ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΙΣΤΗ:

ΤΟ ΑΜΑΧΗΤΟΝ ΟΠΛΟΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΜΕΡΟΣ 4ο

Β. ΔΟΓΜΑΤΑ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΠΙΣΤΕΩΣ  (Συνέχεια 3^ου μέρους)

6. Δόγματα και Ορθόδοξη Εκκλησία

Ο Κύριος εφοδίασε την Εκκλησία με το αλάθητο, παραμένοντας μαζί της πάντοτε "εις τον αιώνα" και οδηγώντας αυτήν δια του Αγίου Πνεύματος, "εις πάσαν την αλήθειαν".

Η Ορθόδοξη Εκκλησία, είναι ο φύλακας και ο αυθεντικός ερμηνευτής της θείας Αποκαλύψεως και διατυπώνει τις αλήθειες, με το κήρυγμα των Αποστόλων και των Πατέρων ή με τις αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων, όπου ομόφωνα οι Πατέρες διακηρύσσουν την αλήθεια, όσες φορές αυτή παραχαράσσεται από την αίρεση, η οποία δημιουργεί σύγχυση και τα ραχή στις συνειδήσεις των πιστών.

Ως παράδειγμα επισήμου διατυπώσεως του δόγματος, είναι το δόγμα του Ομοουσίου, που θεσπίστηκε στην Νίκαια από 318 θεοφόρους Πατέρες, καθώς και το δόγμα «των δύο φύσεων εν Χριστώ», που διατυπώθηκε στην Σύνοδο της Χαλκηδόνος.

Έτσι, η Εκκλησία διατύπωσε με σύμβολα και όρους των Οικουμενικών και  Τοπικών Συνόδων, τα επίσημα δόγματα (οι Α' και Β' Οικουμενικές Σύνοδοι διετύπωσαν το ισχύον σύμβολο της Πίστεως, το «Πιστεύω») που εγκρίθηκαν από αυτές. Τα άλλα δόγματα που διδάσκει η Εκκλησία, πορίζονται κυρίως από την Αγία Γραφή και τους Ιερούς Πατέρες, των οποίων η ομόφωνη γνώμη, μαρτυρία και διδασκαλία, θεωρείται ως αυθεντική μαρτυρία της πίστεως της Εκκλησίας.

Πράγματι, στην Ορθοδοξία, οι ιεροί Πατέρες θεωρούνται ως οι αψευδείς μάρτυρες της Ιεράς παραδόσεως, δηλαδή του «ό,τι πάντοτε, πανταχού και υπό πάντων επιστεύθη», σύμφωνα με τον Βικέντιο εκ Λειρίνου.1

Όλοι οι Πατέρες ομολογούν την πίστη στην Ιερά Παράδοση, αποφαινόμενοι ό,τι και ο Μ. Βασίλειος, που λέγει:

«των εν τη Εκκλησία πεφυλαγμενων δογμάτων και κηρυγμάτων τα μεν εκ της εγγράφου διδασκαλίας έχομεν, τα δε εκ της των Αποστόλων Παραδόσεως, διαδοθέντα ημίν εν μυστηρίω, παραδεξάμεθα, άπερ αμφότερα την αυτήν ισχύν έχει προς την ευσέβειαν».

Οι Ιεροί Πατέρες διατυπώνοντας και διευκρινίζοντας το περιεχόμενο της πίστεως κατά των πολυειδών επιθέσεων, συμπεριέλαβαν στο έργο τους, όλη την παράδοση της Εκκλησίας, της οποίας είναι αυθεντικοί μάρτυρες. Γι' αυτό και οι μαρτυρίες τους χρησιμεύουν σαν βάση στις επίσημες διατυπώσεις των δογμάτων στις Οικουμενικές Συνόδους και αποτελούν πλούσια πηγή για την διατύπωση πλήρους δογματικού συστήματος.

Να γιατί η Ορθόδοξη Εκκλησία, είναι η ΜΙΑ και μοναδική Εκκλησία του Χριστού.2

  

Οι τρεις ιεράρχες και Οικουμενικοί διδάσκαλοι, Βασίλειος ο Μέγας, Γρηγόριος ο Θεολόγος και Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο Γρηγόριος ο Νύσσης και στην Δύση κυρίως οι Αγουστίνος και Ιερώνυμος, συνέβαλαν αποφασιστικά στην καταπολέμηση των ποικίλων αιρέσεων και στην διατύπωση του Ορθόδοξου δόγματος, με πολυειδείς πραγματείες απολογητικής και πολεμικής χροιάς, κατά των πολεμίων της αλήθειας.

Τους αγίους αυτούς Πατέρες και ιδιαίτερα αυτούς που συγκρότησαν την Α' Οικουμενική Σύνοδο, τιμά η Ορθόδοξη Εκκλησία μας, ψάλλοντας:

«Τας μυστικάς του Πνεύματος σάλπιγγας, τους θεοφόρους Πατέρας ανευφημήσωμεν, τους μελωδήσαντας εν μέσω εκκλησίας, μέλος εναρμόνιον θεολογίας, Τριάδα Μίαν, απαράλλακτον, ουσίαν τε και θεότητα, τους καθαιρέτας Αρείου και Ορθοδόξων προμάχους» (Δοξαστικόν, ήχος πλ. β΄).

7. Δόγματα και Αιρέσεις

Τα δόγματα ως αποκάλυψη Θεού και αιώνιες αλήθειες, που βρίσκονται συνεπτυγμένες ή ανεπτυγμένες ή «εν σπέρματι» μέσα στην Αγία Γραφή, δεν υπόκεινται σε μεταβολή, εξέλιξη ή πρόοδο ως προς την ουσία. Τα ίδια δόγματα διατυπώθηκαν «καινώς», για πληρέστερη κατανόηση από τους πιστούς. Ούτε χωρίζονται τα δόγματα σε κύρια και δευτερεύοντα, ουσιώδη και επουσιώδη, μικρά και μεγάλα, γιατί όλα είναι ισόκυρα, ως «δόγματα Θεού».

«Το γαρ επί δόγμασιν είτε μικροίς είτε μεγάλοις, αμαρτάνειν, ταυτόν εστίν. Εξ αμφοτέρων γαρ ο νόμος του Θεού αθετείται» (Ταράσιος Κων/πόλεως).

 Κάθε άρνηση του δόγματος οδηγεί στην αίρεση, στην παραχάραξη και παραποίηση της αλήθειας (Αρειανισμός, Νεστοριανισμός, Πνευματομάχοι, Μονοφυσιτισμός, κ.λπ.) και για τον λόγο αυτό, η Ορθόδοξη Εκκλησία, ανέκαθεν  απέκοπτε τους αιρετικούς από το σώμα της, ως «μέλη σεσηπότα», προκειμένου να μη μολυνθεί και το υγιές σώμα. Έτσι ενήργησε προκειμένου να αντιμετωπίσει τον Άρειο και τους αιρεσιάρχες όλων των εποχών, οι οποίοι επέμεναν να διδάσκουν αιρετικές και καινοφανείς διδασκαλίες.

 Κορυφαίοι αρχαίοι Πατέρες της Εκκλησίας που μόχθησαν για αντιμετώπιση των αιρέσεων και την διατύπωση των ορθόδοξων δογμάτων είναι, ο Μέγας Αθανάσιος, «στύλος της Ορθοδοξίας», καθώς και οι θαυματουργοί άγιοι Νικόλαος και Σπυρίδων, κατά την Α' Οικουμενική Σύνοδο. Αυτοί διακρίθηκαν ανάμεσα στους 318 θεοφόρους Πατέρες που την συγκρότησαν.

 Η άσκηση της αρετής, στηρίζεται στην δογματική πίστη της Εκκλησίας. Τα δόγματα προσδιορίζουν την πνευματική ζωή των πιστών και αποτελούν γι' αυτούς γνώμονα και σημείο προσανατολισμού. Αντιθέτως, παρέκκλιση από την αλήθεια στην εσωτερική πνευματική ζωή, θα επιφέρει μεταβολή στην πνευματική συνείδηση. Το ευαγγέλιο του Χριστού, «δύναμις γαρ Θεού εστίν εις σωτηρίαν παντί τω πιστεύοντι, Ιουδαίω τε πρώτον και Έλληνι..» (ΡΩΜ: 1/16).

Η Αγία Γραφή υπογραμμίζει πως «ομολογουμένως μέγα εστί το της ευσέβειας μυστήριον Θεός εφανερώθη εν σαρκί... ανελήφθη εν δόξη» (Α' ΤΙΜ: 3/16), «αύτη δε εστίν η αιώνιος ζωή, ίνα γινώσκουσί σε τον μόνον αληθινόν Θεόν και ον απέστειλας Ιησούν Χριστόν» (ΙΩΑΝΝ:17/3) και «ουδείς δύναται ειπείν Κύριον Ιησούν, ει μη εν Πνεύματι Αγίω» (Α' ΚΟΡ:12/ 2).

Οι αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων, στις οποίες διατυπώθηκε από την Εκκλησία η πίστη που εκηρύττετο πάντοτε σ' αυτήν, ονομάζονται "όροι", όρια δηλαδή, μέσα στα οποία πρέπει να βρίσκεται κανείς εάν επιθυμεί την εν Χριστώ σωτηρία.

Εάν αυτή η πίστη, δεν προσεβάλλετο από τους αιρετικούς, δεν θα είχε η Εκκλησία κανένα λόγο να την οριοθετήσει, γιατί πάντοτε εκηρύττετο και επιστεύετο από τον λαό του Θεού ορθοδόξως.

Ο κίνδυνος όμως νοθεύσεως της ορθοδόξου δογματικής συνειδήσεως, ανάγκασε την Εκκλησία να διατυπώσει αυτήν την πίστη σε «όρους».

Εκείνος που κινείται μέσα σ' αυτά τα όρια, λογίζεται Ορθόδοξος, όποιος βγαίνει έξω από αυτά, είναι αιρετικός. Όποιος προσβάλλει την δογματική πίστη της Εκκλησίας, προσβάλλει το "μυστήριον της ευσέβειας" και θέτει σε κίνδυνο την σωτηρία του άνθρωπου. Γι' αυτό και η Εκκλησία επολέμησε τις αιρέσεις.

Η Αγία Γραφή μιλάει για καταστρεπτικές αιρέσεις, που προκαλούν «ταχινήν απώλειαν» (Β' ΠΕΤΡ:2/1).3

Ο απόστολος Παύλος μιλάει για «τύπον διδαχής», ο οποίος παρεδόθη στις χριστιανικές Εκκλησίες από τους Αποστόλους (ΡΩΜ:6/17).

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, χαρακτηρίζει τα δόγματα της Εκκλησίας, την "θεωρία", όπως τα ονομάζει, "συνέκδημον", δηλαδή σύντροφο της πράξεως, και την πράξη «θεωρίας επίβασιν», δηλαδή υποστήριγμα του δόγματος. Διότι «πίστις χωρίς έργων νεκρά» (ΙΑΚ:2/ 20), όπως και «τα έργα χωρίς την πίστιν» (Γρηγόριος Θεολόγος).

Ο Μέγας Βασίλειος αναφέρει πως τα δόγματα είναι ο στολισμός της Εκκλησίας.

Κατά τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο, σε τίποτε δεν ωφελεί "ο καθαρός βίος, εάν τα διδάγματα είναι διεφθαρμένα, όπως ακριβώς βέβαια ούτε και το αντίθετον δεν ωφελούν τα υγιή δόγματα, εάν ό βίος είναι διεφθαρμένος", «ουδέν γαρ όφελος βίου καθαρού, δογμάτων διεφθαρμένων ώσπερ ουν ουδέ τουναντίον, δογμάτων υγιών, εάν βίος η διεφθαρμένος».

Ο ίδιος πατέρας, παρακινεί τους πιστούς να πιστεύουν στην Αγία Γραφή και να αποθηκεύουν στις ψυχές τους, «τας ορθάς διδασκαλίας και μαζί με αυτάς να επιδεικνύουν και ακρίβειαν εις την ζωήν, ώστε και η ζωή μας να επιβεβαιώνη τας διδασκαλίας και αι διδασκαλίαι να αποδεικνύουν περισσότερον αξιόπιστον την ζωήν μας. Διότι ούτε εάν έχωμεν μεν τας ορθάς διδασκαλίας, και αδιαφορούμε δε δια την ζωήν, θα πρόκυψη δι' ημάς κάποιο όφελος, ούτε εάν έχοντες ενάρετον ζωήν, αδιαφορούμε δια τας ορθάς διδασκαλίας, θα ημπορέσωμε να κερδίσωμε κάτι χρήσιμον και δια την σωτηρίαν μας... πρέπει να κοσμούμεθα και από τα δύο, δηλαδή και από ορθότητα διδασκαλιών και από φροντίδα ενάρετου ζωής.

Διότι ειπέ μου, ποιον το όφελος, όταν το δένδρον δεν φέρη καρπούς, αν και είναι πολύ υψηλόν και έχη πλούσιον φύλλωμα; Έτσι και τον χριστιανόν δεν ωφελούν καθόλου αι ορθαί διδασκαλίαι εάν αδιαφορή δια την συμπεριφοράν κατά την ζωήν του. Δι' αυτό και ο Χριστός εμακάριζεν αυτούς λέγων «ος δ' αν ποιήση και διδάξη, ούτος μέγας κληθήσεται εν τη βασιλεία των ουρανών» [(ΜΑΤΘ:5/19), Ι. Χρυσόστομος].

Η αρετή του ανθρώπου, λέγει ο ίδιος Πατέρας, είναι η ακριβής εμμονή εις την αληθινήν πίστιν και ο ορθός τρόπος ζωής. Αυτά δε ούτε ο Διάβολος θα ημπορέση να τα αφαιρέση, αν αυτός που τα έχει τα διαφυλάττη με την πρέπουσαν προσοχήν.

Με αυτή την βάση, κατανοούμε αυτό που οι Πατέρες της Εκκλησίας υπογραμμίζουν ότι η αίρεση έχει την πηγή της στον Διάβολο, καθώς και τον όλο αγώνα τους εναντίον των αιρέσεων, που νόθευαν τα δόγματα της Εκκλησίας.

Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, αναφερόμενος στο χωρίον ΓΑΛ,1/7, υπογραμμίζει γι' αυτούς που μεταστρέφουν το ευαγγέλιο του Χριστού:

«Διότι όπως και εις τα βασιλικά νομίσματα όποιος κόψει ολίγον από ό,τι έχει χαραχθεί επάνω, καθιστά κίβδηλον όλον το νόμισμα, έτσι και εκείνος που διαστρέφει και το ελάχιστον από την υγιή πίστιν, καταστρέφει τα πάντα, εκπίπτων εις χειρότερα από ό,τι πριν πιστέψη. Που είναι λοιπόν όσοι μας κατηγορούν δια φιλονικίαν εξ αιτίας της προς τους αιρετικούς διαστάσεως; Που είναι τώρα όσοι λέγουν ότι ουδεμίαν διαφοράν έχομεν με εκείνους άλλ' η διαφορά δημιουργείται από φιλαρχίαν; Ας ακούουν τι λέγει ο Παύλος, ότι διέστρεψαν το ευαγγέλιον και κατ' ελάχιστον μόνον καινοτομούντες».4

Ο Διάβολος χρησιμοποιεί τις αιρέσεις για να οδηγήσει τον άνθρωπο στην απώλεια, λέγει ο ίδιος πατέρας της Εκκλησίας. Αυτούς που πείθονται σ' αυτόν, τους "βγάζει έξω από τα όρια που μας εδόθησαν από τον Θεόν, δήθεν δια πολύ ανώτερα" και αφού τους δελεάσει με τέτοιες ελπίδες, "τους βγάζει έξω από την χάριν του Θεού" και δεν τους επιτρέπει να επιστρέψουν στην προηγούμενη ασφάλεια και βεβαιότητα, "αλλά τους περιφέρει πλανωμένους παντού χωρίς να έχουν που να σταθούν", όπως ακριβώς έκαμεν και με τον πρωτόπλαστο.

«Διότι, ο Διάβολος, αφού τον εξηπάτησε με την προσδοκίαν μεγαλύτερας γνώσεως και τιμής, τον απεγύμνωσε έπειτα με ευκολίαν και από εκείνα που είχε. Διότι όχι μόνον ισόθεος δεν έγινε, αλλά υπετάγη και εις την τυραννίαν του θανάτου. Και όχι μόνον δεν επήρε τίποτε περισσότερον από την βρώσιν του δένδρου, αλλά έχασε και μέγα μέρος από την γνώσιν που είχε, με την ελπίδα της περισσότερης γνώσεως».5

Τα ίδια περίπου υπογραμμίζει και ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, για όσους δεν διαθέτουν σταθερό έδαφος κάτω από τα πόδια τους και αφήνονται να καθοδηγούνται "από κάθε λόγον και από κάθε διδασκαλίαν, δια να διαλέξουν τάχα από όλα αυτά, το καλύτερον και το πιο σωστό", εμπιστευόμενοι τον εαυτό τους σε «κακούς κριτάς της αληθείας».

Αυτοί, λέγει, στρέφονται και γυρίζουν από την μία πιθανότητα στην άλλη και υφίστανται πλύση εγκεφάλου, με αποτέλεσμα να συντρίβονται «από λογής λογής διδασκαλίες (ΕΦΕΣ: 4/14) και αφού αλλάξουν πολλούς διδασκάλους και πολλά σχολεία, αποτινάσσουν τα πάντα με ευκολίαν, όπως διώχνει ο άνεμος την σκόνιν, και τέλος καταλήγει ο νους και η ακοή των εις αποχαύνωσιν, ώστε να αποστρέφονται το ίδιο κάθε λόγον, να γεμίζουν από μοχθηρίαν και να περιφρονούν και να ειρωνεύωνται την ιδίαν την πίστιν μας».

Η χριστολογική αίρεση για τον Μ. Βασίλειο και τους άλλους πατέρες της Εκκλησίας, ήταν το πιο φρικτό έγκλημα κατά του Θεού, το οποίον θα μπορούσε να διάπραξει ο άνθρωπος. Γι' αυτό και κανονίζει:

«Ο αρνηθείς τον Χριστόν και παραβιάσας το μυστήριον της σωτηρίας, οφείλει να προσκλαίη ολόκληρον το χρόνον της ζωής του, και χρεωστεί να είναι εν μετάνοια, θ' αξιωθή δε των μυστηρίων κατά τον χρόνον της εξόδου του από τον παρόντα βίον με την πεποίθησιν εις την φιλανθρωπίαν του Θεού».

Άγιοι άνθρωποι και γεμάτοι ταπείνωση ήσαν έτοιμοι να παραδεχθούν πως είναι οι χειρότεροι από όλους τους αμαρτωλούς, όμως δοκίμαζαν φρίκη στην σκέψη πως θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν αιρετικοί.

Αιρετικός, σημαίνει ο κεχωρισμένος από τον Θεό.

Το δόγμα λοιπόν, προσδιορίζει την ζωή του πιστού, αποτελεί σημείο προσανατολισμού του στην ζωή και εγγυάται το γεγονός της σωτηρίας. Έξω από τα όρια της δογματικής διδαχής της Εκκλησίας υπάρχει μόνο η καταστρεπτική αίρεση, που οδηγεί στην απώλεια.6

Η Ζ' Συνδιάσκεψη Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων για θέματα αιρέσεων και παραθρησκείας, που συνήλθε (Αλίαρτος 20-26.9.1995) υπό την προεδρία τού τότε Μητροπολίτη Θηβών και Λεβαδείας (και νυν Αρχιεπισκόπου Αθηνών) κ. Ιερωνύμου, ασχολήθηκε με τις ποικίλες πνευματικές και κοσμοθεωριακές ομάδες και τάσεις καθώς και με τις νεοφανείς αιρέσεις και παραθρησκευτικές ομάδες. Επίσης κατάρτισε έναν κατάλογο με πάνω από 420 σύγχρονες "σέκτες" και εξωχριστιανικές ομάδες οι οποίες είναι αιρετικές, σύμφωνα με την Ορθόδοξη Εκκλησία αλλά και σύμφωνα με την πλειοψηφία του Χριστιανισμού γενικότερα.

8. Θεολογία και δόγμα                                                     

Όλοι όσοι έφθασαν εις τον δοξασμόν, μαρτυρούν το γεγονός, ότι "Θεόν φράσαι μεν αδύνατον, νοήσαι δε αδυνατώτερον," αφού γνωρίζουν απ' αυτήν την εμπειρίαν τους, ότι δεν υπάρχει οποιαδήποτε ομοιότης μεταξύ κτιστού και ακτίστου.

Τούτο σημαίνει, ότι:

Τα περί Θεού ρήματα και νοήματα, τα οποία δεν αντιτίθενται εις την εμπειρίαν της θεώσεως, αλλά και οδηγούν εις την κάθαρση και τον φωτισμόν της καρδίας και την θέωση, είναι Ορθόδοξα. Ρήματα και νοήματα, τα οποία αντιτίθενται εις τον δοξασμόν και απομακρύνουν από την κάθαρση και τον φωτισμόν της καρδίας και την θέωση, είναι αιρετικά.

Αυτό είναι το κλειδί των αποφάσεων των Επτά Οικουμενικών Συνόδων, ως και της 8ης του 879 και της 9ης του 1341.

Πάρα πολλοί, σχεδόν όλοι οι ιστορικοί των δογμάτων, αγνοούν αυτό το κλειδί, και πιστεύουν ότι οι πατέρες, προσπαθούσαν να κατανοήσουν στοχαστικώς και διαλεκτικώς το μυστήριον, το οποίον κρύπτεται όπισθεν των περί Θεού ρημάτων και νοημάτων.

Οι απατεώνες, οι ενσυνείδητοι σχίστες της πίστεως, επιστράτευσαν μεταξύ των πατέρων, ακόμη και τον Γρηγόριον τον Θεολόγον εις το στρατόπεδον της Φραγκο-Παπικής «θεολογίας», παρουσιάζοντές τον εν μεταφράσει να λέγει, ότι επιτρέπεται "τό φιλοσοφείν περί θεού" μόνον εις τους "ήδη γενομένους ειδικούς εις τον διαλογισμόν" (past masters of meditation), αντί εις μόνους τους "διαβεβηκότας εν θεωρία", που γράφει ο Άγιος Πατέρας,  η οποία (θεωρία) είναι η θέα του Χριστού "δι' εσόπτρου εν αινίγματι" "γλώσση" και "πρόσωπον προς πρόσωπον" κατά τον "δοξασμόν."

Οι Πατέρες της Ορθοδόξου Πίστεως, σαφώς απορρίπτουν ως πλάνην, την ιδέαν ότι η διατύπωση των δογμάτων αποτελεί μέρος προσπαθείας κατανοήσεως των περί Αγίας Τριάδος και ενσαρκώσεως του Λόγου μυστηρίων της πίστεως. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, γελειοποιεί τοιούτους αιρετικούς:

«Ειπέ σύ την αγεννησίαν του πατρός, κ’αγώ την γέννησιν του υιού φυσιολογήσω και την εκπόρευσιν του πνεύματος και παραπληκτίσομεν άμφω εις Θεού μυστήρια παρακύπτοντες» (Θεολ. Λόγος Δ', 8).

Ούτε εδέχθησαν ποτέ οι Πατέρες την θέσιν του Φραγκοπαπισμού, ότι η Εκκλησία κατανοεί καλύτερα και βαθύτερα την πίστη και τα δόγματα με την πάροδον του χρόνου. Κάθε περίπτωση δοξασμού μέσω των αιώνων είναι μετοχή «εις πάσαν την αλήθειαν» της Πεντηκοστής, η οποία ούτε αύξηση, ούτε βαθυτέραν κατανόηση επιδέχεται.

Τούτο σημαίνει επίσης, ότι η Ορθόδοξος δογματική, είναι καθ' ολοκληρίαν ποιμαντική, αφού δεν υφίσταται εκτός των πλαισίων της θεραπείας της καρδίας δια της καθάρσεως και του φωτισμού. Επίσης θεο-λόγος δεν είναι ο θρησκειολόγος, όπως έχει καταντήσει σήμερα, αλλά ο κατ' εξοχήν ο θεούμενος, του οποίου η θέωση είναι υπέρ πάντα λόγον και έννοιαν.

Το να είναι κανείς θεολόγος σημαίνει κατά πρώτον και κύριον λόγον, ότι είναι ειδικός στις μεθοδείες του διαβόλου. Ο φωτισμός και κυρίως ο δοξασμός μεταδίδουν το χάρισμα της διακρίσεως των πνευμάτων δια την κατατρόπωση του διαβόλου. 

9. Η διατύπωση των δογμάτων

Ο μόνος σκοπός της διατυπώσεως των δογμάτων από Οικουμενικές και Τοπικές Συνόδους, ήταν και είναι η διαφύλαξη των πιστών εντός της θεραπευτικής αυτής αγωγής της καθάρσεως και του φωτισμού της καρδίας και του δοξασμού/θεώσεως, από αιρετικούς, οικουμενιστές, κομπογιαννίτες μη ορθοδόξους και ψευτοθεολόγους ορθοδοξίζοντες.

Οι διατυπώσεις των δογμάτων ουδεμίαν σχέση έχουν με θεολογικόν ή φιλοσοφικόν στοχασμόν, επάνω στα μυστήρια της Αγίας Τριάδος, της ενσαρκώσεως του Λόγου και της θεώσεως.

Η αρρώστεια του ανθρώπου συνίσταται εις τον σκοτασμόν του πνευματος εις την καρδίαν που αρχίζει να θεραπεύεται με την αδιάλειπτον προσευχήν, και όχι με θεολογικο-φιλοσοφικούς στοχασμούς.

Τούτο διότι, ουδεμία ομοιότης υπάρχει μεταξύ του ακτίστου Θεού και των κτισμάτων Του και "Θεόν φράσαι αδύνατον, νοήσαι δε αδυνατώτερον." Δια τούτο οι περί Θεού και ενσαρκώσεως στοχασμοί των Φραγκο-παπικών και διαρμαρτυρομένων (προτεσταντών), όπως και οι στοχασμοί ορισμένων τυπικώς ορθοδόξων "θεολόγων", γενόμενοι βάσει της analogia entis και της analogia fidei, είναι παντελώς ξένοι προς την Βιβιλικήν και Πατερικήν παράδοση.

Σήμερον τέτοιες απόψεις, θεωρούνται ως γνώρισμα νοητικώς καθυστερημένων και μερικών θρησκολήπτων.

Ο μόνος σκοπός των ορθοδόξων δογμάτων είναι η διαφύλαξη της οδού της εν Χριστώ θεραπείας, μέσω της καθάρσεως και του φωτισμού της καρδίας και της θεώσεως των πιστών.

Το Σύμβολο της Πίστεως

Το Σύμβολο της Πίστεως  (Το «Πιστεύω»), είναι σύντομη ομολογία της πίστεώς μας μέσα στην οποία παρουσιάζονται περιληπτικά, με σαφήνεια και αυθεντικά ΟΛΑ τα βασικά δόγματα του χριστιανισμού. Σύμφωνα με θρύλο του 6ου αιώνα, φέρεται να το έχουν γράψει οι ίδιοι οι δώδεκα Απόστολοι, μετά την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος την Πεντηκοστή, και μάλιστα ο καθένας τους να έχει προσθέσει από έναν στίχο.7

  Το «Πιστεύω» το λέμε κυρίως στο Μυστήριο του Βαπτίσματος αλλά και στις άλλες ακολουθίες. Με αυτό αναγνωρίζονται οι βαπτισμένοι από τους αβάπτιστους.

Στην αρχή υπήρχαν πολλά Σύμβολα: Των Αποστόλων, του Αγίου Αθανασίου κ.λ.π. Αυτό που έχουμε σήμερα λέγεται Σύμβολο της Νίκαιας και της Κωνσταντινουπόλεως, γιατί θεσπίστηκε στις Α΄ και Β΄ Οικουμενικές Συνόδους και είναι το μοναδικό που χρησιμοποιούν όλες οι χριστιανικές ορθόδοξες ομολογίες. Αναφέρεται περιληπτικά σε αυτά που πρέπει να πιστεύει κάθε ορθόδοξος χριστιανός.8

     Αποτελείται από 12 άρθρα (στίχους). Τα 7 πρώτα έγιναν στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο. Τα υπόλοιπα 5 στη Β΄. Στα 9 πρώτα άρθρα κυριαρχεί το ρήμα «πιστεύω», στο 10ο το ρήμα «ομολογώ», στα 11ο και 12ο  το «προσδοκώ».

Το 1ο άρθρο αναφέρεται στον Πατέρα.

Τα άρθρα από 2ο μέχρι το 7ο στον Υιό.

Το 8ο στο Άγιο Πνεύμα.

Το 9ο στην Εκκλησία.

Το 10ο στο Βάπτισμα.

Το 11ο στην Ανάσταση των νεκρών.

Το 12ο στην Δευτέρα Παρουσία.

Συνεχίζεται

---

1 «teneamus quod ubique, quod semper, quod ab omnibus creditum est». Read more: http://ww.egolpion.com/paradosi_kanones.el.aspx#ixzz3suEFEO6t

2 Την μοναδικότητα της Ορθόδοξης πίστεως, επεσήμανε ο μητροπολίτης Αιτωλίας κ. Κοσμάς στην εγκύκλιο που εξέδωσε για την Κυριακή της Ορθοδοξίας (7 Μαρτίου 2014).

«Η Ορθόδοξος Εκκλησία μας δεν είναι μία από τις πολλές εκκλησίες, όπως θέλουν να πιστεύουν μερικοί, αλλά η μόνη, η μοναδική Εκκλησία του Χριστού μας».

«Οι λεγόμενες προτεσταντικές «Εκκλησίες», δεν μπορούν να θεωρηθούν Εκκλησίες. Είναι θρησκευτικές ομάδες, θρησκευτικοί οργανισμοί. Η παπική πάλι λεγομένη «Εκκλησία»… αποσχίσθηκε από την μία Εκκλησία, εισήγαγε αιρετικά και αντιεκκλησιαστικά δόγματα στα οποία επιμένει χωρίς καμία διάθεση μετανοίας και επιστροφής».

«Η Ορθόδοξος Εκκλησία διατηρεί την ίδια πίστη, το ίδιο πνεύμα, το ίδιο ήθος με την πρώτη Εκκλησία. Μόνο η Ορθόδοξος Εκκλησία μπορεί να πη: Αύτη η πίστις των Αποστόλων, αύτη η πίστις των Πατέρων, αύτη η πίστις των Ορθοδόξων».

«Όσοι ευρίσκονται εκτός της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ευρίσκονται στην πλάνη, το ψεύδος και στην απώλεια».

3 «Εγένοντο δε και ψευδοπροφήται εν τω λαώ, ως και εν υμίν έσονται ψευδοδιδάσκαλοι, οίτινες παρεισάξουσιν αιρέσεις απωλείας, και τον αγοράσαντα αυτούς δεσπότην αρνούμενοι, επάγοντες εαυτοίς ταχινήν απώλειαν» (Ταχινός,ή,ον=Ταχύς, ταχεία, ταχύ).

4 «Θαυμάζω ότι ούτω ταχέως μετατίθεσθε…εις έτερον ευαγγέλιον, ό ούκ έστιν άλλο, ει μη τινές εισί οι ταράσσοντες υμάς και θέλοντες μεταστρέψαι το ευαγγέλιον του Χριστού..» (ΓΑΛ,1/6-7)

5 Περισσότερα περί της εξαπατήσεως των πρωτοπλάστων και «του δένδρου της γνώσεως του καλού και του κακού», βλέπε στην ανάλυση του θέματος: «Υπόμνημα σε χωρία των τριών πρώτων κεφαλαίων της Γενέσεως» (14-24 Φεβρ. 2015).

6 Αίρεση, σύμφωνα με την Oρθόδοξη χριστιανική θεώρηση, είναι κάθε παρέκκλιση από την καθιερωμένη και επίσημη διδασκαλία της Χριστιανικής θρησκείας από ένα ή και περισσότερα μέλη της Εκκλησίας. Σύντομα μετά την ίδρυση της χριστιανικής Εκκλησίας, εμφανίστηκαν πολλά διαφορετικά δόγματα τα οποία αμφισβήτησαν την αυθεντικότητα διδασκαλιών σχετικά με την τριαδολογία, την χριστολογία, την σωτηριολογία και την εκκλησιολογία. Τέτοια δόγματα ήταν ή είναι: ο Γνωστικισμός, ο Μοναρχιανισμός, ο Αρειανισμός, ο Απολιναρισμός, ο Νεστοριανισμός, ο Μονοφυσιτισμός, ο Πελαγιανισμός, ο Μονοθελητισμός, ο Μονοενεργητισμός, ο Παυλικιανισμός, η Εικονομαχία, οι Βογόμιλοι, ο Εβιωνιτισμός, ο Μανιχαϊσμός, ο Σαβελλιανισμός κ.λπ ,τα οποία και θεωρήθηκαν αιρέσεις από την Ορθόδοξη Εκκλησία.

7 The Catholic Encyclopedia, "Apostles' Creed", τ.1, New York: Robert Appleton Company, 1907.

8 Myriobiblos On Line Library of the Church of Greece - Greek Texts