ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ Ή
ΘΕΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ;
Αθεΐας
Ορμητήριον
Νερτερίων
ιδεολόγημα
Θελξιμβροτών
σόφισμα
Ραιστήρ
Χριστιανισμού
Ωραιοποιημένη
πλάνη
Πατρίδος
ολετήρ
Ιθυφάλλων
βιοθεωρία
Σοδομιστών
καταφύγιον
Μισανθρώπων
άλλοθι
Ορθολογισμού
Θεοποίησις
Σαγήνη
χαλιφρόνων
Ή
Θεοσοφιστών
Ιάλεμος
Ελλήνων Ίμερος
Ανθρωπιστών
Ταράκτωρ
Νεποτισμού
τάφος
Θεηπόλων
πυξίς
Ρωμηοσύνης
Καύχημα
Ωράνιον
(Ουράνιον) δώρον
Παραδείσου
Διαπιστευτήρια
Ιάτρευμα
(ίασις) ψυχών
Σωτηρίας
δόγμα
Μυστηρίων
(Ορθοδοξίας) Μέθεξις
Ορθόδοξος
Ανθρωπισμός
Σκοταδιστών
Όλεθρος1
*
MEΡΟΣ 12ο
Α΄ Α Ν Θ Ρ Ω Π Ι Σ Μ Ο Σ
4. ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ (17ος – 18ος αιών) [Συνέχεια 11ου μέρους]
στ. Κυριώτεροι
από τους λοιπούς Ευρωπαίους «Διαφωτιστές»
3/ Βίλχεμ
Λάϊμπνιτς (1646-1716 μ.Χ.)
Γερμανός φιλόσοφος, μαθηματικός και
διπλωμάτης. Δεν θα επεκταθούμε στην σύνοψη των φιλοσοφικών του θέσεων. Επειδή
όμως θεωρείται και αυτός, από τους κορυφαίους του Ευρωπαϊκού «φωταδισμού», θα
παραθέσουμε συνοπτικά τις απόψεις του περί Θεού, προκειμένου να πάρουμε τα
«φώτα» του, αφού διδάσκεται στα ελληνόπουλα ως διαφωτιστής:
- Εάν ο Θεός περιγραφεί
ως ουσία, μας λέγει ο Λ. πρέπει να είναι
μονάς και μέλος απείρου αθροίσματος μονάδων, αλλά κεκτημένος ιδιότητας των οποίων στερούνται όλες οι άλλες μονάδες.
Εκ των μονάδων αυτών αποτελείται ο κόσμος, τουτέστιν σύνολον συνιστάμενον από
κέντρα πνευματικών δυνάμεων.
-Πρώτη πάμφωτη μονάς
είναι ο Θεός, με άπειρη νόηση και δράση. Μετά έρχεται ο άνθρωπος που νοεί, όχι
απείρως, αλλά ισχυρώς. Μετά έρχονται τα ζώα που νοούν σκοτεινά και τα φυτά που
νοούν σκοτεινότερα. Τέλος είναι τα
ορυκτά των οποίων η νόηση κοιμάται.
-Οι μονάδες εκ των
οποίων σύγκειται η λεγομένη ύλη και αυτό το ανθρώπινο σώμα, παριστούν στους
εαυτούς τους, ολόκληρο το σύμπαν, αλλά σε τέτοια σύγχυση ώστε ουδέποτε
λαμβάνουν πλήρη, ακριβή και σαφή συνείδηση αυτού, εν αντιθέσει προς τον Θεόν, ο
οποίος ως παντογνώστρια μονάς, έχει εις το διηνεκές, πλήρως συνείδηση του
Σύμπαντος. Και συνεχίζει ο Λάϊμπνιτς:
-Υπάρχει άπειρο πλήθος
ενεργών κέντρων, χωρούντων κατά κλίμακα, από του Θεού της πρωτογενούς αρχικής
Μονάδος, μέχρι των κατωτάτων Μονάδων.
-Η αρχική μονάς είναι
πανταχού το κέντρον, τα πάντα συνεπώς είναι εις αυτόν διαρκώς και αμέσως
παρόντα. Κυριαρχεί
της φύσεως ως αρχιτέκτων, των δε πνευμάτων ως Μονάρχης.
-Όπως μεταξύ σώματος και
ψυχής, έτσι μεταξύ του βασιλείου της φύσεως και του πνεύματος, υπάρχει
προδιατεταγμένη αρμονία. Σύμφωνα με αυτή, η φύση υπηρετεί την βασιλεία των
Πνευμάτων.
Αυτός ήταν ένας ακόμη από τους επίδοξους
διαφωτιστές της ανθρωπότητος. Περισσότερα θα πούμε, όταν θα προβούμε σε κριτική
του ανθρωπισμού.
Σχόλια
α/ Ο Λ. ουδέποτε απεσαφήνισε τι ακριβώς
επίστευε. Οι ασαφείς διατυπώσεις των θεωριών του, οι γενικολογίες και η
επίδειξη γνώσεων στις αγράμματες και πενόμενες μάζες, ήταν προσφιλής μέθοδός
του όπως άλλωστε όλων των φιλοσόφων της εποχής εκείνης, για να εντυπωσιάζουν,
να προσελκύουν κυρίως τις μάζες των χριστιανών, και τελικώς, να τους απομακρύνουν
από τις χριστιανικές αρχές και να τους απογαλακτίσουν από την χριστιανική
πίστη.
β/ Απεδέχθη θεωρητικώς,
τόσον τον παπισμόν όσον και τον προτεσταντισμόν, επιδείξας με τις ιδέες του
κάποια μορφήν θρησκευτικότητος, την οποίαν όμως συνεδύασε με την γερμανικήν
μυστικοπάθεια, προκειμένου να εμπνεύσει αισιοδοξίαν στους συγχρόνους του..
γ/ Ο Λ. μας λέει ότι τα ζώα, τα ορυκτά
και τα φυτά έχουν νουν, νόηση. Αυτό μπορεί να νοηθεί μόνον ως φρενοβλάβεια ή
αλλοιώς ως πανθεϊστική αντίληψη (Σ’ όλη την φύση υπάρχει το πνεύμα του θεού).
Βεβαίως, όπως και οι λοιποί φιλόσοφοι-διαφωτιστές, δεν τολμά να διευκρινίσει
ποίον εννοεί ως θεόν (του) και ο νοών νοείτω!.
δ/ Χαρακτηρίζοντας την
αρχικήν/παντογνώστριαν Μονάδα, τον Θεό (του), ως αρχιτέκτονα, δεν υπάρχει
αμφιβολία πως αναφέρεται στον Μέγα Αρχιτέκτονα Του Σύμπαντος (ΜΑΤΣ), τον
ψευδοθεό των τεκτόνων που λατρεύεται στις στοές τους.
Καθαρώς τεκτονικές
αντιλήψεις!
4/ Γεώργιος
Μπέρκλέϋ [(George Berkeley) 1685-1753 μ.Χ.]
Αγγλο-Ιρλανδός φιλόσοφος, μαθηματικός και
επίσκοπος της Αγγλικανικής εκκλησίας (1685–1753). Ήταν βασικός εκπρόσωπος του
αγγλικού εμπειρισμού και ειδικότερα του υποκειμενικού ιδεαλισμού2 που
υποστήριζε ότι η ύπαρξη των πραγμάτων ταυτίζεται με την αντίληψη τους από τον
άνθρωπο, εκτός των πνευματικών οντοτήτων
(όντων).
Ο Μπέρκλεϊ μαζί με τον
Ντέϊβιντ Χιούμ (1711-1776) και τον Τζων Λοκ (1632-1704), σχηματίζουν την βασική
τριάδα του βρετανικού διαφωτισμού και εμπειρισμού.Σύμφωνα με τον Γεώργιο Μπέρκλέϋ (ο οποίος είναι και
ο κύριος εκφραστής του υποκειμενικού ιδεαλισμού):3
α/ Ο κόσμος προέρχεται από τις
παραστάσεις του θεού και η τάξη των φυσικών νόμων ανταποκρίνεται στην τάξη των
παραστάσεων του θεού, ενώ τα πράγματα που φαίνονται σε μας, οι ιδιότητές τους
και αυτά τα ίδια, είναι μια δέσμη από αισθήματα, άϋλες
παραστάσεις των ανθρώπων που δεν έχουν υπόσταση έξω από την συνείδηση.
Αυτές τις παράγει ο θεός ως υπερφυσική,
πνευματική δύναμη και τις βάζει στην συνείδηση των ανθρώπων, όταν παρατηρούν
τον κόσμο και τα μεμονωμένα αντικείμενα. Ύπαρξη σημαίνει αντίληψη (esse est
percipi) [Αθήνα 1980, Αστήρ, Λεξικό Φιλοσοφικών Όρων, Αγησίλαος Σπ. Ντόκας,
Ιδεαλισμός].
β/ Δεν υφίσταται υλικός
εξωτερικός, σωματικός κόσμος..η έννοια της «ύλης», αυτού τούτου του θεμελίου
του επιστημονικού κόσμου, απορρίπτεται πλήρως. Απέρριπτε την υλική ουσία, τις
υλικές αιτίες και υποστήριζε ότι οι λέξεις που χρησιμοποιούμε έχουν νόημα, μόνον
όταν αντιστοιχούν στην περιγραφή της εμπειρίας μας.
γ/ Δεν δέχεται την διάκριση των ιδεών
σε πρωτεύουσες και δευτερεύουσες, που έκανε ο Λοκ, και υποστηρίζει ότι και στις
πρωτογενείς ιδιότητες, δεν ανταποκρίνεται η εξωτερική πραγματικότητα, επειδή
και αυτές δημιουργούνται με την αφαίρεση και δεν είναι παρά πλασματικές, οι
αφηρημένες και γενικές παραστάσεις.
Οι ιδέες είναι το μόνο συστατικό στοιχείο του
κόσμου και εντοπίζονται στο νου μας και στον καθένα διαφορετικά. Το μόνο λοιπόν αυτόνομο σύστημα είναι το
πνεύμα, το οποίο συλλαμβάνει τις ιδέες και υπάρχει ως ανεξάρτητη οντότητα.
Το πνεύμα, ο νους και η ψυχή, δεν είναι ιδέες. (Fogelin, Robert Berkeley and the Principles
of Human Knowledge. Routledge, 2001. p. 74-75). Αυτές οι πνευματικές
υποστάσεις δεν είναι παρά μόνο ο χώρος στον οποίο αναπτύσσονται, κατοικούν και
υπάρχουν οι ιδέες.
δ/ Το όντως ον, που πραγματικά υπάρχει, είναι η ψυχή και το περιεχόμενο
της συνειδήσεως. Εκείνο
το οποίον υπάρχει είναι το πνεύμα, το οποίον νοεί, ο φορεύς των παραστάσεων. Τις
παραστάσεις προκαλεί εντός ημών, ο Θεός. Στις παραστάσεις, αισθήματα, ορέξεις και συναισθήματα
που έχουμε, δεν ανταποκρίνεται καμιά εξωτερική πραγματικότητα.
ε/ Ο κόσμος της επιστήμης στερείται παντελώς συνοχής και ενθαρρύνει τον
αθεϊσμόν και επομένως την διαφθοράν.
στ/ Οι ιδιότητες των όντων
τις οποίες μας δίδουν οι εκ των αισθήσεων εντυπώσεις, δεν ανταποκρίνονται εις
την εξωτερική πραγματικότητα, διότι οι ιδιότητες αυτές δημιουργούντα δι’
αφαιρέσεως, αφηρημένες δε ή γενικές παραστάσεις δεν είναι δυνατές. Μόνον
συγκεκριμένες παραστάσεις μπορούμε να έχουμε. Την παράσταση λόγου χάριν,
εκείνου του δένδρου και όχι των δένδρων γενικώς.
ζ/ Τα εξωτερικά αντικείμενα δεν είναι ανεξάρτητα από το
υποκείμενον, δεν υφίστανται ανεξαρτήτως της συνειδήσεως, αλλά είναι
περιεχόμενον αυτής, ιδέες. Η ύπαρξή τους συνίσταται στην αντίληψή του. «Το είναι, είναι το νοείν».
η/ Η πραγματικότης της
καθημερινής ζωής, εξασφαλίζεται εκ του ότι ευρίσκεται σε άμεση εξάρτηση από το
πνεύμα του Θεού. Ο Θεός είναι το ύψιστο πνεύμα, η πηγή των αληθών και
πραγματικών ημών παραστάσεων.
θ/ Ύψιστος φυσικός νόμος
εις την φύση κυριαρχών αυτής, είναι η διαρκής επί των πνευμάτων ενέργεια του
Θεού, δια της οποίας παράγεται η παράσταση και η βούληση, η οποία δημιουργεί
και στηρίζει την εν των κόσμω κατά νόμους, χωρούσα τάξη.
ι/ Η αμαρτία και το εν τω
κόσμω κακόν, έχει ως αιτίαν, κατά λογικήν ακολουθίαν, του Θεού, αλλά ο άνθρωπος
τα αποδέχεται, με την πλήρως αυταρχική ελευθερία της βουλήσεώς του.
ια/ Δεν υπάρχει απόλυτος χρόνος και χώρος (επακόλουθο της
σκέψεώς του ότι δεν υπάρχουν πρωτεύουσες και δευτερεύουσες ποιότητες) [Όλες οι
αισθητές ποιότητες (κάθε είδους όπως ο χώρος και ο χρόνος) είναι ιδέες..].
Σύμφωνα με την συλλογιστική αυτή, ο Μπέρκλεϋ απέρριπτε τις επικρατούσες τότε
θεωρίες του Νεύτωνος και γινόταν ο πρόδρομος του Μαχ και του Αϊνστάϊν.
ιβ/ Στο έργο "Siris", εκτός των υπολοίπων θεμάτων
που πραγματεύεται, αναλύει την πορεία του όντος προς την πνευματική καταξίωση,
το οποίο εκκινεί από τον κόσμο των αισθήσεων και διαμέσου των ευεργετημάτων και
ικανοτήτων του νου, καταλήγει στον Θεό.
ιγ/ Τέλος διεκήρυξε ότι «πολλές από τις
φυσικές θεωρίες πρέπει να απορριφθούν ως απλές συγκεχυμένες μωρίες…»
αλλά εις το έργον του Περί κινήσεως (De motu,1721),
εις την λατινική γλώσσα περί της φιλοσοφίας της Επιστήμης, και άλλα
μεταγενέστερα έργα του, διετύπωσε μίαν πλέον ρεαλιστικήν άποψη, χαρακτηρίσας
την επιστήμη ως χρήσιμον «φαντασιοκοπίαν», ως σύνολον υποθέσεων, μαθηματικώς
προσφόρων, αλλ’ οι οποίες πρέπει να διαχωρίζονται σαφώς, από τις διαπιστώσεις
της πραγματικότητος.
Σχόλια
α/ Ο Μπέρκλεϋ αποδομεί
την σχέση ανάμεσα στην συνείδηση και τον εξωτερικό κόσμο. Η πραγματικότητα για
τον Ιρλανδό φιλόσοφο, αποτελούνταν αποκλειστικά από το περιεχόμενο των σκέψεων
που πηγάζουν από τις εμπειρίες μέσω των αισθήσεων. Ο κόσμος για τον άνθρωπο
εκκινεί και καταλήγει μαζί με την συνείδησή του. Η ενότητα και σταθερότητα της
συνειδήσεως, μας προκύπτουν από την παρέμβαση του Θεού. (Πηγή : Η νέα Πύλη των Φιλοσόφων του Robert Zimmmer).
β/
Όπως
οι περισσότεροι διαφωτιστές, έτσι και ο Μπέρκλεϋ, αν και εισηγητής του
εμπειρισμού, δεχόταν την ύπαρξη θεού, χωρίς να τον κατονομάζει [Η ύπαρξη του
Θεού είναι δεδομένη και αποδείξιμη (προφανώς δεν εδέχετο τον Ιησού Χριστον ως
θεόν)]..
γ/ Όπως όλοι οι διανοητές μέχρι εκείνη την εποχή (αλλά και
δύο αιώνες μετά), έτσι και ο Μπέρκλεϋ, εξέφραζε απόψεις επί παντός του
επιστητού, επιδεικνύων πολυγνωσία και πνεύμα αλαζονείας, εγωπαθείας, πονηρίας.
δ/ Απέρριπτε την υλική ουσία, τις υλικές αιτίες και
υποστήριζε ότι οι λέξεις που χρησιμοποιούμε έχουν νόημα μόνο όταν αντιστοιχούν
στην περιγραφή της εμπειρίας μας. Έτσι η πραγματικότητα ταυτίζεται με την
πραγματικότητα της αντιλήψεώς μας, ενώ η υπόσταση των πραγμάτων δεν είναι ποτέ
υλικής φύσεως.
ε/ Στην ιδεοκρατική θεωρία του, ο Μπέρκλεϋ έφτασε με την
γνωσιολογική ανάλυση της εμπειριοκρατίας του Λοκ κι’ όχι με την μεταφυσική
ερμηνεία των όντων, όπως ο Λάϊμπνιτς. Ο Μπέρκλεϊ μαζί με τον Ντέϊβιντ Χιούμ και
τον Τζων Λοκ, εκκινούν από την ίδια αφετηρία (εμπειρισμός) και καταλήγουν σε εκ
διαμέτρου αντίθετα συμπεράσματα, όσον αφορά στην βασική δομή του κόσμου. Το
έργο του Μπέρκλεϋ, εμπεριέχει σε μεγάλο βαθμό απαντήσεις στις σκέψεις του Λοκ.
στ/ Ο ιδεαλιστής φιλόσοφος Μπέρκλεϋ, δεχόμενος την ύπαρξη «οντοτήτων», πέραν και ανεξάρτητα των ιδεών,
περιπίπτει σε αντίφαση με την διατυπωθείσα θεωρίαν του περί υποκειμενικού
ιδεαλισμού..
Το πρόβλημα αυτό προσπάθησε να λύσει ο Χιουμ αργότερα, ωστόσο αναγκάστηκε να προσφύγει
σε έναν υπερβολικό σκεπτικισμό (Πηγή:
Οι πέντε εποχές της Φιλοσοφίας του Θεοδόσιου Πελεγρίνη. Εκδόσεις: Ελληνικά
Γράμματα, σελίδες 276 μέχρι 279).
ζ. Αρχικές
Εκτιμήσεις –Συμπεράσματα
Με την παρουσίαση του βίου, της πολιτείας και
των ιδεών, τεσσάρων (4) ακόμη από τους θεωρούμενους υπό του Συστήματος, ως
κορυφαίους φιλοσόφους του Διαφωτισμού, ολοκληρώσαμε την ανάλυση του όρου
«Ανθρωπισμός», για την περίοδο από εμφανίσεώς του μέχρι την σύγχρονη εποχή, για
την οποία θα αναφερθούμε στο αμέσως επόμενο κεφάλαιον.
Επεξετάθημεν στην παρουσίαση πλειόνων στοιχείων
για τον ανθρωπισμό, καθ’ όσον έπρεπε να αποδείξουμε ότι:
1ο/ Ο ανθρωπισμός ή το
λεγόμενο ανθρωπιστικό κίνημα περί του οποίου γίνεται πολύς λόγος, από τους
εραστές και θιασώτες του, είναι παγίδα, απάτη, αντιχριστιανική κίνηση που
σχεδιάστηκε, υλοποιήθηκε σε σκοτεινές στοές και στα σαλόνια-πορνεία της εποχής
εκείνης.
2ο/ Από την ανάλυση των
ανθρωπιστικών τάσεων, κατεδείχθη ότι ελάχιστοι ή ΟΥΔΕΙΣ από τους αποκαλούμενους
ανθρωπιστές, επίστευαν στις διακηρυχθείσες απ’ αυτούς αρχές και ιδέες ή εκείνες
που ισχυρίζονται άλλοι μεταγενέστεροι μελετητές και κριτικοί του ανθρωπισμού.
Αντιθέτως, οι αρχές-ιδέες και δοξασίες, που διετύπωσαν και εφήρμοσαν στην
πράξη, ΟΥΔΕΜΙΑΝ σχέση είχαν με τον αληθή ανθρωπισμό, όπως:
·Πνευματική δοξοσοφία
·Καλλιτεχνική διαστροφή.
·Πολιτική ανισοκρατία.
·Κοινωνική
αταξία/αναρχία.
·Οικονομική
νεοφεουδαρχία.
·Θρησκευτική
αντιχριστιανική τετραλογία (Αθεϊσμός-Δεϊσμός-Πανθεϊσμός-Αποκρυφισμός). 4
3ο/ οι πρωταγωνιστές του
κινήματος του ανθρωπισμού (τάση του οποίου είναι ο Διαφωτισμός), ήσαν
επιλεγμένα όργανα που είχαν ως κύρια προσόντα-χαρακτηριστικά:
-Το μίσος κατά του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού και
την φιλοσοφικοειδή διαστρέβλωση της διδασκαλίας Του. ..
-Την χρηματοθηρία.
-Την Εξουσιομανία.
-Τον εγωκεντρισμό και την αλαζονεία.
-Την Σαρκολατρεία.
-Τον Αποκρυφισμό.
4ο/ Τα αναφερόμενα περί
ανθρωπισμού-Διαφωτισμού στα σχολικά και Πανεπιστημιακά εγχειρίδια της
συμβατικής ιστορίας:
-Είναι εξιδανικευμένες παραμυθολογίες
με εύηχες και ελκυστικές λέξεις και όρους (ανθρωπισμός-Διαφωτισμός).
-Είναι δοκησισοφίες,
ωραιοποιημένες πλάνες και ψεύδη των
πρωταγωνιστών και θεωρουμένων ως προδρόμων του ανθρωπισμού.
-Περιλαμβάνουν επιλεγμένα
κείμενα, από ειδικευμένους ραμφιστές, που παρουσιάζονται συνοπτικώς για να
αιτιολογήσουν τον λεγόμενο ανθρωπισμόν,
ενώ είναι ακριβώς το αντίθετο (αντιχριστιανικός απανθρωπισμός).
Σε κάθε περίπτωση, οι ανθρωπιστές απορρίπτουν
εν όλω ή εν μέρει την Αγία Γραφή, βυσσοδομούν και φρίττουν στο άκουσμα και
μόνον του ονόματος του Ιησού Χριστού.
Αυτοί είναι οι δήθεν ανθρωπιστές.
Αυτός είναι ο λεγόμενος ανθρωπισμός.
Ελπίζουμε να αντελήφθητε γιατί, κατ’ επανάληψη
τονίζουμε ότι οι Ρωμηοί (Ορθόδοξοι Έλληνες), ΔΕΝ είναι
ανθρωπιστές/ουμανιστές, αλλά Θεανθρωπιστές. Εάν δεν το έχετε αντιληφθεί ακόμη,
τότε σας παραπέμπομεν στο επόμενο κεφάλαιον, «Ο σύγχρονος ανθρωπισμός».
Συνεχίζεται
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ (Πηγές πλέον των αναφερομένων στο
κείμενο)
1/ Πώς
πέθαναν ο Δάντης, ο Αντουάν Ντε Σαιντ Εξυπερύ, ο Κρίστοφερ ...
2/ Η
«Θεία Κωμωδία» του Δάντη κατηγορείται για ρατσισμό, ισλαμοφοβία ...tvxs.gr/.../i-theia-komodia-toy-danti-katigoreitai-gia-ratsismo-islamofobia-kai-omofo...13 Μαρ 2012 –
3/ Η
ανθρωποκεντρική Θεία Κωμωδία του Δάντη - Εγκεφαλλικό egefalliko. anorthografies.net/ dantis-theia-kwmwdia/
4/ Πολιτική ορολογία, Δημήτρη Ευαγγελίδη, Αθήναι
1979, εκδ. ΛΑΒΡΥΣ.
5/ Διαφωτισμός, Ιωάννη Γ. Παλαιτσάκη, ΑΘΗΝΑ 2002,
6/ Το γαρ Μυστήριον ήδη ενεργείται Της Ανομίας,
Ιωάννη Παλαιτσάκη, ΑΘΗΝΑ 1999, Εκδ. «ΚΟΡΦΗ» Χ. Καρακατσάνη και Σία Ο.Ε.
8/ Η θέωση ως σκοπός της ζωής του ανθρώπου | Πεμπτουσία, https://www.pemptousia.gr /2014/04/i-theosi-os-skopos-tis-zois-tou-anthropo-4/
9/ Μυστηριακές
Προϋποθέσεις της Άσκησης κατά τον άγ. Γρηγόριο Παλαμά – 2,Νοεμβρίου 2013 , Θρησκεία / Θεολογία, Svilen Tutekov, καθηγητής της Θεολογικής σχολής του
Πενεπιστημίου «Αγίου Κυρίλλου και αγίου Μεθοδίου», Βελίκο Τύρνοβο (Βουλγαρία).
10/ Ἡ θέωσις, ὡς σκοπὸς τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου | Orthodox Fathers,
www.orthodoxfathers. com/ Deification-as-the-purpose-of-man-s-life
11/ Θέωσις
- Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, www.apostoliki-diakonia.
gr/gr_main/ catehism/theologia.../themata.asp?cat..
12/ Τί είναι
η θέωση; - ΕΚΚΛΗΣΙΑ ONLINE, https://www. ekklisiaonline.
gr/arxontariki/ti-einai-i-theosi-2/,31 Μαΐ 2016 - (Πρωτοπρ. Ιωάννου Σ Ρωμανίδου(+),Πατερική
Θεολογία,εκδ. Παρακαταθήκη, σ. 135-138).
13/ Χριστιανισμός και
Ανθρωπισμός, Νικ. Βασιλειάδης, Αθήνα, Ιανουάριος 1986.
14/ Αναγέννηση- 14ος-
16ος αι. μ.Χ.- Artic.gr, https://artic.gr
› Εικαστικά › Αφιερώματα, 24 Μαρ 2013 -
15/ Eίναι ο φεμινισμός
συμβατός με την Ορθοδοξία; - Άγιον Όρος…, https://www.agiooros.net › ... › Πνευματικά θέματα.
16/ Θρησκεία/Θεολογία, Svilen
Tutekov, καθηγητής Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου
«Αγίου Κυρίλλου και Αγίου Μεθοδίου», Βελίκο Τύρνοβο (Βουλγαρία), Μυστηριακές
Προϋποθέσεις της Ασκήσεως κατά τον άγ. Γρηγόριο Παλαμά – 2, Νοεμβρίου
2013.
17/ Θεανθρωπισμός – Θέωση (Μέρος Α΄) Πεμπτουσία,https://www.. pemptousia. gr/2015/04/
theanthropismos-theosi-meros-a/Θεανθρωπισμός – Θέωση (Μέρος Α΄). 18 Απριλίου 2015. --- Θεανθρωπισμός – Θέωση (Μέρος Β΄) 25 Απριλίου 2015--- Θεανθρωπισμός – Θέωση (Μέρος Γ΄)2 Μαΐου 2015.
18/ Ο Φαρισαίος, Επισκόπου Ιγνατίου
Μπριαντσιανίνωφ, Ιερά Μητρόπολις Νικοπόλεως-Πρεβέζης, Πρέβεζα.1989.
19/ Τζον
Λοκ: φιλόσοφος και στοχαστής του διαφωτισμού και του ...https://sciencearchives.wordpress.com/....../τζον-λοκ-φιλόσοφος-και-στοχαστής-του-δ-2/9 Ιουν 2017.
20/ Τι
είναι ηθικό και τι ανήθικο; Νομίζουμε πως ξέρουμε. Αλλά το ξέρουμε...www.glikiazoi.gr/2012/03/01/Τι-είναι-ηθικό-και-τι-ανήθικο-Νομίζουμ/1 Μαρ 2012.
21/ Η Ορθόδοξη
ηθική ως ασκητική, Άλλο είναι να διδάξει κανείς ηθικολογικά τα θέματα και άλλο
να προσφέρει κανείς την θεραπεία,τού π. Ι. Ρωμανίδη. Πηγή: Σεβ. Ναυπάκτου Ιεροθέου Βλάχου: "Εμπειρική Δογματική".
22/ Παντελεήμονος
Καρανικόλα Μητροπολίτου Κορίνθου (†),Χριστιανικόν
Συμπόσιον 1967, σελ. 54-59, εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας.
24/ Αυτογνωσία και θεογνωσία-Κοινωνία Ορθοδοξίας,www. koinoniaorthodoxias.org/martiria-kai-didaxi/aytognosia-kai-theognosia-2/4 Φεβ
2016 – (Αυτογνωσία και Θεογνωσία. Γεώργιος Ι. Μαντζαρίδης, ομότ. Καθηγητής
θεολογικής σχολή ΑΠΘ).
25/ Χρυσή Κληρονομιά (τ. Α΄ και Β΄), Ν.
Λαμπέτης, Φιλόλογος, Πάτραι.
26/ Λιβαδάς,
Κυριάκος-Μπέης: «Το πρόβλημα της δουλείας κατ’ Αριστοτέλη». Φιλοσοφία 13-14
(1983-84), 300-316.
27/ Spinoza, ένας σύγχρονος φιλόσοφος-Indymedia, https://athens. indymedia.org/post/291915/, 21 Nοε. 2004...
28/ Παρουσίαση, ανάλυση και κριτική, του κειμένου
του καθηγητού Βασίλη Σιωμόπουλου, καθηγητή Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του
Illinois – Σικάγο, με τίτλο «Οι
αντιφάσεις του σύγχρονου ανθρωπισμού» Δημοσιεύθηκε στην στήλη - γνώμες - Το
Βήμα Online,
www.tovima.gr/opinions/ article/? aid= 112208. 27/06/1999.
29/ Διαφωτισμός και
Αριστερά, Σεβ.
Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου. Πηγή: http://www.parembasis.gr/2007/7-11-01.htm (Αναδημοσίευση από το περιοδικό «Περιοδικό», Μάϊος 2007).
1 Θεηπόλος (αντί
Θεοπόλος)=
Ιερεύς, Υπηρέτης του Θεού.
Θελξίμβροτος (ο,η)= Ο θέλγων, ο απατών
δι’ ηδονής, τους ανθρώπους.
Ιάλεμος= Θρήνος, κοπετός.
Ιθύφαλλος (ο)= Ασελγής, κακοήθης, διεφθαρμένος
άνθρωπος.
Ίμερος
(ο)=
Επιθυμία, έρως.
Μισάνθρωπος (ο,η)= Ο μισών τους
ανθρώπους.
Νερτέριος,α,ον=Ο ανήκων ή
ευρισκόμενος εις τους νερτέρους (τους υπό γην), υποχθόνιος.
Ραιστήρ(ο,η)= Κατασυντρίβων,
Συνθλίβων, σφύρα.
Χαλίφρων-ονος (ο,η)= ελαφρόνους, κουφόνους,
ενδοτικός.
2 Ο ιδεαλισμός δέχεται ότι η «Ιδέα» είναι το
πρωταρχικόν αίτιον του κόσμου. Σύμφωνος προς τα ανωτέρω είναι και η τρέχουσα
χρήσις του όρου κατά την οποίαν ιδεαλισμός σημαίνει την τάσιν να
αντιπαρατίθενται οι παραστάσεις του νου εις την εμπειρικήν πραγματικότητα και
να τους δίδεται κυρίαρχη θέση στην κλίμακα των αξιών. Διακρίνομεν
αντικειμενικόν και υποκειμενικόν ιδεαλισμόν. Ο σύγχρονος ιδεαλισμός (ή
ιδεοκρατία), αρχίζει με τον Εμμ. Καντ (1724-1804) και κορυφούται στην φιλοσοφία
του G. Hegel (1770-1830).
Ο υποκειμενικός
ιδεαλισμός παίρνει ως βάση το συναίσθημα, την συνείδηση του ατόμου, του
υποκειμένου για κάθε τι που υπάρχει. Αρνείται ότι υπάρχουν πέρα από τα
αισθήματα και την συνείδηση του ανθρώπου πραγματικά αντικείμενα, που να
επενεργούν πάνω στα όργανα των αισθήσεών του και να προκαλούν τα αντίστοιχα
αισθήματα. (Αθήνα 1963, Εκδόσεις Κ. Αναγνωστίδη,
Πλήρες Μικρό Φιλοσοφικό Λεξικό, Μ.Ροζενταλ - Π.Γιουντιν).
Τέλος,
ο υποκειμενικός ιδεαλισμός είναι μονιστικός και αντιτίθεται στον
αντικειμενικό ιδεαλισμό, ενώ βρίσκεται ως θεωρία κοντά στον σολιψισμό… (Σολιψισμός ή σολιπσισμός =Γνωσιολογικό δόγμα κατά το οποίον εφ’
όσον γνωρίζω τον εξωτερικόν κόσμον δια των ερεθισμάτων τα οποία ασκεί επί των
αισθήσεών μου, η μόνη αληθής γνώσις του
εαυτού μου είναι η ύπαρξις του εαυτού μου ή της συνειδήσεώς μου, όλου δε του
υπολοίπου κόσμου η ύπαρξις είναι αναπόδεικτος.).
3 Μεγάλη
Αμερικανική Εγκυκλοπαίδεια, τ.16ος, σ. 563-565--- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς
Μπριτάνικα, τόμος 43ος, σελίδες 309 και 310.
4 Ο όρος Δεϊσμός
είναι διάφορος του Δυϊσμού και του Θεϊσμού.
Δυϊσμος: Αναφέρεται σε ένα
σύστημα το οποίον θεμελιώνεται επί μιας διπλής αρχής (Μεταφυσική θεωρία), η
οποία εξηγεί την τάξη των πραγμάτων στο Σύμπαν δια της παραδοχής της
συνδυασμένης ενεργείας, δύο αντιτιθεμένων αρχών, της Ύλης και του Πνεύματος.
Πρώτος δυϊστής θεωρείται ο Εμπεδοκλής. Κατά τους νεώτερους χρόνους, ο
κυριώτερος εκπρόσωπος του Δ. είναι ο Καρτέσιος.
Θεϊσμός: Θεωρία αποδεχομένη την
ύπαρξη θεού ως δυνάμεως ανωτέρας και υπερφυσικής, δημιουργού και συντηρητού του
κόσμου.
Δεϊσμός: Θεωρία αποδεχομένη την
ύπαρξη θεού, αλλά αποκλείουσα οποιαδήποτε επέμβαση αυτού στην πορεία του
κόσμου, απορρίπτουσα ως εκ τούτου, τα θαύματα, την θεία πρόνοια, κλπ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου