Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΜΕΡΟΣ 8ο
4.
Ο «ΧΡΥΣΟΥΣ ΑΙΩΝ» ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Η «δημοκρατία» του Περικλέους (Συνέχεια 7ου μέρους)
Οι σύγχρονοι θιασώτες της αρχαίας
Αθηναϊκής Δημοκρατίας, ονομάζουν ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΝ:
-Την σφαγήν του πληθυσμού των πόλεων οι οποίες αποσκιρτούσαν από την
Αθηναϊκήν συμμαχία ή επεδίωκαν την απαλλαγήν τους από την κηδεμονία της
Αθηναϊκής δημοκρατίας.1
Χαρακτηριστικές είναι
οι περιπτώσεις της σφαγής των Σαμίων το 440 π.Χ. (Θουκυδίδης,
Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου,
8.74–76), των Λεσβίων το 428 π.Χ., των Κερκυραίων το 427 π.Χ. και των
αριστοκρατικών της Μήλου το 415π.Χ. Ο Θουκυδίδης είναι λίαν αποκαλυπτικός:
.«...οι δε απέκτειναν Μηλίων όσους ηβώντας
έλαβον, παίδας δε και γυναίκας ηνδραπόδισαν» (Ε, 116 και 32.1).
.«Επτά ολόκληρες
ημέρες, όσες έμεινε ο Ευρυμέδων με τα καράβια του οι Κερκυραίοι εξηκολούθουν να
φονεύουν όσους συμπολίτες τους θεωρούσαν εχθρούς, τους κατηγορούσαν ότι θέλησαν να καταλύσουν την δημοκρατία, αλλά πολλοί σκοτώθηκαν από προσωπικά
μίση και άλλοι που
είχαν δανείσει χρήματα σκοτώθηκαν από τους οφειλετας των. Ο θάνατος
πήρε χίλιες μορφές και ό,τι φρικαλέο γίνεται σ’ αυτές τις περιστάσεις έγινε
στην Κέρκυρα και ακόμη χειρότερα…» (Γ, 81-82).
.Το 422 π.χ.
εξανδραπόδισαν τις γυναίκες και τα παιδιά της Τορώνης (Χαλκιδική) και έφεραν
όλους τους άνδρες αιχμαλώτους στις Αθήνες (Ε, 3, 3).
-Την αυθαίρετη διαγραφήν από τους καταλόγους των Αθηναίων πολιτών όλων
των «ανεπιθύμητων» αντιπάλων του δημοκρατικού κόμματος.
-Την ανεξέλεγκτη πολιτογράφηση δούλων και μετοίκων ώστε η «δημοκρατική
παράταξις» να έχει μονίμως την πλειοψηφίαν και την αποκλειστικήν χρήση του
πολιτικού πεδίου δράσεως.
-Την πνευματικήν αναρχίαν και την ηθικήν αποχαλίνωση.
«Η διαφθορά των ηθών
εις τας Αθήνας ήτο τρομερά. Η ταλαίπωρος πόλις ήτο πλήρης από αναιδείς
δημαγωγούς, νοθευτάς της πολιτικής, από δικηγόρους διαστρεβλωτάς της
δικαιοσύνης και από σοφιστάς παραχαράκτας της φιλοσοφίας».2
Αλλά
και ο ίδιος ο Περικλής ποτέ δεν υπήρξε δημοκράτης. Λόγω καταγωγής και
ιδεολογίας ανήκει εις τον χώρον των αντιδημοκρατών, με ιδιαίτερα γνωρίσματα
την πανουργίαν, τον καιροσκοπισμό και την ιδιοτέλεια.
Αυτό
βέβαια δεν τον απαλλάσσει από την μεγάλη ευθύνη της μεταλλαγής της Ελληνικής
κοινωνίας που ήρχισε επί των ημερών του, με αφορμή την παροχήν, δήθεν,
περισσοτέρων ελευθεριών. Ο Περικλής:
.«Εκολάκεψε τον λαό για να
κτυπήση την δημοτικότητα του Κίμωνα, γιατί ο Κίμων
έστρωνε καθημερινά το τραπέζι στους πεινασμένους, έδινε ρούχα στους πιο γέρους
και έβγαζε τους φράχτες από τα περιβόλια του για να παίρνει ο καθένας ό,τι
θέλει. Βλέποντας λοιπόν ο Περικλής να υποσκελίζεται, ύστερα από συμβουλή του
Δάμωνα προβαίνει σε παραχωρήσεις, μοιράζοντας το χρήμα του δημοσίου σε
συντάξεις δικαστικών, θεωρικά, επιδόματα, κολακεύντας τον λαό και χρησιμοποιώντας τον λαό εναντίον
της δυνάμεως της βουλής του Αρείου πάγου της οποίας ποτέ δεν ήταν μέλος αφού
ποτέ δεν κληρώθηκε επώνυμος άρχων, ούτε θεσμοθέτης, ούτε πολέμαρχος, ούτε
βασιλιάς».3
.«Για
να αποφύγει την φθορά ερχόταν σε επαφή με τον λαό μόνο κατά διαστήματα...ησχολείτο
μόνο με τις σοβαρές υποθέσεις, ενώ τις άλλες τις ανέθετε σε φίλους και άλλους
πολιτικούς».4
.«Εγκαινίασε
μία πολιτική με τα χαρακτηριστικά του αριστοκρατικού και
βασιλικού τρόπου διακυβερνήσεως. Κρατώντας την
πολιτική αυτή σταθερή, διαφώτιζε και έπειθε τον λαό χωρίς να εξαναγκάζει την
θέλησίν του».5
.Είχε
τον τρόπον του να πείθει ακόμη και όταν έκανε παρανομίες ή συναλλαγές με
αντιπάλους του. Ενδεικτικά αναφέρεται η περίπτωσις του μυστικού κονδυλίου «εις το δέον», το
οποίον ο Περικλής είχε δικαιολογήσει ως απόρρητο ενώ επρόκειτο για καθαρή
δωροδοκία από τον Πλειστοάνακτα, σύμβουλο του βασιλέως της Σπάρτης.
«Ο
δε δήμος απεδέξατο, μη πολυπραγμονήσας, μηδ’ ελέγξας το απόρρητον».6
Ο
πολιτικός και ιστορικός Σπυρίδων Μαρκεζίνης, βαθύς μελετητής της αρχαίας
Ελληνικής πολιτικής ιστορίας, ομολογεί: «Η γενεά του Αριστείδου
ωδήγησεν εις τον χρυσούν αιώνα του Περικλέους και η εικοσαετία του Περικλέους
ωδήγησεν εις την πτώσιν των Αθηνών. Προτιμώ να ανήκω εις την γενεάν του
Αριστείδου….».7
Μετά
από τα παραπάνω δεν είναι ύβρις, κατά τον επιεικέστερον χαρακτηρισμόν, δι’
εκείνους οι οποίοι αποκαλούν την πολιτείαν του Περικλέους, Δημοκρατία;
Δεν
είναι απάτη να χαρακτηρίζουν τον αιώνα που διακυβερνήθηκαν οι Αθήνες από τους
κατ’ όνομα δημοκρατικούς, ως «χρυσούν»;
Κάτω
από το βάρος των αποτρόπαιων εγκλημάτων της, η Αθηναϊκή Δημοκρατία δεν θα
αργήσει να θερίσει τους καρπούς της. Η θεία δίκη θα τιμωρήσει τους ανόμους
εξουσιαστάς, δυστυχώς όμως μαζί με αυτούς και τους λοιπούς πολίτες, αθώους και
μη, δια μιάς σκληρής τιμωρίας, την επιδημίαν πανώλους. Η επιδημία δεν έκανε
διάκριση ούτε εις τον Περικλή ο οποίος εδέχθη το θανατηφόρο κτύπημα το 429 π.Χ.
Μετά
τον θάνατον του Περικλέους:
.Οι
πολιτικοί σύρονται από τον δήμο, που του κολακεύουν τις κατώτερες ορμές.
Εκείνο που είπε ο Ηράκλειτος (απ.104) γι’ άλλους, εφαρμόζεται και σ’ αυτούς:
Διδασκάλω χρέοντας ομίλω (Τον όχλο
έχουν για οδηγό τους).
.Η Αθηναϊκή
Δημοκρατία υπέστη πολιτική και όχι μόνον, εκφύλιση. Αι Αθήναι, αποδεκατισμένες
από την πανώλην, πολιτικώς ανίσχυροι και ηθικώς εκπεσμένες, μετατρέπονται εις
κέντρον παρανομίας και ακολασίας.
«Ο
Κλέων αφού ανέλαβε την εξουσίαν διέφθειρε το πολίτευμα και ακόμη περισσότερον
οι μετ’ αυτόν, οι οποίοι
όλην την πολιτικήν ζωήν εγέμισαν από παρανομίας και εφόνευσαν όχι ολιγωτέρους
των πεντακοσίων από τους πολίτας…».8
Ποία
όμως είναι τα βαθύτερα αίτια που ωδήγησαν την άλλοτε κραταιάν Αθηναϊκήν
πολιτείαν σ’ αυτήν την τραγικήν κατάσταση;
Όπως προανεφέρθη, μετά την άνοδον
του Περικλέους εις την εξουσίαν, επεκράτησαν οι λεγόμενοι δημοκρατικοί. Με
πρόσχημα την «εκδημοκρατικοποίηση» και «φιλελευθεροποίηση» του πολιτικού βίου
άρχισε αθρόα πολιτογράφησις χιλιάδων δούλων και ξένων, ως Αθηναίων πολιτών.
Απώτερος
στόχος των λεγομένων δημοκρατικών δεν ήταν η διεύρυνσις των πολιτικών
δικαιωμάτων, αλλά η εξισορρόπησις και στην συνέχειαν απόκτησις αριθμητικής
υπεροχής (πλειοψηφία), έναντι των ολιγαρχικών, απαραίτητης δια την άνοδον,
παγίωση και μονοπώληση της εξουσίας.
Παρεχωρήθησαν
πολιτικά δικαιώματα σε τυχωδιώκτες, αγραμμάτους, ωτακουστές και κάθε λογής
άτομα, τα οποία ευρίσκοντο μέχρι τότε εις το περιθώριον ή την αφάνεια, ως
ακατάλληλοι, ανίκανοι, αλλογενείς και επικίνδυνοι δια τον δημόσιον βίον.
Οι
δούλοι βρήκαν την ευκαιρίαν να βγάλουν τα απωθημένα τους, να «εκδικηθούν» τα
πρώην αφεντικά τους χρησιμοποιούμενοι κυρίως ως κατήγοροι των ολιγαρχικών
(Σύμφωνα με την νομοθεσίαν εάν ο κατηγορούμενος κατεδικάζετο, αποκτούσαν την
ελευθερία τους). Φανταζόμεθα την «συμβολήν» των λεγομένων δημοκρατικών πολιτών
στις καταδικαστικές αποφάσεις σε βάρος των ολιγαρχικών…
Οι
αλλογενείς και αλλόδοξοι (μη Αθηναίοι πολίτες):
.Επεδίωξαν
την απόκτηση πολιτικών δικαιωμάτων δια να απαλλαγούν από το μετοίκιο (φόρος
παραμονής τους εις την πολιτείαν) και να αποκτήσουν έγγειον ιδιοκτησία.
Ο
Ισοκράτης κατηγορούσε την δημοκρατία δια την ευκολία με την οποίαν έδιδε
πολιτικά δικαιώματα σε ξένους και βαρβάρους.9
.Δολοφονούσαν ολιγαρχικούς
διότι σύμφωνα με την προμνησθείσα «δημοκρατική» διάταξη (ψήφισμα), όποιος
δολοφονούσε ολιγαρχικούς/αντιδημοκράτες, όχι μόνον αποκτούσε πολιτικά
δικαιώματα, αλλά ανεκηρύσσετο και ήρως των Αθηνών. Σε μία στήλη της Ακροπόλεως,
χρονολογουμένη το 409, αναγράφονται τιμητικώς τα ονόματα των δολοφόνων ενός
θεωρουμένου ως ολιγαρχικού ονόματι Φρύνιχος. Ο ένας από τους δολοφόνους είναι αλλοδαπός, ο οποίος ανεκηρύχθη
ήρως/άγιος.10
Την
ίδια εποχή «παρουσιάζονται
και οι σοφιστές
που με την διδασκαλία τους εκθεμελιώνουν τους παλαιούς κανόνες της διαγωγής
των ανθρώπων και παρέχουν επιχειρήματα σ’ εκείνους που δεν ήθελαν ν’ αντιστέκονται
στους πειρασμούς που εμφανίζει η ζωή στην ηθική αντοχή μας».11
Η
άνοδος των δημοκρατικών και η παγίωσίς τους εις την εξουσίαν,
δεν επέφερε μόνο πολιτικές «ανακατατάξεις». Είχε ταυτόχρονα θλιβερές κοινωνικές
και θρησκευτικές συνέπειες που εγένοντο εμφανέστερες όσο το νυστέρι της
«εκδημοκρατικοποιήσεως» προχωρούσε βαθύτερα.
Με
την δύναμη της «πλειοψηφίας», οι δημοκρατικοί προέβησαν σε αναθεώρηση των νόμων
και περιορισμό των αρμοδιοτήτων των δικαστηρίων. Δεν ήσαν λίγες οι περιπτώσεις
που εδήμευσαν τις περιουσίες των ολιγαρχικών, με ψευδείς μαρτυρίες και πάντοτε
με τις κραυγές και την. . . ψήφο του δήμου.
Ενώ
μέχρι τότε το άτομο φιλοσοφούσε, αναζητούσε την αλήθεια και ερευνούσε το
μυστήριον της ζωής, συνδέοντας παρελθόν και μέλλον με το θείον, με την
διείσδυση της Δημοκρατίας (Δ.) στην Αθηναϊκή
κοινωνία, άρχισε να αμφισβητεί την ύπαρξη των μέχρι τότε λατρευομένων θεών, να
ακολουθεί νέες ξενόφερτες δισειδαιμονίες, να σκέπτεται εφήμερα και ρεαλιστικά
(ορθολογιστικά), διαμορφώνοντας την ζωήν του σύμφωνα με τις προσωπικές
αντιλήψεις και απαιτήσεις του.
Η αιτιολόγησις αυτής της μεταλλαγής
είναι εύλογος. Αφού ο άνθρωπος:
-Κατώρθωσε
να αλλάξει τους (αριστοκρατικούς) νόμους της πολιτείας που εθεωρούντο απόλυτοι,
αμετάβλητοι και θεϊκής προελεύσεως.
Η
Νέμεσις εθεωρείτο ως προσωποποίησις της θείας οργής, Θεά που εταπείνωνε τους
υπερόπτες και τιμωρούσε τα εγκλήματα.
«Ο
Θεός δι’ ημάς θεωρείται ως μέτρον όλων των πραγμάτων». (Πλάτων, Νόμοι, 716, D).
-Εξισώθηκε
με τους πρώην απλησίαστους αφέντες του, δηλαδή ο κατά φύσιν δούλος απέκτησεν
εξουσίαν κυρίου, ο έπηλυς, αλλογενής και αλλόδοξος απέκτησε ίδια δικαιώματα με
τον αυτόχθονα πολίτην,
Εσχηματίσθη από το άτομον η πεποίθησις
(ουσιαστικώς διεμορφώθη η κοινή γνώμη) ότι ο άνθρωπος:
.Είχε
πέσει θύμα των φιλοσοφικών διδασκαλιών, των θρησκευτικών προκαταλήψεων και της
«δεσποτικής» πολιτικής των βασιλέων/ αρχόντων (τους οποίους χαρακτήριζαν
συλλήβδην τυράννους), των ολιγαρχικών και των αντιδημοκρατών.
.Ήταν
το κέντρον κάθε ενεργείας και όχι ο Θεός,
.Ήταν
ο άξων διαμορφώσεως κάθε πτυχής του βίου του (ανθρωποκεντρισμός-αυτοθεοποίησις).
Τα αποτελέσματα αυτής
της νέας «δημοκρατικής» αντιλήψεως της ζωής δεν άργησαν να φανούν:
-Αμφισβητήθηκε και
επολεμήθη η ύπαρξις του θεού ή των θεών.
-Άρχισε να κλονίζεται η
παραδοσιακή αρχαία Ελληνική θρησκεία και έπαυσαν να θεωρούνται ως ιεροί και
απαραβίαστοι χώροι, οι ναοί και οι βωμοί.12
-Η μυστηριακή λατρεία,
η μαντική τέχνη, ο τσαρλατανισμός και ο αποκρυφισμός, έλαβαν επιδημικήν
μορφήν. Επίδοξοι «υποφήτες», Σίβυλλες και αστρολόγοι, υποστηρίζοντες ότι είχαν
εμπνεύσεις και μαντικές δυνάμεις, άρχισαν να φύωνται παντού σαν τους αμανίτες.
-Αντικαταστάθηκαν
αυτομάτως οι αρετές και οι ηθικές αξίες της ζωής (εντιμότης, αυτοθυσία,
αλληλεγγύη, ηρωϊσμός, σωφροσύνη, ανδρεία), τις οποίες είχαν διδάξει οι φιλόσοφοι,
με τα ανθρώπινα πάθη (απληστία, ψεύδος, εξουσιολαγνεία, χρηματοθηρία, απάτη,
κ.α.), τα ποταπά ένστικτα και τον θεοποιημένον ατομικισμό.
«Πάντων χρημάτων μέτρον
άνθρωπος» θα διακηρύξει αργότερα ο σοφιστής Πρωταγόρας:
.O
οποίος δια του σοφιστικού επαγγέλματος (Λοξευομένη αυτογνωστική δημαγωγία)
απέκτησε πλούτον 10πλάσιον του Φειδίου και δέκα άλλων αδριαντοποιών και
.Του οποίου ο πατέρας Αρτέμων, κατά πληροφορία του
Φιλοστράτου, εφιλοξένησε τους μάγους που ακολουθούσαν τους Πέρσες του Ξέρξη,
στην εκστρατεία κατά της Ελλάδος.13
-Ανετράπη η έννομος
τάξις και διελύθη η πειθαρχημένη κοινωνία. Έτσι εισέβαλλε ανενόχλητα στον
πολιτικο-κοινωνικο-οικονομικόν βίον των αρχαίων Ελλήνων, ο ανεύθυνος και
αχαλίνωτος όχλος ως ρυθμιστής των πάντων.
-Την θέση των πεπαιδευμένων
φιλοσόφων και ανθρώπων- προσωπικοτήτων κατέλαβον οι επιτήδειοι, οι
μαζοποιημένοι άνθρωποι, οι «ευτελείς και
απαίδευτοι» (Αριστοφάνης, Βάτραχοι, 1083-1086/ Ξενοφώντος απομνημονεύματα,
3ον, 4ον, 1-18, 7ον, 1-9), οι «δημοπίθηκοι
και υπογραμματείς» (Λυσίου, κατά Νικομάχου, 28).
-Οι συκοφάντες
μετέτρεψαν την διαστροφή τους εις επάγγελμα, εξελιχθέντες σε χρηματιζομένους
εκβιαστές.14
-Οι πολίτες, με την
προτροπήν των νεοτιτλούχων εις τα πολιτικά δικαιώματα (οι νεοδημοκράτες της
εποχής), κατελήφθησαν από την μανίαν της εξουσίας και την δίψαν του πλουτισμού,
οι δε ασχολούμενοι με την πολιτικήν δεν ενδιεφέροντο για τον λαόν αλλά «περί
των ιδία συμφερόντων εκάστου».15
-Η δημαγωγία έγινε η νέα πολιτική
επιστήμη (με την βοήθειαν των γοήτων της ρητορικής τέχνης, των Σοφιστών, των
τότε λαοπλάνων). Κύριοι εκπρόσωποι της νέας...δημοκρατικής
.O λυχνοπώλης Υπέρβολος (ο μοχθηρός πολίτης και ο «προστάτης», δηλαδή ο
τότε «νονός»
του λαού, κατά τον Αριστοφάνη (Ειρήνη, 681/683 - Ιππής, 1304) και
.O διαφθορέας του δήμου
κατά τον Αριστοτέλην, Κλέων «..δοκεί μάλιστα διαφθείραι τον δήμον
ταις ορμαίς».
Αμφότεροι
καθώς και άλλοι, από το κοινωνικόν αντικόρυφον σημείον, κατώρθωσαν με «ταχύρυθμες...δημοκρατικές»
διαδικασίες, να ανέλθουν αστραπιαίως εις την κορυφήν της ηγετικής κλίμακος
της… δημοκρατικής μερίδος, αποκτήσαντες κολοσσιαίαν περιουσίαν. Άραγε πως;
Ασφαλώς
όπως γίνεται και επί σημερινής κοινοβουλευτικής ψευτο-δημοκρατίας:
Αναξιοκρατικώς και οφιοειδώς.
-Οι
φατριασμοί έφθασαν σε ανεξέλεγκτα όρια με αποτέλεσμα κλοπές, δολοφονίες,
συνομωσίες, συκοφαντίες, απειλές και απηνείς διωγμούς των ολιγαρχικών.16
*
Αυτές
ή σαν οι «κατακτήσεις» του «Χρυσού Αιώνος» της Αθηναϊκής Δημοκρατίας, οι οποίες
αφιόνισαν σταδιακά τον Έλληνα και τον ωδήγησαν σε ένα αφύσικο, για τα
αρχαιοελληνικά δεδομένα, χώρο. Στον κόσμο της μεταλλαγμένης Ελληνικής κοινωνίας, της
άκρατης ατομοκρατίας, της αναρχίας, του δημοπιθηκισμού, της χρηματολαγνείας,
του πανθεϊσμού, της εξουσιολατρείας, της ακολασίας και του εφήμερου
ευδαιμονισμού.
Δι’
αυτά τα …δημοκρατικά «δώρα», επαίρονται οι σημερινοί υποστηρικτές της «αντιπρο-σωπευτικής»
Αθηναϊκής Δημοκρατίας; .
Χάριν
αυτών των «αρχών», διεκδικεί τα πρωτεία η σημερινή κοινοβουλευτική Δημοκρατία;
Ελησμόνησαν
φαίνεται οι σημερινοί υπέρμαχοι του «Χρυσού Αιώνος» του Περικλέους, ότι ο
Αρχαίος Ελληνικός πολιτισμός:
.Δεν
ήταν έργο του άλογου και άκριτου πλήθους (μεταλλαγμένου και αλλογενούς),
οδηγουμένου δογματικώς και κατά φαντασίαν ορθολογιστικώς, από ένστικτα,
ανθρώπινα πάθη και συναισθήματα.
.Ήταν
Θεϊκό διαβατήριο που έφερε την σφραγίδα φωτισμένων προσώπων, αγωνιζομένων δια
την αρετήν και αναζητούντων την αλήθειαν, με ελεύθερον πνεύμα και
αντικειμενικήν, κατά ανθρώπινη δύναμη, γνώση.
Αυτά
τα στοιχεία του Ελληνικού πολιτισμού αρνήθηκε η Δημοκρατία του «Χρυσού
Αιώνος», με αποτέλεσμα οι Έλληνες να ακολουθήσουν παγιδοφόρο δρόμο,
καταστροφικό για τους ιδίους και την ανθρωπότητα.
Κυριαρχούσης
λοιπόν της πολιτικής και ηθικής αναρχίας, αι Αθήναι ευρέθησαν εις κατάσταση
πλήρους διαλύσεως και φυσικά ανίκανες να αντιμετωπίσουν τους Σπαρτιάτες εις
τον αρξάμενον ήδη Πελοποννησιακόν πόλεμον, με αποτέλεσμα να υποκύψουν εις τους
Λακεδαιμονίους με ταπεινωτικούς όρους (404π.Χ.).
Προηγουμένως
θα προστεθή ένα ακόμη πολιτικόν έγκλημα εις το ενεργητικόν της Αθηναϊκής
δημοκρατίας: Η καταδίκη εις θάνατον του αντιδημοκράτου και μεγάλου Αθηναίου
ρήτορος Αντιφώντος
(411 π.Χ.), του κατά τον Θουκυδίδην πρώτου εις την αρετήν (Ιστορία,Η,68).
Ο «Χρυσούς Αιών» αφήνει
την τελευταίαν του πνοήν. Παρ’ όλα αυτά μόλις με την χαραυγήν του ακολουθούντος
αιώνος (399 π.Χ.) ο επιλεγόμενος «Χρυσούς αιών» γίνεται κατάμαυρος, αφού, η
Αθηναϊκή Δημοκρατία δεν διστάζει να καταδικάσει εις θάνατον τον μοναδικόν, τον
υπέροχον Έλληνα διδάσκαλον, τον Σωκράτην, όχι επειδή εισήγαγε «καινά δαιμόνια»
ή «διέφθειρε» τους νέους όπως ισχυρίσθησαν οι κατευθυνόμενοι μάρτυρες
κατηγορίας Άνυτος, Μέλητος και Λύκων, αλλά διότι ο Σωκράτης ως δεδηλωμένος αντι-δημοκράτης ήταν εμπόδιο εις τα
καταχθόνια σχέδια των ψευτο-δημοκρατών.
«Το 399 π.Χ. η
Δημοκρατία εισήγαγε εις δίκην και εξετέλεσε τον Σωκράτη, του οποίου αι
επικρίσεις κατά της δημοκρατίας των συνελεύσεων του δήμου αντεπροσώπευον δια
τους ηγέτας της
σαφή και άμεσον κίνδυνον….».17
«Η αρχή της πλειοψηφίας και ακόμη περισσότερον
η εκλογή των υπαλλήλων με ψήφο αντιστρατευόταν στην τάση του Σωκράτη για ειδικότητα
σε κάθε λειτούργημα, μάλιστα σ ένα τόσο σπουδαίο πεδίο, όπως είναι η
διακυβέρνηση».18
«Ο Σωκράτης εδίδασκε
ανοικτά ότι το βασικόν μειονέκτημα της δημοκρατίας συνίστατο εις το ότι
ηδιαφόρει εάν οι ηγέται της διέθετον τας απαιτουμένας ικανότητας, ότι ανέθετεν
την κατεύθυνσιν των τυχών του λαού εις χείρας ανδρών μη επαρκώς εμπείρων περί
την πολιτικήν και ότι, προκειμένου να κριθή η ηθική και η δικαιοσύνη μιάς
πολιτικής ενεργείας, έθετεν εις ίσην μοίραν και αξίαν όλας τας γνώμας των
πολιτών...Πρόσθετος λόγος της υπό των δημοκρατικών διώξεως του Σωκράτους ήτο ο
στενός προσωπικός του δεσμός μετά του Κριτίου, ενός εκ των πλέον αδιαλλάκτων
μεταξύ των τριάκοντα τυράννων ως και μετά του Αλκιβιάδου…..».19
«Ο Σωκράτης ήτο μεν
ανυπόδητος και διητάτο λιτώς, αλλ’ η διδασκαλία αυτού ήτο αριστοκρατική, εις ην κατά το πλείστον
ώφειλε την καταδίκην αυτού».20
«Ούτε η δύναμις ούτε ο
πλούτος έπρεπε να εκλέγουν τους λειτουργούς του κράτους. Η τυραννία και η
πλουτοκρατία είναι εξ ίσου κακαί όπως και η Δημοκρατία. Ο λογικός συμβιβασμός
είναι μία αριστοκρατία, όπου τα αξιώματα θα περιορίζωνται μεταξύ εκείνων που
είναι διανοητικώς κατάλληλοι και πεπαιδευμένοι προς τούτο».
«Να κυβερνούν όσοι
γνωρίζουν να άρχουν και όχι όσοι έχουν εκλεγεί από ψηφοφορίαν τυχόντων
ανθρώπων. Όλοι οι άλλοι, λίγοι ή πολλοί, υποχρεούνται να υπακούουν διότι αυτό
συμφέρει στους ίδιους και το σύνολο».
Για τις
αντιδημοκρατικές ιδέες του που συνοψίζονται στις παραπάνω φράσεις, για την
πίστη του εις την ιδέαν της πατρίδος ως σεμνοτέρας και αγιωτέρας από κάθε άλλην
ιδέαν ή θεσμόν, ο Σωκράτης κατεδικάσθη εις θάνατον δια κώνειου από την
Δημοκρατίαν, του κατ’ ευφημισμόν αποκληθέντος «Χρυσού αιώνος».
*
Αυτή υπήρξεν η πολυθρύλητος Δημοκρατία
του 5ου π. Χ. αιώνος εις την αρχαίαν Ελλάδα, με μητρόπολιν τις Αθήνες.
Ένα απαίσιο, ασύμβατο
με την ελληνική ψυχοσύνθεση πολιτικό σύστημα όσο διάστημα και σε όσες Ελληνικές πόλεις
επεκράτησε, με δεσποτικές και απολυταρχικές μεθόδους και «αντιδημοκρατικές»
αρχές, κρινόμενο με τις σημερινές διακηρύξεις των αυτοπροσδιοριζόμενων ως
δημοκρατών, ώστε κάτω από τις τότε συνθήκες, κανείς να μη μπορεί να ελπίζει
πραγματικά ότι θα το ανέτρεπε.
Μοναδικός σκοπός, η
νομιμοποίηση της δημοκρατίας ώστε με πρόσχημα την «δημοκρατική νομιμότητα», να
διατηρούν την εξουσίαν και τα υλικά συμφέροντα, οι εκάστοτε ταγοί του δήμου -
όπως και η αριστοκρατία/ολιγαρχία υπηρετούσε τα συμφέροντα της αριστοκρατικής
τάξεως, με τις εξής όμως, ουσιώδεις διαφορές:
1η/ Στην δημοκρατία κυβερνούσαν, οι πρώην πτωχοί που έγιναν αδίστακτοι
και αλαζόνες νεόπλουτοι, οι χυδαίοι δημοβόροι, οι πρώην δούλοι που εξέχεαν όλα
τα απωθημένα τους εναντίον των πρώην αφεντικών τους, οι αμόρφωτοι και
αφιλοσόφητοι, οι δημεγέρτες και λαοπλάνοι, οι ανίκανοι περί την διοίκηση και
άσκηση κρατικής εξουσίας, ενώ στην ολιγαρχία κυβερνούσαν κατά κανόνα (είναι
εύλογο να υπήρχαν και εξαιρέσεις), οι
αγαθοί, οι μορφωμένοι, οι ικανοί και οι εύποροι (οι άριστοι και οι πλούσιοι), με τις έννοιες που
αναλύσαμε σε προηγούμενα κεφάλαια.
2η/ Στην δημοκρατία επεβάλλετο σχεδόν αποκλειστικώς φορολογία
στους αρίστους και πλουσίους, οι περιουσίες των οποίων εδημεύοντο με πονηρές
και δόλιες μεθόδους, όπως ο οστρακισμός και η δολοφονία τους, με την κατηγορίαν
ότι είναι «επικίνδυνοι δια την δημοκρατίαν». Στην αριστοκρατίαν η πληρωμή της οικονομικής εισφοράς εγένετο
αναλόγως της τάξεως στην οποίαν ανήκον οι Αθηναίοι.
Οι πολίτες της ανωτέρας τάξεως επεβαρύνοντο
περισσότερο και εκάλυπταν τα έξοδα των στρατιωτικών δαπανών και θεατρικών
παραστάσεων. Οι
πολίτες των κατωτέρων τάξεων απηλλάσσοντο της φορολογίας.
3η/ Στην δημοκρατία ενώ
διεκηρύσσετο ότι το δικαίωμα εκλογής είχαν όλοι οι πολίτες, ουσιαστικώς
εξελέγοντο με …δημοκρατικές διαδικασίες, άρχοντες και βουλευτές, απίθανοι τύποι,
τυχοδιώκτες, αλλογενείς και αλλόδοξοι, δημεγέρτες,
κόθορνοι (Οι
πολίτες και πολιτικοί που χαρακτηρίζονταν για το ευμετάβλητο των πολιτικών
τοποθετήσεών τους, οι οποίοι ανάλογα με τις απόψεις που κάθε φορά επικρατούσαν
ή με το εκάστοτε συμφέρον τους δεν διστάζουν να αλλάζουν διαρκώς στρατόπεδο και
να επαινούν με θέρμη αυτά ακριβώς που κατά το παρελθόν μέμφονταν με μένος), καθώς
και άνθρωποι της νύκτας (αποκρυφιστές, ασχολούμενοι με αστρολογία
και μαντικές τέχνες, κλπ).
Στην
αριστοκρατία ή ολιγαρχία, η πολιτική νομοθεσία εστηρίζετο επί της αρχής ότι δια
να εκλεγεί κάποιος εις τα ανώτατα αξιώματα της πολιτείας, δεν απαιτείτο μόνον
να είναι ευπατρίδης
εκ γενετής, δηλαδή Αθηναίος πολίτης, αλλά έπρεπε να έχει και
ωρισμένη περιουσία. Όλοι αυτοί οι εκλεγμένοι άρχοντες, ανελάμβανον το μείζον
της επιβαρύνσεως εις τα οικονομικά της πολιτείας.
«Ο
Σόλων πίστευε πως έπρεπε να υπάρχει μια τέλεια καθορισμένη και σταθερά ριζωμένη
άρχουσα τάξις και όχι απεριόριστη ελευθερία. Οι
πλούσιοι και ευγενείς πρέπει να διατηρούν τα προνόμιά τους αλλά ταυτόχρονα
πρέπει ο νόμος να τους εμποδίζει να εκμεταλλεύωνται τους πτωχούς».21
4η/ Στην δημοκρατία υπερίσχυε το
δόγμα: «Για όλα τα πράγματα το μέτρον
είναι ο άνθρωπος». ["πάντων
χρημάτων μέτρον έστιν άνθρωπος, των μεν όντων ως έστιν, των δε ουκ όντων ως ουκ
εστίν" (Σοφιστής
Πρωταγόρας ο Αβδηρίτης)].
Στην Αριστοκρατίαν κυριαρχούσε η αρχή: «Για όλα τα πράγματα το μέτρον είναι ο Θεός».[«ὁ δή Θεός ἡμῖν πάντων
χρημάτων μέτρον ἄν εἴη μάλιστα, καί πολύ μᾶλλον ἤ πού τις, ὡς φασίν, ἄνθρωπος.»
(Φιλόσοφος Πλάτων, Νόμοι Δ/716c).
«Κατά την άποψη μας, ο Θεός είναι το βασικό μέτρο όλων των πραγμάτων, πολύ
περισσότερο από τον άνθρωπο όπως υποστηρίζουν μερικοί»].
5η/ Η δημοκρατία, ως εκ των αποτελεσμάτων εκ
της εφαρμογής της, στο ελληνικό πολιτικό στερέωμα, και της σχέσεώς της με την
ευδαιμονίαν ή δυστυχίαν του Ελληνικού Έθνους, συμβολίζει την κακονομίαν,
ενώ η αριστοκρατία συμβολίζει την εὐνομίαν.
Οι
σημερινοί υποστηρικτές του «Χρυσού αιώνος» της αρχαίας Ελληνικής δημοκρατίας,
παραβλέποντες την ανικανότητά της, αποσιωπούντες τα εγκλήματά της και
χρησιμοποιούντες ως όπλα, τους μεγαλειώδεις σταθμούς της εποχής εκείνης,
ισχυρίζονται ότι ο τίτλος του Χρυσού αιώνος ανήκει εις την Δημοκρατία διότι όλα
τα επιτεύγματα, εθνικά, πνευματικά, κ.α. ήσαν αποτέλεσμα του φιλελευθέρου
πνεύματος και της δημοκρατικής λειτουργικότητος του πολιτεύματος κατά τον 5ον π.
Χ. αιώνα.
Αλλά
πως είναι δυνατόν να σφετερίζονται οι σύγχρονοι δημοκράτες, οι
αυτοαποκαλούμενοι…κοινοβουλευτικοί (μάλλον κοινο-βολευτικοί θα έπρεπε να
αποκαλούνται), τις υψηλές κατακτήσεις του 5ου π.Χ. αιώνος όταν:
-Τα
Εθνικά θαύματα του Μαραθώνος, των Θερμοπυλών, της Σαλαμίνος, έχουν ως
αρχιτέκτονες εξέχοντες άνδρες με σαφή αντιδημοκρατικήν ιδεολογίαν (Θεμιστοκλής,
Μιλτιάδης, Κίμων, Λεωνίδας, κ.α.)
-Όλοι
σχεδόν οι δημιουργοί των διαχρονικών Ελληνικών μνημείων της περιόδου εκείνης
ήσαν πολέμιοι της Δημοκρατίας και από την Δημοκρατίαν εδιώχθησαν,
εσυκοφαντήθησαν, εξωστρακίσθησαν και εθανατώθησαν.
Λησμονούν ότι ο Θεμιστοκλής (ο
πρώτος σχεδιάσας και ανοικοδομήσας την Ακρόπολιν-Πλούταρχος, Θεμιστοκλής, 22)
εξωστρακίσθη από την Δημοκρατίαν και αυτοκτόνησε δια δηλητηρίου όταν του
εζητήθη από τον Αρταξέρξη, όπου είχε καταφύγει, να αναλάβει την διοίκηση του
περσικού στόλου; (Πλούταρχος, Θεμιστοκλής, 31).
Αγνοούν
ότι ο Φειδίας δημιουργός της Λημνίας και Προμάχου Αθηνάς κατεδικάσθη εις
θάνατον από την Δημοκρατίαν και απέθανε εις την φυλακήν; (Πλούταρχος,
Περικλής,31).
-Όλοι
ανεξαιρέτως οι πνευματικοί πατέρες, οι φιλόσοφοι και οι ακμάσαντες κωμικοί της
αρχαιότητος που εγεννήθησαν ή διέπρεψαν την περίοδον εκείνην, είχαν
αριστοκρατικές αντιλήψεις.
Ο
Εφέσσιος Ηράκλειτος, ο
Δημόκριτος ο Αβδηρίτης, ο Σωκράτης,
ο Αναξαγόρας, ο
Ανταρών, ο Αντισθένης
(Οι
νόμοι είναι για τους πολλούς και μέτριους και όχι για τους
εκλεκτούς), ο Εμπεδοκλής ( απαιτούσε
να τιμάται ως ισόθεος), ο ποιητής Πίνδαρος [έλκων
το γένος από μεν πατρός, Μιλτιάδου του στρατηγού, από δε
μητρός, Ολόρου του βασιλέως Θρακών) που δεν ανείχετο στάση ασεβή και βλάσφημη
απέναντι στο θείο και έβλεπε παντού την παρουσία του θεού], ο φιλόσοφος και
πολιτικός Κριτίας (Χαλεπήν πολιτείαν
είναι Δημοκρατίαν), ο στρατηγός Φρύνιχος, ο
ιστορικός Ξενοφών (Εστί δ’ εν πάση γη το
βέλτιστον εναντίον τη δημοκρατία...βουλεύειν δε τους δεξιωτάτους και αρίστους
άνδρας).
Οι
παραπάνω και τόσοι άλλοι, πολιτικοί και πνευματικοί άνδρες του 5ου αιώνος
υπήρξαν γνήσιοι Έλληνες και ακραιφνείς αριστοκρατικοί/αντιδημοκράτες.
«Εκ
τούτων δήλον γίνεται, ότι τα γράμματα δεν οφείλουσι το παν τω δημοκρατικώ
πολιτεύματι. Τουναντίον οι κράτιστοι των
γραμμάτων άνδρες εν τη ακμή της δημοκρατίας ήσαν
αριστοκρατικοί, ως πάντες σχεδόν οι
ακμάσαντες κωμικοί εν τοις χρόνοις του Περικλέους, οίτινες δη και
εγένοντο πολέμιοι του δημοκρατικού τούτου πολιτευτού, ως ο Κρατίνος, ο
Έρμιππος, ο Μυρτίλος και άλλοι. Ολίγον βραδύτερον ο αριστοκρατικός Αριστοφάνης εν τοις Ιππεύσιν ήγειρεν δεινόν
δραματικόν πόλεμον κατά του δημοκρατικού Κλέωνος.,.Ο Θουκυδίδης
και κατά το γένος και κατά το φρόνημα ήτο αριστοκρατικός...».22
Αποτελεί ιεροσυλία,
εθνικόν έγκλημα και πολιτική διαστροφή, να επιχειρείται ο σφετερισμός των
λαμπρών επιτευγμάτων του 5ου π.Χ. αιώνος από την Δημοκρατίαν, εξ
αιτίας της επί τρεις (3) περίπου δεκαετίες διακυβερνήσεως των Αθηνών από κατ’
όνομα δημοκρατικούς, όταν, ολόκληρη σχεδόν η υπόλοιπη Ελλάς του 5ου π.Χ. αιώνος
και των προηγηθέντων αιώνων, εκυβερνάτο μοναρχικώς ή αριστοκρατικώς.
Ο ίδιος ο Περικλής
αποτελεί ένα από τα πλέον κτυπητά παραδείγματα απολύτου μονάρχου, ο οποίος
παρέμεινε επί δύο δεκαετίες περίπου, εις την εξουσίαν.....δημοκρατικώτατα,
άνευ ουδενός πολιτικού αντιπάλου, αφού άπαντες είχαν εξορισθεί ή θανατωθή.
Τέλος εάν οι σύγχρονοι
δήμιοι της αλήθειας, αποκαλούν τον 5ον π.Χ. αιώνα Χρυσούν, πως θα
έπρεπε να χαρακτηρίσουν τον επόμενον αιώνα (4ον) της Ελληνικής κοσμοκρατορίας, κατά τον οποίον εκυριάρχησαν οι
ασυλλήπτου μεγέθους φυσιογνωμίες του Φιλίππου Β΄ και του Μεγάλου Αλεξάνδρου;
Συνεχίζεται
1 Θουκυδίδης, Ιστορία ,Α, Γ, Δ,
Ε.
2 Κ. Παπαρρηγόπουλος, Ιστορία
του Ελλην. Έθνους.
3 Πλουτάρχου
Βίοι παράλληλοι, Περικλής, 9.
4 όπως ανωτ.,8.
5 όπως
ανωτ. 15.
6 όπως
ανωτ, 22-23.
7 Σπυρ. Μαρκεζίνης,
Επίσημα πρακτικά των συνεδριάσεων της Βουλής, Συνεδρίασις 14/2/1963, σ. 19.
8 Αθην. Πολιτεία, Ηρακλείδου επιτομή, 9.
9 Περί Ειρήνης, 50-54.
10 Ανδοκίδης,
Περί Μυστηρίων, σ. 97/98-Πληροφορία Λυσία, Επιτάφιος, 66/67- R. Meiggis και D. M. Lewis, A. Selection of
Greek Hhistorical
Inscriptions, 1969, Νο 85.
11 Άπαντα αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, Πάπυρος, Εισαγωγή στις
Τρωάδες του Ευριπίδη, σ.4-5.
12 Ανδοκίδου, περί της εαυτού
καθόδου, παρ.15.
13 Εγκ.
ΗΛΙΟΣ, τ. 16ος, σ. 458.
14 Λυσίου,
Δήμου καταλύσεως απολ.1, 26, 30-Υπέρ Πολυστράτου, 7-Περί Σηκού, 39.
15 Λυσίου,
Δήμου καταλύσεως απολογία, 10-ΨευδοΞενοφώντος,Αθην. Πολιτεία, 1,3.
16 Ξενοφ.
Ελληνικά, 3ον, 1-4 --- Αριστοφάνης, Αχαρνής, στ. 634.
17 Μεγάλη Αμερικανική
Εγκυκλοπαίδεια, λ. Πλάτων, τ. 18ος, σ. 411.
18 Εδ. Τσέλλερ, Γουλ. Νεστλέ, σ.
130---Ξενοφώντος απομνημονεύματα. 1ον, 2-9, 3ον, 9-10, 4ον, 4-6---Πλάτωνος
Πρωταγόρας, 319b/
Γοργίας, 521d.
19 Μεγ. Αμερικανική Εγκυκλ. τ.
20ος, σ. 62.
20 Ελληνική Γραμματολογία, Γ.
Μιστριώτου, 1894, τ. 1ος, σ. 17.
21 Η τυραννία εις την αρχαία
Ελλάδα, A. Andrewes, εκδ. Καρδαμίτσα σ. 123.
22 Ελληνική
Γραμματολογία, Γεωργίου Μιστριώτου, εκδόσεις Π.Δ. Σακελλαρίου, 1894,Τ. 1ος, σ.
16-17.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου