συγκεκριμένη εθνική ταυτότητα.

Επέλεξαν λοιπόν οι (υπ)άνθρωποι του Συστήματος, ένα λήσταρχον, γόνον οικογένειας γεωκτημόνων, σκοτεινού βίου και αγνώστου φυλετικής ταυτότητος και δράσεως, τον εβάπτισαν «αλβανόν» και τον εγκατέστησαν ως αρχηγόν και «βασιλέα» ενός ανύπαρκτου ιστορικώς, φυλετικώς, αρχαιολογικώς και εθνολογικώς, κράτους, σφετερισθεντες την Ελληνικήν ιστορίαν, λεηλατήσαντες ελληνικά εδάφη και σφάξαντες Έλληνες Ηπειρώτες και Ορθόδοξους Αλβανόφωνους!!!

Sources show that towards the end of the XV century the Zogolli family migrated from north of the country to the Mati region, where Zogu the Great was born. The origins of the Zogolli clan are covered with mystery and have been subject of numerous legends and debate. Most likely the Zogolli kingship was one of the three main clans in Kosovo, near the region of “Rrafsh of Dukagjini”.

After the Kosovo invasion by the Ottomans, the Zogolli clan was forced to move and settled in the Mat valley. The war against the ottomans united the Zogolli clan with the kasriots, and joined an alliance against the invader developed. Zogu the great after the death of Skanderbeg retreated to the Mountains, in the area of the village Varosh of Mati, Burija of Lura and the city of Bulqizë, he continued his battles.

The Zogolli family lived for a long period in Varosh Vike of Mati, where even today ruins maybe found. Ottomans nicknamed Zogu the great “the Rage of God”. After many battles, Zogu the great at last attacked the Turkish garrison of Burgajet, where he burnt and destroyed Ballban Pasha's castle and killed the ottoman governator, Gazi Begun. After such success, Zogu took power and united the Matians.

*

Με την μυστικήν συμφωνία μεταξύ Ελλάδος-Ιταλίας της 29ης Ιουλίου 1919 (Συμφωνία Βενιζέλου-Τιτόνι), διάτρητη από τα επαμφοτερίζοντα και ασαφή άρθρα της, η Ιταλία αναλαμβάνει την υποχρέωση να υποστηρίξει τις αξιώσεις της Ελλάδος επί της Βορείου Ηπείρου, συμπεριλαμβανομένης και της Κορυτσάς.11  

Με το υπόμνημα των Παρισίων (9 Δεκ. 1919) μεταξύ των κυβερνήσεων Γαλλίας, Αμερικής και Αγγλίας, καθορίζεται ότι οι τρεις κυβερνήσεις «λαμβάνουσες υπ’ όψιν ότι το Αλβανικόν κράτος, θα έχει την ανάγκην-εις την έκτασιν της παρ. 4 του άρθρου 22 του συμφώνου της ΚΤΕ- της διοικητικής καθοδηγήσεως και συνδρομής μιάς εκ των μεγάλων δυνάμεων» αναθέτουν εις την Ιταλίαν την εντολήν ταύτην διότι, «δια το έργον τούτο ενδείκνυται κατ’ εξοχήν η Ιταλία λόγω της γεωγραφικής θέσεως  και των οικονομικών δυνατοτήτων της».

Δια του εν λόγω υπομνήματος, προεβλέπετο η άμεση σύσταση επιτροπής προς τον σκοπόν συντάξεως των όρων της Ιταλικής εντολής και ορίζονταν τα προς νότον σύνορα της Αλβανίας, ώστε να περιληφθεί η βόρειος Ήπειρος στην Ελλάδα! Το Κογκρέσσον των ΗΠΑ, δια διακηρύξεώς του της 17 Μαϊου 1920, αναγνωρίζει το δικαίωμα της Ελλάδος επί της Β. Ηπείρου.

Στην δεκαετία του 1920 ο «φυτευμένος» από το Σύστημα, «αλβανικός εθνικισμός», απέκοψε πραξικοπηματικώς την Αλβανική Εκκλησία από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Προσπάθησε μάλιστα να επιβάλει ως λειτουργική γλώσσα παντού την Αλβανική. (Κύριος εκπρόσωπος ο Ελληνας που έγινε …Αλβανός, ο  ψευδεπίσκοπος από την….Αμερική, που αναγορεύτηκε σε επίσκοπον, κατ’εντολήν του προέδρου των ΗΠΑ Woodrow Wilson (προεδρική θητεία: 4 Μαρτίου 1913 – 4 Μαρτίου 1921), Φαν Νόλι).12

Σε βιογραφικό του Φαν Νόλι από αλαβανική πηγή, αναφέρεται ως διατελέσας πρωθυπουργός της Σκιπερίας και όχι της Αλβανίας με εθνικότητα Σκιπετάρικη και όχι Αλβανική.

Fan Noli

Kryeminstër i Shqipërise

16 Qershor, 1924 – 23 Dhjetor, 1924

Kombësia: Shqiptare

        Feja: Krishterimi

Σε  κείμενό του που δημοσιεύτηκε στην «Ορθόδοξη Κορυτσά» και  στο οποίο περιγράφεται η αλβανική κοινωνία-νοοτροπία, ο Νόλι παραδέχεται εμμέσως πλην σαφώς, την Ελληνικότητα της Βορείου Ηπείρου, την οποίαν ονομάζει Τοσκαρία (Νότιο Αλβανία):13

«Στην χώρα μας βασιλεύει  η σύγχυση των πέντε αναρχιών. Πρώτη, η θρησκευτική αναρχία: Τέσσερεις διαφορετικές  θρησκείες  που δεν έχουν ριζώσει σε ένα λαό ειδωλολατρικό (εννοεί δεισιδαιμονίες, προλήψεις, κλπ.). Δεύτερη, η κοινωνική αναρχία: Εδώ δεν υπάρχει τάξη ούτε φεουδαρχών, ούτε αγροτών ούτε τάξη μπουρζουαζίας. Εδώ ο αγρότης είναι πιο μπέης από τον αγρότη, και ο μπέης πιο αγρότης από τον αγρότη. Έχετε εδώ ένα παράδειγμα στο Λαϊκό Κόμμα, το οποίο διατηρείτε σήμερα στην εξουσία από τους μπέηδες. Τρίτη, η ηθική αναρχία: Εδώ ο σκύλος δεν αναγνωρίσει το κύριο του! Εδώ οι χαρακτήρες αποδυναμώνονται, γίνονται μαλθακοί και αλλάζουν μορφές μέρα με την μέρα όπως στον καλειδοσκόπιο. Εδώ  οι φιλοδοξίες είναι ανεξέλεγκτες και χωρίς όρια. Εδώ ο ανόητος ξέρει τα πάντα και ο ανίκανος είναι ικανός για τα πάντα. Τέταρτη η πατριωτική αναρχία: Εδώ μέσα σε μία μέρα, μαγικά, ο προδότης γίνετε πατριώτης και ο πατριώτης προδότης. Εδώ βλέπουμε μπροστά μας να περηφανεύονται ως μεγάλοι πατριώτες , αυτοί που πολέμησαν  για τα πράγματα και την σημαία του πατέρα, που έχουν κάψει την Μέση Αλβανία, η εκείνη που έχουν φιληθεί με τους αντάρτες και έχουν βοηθήσει για να ερημωθεί από την μία άκρη στην άλλη  την Τοσκαρία     (Νότια Αλβανία)  που κατοικείται κυρίως από έλληνες και αλβανούς ορθόδοξους» (ΣΣ: προφανώς ως Αλβανούς ορθοδόξους εννοεί τους Έλληνες Αρβανίτες και τους Ελληνίζοντες Αλβανόφωνους, πάντως όχι Αλβανούς/Σκιπετάρους, παπικούς ή Μουσουλμάνους).

Την 15ην Μαΐου 1920, υπογράφεται η συμφωνία της Κοπεστίτσης  μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας, συμφώνως προς την οποίαν, η Βόρειος Ήπειρος δεν θα καταληφθεί ακόμη υπό των ελληνικών στρατευάτων, με εξαίρεση της περιοχής της Κορυτσάς, μέχρι της οριστικής ρυθμίσεως του Βορειοηπειρωτικού ζητήματος παρά των Μεγ. Δυνάμεων!!!

Η γενική επανάσταση των Αλβανών που ξέσπασε το 1920 τα ανέτρεψε όλα αυτά. Μια εθνοσυνέλευση στην Λιούσνια, κήρυξε την ανεξαρτησία και την είσοδο της Αλβανίας στην ΚΤΕ. Οι Ιταλοί εκδιώχτηκαν, εκτός από το νησάκι της Σάσσωνος, το οποίον η Ελλάδα είχε παραδώσει το 1914.14 Οι Σέρβοι προσπάθησαν να εισβάλουν στην χώρα και να υποκαταστήσουν τους Ιταλούς αλλά συνήντησαν αντίσταση κι’  αποχώρησαν. Κάτω από την τρομακτική πίεση των Μεγάλων, η Ελλάδα απέσυρε τις δυνάμεις της από την Βόρεια Ήπειρο, ενώ οι απελευθερωμένοι Αλβανοί/Σκιπετάροι επιδόθηκαν σε εμφύλια διαμάχη, με τις διάφορες Σκιπετάρικες ληστρικές φυλές, χωρισμένες σε βόρειες, νότιες και κεντρικές, να πολεμούν καθεμιά τις άλλες.

Το 1921 για δεύτερη φορά στην διάσκεψη των Συμμάχων στο Παρίσι,  ύστερα από διπλωματικές μηχανορραφίες, ακυρώθηκαν όλες τις συνθήκες, οι περιοχές της Β. Ηπείρου επιδικάστηκαν και πάλιν, στην Αλβανία και καθορίστηκαν τα σύνορα του Αλβανικού κράτους μέχρις εκεί όπου είχαν συμφωνηθεί το 1913. Μεσολάβησαν οι πολεμικές περιπέτειες της Ελλάδας εκείνο το διάστημα (1919-1922).

Δυστυχώς ο Εθνικός Διχασμός και οι μηχανοραφίες Ιταλίας, Βατικανού και άλλων, δεν επέτρεψαν την συνεχή παραμονή ελληνικού στρατού στην Βόρειο Ήπειρο και τελικώς η Ελληνική Βόρειος  Ήπειρος εδωρήθη στην Αλβανία...

Συνεχίζεται

1  Το Βορειοηπειρωτικό Ζήτημα, Ενωμένη Ρωμηοσύνη, 11/05/2012

2 Πολλοί αρχηγοί ληστρικών φυλών, αγνώστων εθνικοτήτων και περιόδου αρχικής εγκαταστάσεώς τους στις περιοχές της σημερινής βόρειας και κεντρικής Αλβανίας, που είχαν υπό τον έλεγχό τους κυρίως την Βόρεια Αλβανία, αυτοανακηρύχτηκαν αντιβασιλείς στο όνομα του πρίγκηπα Γουλιέλμου. Το 1925, το πολίτευμα της χώρας μετατράπηκε σε δημοκρατία με πρόεδρο τον Αχμέντ Ζώγου.

Ο πρίγκηπας Γουλιέλμος και η πριγκίπισσα Σοφία απέκτησαν δύο παιδιά. Η μεγαλύτερη, Μάρα-Ελεονόρα (1909-1956), πέθανε σε ένα στρατόπεδο κρατουμένων στην Ρουμανία. Ο μικρότερος, ο πρίγκηπας-διάδοχος του αλβανικού θρόνου Κάρολος-Βίκτωρ (1913–1973), παντρεύτηκε το 1966 την Αϊλίν Τζόνστον (1922–1985), αλλά δεν υπήρξαν απόγονοι από αυτή την ένωση. Συνεπώς τίποτα δεν δικαιολογούσε την αυτοανακήρυξη του Ζώγου σε βασιλέα της Αλβανίας, τίτλο που αποδέχτηκαν ή μάλλον επέβαλλαν, οι «νονοί»-κατασκευαστές της Αλβανίας.

3 Όταν ο Εσάτ Τοπτάνι δήλωσε ότι ήταν υπέρμαχος του Ισλάμ, οι Νεότουρκοι οι οποίοι είχαν ήδη αναλάβει την εξουσία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, επεδίωξαν να εγκαταστήσουν στην Αλβανία Τούρκο μονάρχη, κοσμικής ιδεολογίας, πρότειναν δε για την θέση αυτή τον Ιζέτ πασά, υπουργό Πολέμου του Οθωμανού σουλτάνου. Όμως, η Διεθνής Επιτροπή Ελέγχου αντελήφθη τις ενέργειες του απεσταλμένου των Τούρκων στην Αλβανία και έσπευσε να τον συλλάβει.

4 Όπως υποσ. 3.

5 Μιρδιτία: Οι Μ ι ρ δ ί τ ε ς είναι μία από τις φυλές, αγνώστου εθνικότητος και περιόδου αρχικής εγκαταστάσεώς τους σε περιοχές της σημερινής Αλβανίας. Σήμερα διαβιούν  στην κοιλάδα του ποταμού Μάτι, στην Βόρεια Αλβανία, και αποκαλούν την περιοχή τους, Μιρδιτία. Στην μεγάλη πλειοψηφία τους είναι παπικού θρησκεύματος.

Οι Μιρδίτες, επί Αλή Πασά, στελέχωναν το ξακουστό «μαύρο τάγμα» του Αλή, έφεραν μαύρο αστραχά στους σκούφους και στις επωμίδες τους. Ήταν επίλεκτοι στρατιώτες, ψηλοί και δυνατοί. Το πέρασμά τους σκόρπιζε τρόμο και φρίκη.

The chief tribes of Upper Albania, the Shoshi and the Mirdites, are at once the pioneers of nationality and Catholicity.(The Catholic Encyclopedia, Volume 1: Aachen-Assize).

A large part (1,000,000) is Mussulman, the others, (30,000) Catholic: among them may be found the Powerful tribe of the Mirdites.(The Catholic Encyclopedia, Volume 15: Tournely-Zwirner).

Travellers who have described Mirdites as all "dark" or "fair" have visited only one part. The Mirdites by no means always shave the head, as do most other tribes. many writers, that previous to the latter half of the seventeenth century there is no historical reference to the Mirdites.(εφ.High Albania).

6 Isa lulgjuraj (15 January 1864 – 23 January 1916). Isa's family had migrated to Boletin from the village of Istinić near Deçan, due to a blood feud (gjakmarrja) though it ultimately hailed from Shala, in northern Albania. Isa was born in the village of Boletin near Mitroviça (Mitrovica), Ottoman Empire..They adopted the surname Boletini ("of Boletin"). Isa was an analphabet. Branislav Nušić recorded that Shala was the poorest tribe of Albania with a small exception of around 400 families who lived in Istinić. The Shala tribe was in conflict with Gashi tribe until they made peace in August 1879, based on sultan's order. Ismail Qemali (1844-1919), a member of the Bektashi order of spiritual Sufi Muslims, was supported by an Albanian fighter from Kosovo and Sunni Muslim, Isa Boletini (1864-1916), a visionary Catholic intellectual, Luigj Gurakuqi (1879-1925), and 80 other patriots.

Πηγές:  Robert Elsie (19 March 2010). Historical dictionary of Albania. ISBN 9780810873803. Retrieved 3 August 2012---Hötzendorf, Graf Franz Conrad von (1922). Aus meiner Dienstzeit, 1906-1918. p. 340--- Branislav Đ Nušić (1966). Sabrana dela. NIP "Jež,". p. 242. Retrieved 4 June 2013. Шаљани су најсиротније племе у целој Арбанији, од којих у богатству једва чине неки мали изузетак четири стотине кућа Шаљана који насеља- вају село Истиниће код Дечана.---  Đorđe Mikić (1988). Društvene i ekonomske prilike kosovskih srba u XIX i početkom XX veka. Srpska akademija nauka i umetnosti. p. 40. Retrieved 4 June 2013---Stephen Schwartz Executive Director, Center for Islamic Pluralism, Huffpost Religion,28 Νοε. 2012.

7 Ο Ζογ Α΄, «βασιλέας» των Σκιπετάρων/Αλβανών (Naltmadhnia e Tij Zog I Skëndërbeu III Mbret i Shqiptarëve, 8 Οκτωβρίου 1895 - 9 Απριλίου 1961), γεννημένος ως Αχμέτ Μουχτάρ Ζογγόλι, έχοντας λάβει το ψευδώνυμο Ζώγου (πουλί στα αλβανικά) από το 1922, ήταν ηγέτης της Αλβανίας από το 1925 έως το 1939, αρχικά ως Πρόεδρος (1925–1928) και στην συνέχεια ως Βασιλέας (1928–1939). Νωρίτερα, είχε διατελέσει και Πρωθυπουργός της Αλβανίας (1922–1924).

Γεννήθηκε στην Αλβανία στις 8 Οκτωβρίου 1895, ως οθωμανός υπήκοος και καταγόταν από πλούσια οικογένεια γαιοκτημόνων, αγνώστων λοιπών βιογραφικών  και εθνολογικών στοιχείων. Το κανονικό του όνομα ήταν Αχμέντ Ζογγόλι, το οποίον άλλαξε το 1922 σε Ζώγου (σημαίνει πουλί στα αλβανικά). Σε ηλικία 9 ετών στάλθηκε στην Κωνσταντινούπολη για σπουδές στο Σουλτανικό Λύκειο, γνωστότερο ως Λύκειο Γαλατασαράϊ. Έπειτα συνέχισε τις σπουδές του στην οθωμανική στρατιωτική σχολή του Μοναστηρίου. Το 1912 με το ξέσπασμα των Βαλκανικών Πολέμων επανήλθε στην Αλβανία και ανέλαβε την αρχηγία της φυλής Ματ (στο οροπέδιο μεταξύ Σκόδρας και Τιράνων), διαδεχόμενος τον πατέρα του που είχε πεθάνει το 1911. Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1946, οπότε στην Αλβανία το καθεστώς μετατράπηκε σε κομμουνιστικό, ο Ζώγου καθαιρέθηκε και επίσημα. Λίγο αργότερα, μετακόμισε μόνιμα στην Γαλλία όπου και άφησε την τελευταία του πνοή στις 9 Απριλίου του 1961 σε ηλικία 66 ετών. Εκεί βρισκόταν μέχρι το 2012 το μαυσωλείο της «βασιλικής» οικογενείας, της οποίας τα οστά μεταφέρθηκαν τον Νοε. 2012 στην Σκιπερία/Αλβανία, όπου και φυλάσσονται στο λεγόμενο «βασιλικό μαυσωλείο» των Τιράνων.

Το μαυσωλείο του Zog στο Παρίσι

8 Α Jew refugee, declared the following: I knew preciously little about Albania and was not aware that King Zog had instructed Albanian Embassies and Consulates to offer visas to Jewish Refugees disregarding the red “J” on their passports and even to offer Albanian passports to persecuted Jews who had no passport. I was thus presently surprised when in stark contrast to the rather rude reception I had experienced when I called at the Western Countries Consulates I was welcomed by a kind official when I got to the Albanian Consulate. He introduced me to the Consul who made me feel welcome and immediately issued the visas I required….

I was wondering what life would be like in Albania and was pleasantly surprised when the ship on which we had travelled from Split (now Spalato) docked at Durazzo (now Durres) and a couple of Viennese Jewish Refugees welcomed us to the country. They immediately reassured us that we had nothing to worry about as King Zog in particular and the Albanians in general all pursued very friendly interfaith relations. We soon moved into the house the group of Jewish Refugees had rented next to the local police station. They received financial support from the JOINT an American-based international Jewish aid agency.

The warm welcome we received in Albania was a wonderful relief after having experienced the extreme persecution to which we had been submitted under Nazi rule. Though the majority of Albanians had under the Ottoman Empire converted to Islam there were also two minorities of Christians and Greek-Orthodox. Yet they all did and still do share friendly interfaith relations. Since this was a very unusual feature I set about to enquire the reason of its existence…..

This seems to have motivated also King Zog, though he was also a Muslim to provide a very friendly heaven for individuals and groups of people who needed help and accounts for him to have offered asylum to Jewish refugees. Πηγή: The Jews in Albania www.albanianroyalcourt.al/.../familyhistor

9 Κοιλάδα ποταμού Μάτι: Βορείως της Κρόϊας (έδρας του Καστριώτη/Σκεντέρμπεη), και νοτίως της Μιρδιτίας (εν δυνάμει αυτονόμου περιοχής της Κεντρ. Αλβανίας, όπου κατοικούν κατά πλειοψηφίαν πολίτες παπικού θρησκεύματος), κατά μήκος του ποταμού Ματι. Ο ποταμός Μάτι εκβάλλει στον κόλπο του Δρίνου.

10 Γεώργιος Καστριώτης ή Σκεντέρμπεης

Ο Γεώργιος Καστριώτης ή Σκεντέρμπεης (1405-1468) ήταν Έλληνας Αρβανίτης στην καταγωγή, γιος ηγεμόνα και φεουδάρχη της περιοχής Μάτι , ο οποίος ως θύμα του τουρκικού παιδομαζώματος βρέθηκε στην αυλή του σουλτάνου Μουράτ Β΄. Ο σουλτάνος γρήγορα διέγνωσε τις ικανότητες και την ανδρεία του νεαρού, γι’ αυτό φρόντισε να τον εξισλαμίσει με το όνομα Αλέξανδρος/Ισκεντέρ,, προετοιμάζοντάς τον παράλληλα για την επιστροφή του στην ευρύτερη περιοχή της ενιαίας Ηπείρου, με την ιδιότητα του βαλή, αναλαμβάνοντας την διοίκηση της Κρόϊας.

Αμέσως μετά την επιστροφή του ο Καστριώτης άρχισε να προγραμματίζει τις κινήσεις του προκειμένου να ξεκινήσει απελευθερωτικό αγώνα κατά των Τούρκων και να απαλλάξει την πατρίδα του από τους κατακτητές. Το 1443 με επίκεντρο την Κρόϊα, αφού επέστρεψε στην Ορθόδοξη Πίστη, κήρυξε πόλεμο κατά των Τούρκων και επικεφαλής των Ελλήνων και Αλβανόφωνων ηγεμόνων, πραγματοποίησε μια σειρά από νίκες, η σημαντικότερη των οποίων σημειώθηκε τον Ιούνιο του 1444. Τον ίδιο χρόνο οι Τούρκοι κατέπνιξαν με βίαιο τρόπο την ουγγρική επανάσταση, όμως ο Σκεντέρμπεης αντιμετωπίζοντας με επιτυχία μια σειρά εκστρατειών και πολιορκιών, το 1445, το 1446, το 1448, το 1450, το 1457 και το 1463, επικράτησε στα πεδία των μαχών, έως τον θάνατό του στο Αλέσιο, το 1468.

Μεσολάβησε το 1463 η υπογραφή συνθήκης ειρήνης ανάμεσα στις δύο πλευρές καθώς και δύο αποτυχημένες τουρκικές εκστρατείες, όμως μετά το θάνατό του, οι επαναστάτες παραδόθηκαν άνευ όρων στον τουρκικό στρατό τον Ιούνιο του 1478 και ξεκίνησε η μακρά περίοδο τουρκικής κατοχής, που θα διαρκούσε πάνω από τέσσερις αιώνες.

Στα χρονικά των εξεγέρσεων αυτών, περιγράφεται με γλαφυρό τρόπο η διαρκής και ηρωϊκή αντίσταση των Ελλήνων Βορειοηπειρωτών κατοίκων της Χειμάρας, κατά το 16ο αιώνα. Εξαιτίας της πατριωτικής τους αυτής προσπάθειας οι γενναίοι Χειμαριώτες αντιμετώπισαν τη λυσσαλέα οργή των Τούρκων και κυριολεκτικά σφαγιάστηκαν.

Περισσότερα για τον Έλληνα Καστριώτη/Σκεντέρμπεη, σε ξεχωριστό κεφάλαιο, Τουρκοκρατία (παρ. Καστριώτης/Σκεντέρμπεης) προσεχώς, στην παρούσα ανάλυση. 

11 Η συνθήκη αυτή κατηγγέλθη υπό της Ιταλίας από της 25^ης Αυγ. 1922, καθ’ όσον της παρείχετο το δικαίωμα τούτο βάσει του άρθρου 7. Το άρθρο διελάμβανε ότι, εις την περίπτωσιν που η Ιταλία δεν επιτύχει την ικανοποίησιν των απαιττήσεών της εις την Μ. Ασίαν, θα εδικαιούτο να μη θεωρήσει πλέον εαυτήν δεσμευμένην εκ των διατάξεων της υπογραφείσης συμφωνίας μετά της Ελλάδος.

12 Ο Fan Noli ή αλλιώς Θεοφάνης Μαυρωμάτης (1882 - 1965) [Theofan Stilian Noli, better known as Fan Noli (January 6, 1882 – March 13, 1965)], είναι έλληνας αρβανίτης από την Θράκη που «άλλαξε εθνική ταυτότητα» με την θέλησή του κι’ έγινε Αλβανός, εργασθείς παντοιοτρόπως για τα Αλβανικά συμφέροντα και μόνον. Διετέλεσε πρωθυπουργός της Αλβανίας και δίχασε την ορθόδοξη κοινότητα της Βορείου Ηπείρου και ολόκληρης της Αλβανίας. Τα πρώτα γράμματα τα έμαθε σε σχετικά μεγάλη ηλικία σε ελληνικό σχολείο της Κωνσταντινουπόλεως. Το απολυτήριο του λυκείου - όπως λέει ο βιογράφος του - το πήρε καθυστερημένα λόγο ανάρμοστης συμπεριφοράς και αμέσως μετά έφυγε στην Αθήνα για να σπουδάσει φιλοσοφία. Για οικονομικούς ή άλλους λόγους, δεν γράφτηκε ποτέ στο πανεπιστήμιο και ασχολήθηκε με περιστασιακές εργασίες. Μετά την συμμετοχή του σε κάποια θεατρικά έργα, ο νέος του πόθους ήταν να ασχοληθεί με την δραματουργία. Στην συνέχεια εργάστηκε για κάποια χρόνια δάσκαλος σε ελληνικό σχολείο της Αλεξάνδρειας και μετά βρέθηκε στο θερμοκήπιο των διεθνών πρακτόρων, το Χάρβαρντ, να σπουδάζει στην σχολή Καλών Τεχνών.

Ανέπτυξε έντονο μεταφραστικό έργο (από ελληνικά στα αλβανικά και αντίστροφα) ενώ ήταν ο πρώτος μου μετέφρασε το Ευαγγέλιο και άλλα ορθόδοξα ιερά κείμενα στα Αλβανικά. Από τις  Η.Π.Α που ζούσε,  ζητούσε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο να δώσει το αυτοκέφαλο στις τέσσερεις ορθόδοξες μητροπόλεις της Αλβανίας (Τιράνων, Κορυτσάς, Βερατίου και Αργυροκάστρου) που υπάγονταν σε αυτό για να γίνει ο ίδιος αρχιεπίσκοπος. Αφού το Πατριαρχείο αρνείτο καθώς δεν υπήρχαν οι συνθήκες για την σύσταση μιας αυτοκέφαλης εκκλησίας, ο Νόλη ξεκίνησε μία αναρχική εκκλησιαστικά δράση. 

Αυτοκηρύχτηκε αρχηγός της «Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας», σε εκκλησία των Η.Π.Α. ενώ παράλληλα είχε έντονη πολιτική δράση ως συνεργάτης του βασιλιά της Αλβανίας Ζώγου. Για ένα διάστημα μάλιστα το 1924 διετέλεσε πρωθυπουργός της Αλβανίας. Την ίδια χρονιά απομακρύνθηκε από τα Τίρανα, μετέβη αρχικώς στην Γενεύη και μετά στις ΗΠΑ, αφού το δικαστήριο του βασιλιά Ζώγου τον είχε καταδικάσει ερήμην σε θάνατο, λίγες μέρες μετά την απομάκρυνση του από την Αλβανία. 

Οι Αλβανοί, όπως είναι φυσικόν, θεωρούν ως «σπουδαία ιστορική προσωπικότητα» τον εξωμότη Έλληνα Αρβανίτη, του οποίου η φωτογραφία, είναι αποτυπωμένη στο χαρτονόμισμα των 100 λεκ.

Για τους αλβανούς υπερεθνικιστές και τους διώκτες του σημερινού αρχιεπισκόπου Αλβανίας κ. Αναστασίου, ο Νόλι είναι «σημαία» ενώ η επίσημη Ορθόδοξη Εκκλησία τον τιμά μάλλον (δια τον φόβο των Ιουδαίων), ως μία αλβανική προσωπικότητα και όχι ως ένα πνευματικό ανάστημα της εκκλησίας.

Πηγή: borioipirotis.blogspot.com/2012/11/fan-noli.html Παρασκευή, 16 Νοεμβρίου 2012

He earned degrees at Harvard  (1912), the New England Conservatory of Music (1938), and finally his Ph.D. from Boston University (1945). He was ordained a priest in 1908, establishing thereby the Albanian Church and elevating the Albanian language to ecclesiastic use. He briefly resided in Albania after the 1912 declaration of independence. After World War I, Noli led the diplomatic efforts for the reunification of Albania and received the support of US President Woodrow Wilson. Later he pursued a diplomatic-political career in Albania, successfully leading the Albanian bid for membership in the League of Nations.

Fan Noli was asked to lead the 1924 June Revolution. He then served as prime minister until his revolutionary government was overthrown by Ahmet Zogu. He was exiled to Italy and permanently settled in the United States in the 1930s, acquiring US citizenship and agreeing to end his political involvement.

13 borioipirotis.blogspot.com/2012/11/fan-noli.html,16 Νοε. 2012.

14 Λεπτομέρειες για την νήσο Σάσσωνα θα αναφερθούν σε ιδιαίτερο κεφάλαιο που ακολουθεί, κατά την ανάλυση του παρόντος θέματος.