Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΡΩΜΗΕΣ-ΡΩΜΗΟΙ/ ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ- ΕΛΛΗΝΕΣ !!!

ΜΗΝ ΛΗΣΜΟΝΕΙΤΕ ΤΗΝ ΕΝΔΟΞΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΜΑΣ!!!

ΤΗΝ ΡΩΜΑΝΙΑ ΜΑΣ!!!

ΑΥΤΗΝ ΣΑΣ ΑΠΟΚΡΥΠΤΟΥΝ ΕΠΙΜΕΛΩΣ, ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΙ ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟΙ-ΕΛΛΑΔΙΤΕΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣΤΕΣ ΜΑΣ !

ΑΥΤΗΝ ΜΕΤΑΛΛΑΞΑΝ ΣΕ «ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ» Ή «ΒΥΖΑΝΤΙΟΝ» (ΚΥΡΙΩΣ), ΚΑΙ «ΓΡΑΙΚΙΑΝ» (ΕΝΙΟΤΕ), ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΕΣ ΕΠΙΒΛΗΘΕΙΣΕΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΦΡΑΓΚΟΠΑΠΙΚΟΥΣ (ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ, ΜΕΧΡΙ ΤΑ ΤΕΛΗ ΤΟΥ 16ου ΑΙΩΝΟΣ) ΚΑΙ ΩΣ ΤΟΙΑΥΤΕΣ  ΣΑΣ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΥΝ ΔΟΛΙΩΣ ΚΑΙ ΑΝΙΣΤΟΡΗΤΩΣ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΥΠΟΣΤΕΙΤΕ «ΛΟΒΟΤΟΜΗΝ» ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΜΑΘΕΤΕ ΤΙΣ ΑΡΧΕΓΟΝΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΡΙΖΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ!

ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ ΜΑΣ, ΤΟΥΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ (ΡΩΜΗΟΥΣ)/ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΗΣ, ΠΟΛΙΤΟΓΡΑΦΗΣΑΝ ΕΣΚΕΜΜΕΝΩΣ, ΥΠΟΥΛΩΣ ΚΑΙ ΑΝΙΣΤΟΡΗΤΩΣ ΣΕ «ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥΣ» Ή «ΓΡΑΙΚΟΥΣ», ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΣΦΕΤΕΡΙΣΘΟΥΝ ΠΑΝ ΤΟ ΡΩΜΑΪΚΟΝ/ΡΩΜΑΙΪΚΟΝ/ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ, ΝΑ ΣΥΚΟΦΑΝΤΗΣΟΥΝ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΕΣ, ΑΞΙΟΥΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ, ΝΑ ΠΛΑΣΤΟΓΡΑΦΗΣΟΥΝ ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΚΑΙ ΝΑ ΥΠΟΝΟΜΕΥΣΟΥΝ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑΝ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ!!!

ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΧΑΡΤΗ, ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΕΤΑΙ Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ  «ΓΑΛΑΖΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ» ΣΑΣ!

Η ΠΑΤΡΙΔΑ ΠΟΥ ΕΙΧΑΜΕ ΓΙΑ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΧΙΛΙΑ ΧΡΟΝΙΑ !!!

Η ΓΑΛΑΖΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ ΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΟΥΣΕ ΤΟ ΜΕΙΖΟΝ ΤΗΣ ΚΡΑΤΑΙΑΣ ΡΩΜΑΙΪΚΗΣ/ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ ΜΑΣ, ΟΠΟΥ ΚΥΡΙΑΡΧΟΥΣΕ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΩΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΣ, ΠΟΛΙΤΙΚΩΣ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΣ, ΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟΝ ΤΩΝ ΡΩΜΗΩΝ (ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΟ ΓΕΝΟΣ), ΟΤΑΝ ΟΥΔΕΙΣ ΜΟΓΓΟΛΟΓΕΝΗΣ ΟΘΩΜΑΝΟΣ, ΕΙΧΕ ΜΟΛΥΝΕΙ ΑΚΟΜΗ, ΤΗΝ ΙΕΡΗ ΓΗ ΜΑΣ !

Η ΜΕΙΖΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΜΑΣ (Συνέχεια του προηγουμένου)

Όρια αρχαίας Μακεδονίας (Συνεδρία Ακαδημίας Αθηνών, 6 Απρ. 1995)

  

Διοικητική Διαίρεση επί Τουρκοκρατίας (Βιλαετίων Σκοπίων, Μοναστηρίου και Θεσσαλονίκης).

Διοικητική Διαίρεση επί Τουρκοκρατίας (Βιλαετίων Θεσσαλονίκης, Μοναστηρίου και Κοσσυφοπεδίου).

Στους παραπάνω δύο χάρτες, οι Οθωμανοί ΟΥΔΕΠΟΤΕ είχαν ονομάσει την περιοχή των σημερινών Σκοπίων ως Μακεδονία (είτε σαν νομό, είτε σαν περιφέρεια).

Η Μείζων Ελληνική Μακεδονία μας

(Τα απαράγραπτα Γεωγραφικά, Ιστορικά και Εθνολογικά όρια)

Ώ ανιστόρητοι, αγράμματοι, αδίστακτοι, άφρονες, ανθέλληνες, αθεϊστές, αμετανόητοι, ασπόνδυλοι,αριστεροφασίστες, άκαρδοι, άθλιοι, ασελγείς, απεχθείς, αξιοθρήνητοι, αμορβοί (σκοτεινοί), αναλκείς (δειλοί), ανανδριείς, ανδραποδιστές, ανοπαιόφρονες, απαγείς, απάτριδες, αγροίκοι, απαρρησίαστοι, αρατοί, αρτίπλουτοι, αρχομανείς, αταρτηροί, αλαζόνες, αυθάδεις, αχυράνθρωποι του Συστήματος!

Ποιος σας εξουσιοδότησε να διαπραγματευθείτε, ερήμην του κυρίαρχου Ελληνικού λαού, αντίθετα με την εκπεφρασμένη, πολλάκις, λαϊκή βούληση της συντριπτικής πλειοψηφίας των Ελλήνων και προ πάντων, αγνοώντας την στεντορείαν και διαχρονική από τα βάθη των αιώνων, φωνή των προγόνων του Έθνους μας, την γην, το όνομα, την ιστορίαν και την ιερή κληρονομιά της Μακεδονίας μας [αρχαίαν/ προχριστιανικήν, μεταχριστιανικήν, μεσαιωνικήν, Μακεδονικής Δυναστείας, μέχρι την απελευθέρωσή της από τα στρατεύματα των Ελλήνων (1913)] ;

ΡΩΜΗΕΣ-ΡΩΜΗΟΙ / ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ-ΕΛΛΗΝΕΣ!!!

ΟΤΑΝ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΝΑ ΕΙΣΘΕ ΕΛΛΗΝΕΣ-ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ, ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΣΑΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ, ΚΑΙ ΤΙ ΕΙΔΟΥΣ ΕΥΛΟΓΙΑ ΕΧΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΡΩΜΗΟΙ/ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΕΟΝ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΝ ΜΑΣ, ΤΟΤΕ ΘΑ «ΚΛΕΙΣΕΤΕ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗΝ ΣΑΣ ΤΗΝ «ΓΑΛΑΖΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ» ΜΑΣ ΚΑΙ ΘΑ ΑΙΣΘΑΝΘΕΙΤΕ ΝΑ ΛΑΧΤΑΡΙΖΕΙ ΜΕΣΑ ΣΑΣ ΚΑΘΕ ΕΙΔΟΣ ΜΕΓΑΛΕΙΟΥ»!!!

ΜΕΡΟΣ 20ον

17.  ΓΡΑΙΚΟΙ-ΓΡΑΙΚΙΑ (Συνέχεια 19ου μέρους)

στ. Γραικύλος

Σήμερα η λέξη «Γραικός» θεωρείται προσβλητική ή όχι κολακευτική, για πολλούς Έλληνες, επειδή συνδέθηκε με την λέξη «γραικύλος», που σημαίνει Έλληνας με μειωμένο το αίσθημα της εθνικής αξιοπρέπειας. Όμως, απ’ όλα τα προηγούμενα, συνάγεται ότι δεν υπάρχει λόγος να νιώθουμε άσχημα για αυτή την προσωνυμία μας (Γραικός), αφού και αρχαία είναι και κατά μίαν έννοια, συνώνυμη του «Έλλην»…

Το όνομα Γραικύλος είναι το υποκοριστικό και με υποτιμητική σημασία (ξεπεσμένος, εκφυλισμένος) του «Γραικός» (Graeculus), που δόθηκε από τους αρχαίους Ρωμαίους για τους Έλληνες, επειδή:

·H Ελληνική παιδεία που είχε εισβάλλει ήδη στην Ρώμη από τον 3ον π.Χ. αιώνα, κατέκτησε τους Ρωμαίους σε τέτοιο βαθμό, ώστε οι τελευταίοι αυτοαπεκαλούντο βάρβαροι σέ σύγκριση με τους Έλληνες.

·Η πνευματική εισβολή των Ελλήνων προεκάλεσε την αντίδρα­ση των Ρωμαίων Ιμπεριαλιστών, διότι εκτός των άλλων, κατ’ αυτούς, διεφθείροντο τα «Ρωμαϊκά ήθη». Χαρακτηριστικά είναι τα λό­για του Ρωμαίου παγανιστού ποιητού Βιργιλίου:

«Άφησε τούς άλλους λαούς να ζωντανεύουν μάρμαρα και ορείχαλκο και να σημειώνουν την πορεία των άστρων. Διότι, εσύ Ρωμαίε, πρέπει νά κυβερνάς τούς λαούς με το δόρυ».

·Οι προσπάθειες των Ρωμαίων κατά της Ελληνικής επιρροής απέβησαν άκαρπες. Για τον λόγο αυτό, μη μπορώντας να σταματήσουν την φρενήρη πορεία της Ελληνικής πνευματικής κατακτήσεως, επεχείρησαν απεγνωσμένως, να επικολλήσουν νέα ετικέτα στους Έλληνες, με το υποκοριστικό και σαφώς περιφρονητικό Γραικύλος (ιδιαίτερα για τους ρήτορες και φιλοσόφους), το όποιον ερμήνευαν ως επιπόλαιος, τυχοδιώκτης, απατεών.

Ο τύπος του ονόματος Γραικύλος (Graeculus) [Eίχε λεχθεί τo πρώτον - όχι υβριστικώς - από τoν Κικέρωνα],1 παρά τις προσπάθειες των Ρωμαίων, είχε περιωρισμένη διάδοση και δεν άργησε να εκλείψει. Το ανθελληνικό συναίσθημα των Ρωμαίων υπεχώρησε κατά την πρωτοχριστιανική περίοδο, αλλά διετηρήθη σε λανθάνουσα κατά­σταση, κυρίως από τους Λατινόφρονες, για να αφυπνισθεί αργότερα με την μορφή πού προαναφέρθηκε.

ζ. Οι περιπέτειες και η σημασία των ονομάτων Γραικοί2 και Γραικία, μέσα από την Ελληνική και παγκόσμια γραμματεία.

1/.Προϊστορικώς- Μέχρι την επικράτηση του Χριστιανισμού.

α/. Προϊστορικώς, σύμφωνα με την υπάρχουσα μυθολογική παράδοση, ένα μέρος των Γραικών μετέβη στην Θεσσαλία καi έγινε ένδοξον στην Φθία υπό τον Αχιλλέα, με το όνομα Έλληνες (ΣΣ: Για τους λόγους που έχουμε εξηγήσει στο οικείον κεφάλαιον, τo όνο­μα «Έλληνες» είναι μεταγενέστερο του ονόματος Γραικοί).

Μερικές ομάδες έφυγαν νοτιώτερα (Βοιωτία-Εύβοια) και εκείθεν· ίδρυσαν το Πάριον (Μ. Ασία). Στην Βοιωτία – Εύβοια, ιδρύθηκαν πόλεις με την ονομασία Γραία (Γραία Πόλις: Παλαιά πόλις, η πόλις των παλαιών/αυτοχθόνων).

Άλλες ομάδες μετανάστευσαν δυτικώτερα στις περιοχές των αργότερα κληθέντων Λατίνων. Κατά μίαν εκδοχήν, μέρος των Γραικών μαζί με παρεπιδημούντες Λατινόφωνους μετακινήθηκαν δυτικά τής αρχικής κοιτίδας τους. Από αυτούς οι Λατίνοι, ονόμα­σαν όλους τους Έλληνες Graeci. Γραικούς βέβαια, ονόμαζαν και οι αρχαίοι Λατίνοι τους αρχαίους Έλληνες,3 αλλά για άλλους λόγους (Μίσος προς τους Ρωμαίους πολίτες της αρχαίας πόλεως, οι οποίοι, ήσαν Ελληνικής καταγωγής ή εξελληνίζοντο σταδιακώς).

β/. Η Κύμη, πόλη δυτικά της Νεαπόλεως και νότια της Ρώμης, ιδρύθηκε από Κυμείς και Χαλκιδείς, καθώς και κατοίκους της Γραίας. Στις επαφές τους με τους Ρωμαίους, ίσως και να οφείλεται, κατ’ετέραν εκδοχήν, η λατινική ονομασία Graeci, για όλες τις ελληνόφωνες φυλές.

γ/. Η σύγχρονη αγγλική λέξη Greek προέρχεται από την λατινική Graecus, η οποία με την σειρά της προέρχεται από την ελληνική Γραικός. Γραικοί ήταν και το όνομα φυλής των Βοιωτών που πιθανώς να μετανάστευσε στην Ιταλία τον 8ον π. Χ. αιώνα. Τις περισσότερες φορές, όμως, οι πρόγονοί μας χρησιμοποιούσαν το όνομα «Γραικοί» όχι ως εθνικόν, αλλά για να δηλωθεί η αυτοχθονία, κυρίως η παλαιχθονία, η Ελληνική γλώσσα, και η παράδοσή τους.

2/. Μετά την επικράτηση του Χριστιανισμού μέχρι και τους μεσοχρόνους:

α/. O ιστορικός Πρίσκος (ακμάσας στην Κωνσταντινούπολη περί το 450 μ.Χ.), γράφει ότι καθ' ον χρόνον ήτο απεσταλμένος πρέσβυς στην Αυλή του Αττίλα, συνήντησε κάποιον ελληνόφωνο έμπορον, ενδεδυμένον Σκυθικά που μιλούσε Ελληνικά. Όταν ο Πρίσκος τον ρώτησε που είχε μάθει την ελληνική, εκείνος χαμογέλασε και είπεν: «Είμαι Γραικός εκ γενετής».4 Όμως, ο ίδιος ο Πρίσκος χρησιμοποιεί 3 Εθνικά ονόματα:

1/. Ρωμαίος, για όλους τούς κατοίκους του Ρωμαϊκού/Ρωμαίϊκου κράτους.

2/. Γραικός, για τους Έλληνες το γένος.

3/. Αύσονας, για τους Λατίνους.

Αύσονες: Οι υπό τον Αύσονα (Παραφθορά τού Ίάσων) [Εθεωρείτο ως υιός του Οδυσσέως και της Κίρκης ή της Καλυψούς), οικιστές της Αύσονίας (σημερινή Μέση Ιταλία)].

β/. Ενώ οι πολίτες της Νέας αυτοκρατορίας (της Νέας Ρώμης), θεωρούσαν τους εαυτούς τους Ρωμαίους, εξ ού και Ρωμιοί και Ρωμιοσύνη, επειδή το κράτος τους ήταν μια συνέχεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, οι γειτονικοί και άλλοι λαοί [Λατίνοι, Φράγκοι, Ρώσοι, Αρμένιοι, Γεωργιανοί, Χάζαροι, Εβραίοι, κλπ] τους ονόμαζαν και με διάφορα άλλα ονόματα όπως: Γραικούς [Έλληνες] και Γιουνάνι, Γιαβανί [Ίωνες].

Αργότερα οι Φράγκοι, όπως προείπαμε, μας αποκαλούσαν «Βυζαντινούς». Αλλά οι μεν αποκαλούμενοι από τους Φράγκους «Βυζαντινοί», καλούσαν το κράτος τους «Βασίλειον των Ρωμαίων», οι δε ξένοι λαοί, το ονόμαζαν εκτός από κράτος των Ρωμαίων, Γραικία ή Γιουναστάν ή Γιοβάν [Ιωνία].

Τα ονόματα Γραικοί και Γραικία λοιπόν, χρησιμοποιούσαν κυρίως οι ανθέλληνες και μισέλληνες, με υποτιμητικό χαρακτήρα, όπως οι Λατίνοι, οι Φράγκοι και οι Ταλμουδιστές Ιουδαίοι (Jews).

γ/. Οι Ρωμηοί/Έλληνες δεν χρησιμοποιούσαν το πατρογονικό τους όνομα, αλλά αυτοαπεκαλούντο Γραικοί (λαϊκό όνομα των Ελλήνων), επειδή το όνομα «Έλλην», τότε, είχε ταυτισθεί με το ειδωλολάτρης. Παρά ταύτα, το όνομα Γραικοί, ήταν λιγότερο εύχρηστο των δύο άλλων χρησιμοποιούμενων Εθνικών ονομάτων τους (Ρωμαίοι, Ελλαδικοί).

Έτσι, όταν οι Πατέρες της Εκκλησίας εκφωνούσαν λόγους «Κατά Ελλήνων», δεν αναφέρονταν στους Έλληνες το γένος, όπως ισχυρίζονται αβασίμως, ανιστορήτως και εμπαθώς σήμερα, κάποιοι Ορθολογιστές και νεοπαγανιστές - αρχαιολάτρες, αλλά σε όλους εκείνους που μεταχριστιανικώς εξακολουθούσαν να πιστεύουν στα είδωλα. Στους παγανιστές όλων των είδωλολατρικών εθνών (Εθνικούς).

3/. Μετά το σχίσμα Παπισμού - Ορθοδοξίας (8ος - 9ος αιών)

α/. Με την ψευδή και ανίερη δικαιολογία ότι οι Ρωμαίοι/Έλληνες φάνηκαν «ανάξιοι» της Ρωμαϊκής κληρονομιάς, αποτολμήθηκε ο σχηματισμός ανεξαρτήτου παπικού κράτους στην περιοχή της Ρώμης υπό τον υιόν του Πιπίνου, τον Κάρολον. Ταυτοχρόνως, οι Φράγκοι άρχισαν να χαρακτηρίζουν τους Ρωμηούς/Έλληνες της Ανατολής και τους Ρωμηούς, απανταχού της Αυτοκρατορίας, ως αιρετικούς (Graeci Haeretici).

Όταν οι Φραγκοπαπικοί απέτυχαν να καθυποτάξουν την Ανατολή, απεκήρυξαν τους υπό την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία, κυρίως τους Έλληνες το γένος, ώς αιρετικούς. Όπως άλλοτε, συνετάσσοντο γράμματα «κατά Ελλήνων» ως ειδωλολατρών, έτσι και τώρα από τον 9^ον αιώνα, γράφονται έργα «Κατά Γραικών» ως αιρετικών (π.χ. Contra Craecos του Ανσέλμου- 1033/1109 - και Contra errors Graecorum του Θωμά Aκινάτου - 1226/1274).

Και οι δύο προμνησθέντες συγγραφείς, έχουν ανακηρυχθεί «Άγιοι» και τιμώνται ως τοιούτοι, από την Φραγκοπαπική «εκκλησία»!!!

Απίστευτο και όμως αληθινόν!!! Σύμπτωση; Ασφαλώς ΟΧΙ !!!

β/. Αποτέλεσμα τής παποφραγκοκινούμενης μισαλλοδοξίας τών δυτικών, ήταν η σταδιακώς αυξανόμενη αντίδραση των Άνθελλήνων τής «καθ’ ημάς Ανατολής».

Από την εποχή της Φραγκοκρατίας το όνομα Graecus, επεβλήθη από τους παποφραγκικούς και συνεδέθη πλέον στην συνείδηση των Ευρωπαίων με την χειρίστη «αίρεση». Από τότε χρονολογείται ο έντονος μισελληνισμός των Ευρωπαίων και η αναφορά του ονόματος Graeci περιφρονητικώς. Ήταν τόσο βαθιά η περιφρόνηση και το μίσος των Δυτικών για τους Έλληνες, ώστε οι Βενετοί έμποροι που απομυζούσαν τα Ελληνικά παράλια και νησιά, έλεγαν ότι: «Όποιος εμπιστεύεται Έλληνα δεν έχει μυαλό στο κεφάλι» (Chi crede a Greago, non ga il cεrvelo in trego).

Από του 12ου αιώνος λησμονήθηκε η απεχθής σημασία του ονόματος «Έλλην» (Ειδωλολάτρης) και γινόταν αδιακρίτως χρήση και των τριών ονομάτων (Ρωμαίος / Έλλην / Γραικός), του τετάρτου (Ελλαδίτης/Ελλαδικός), βαθμηδόν εκλιπόντος.

4/. Περίοδος της υπό κατάρρευση Αυτοκρατορίας μας

Οι Ρωμηοί/Έλληνες της Αυτοκρατορίας, προσέρχονται και ως Γραικοί στην Σύνοδο της Φλωρεντίας, κατ’ αντιδιαστολή προς τους Λατίνους (Mansi 31α, 1028),υπό τον Ιωάννη Παλαιολόγο, «τον περιφανή βασιλέα των Ρωμαίων» (Mansi 31α, 1025).

Στα χρόνια της υπό κατάρρευση Αυτοκρατορίας μας, κατά την Σύνοδον της Φλωρεντίας (15ος αι.), συ­ναντούμε σε γραπτό κείμενο ότι: «συνελθόντες Λατίνοι τε και Γραικοί...». Στο κείμενο, οι Λατίνοι ξεκάθαρα διαχωρίζονται  από τους Ρωμαίους και το «Γραικός» είναι ταυτόσημο με το Ελληνορθόδοξος, δηλαδή το Ρωμαίος/Ρωμηός της καθ’ ημάς Ανατολής.

5/. Περίοδος Οθωμανοκρατίας

α/. Επί Οθωμανοκρατίας, τα ονόματα Γραικός και Ρωμηός (Ρω­μαίος), ήσαν συνηθέστατα, χωρίς να είναι ασυνήθιστο και το όνομα Έλλην. Από του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνος, το όνομα Έλλην και τα παράγωγά του προτιμούνται από τους επιθυμούντες να υπενθυμίζουν και να αναπολούν τους χρόνους της Ελληνικής δόξης, κοινότατα όμως ήσαν και τα ονόματα Ρωμηός και Γραικός.

β/. Το όνομα Γραικός:

· Χρησιμοποιείται εναλλάξ μετά του ονόματος Έλλην, γεγονός πού δεικνύει εθνική συνέχεια και φυλετική συγγένεια.

-Ο Εθνικός κυβερνήτης Ι. Καποδίστριας, γράφει στις 20-2-1811 στον Μητροπολίτη Ούγγροβλαχίας Ιγνάτιο: «’Ας παύση η ανταπόκρισίς μας εις την γαλλικήν διάλεκτον. Καιρός μετανοίας ήλθεν... Όστις Γραικός προς Γραικόν γράψη εις διάλεκτον αλλογενών, κηρύττεται αλλογενής».5

Λίγο αργότερα όμως, δηλώνει στον Β. George Βory de Saint-Vincent: «Πρώτα είμαι Έλληνας... γιατί γεννήθηκα σ’ αυτή την χώρα... Είμαι Έλληνας από πατέρα και μητέρα. Είμαι με την χάρη του Θεού που μου ανέθεσε την κυβέρνησιν αυτού του πτωχού λαού... Είμαι Έλληνας εκ γενετής, από καθαρή αγάπη, από αίσθημα, από καθήκον και από θρησκεία»6.

-Την 24ην Φεβρουάριου 1821, ό Αλέξανδρος Υψηλάντης στο Ιά­σιον, κυκλοφόρησε προκήρυξη προς όλους τους Έλληνες και τους καλούσε στην επανάσταση. Η προκήρυξη μεταξύ άλλων αναφέρει τα εξής:

«Άνδρες Γραικοί, όσοι ευρίσκεσθε εις Μολδαβίαν και Βλαχίαν! Ιδού μετά τοσούτων αιώνων οδύνας, απλώνει πάλιν ο Φοίνιξ της Ελλάδος μεγαλοπρεπώς τας πτέρυγάς του και προσκαλεί υπό την σκιάν αυτού τα γνήσια και ευπειθή τέκνα του! Ιδού η φίλη ημών πατρίς Ελλάς ανυψώνει μετά θριάμβου τας προπατορικός σημαίας... Όθεν όσοι εύχονται να ονομασθώσι Σωτήρες της Ελλάδος και είναι διασκορπισμένοι σε διάφορα καδηλίκια, ας τρέξωσιν εις τους δρόμους... διά να συνενωθώσι με τους συναδέλφους των. Όσοι όμως γνήσιοι Έλληνες είναι άξιοι να πιάσωσι τα όπλα, και με όλον τούτο μένουσι αδιάφοροι, ας εξεύρωσι ότι θέλουν επισύρει εις τον εαυτόν των μεγάλην ατιμίαν, και ότι η Πατρίς θέλει τους θεωρεί νόθους και αναξίους του Ελληνικού ονόματος!».

-Οι ομογενείς της Οδησσού, οι όποιοι ζητούσαν την συμπαράστα­ση του αυτοκράτορος της Ρωσίας προς το επαναστατημένο «άθλιο γένος των Ελλήνων», υπογράφουν: «Οι εν Οδησσώ σεσωσμένοι Γραικοί»7.

·ΔΕΝ αποτελεί δανεικό τύπο ονόματος, αφού οι Έλληνες το δέχονταν ευχαρίστως, παρ’ όλο που οι δυτικοί όπως προείπαμε, το χρησιμοποιούσαν με περιφρονητική και «αιρετική» σημασία. Αντιθέτως:

-Αργότερα, τον τύπο «Γραικός» παρέλαβαν και οι Σλάβοι, για τους οποίους η λέξη σήμαινε μερικές φο­ρές και τον ήρωα.

-Στους χρόνους της Επαναστάσεως του 1821, έχει μείνει μνημειώδης η ομολογία του Αθανάσιου Διάκου: «Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραι­κός θε να πεθάνω».

γ/. Τελικώς, το όνομα Έλλην κατίσχυσε των άλλων Εθνικών ονομάτων μετά την Ελληνική επανάσταση, ιδιαίτερα από της πρώτης Εθνοσυνελεύσεως, στην Επίδαυρο το 1822, για να καθιερωθεί επισήμως από τις μετέπειτα Εθνικές Συνελεύσεις.

Το ανθελληνικό μίσος διετηρήθη και κατά τούς νεωτέρους χρό­νους. Στις ΗΠΑ συχνά ηκούοντο οι φράσεις «God dam Greek/You Greek: Θεέ αφάνισε τον Έλληνα/Eσύ παλιάνθρωπε»8.

η. Η πορεία και σημασία του ονόματος «Γραικός»/«Γραικοί», μέσα από λοιπές πηγές, της Ελληνικής και ξένης γραμματείας.

1/. Λατινο-φράγκικες πηγές

Πολλές ίσως οι περισσότερες, Λατινικές και Φράγκικες πηγές του μεσαίωνα και μερικές ενωρίτερον, χαρακτηρίζουν για τους λόγους που προαναφέραμε, τους Ρωμηούς ως Γραικούς. Μερικά παραδείγματα:

Σε επιστολή τους στον πάπα Βονιφάτιο Ι [418-422] οι Αφρικανοί επίσκοποι που συμμετείχαν στην Σύνοδο Καρχηδόνος το 419, μιλούν για την ορθή πίστη και πρακτική όπως την διατύπωσαν και την βιώνουν οι Γραικοί που συνήλθαν στην Σύνοδο της Νικαίας το 325. «Τις γαρ αμφιβάλλει τα ίσα αληθέστατα είναι εν Γραικοίς της εν Νίκαια συναθροισθείσης συνόδου, άτινα από ούτω διαφόρων τόπων καί επισήμων Γραικών εκκλησιών προσενεχθέντα καί συγκριθέντα ομονοούσιν».9

Αργότερα, όταν επί πάπα Ιωάννου του 8ου γινόταν λόγος για το κύρος των κανόνων της Πενθέκτης Συνόδου, απέρριψαν μερικούς κανόνες, διότι ήσαν «έργο των Γραικών».10 Είναι γεγονός ότι σε πολλές βιογραφίες παπών, όπως του Στεφάνου II, Χορμίσδα, Ιωάννου Ι΄, Ιωάννου III, Στεφάνου III, Αδριανού Ι΄, Νικολάου Ι΄ για να περιοριστούμε στους πρώτους μεσαιωνικούς χρόνους, η Ρωμαϊκή/Ρωμαίϊκη/Ελληνική Αυτοκρατορία, ονομάζεται Γραικία, ο Αυτοκράτοράς της, βασιλεύς των Γραικών και οι πολίτες της Αυτοκρατορίας Γραικοί.11

Αλλά και πολλές άλλες πηγές, ιστορικές αφηγήσεις, χρονογραφίες, εκκλησιαστικοί κανόνες και βίοι αγίων από την Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Γερμανία και τις Βρετανικές νήσους συμφωνούν με τις άλλες λατινικές μαρτυρίες. Μνημονεύουμε μερικούς, όπως τον πάπα Γρηγόριο τον Μέγα, Γρηγόριο του Τουρίνου, Σεβαστό Μπηντ, Ισίδωρο Σεβίλλης, Λιουτμπράντο Κλεμόνας, Παύλο τον Διάκονο τον χρονογράφο των Λογγοδάρδων. Για όλους αυτούς, το «Βυζάντιον», ήταν Γραικία και οι κάτοικοί του Γραικοί.12

Για τον διάσημο Einhard, τον βιογράφο του «Καρλο(νάνου)μάγνου», οι Έλληνες ονομάζονται «Γραικοί», και για τον μοναχό Notker, γνωστό ως Τραυλό, επίσης βιογράφο του «Καρλομάγνου», η Ελληνική Αυτοκρατορία («Βυζάντιον»), ονομάζεται «Γραικία» και οι κάτοικοί της «Γραικοί» ή «τέκνα της Ελλάδος».13

Οι λατινικές διηγήσεις για τις Σταυροφορίες, μιλούν εκτεταμένα για την φύση της Γραικίας, τον χαρακτήρα των Γραικών και τον πλούτο τής πρωτεύουσας των Γραικών. Ο χρονογράφος Γκιμπέρ της Νοντζέν (Guibert de Nogent), επαινεί την «φιλοξενία των κατοίκων των Γραικικών επαρχιών», εν αντιθέσει με την άκρως ανήθικη συμπεριφορά των Σταυροφόρων.

Άλλοι αυτόπτες μάρτυρες και χρονογράφοι των Σταυροφοριών, όπως ο Πέτρος ο Ερημίτης (Peter the Hermit), Geoffrey de Villehardouin, Robert di Clary περιγράφουν την Ελληνική Αυτοκρατορία ως Γραικία και τους κατοίκους της Γραικούς. Πλείστοι άλλοι Δυτικοευρωπαίοι ταξιδιώτες στην Ανατολή, όπως ο Αγγλοσάξωνας Saewulf και ο Γερμανός Johannes εκ Wurzburg και Theodoricus και θεολόγοι όπως ο Θωμάς Ακινάτος, ονομάζουν την Αυτοκρατορία μας, «Γραικία» και τους κατοίκους της «Γραικούς».

Υπήρχαν βέβαια και άλλοι χρονογράφοι της Δύσεως, που αποστασιοποιήθηκαν από τους πλαστογράφους Φράγκους, όπως ο Fulchet της Chartres που ονομάζουν την Αυτοκρατορία με το πραγματικό της όνομα, Romania-Ρωμανία.14

2/. Ρωμαίϊκες/Ελληνικές πηγές

α/. Σε γράμμα του στο πνευματικό του παιδί Ναυκράτιον, ο Θεόδωρος Στουδίτης [759-826]:

-Εκφράζει την λύπη του για κάποιον μοναχόν ονόματι Ορέστη, που λιποτάκτησε στους εικονομάχους και τον ενθαρρύνει να μείνει πιστός στις αρχές του «χάριν της δόξης του Χριστού υπέρ ου δονείται η ταπεινή Γραικία μάλα».

Η Γραικία εδώ, η οποία συνταράσσεται πολύ από την εικονομαχία, είναι η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, όπως την περιγράφουν και μη ελληνικές πηγές της ιδίας εποχής.

-Αποκαλεί τον αυτοκράτορα αντίχριστο προ του Αντιχρίστου και εκφωνεί: «Ακούσατε πάντα τα έθνη, ενωτίσασθε πάντες οι κατοικούντες την οικουμένην τι γέγονεν εν Γραικοίς…».15

Σε παρηγορητική του επιστολή στην ηγουμένη Ευφροσύνη της Μονής Κλουβίου, ο Θεόδωρος ομιλεί για στρατηγίες και δημαγωγίες «και εν Αρμενία και εν Γραικία».

Η δυτικά τής «αφ' ηλίου ανατολών» Αρμενίας, Γραικία, δεν είναι άλλη ει μή η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία.

β/. Κατά τον δέκατον αιώνα, στην περιγραφή της ανωμαλίας και αναταραχής που προκάλεσε η Σλαβική ομάδα εγκατεστημένη στην περιοχή των Πατρών, ο Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος γράφει ότι οι Σλάβοι κατ' αρχήν, λεηλάτησαν τις κατοικίες των γειτόνων τους Γραικών και κατόπιν πήγαν εναντίον της πόλεως των Πατρών.16

γ/. Ενώ ο Λαόνικος Χαλκοκονδύλης συνηγορούσε υπέρ της ολοσχερούς αντικαταστάσεως του όρου «Ρωμαίοι» με τον όρο «Γραικοί» (Greek),17 ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος τελικά, ανακήρυξε την Κωνσταντινούπολη, ως το «καταφύγιο των Χριστιανών, ελπίδα και αγάπη όλων των Ελλήνων» (Hellenes). Στο ύστερο «Βυζάντιον», όπως βλέπουμε, τα ονόματα Ρωμαίοι-Γραικοί-Έλληνες, είχαν σε μεγάλο βαθμό ταυτιστεί. Μερικά παραδείγματα:

-Ο Θεοφάνης ο ομολογητής και ο Πλήθων ο Γεμιστός, ο πρώτος του 8ου καί 9ου αιώνα και ο δεύτερος του 14ου, είναι περισσότερον συγκεκριμένοι στον προσδιορισμό του όρου «Γραικός» και «Έλληνας». Ο Θεοφάνης, που έγραψε στις αρχές του 9ου αιώνα, διηγείται ότι, όταν πρεσβεία από την Κωνσταντινούπολη μετέβη στην Αυλή του αυτοχρισθέντος και αποκαλουμένου από τους Φραγκοπαικούς, ως «Καρλομάγνου», για να ζητήσει την κόρη του Ερυθρώ, ως σύζυγον του Κωνσταντίνου του 6ου, άφησε πίσω τον διδάσκαλο και μοναχό Ελισσαίο για να διδάξει στην Ερυθρώ, την γλώσσα και την παιδεία των Γραικών και τους νόμους της Ρωμαϊκής Πολιτείας. Για τον Θεοφάνη ο λαός, η γλώσσα, η παιδεία είναι Γραικοί και Γραικικοί αντιστοίχως.18

-Κατά τον δωδέκατο αιώνα, οι αδελφοί Μιχαήλ και Νικήτας Χωνιάται ή Ακομινάτοι, κάμνουν ευρεία χρήση των ονομάτων «Έλληνες» και «Ελλάς», ενίοτε δε και «Γραικοί», ως εθνικά ονόματα, όχι μόνο με αναφορά στην κλασσική αρχαιότητα, αλλά ως ονόματα της σύγχρονης εποχής τους. Ο Νικήτας γράφει για «Έλληνες άνδρες» και ονομάζει τις πόλεις που κατακτήθηκαν από τους εχθρούς «ως πόλεις όλας ελληνίδας». Ο δε πρεσβύτερος αδελφός του Μιχαήλ, που έγινε και αρχιεπίσκοπος Αθηνών, θρηνεί την παρακμή των Ελλήνων, λόγω των Λατινικών κατακτήσεων με τις Σταυροφορίες.19

-Στο «Ικετηρία του Γένους των Γραικών προς πάσαν την χριστιανικήν Ευρώπην» που κατά πάσα πιθανότητα συνέγραψε ο Ευγένιος Βούλγαρης, ο συγγραφέας ορίζει τους υπόδουλους ως «Χριστιανούς Γραικούς»:

«Περιττόν και ανωφελές ουδέν ήττον, το να θελήση τινάς να περιγράψη το εις όλην την Ευρώπη γνωριμώτατον : δηλαδή την αθλία κατάστασιν απάντων των Χριστιανών Γραικών…». 

-Η Συριακή Αποκάλυψις η οποία αποδίδεται στον Μεθόδιο Πατάρων, γνωστόν ως Ψευτο-Μεθόδιον, χρησιμοποιεί το «Γραικός» και «Ρωμηός» ως συνώνυμα. Περιγράφει τους αυτοκράτορες της Αυτοκρατορίας ως «κυβερνήτες των Γραικών, δηλαδή των Ρωμηών».20

Όπως προείπαμε, η μέγιστη πλειονότητα αυτών των ίδιων των Ρωμηών είχαν συνείδηση της αδιάσπαστης ενότητάς τους με τους αρχαίους Έλληνες, ειδωλολάτρες μεν, πλην όμως προγόνους. Αν και μετά τον τέταρτο αιώνα, το εθνικό όνομα «Έλλην» είχε χάσει το αρχικό νόημά του και ταυτίστηκε με το «ειδωλολάτρες», το «Γραικός» και το «Ίωνας» επεβίωσαν ως εθνικά και συνώνυμα ονόματα και χρησιμοποιούνταν από τους γειτονικούς λαούς, της Δύσεως και της Ανατολής του Βορρά και του Νότου.

3/. Αραβικές –Ισλαμικές πηγές

α/. Όταν οι Μωαμεθανοί επετέθησαν και κατέλαβαν εδάφη της Αρμενίας, πολλοί Αρμένιοι κατέφυγαν στην χώρα των Γραικών, οι οποίοι τους δέχθηκαν με πολλή συμπάθεια και αγάπη.21

Σε Αραβικές πηγές, προ-Μωαμεθανικές και μεταγενέστερες, η Αυτοκρατορία εμφανίζεται άλλοτε μεν ως Γραικία-Ελλάς και άλλοτε Ρουμ, Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Η διαφορά στην χρήση της ονοματολογίας εξαρτάται και από τους μεταφραστές των πρώτων πηγών που χρησιμοποιούν τους όρους «Γραικός-Έλλην» και «Ρωμηός» εναλλακτικά και ως συνώνυμα.

Είναι γνωστόν βέβαια, ότι άλλες αραβικές πηγές ονομάζουν την Αυτοκρατορία, Ρουμ (Ρωμαϊκή) αλλά τον λαό της, γλώσσα και πολιτισμό Ιγχριτσί (Γραικία)22.

β/. Συγγενική είναι και μία άλλη μαρτυρία από την Ισλαμική Αίγυπτο: Όταν ο Χαλίφης al-Hakim [996-1021], άρχισε να επιβάλλει διαφόρους περιορισμούς στους Ιουδαίους, τους ενεθάρρυνε να μεταναστεύσουν «στις επαρχίες των Γραικών».23

γ/. Για τον Άραβα ταξιδιώτη Ίμπν Μπατούτα ο αυτοκράτορας που βασιλεύει στην Κωνσταντινούπολη είναι ο βασιλεύς των Γραικών. Πόλεις όπως η Σινώπη, Προύσα, ΄Εφεσος και Σμύρνη ονομάζονται πόλεις των Γραικών. Στα χρόνια του Μπατούτα, ο Γαζής Τσελεμπί, που ήταν διοικητής της Σινώπης, πόλεως περικυκλωμένης από έντεκα χωριά, κατοικούμενα από «απίστους Γραικούς», συνήθιζε να εκστρατεύει «εναντίον των Γραικών».

Η Έφεσος, μεγάλη και αρχαία πόλη «ελατρεύετο από τους Γραικούς». Η Προύσα κατελήφθη «από τους Γραικούς». Όταν η Σμύρνη πολιορκούνταν από τους Τούρκους, υπό την πίεση της πολιορκίας «οι Γραικοί έκαμαν έκκληση για βοήθεια στον Πάπα».24

δ/. Ο Άραβας ιστορικός και γεωγράφος Ali al-Mascuch, αναφερόμενος στην περίοδο του Ρωμανού Λεκαπηνού και της πολιτικής του έναντι των Ιουδαίων, χαρακτηρίζει την Αυτοκρατορία, ως «την πατρίδα των Γραικών» και τον αυτοκράτορα «βασιλέα των Γραικών». Λόγω της πολιτικής του Ρωμανού, πολλοί Ιουδαίοι έφυγαν από την χώρα των Γραικών και κατέφυγαν στην Χαζαρία.25

Στο Μαρτύριο των εξήντα τριών ανδρών που μαρτύρησαν στα Ιεροσόλυμα από τους Αγαρηνούς, κατά το πρώτο ήμισυ του 8ου αιώνα, οι μάρτυρες κατάγονταν από την «των Γραικών γην» και ήσαν από «το των Γραικών γένος», ο δε βασιλεύς τους ήταν «ο των Γραικών τους άρχων».26

ε/. Σε ένα απόσπασμα της Ιστορίας του Ibn Zabala που γράφτηκε γύρω στο 814 μ.Χ. αναφέρεται ότι ο βασιλεύς των Γραικών έστειλε στον Αl-Walid βοήθεια, δηλαδή εργάτες, δινάρια και φορτία κύβων μωσαϊκού «για την αναστήλωση του Τζαμιού του Προφήτη στην Μεδίνα».

στ/. Και το χρονικό του Al-Tabari που πέθανε το 923 κάνει λόγο για τον  Αυτοκράτορα ως άρχοντα των Γραικών. Κατά την ίδια περίοδον, δηλαδή από τον 9ον μέχρι τον 11ον αιώνα, ο Άραβας γεωγράφος Shams ad Din, ευρέως γνωστός και ως Mukaddasi, γράφει ότι «θα παραλείψουμε εδώ την περιγραφή της Ταρσού και της περιφέρειάς της, διότι επί του παρόντος ευρίσκονται εις τα χέρια των Γραικών».27 Η Ταρσός είχε επανακτηθεί από τον αυτοκράτορα Νικηφόρο Φωκά το 965. Ο Mukaddasi έγραφε γύρω στο 986.

Για την περιγραφή του εθνικού χαρακτήρος των Ελλήνων, οι αραβικές πηγές δεν κάνουν ουσιαστική διάκριση μεταξύ των συγχρόνων των Ρωμηών/Ελλήνων και των Ελλήνων των προχριστιανικών αιώνων. Οι αραβικές πηγές μιλούν με μεγάλο θαυμασμό για τους Έλληνες και των δύο περιόδων. Οι αρχαίοι Έλληνες θαυμάζονται για την ευφυΐα και την ετοιμότητά τους, την φιλομάθεια, ευμάθεια και αγάπη τους για σοφία, φιλοσοφία, τις προπαιδευτικές επιστήμες, την λογική, φυσική και μεταφυσική, τις πολιτικές και οικονομικές γνώσεις τους, την γλώσσα και φιλοσοφικά προϊόντα της, σε βαθμό που «φιλοσοφία» και «Έλληνας» έγιναν συνώνυμοι όροι.28

4/. Λοιπές ξένες πηγές (ενδεικτικώς), που μιλούν για Ελληνική και Γραικική Αυτοκρατορία.

α/. Κατά τον 11ο αιώνα, το 1047, ένας υψηλός κυβερνητικός αξιωματούχος από την επαρχία Κορασάν της Περσίας ταξίδευσε διά της Συρίας στην Παλαιστίνη όπου παρατήρησε ότι «από όλα τα μέρη της Ελληνικής αυτοκρατορίας Χριστιανοί και Ιουδαίοι είχαν έλθει προσκυνητές στα Ιεροσόλυμα».29

Εβραϊκά κείμενα του δεκάτου αιώνος από την Χαζαρία, όπου υπήρχαν πολλοί Εβραίοι, είτε μετανάστες εκεί ή και προσήλυτοι, κάνουν λόγο για την χώρα της Γραικίας κι’ ότι ο Ρώσος Πρίγκηπας Ολέγκ σε εκστρατεία του εναντίον της Γραικίας, «ηττήθη κατά κράτος από τους Γραικούς».30

β/. Από την Ιβηρική χερσόνησο, ο Yehvda ben David Hayyus, φιλόσοφος του 11ου αιώνα από την Κόρδοβα, σχολιάζοντας την πολιτική του Βασιλείου του Πρώτου έναντι των Εβραίων της Αυτοκρατορίας, γράφει ότι ο Βασίλειος διέταξε την καταδίωξη των Εβραίων σε όλη την χώρα της Γραικίας κι’ ότι χίλιες εβραϊκές κοινότητες ασπάσθησαν τον Χριστιανισμόν.31

Περισσότερο συγκεκριμένος για την ελληνικότητα της Αυτοκρατορίας είναι ο Ισπανο-ιουδαίος Βενιαμίν από την Τουδέλα, ο οποίος κατά τον 12ον αιώνα ταξίδευσε στην Ανατολή και επισκέφθηκε πολλές πόλεις της Αυτοκρατορίας. Για τον Ισπανο-ιουδαίον Βενιαμίν, ολόκληρη η Βαλκανική χερσόνησος και η Μικρά Ασία ονομάζονται Γραικία. Η Κωνσταντινούπολη για τον Βενιαμίν είναι πρωτεύουσα της Γιαβάν (Ιωνίας), η οποία ονομάζεται Γραικία.32

γ/. Πέραν από τις προμνημονευθείσες μαρτυρίες, οι πρώτες ρωσικές πηγές, γνωστές ως «Διηγήσεις Περασμένων Χρόνων» και ως «το Χρονικόν του Νέστορος», περιγράφουν την Αυτοκρατορία ως Γραικία και τους κατοίκους της ως Γραικούς. Ο βασιλεύς τους είναι «βασιλεύς των Γραικών».

Ο Ρώσος πρίγκιπας Ιγκόρ προχώρησε εναντίον «των Γραικών» και έλαβε χρυσό καί δώρα από τους «Γραικούς». Αλλά ποιοι είναι οι «Γραικοί»; Είναι οι Μακεδόνες, Θράκες, Θεσσαλοί, Ηπειρώτες, Πελοποννήσιοι και άλλοι από ολόκληρο «τον ελληνικόν κόσμον». Για το Χρονικό του Νέστορος, Βυζάντιο εννοείται μόνο η πόλη του Βυζαντίου, η Κωνσταντινούπολη.33

Άλλες μεταγενέστερες ρωσικές πηγές όπως τα χειρόγραφα που περιγράφουν τις περιπέτειες του Στεφάνου του Νοβγκορόντ μιλούν για το Τυπικό του άγιου Σάββα το οποίο ακολουθήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, στο Άγιο Όρος, σε Μονές παρά τον Ιορδάνη και «απανταχού της χώρας των Γραικών».34 Προφανώς η χώρα των Γραικών είναι όλη η Ρωμαίϊκη (Βυζαντινή) Αυτοκρατορία.

δ/. Από τον τέταρτο και πέμπτο ακόμη αιώνα για τους Αρμενίους ιστορικούς το ανατολικό τμήμα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας αναφέρεται ως η χώρα των Ελλήνων-Ιώνων. Ο ιστορικός Elishe στην ιστορία του Βαρδάνη και των Αρμενικών πολέμων, καλεί αλλά σπανίως, την Ελληνική Αυτοκρατορία Ρωμαϊκή και τους κατοίκους της Ρωμαίους. Ο Αυτοκράτορας του Βυζαντίου είναι αυτοκράτορας των Γραικών.

Παρόμοιες πληροφορίες παρέχει και ο Γρηγόριος Ναρεκάκι (Grigor Narekaci) ο οποίος σε πανηγυρικό του για τον Βασίλειο Β' και Κωνσταντίνο VIII, γράφει για διάφορες βιαιότητες που συνέβησαν «σε επαρχίες του κράτους των Γραικών». Τα στρατεύματα της Αυτοκρατορίας φέρονται ως ελληνικά στρατεύματα. Εν τούτοις, ο ίδιος ιστορικός ονομάζει τον Βασίλειο όχι μόνο Αυτοκράτορα των Ελλήνων-Γραικών αλλά και των Ρωμαίων.

ε/. Συμπληρωματικά οφείλουμε να προσθέσουμε ότι και κατά την «μεταβυζαντινή» περίοδον, συνεχίζεται η αυτή με την μεσαιωνική ονοματολογία για τους Έλληνες.

Οι έξω της Οθωμανικής δυτικοευρωπαίοι, συνεχίζουν να ονομάζουν τους Έλληνες «Γραικούς» και οι ανατολικοί και σημιτικοί λαοί, «Γιοιβάνι», ενώ οι ίδιοι οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν και τα τρία ονόματα δηλαδή Ρωμιοί, Έλληνες και Γραικοί, ως συνώνυμα.

Αντλούμε το πρώτο παράδειγμα από το Χρονικό περί της των Τούρκων Βασιλείας του 16ου αιώνα που αποδίδεται σε κάποιον υπό το όνομα Ιέραξ. Ό Ιέρακας έγραψε το χρονικό του σε στίχους και για τον λόγο ότι ζήτησαν μερικοί να μάθουν «τα εν εσχάτοις της Ρωμαΐδος και Γραικών πτώσιν». Έτσι αρχίζει ο Ιέραξ και προχωρεί να διηγηθεί «της Κωνσταντινουπόλεως το γόνυ καμψαμένης... και των Ρωμαίων της αρχής καταστρεψάσης πάντα, μέρους Ελλήνων των Γραικών, όντος εν τη Ασία».

Ο όρος χρησιμοποιείτο και στους μεσαίους χρόνους ως συνώνυμο του «Έλλην». Για παράδειγμα, ο Θεοδόσιος Ζυγομαλάς τον 16ον αιώνα σε κείμενό του γραμμένο σε δημώδη γλώσσα αναφέρεται σε «γένος των Γραικών» και στο ίδιο κείμενο γραμμένο σε αρχαΐζουσα γλώσσα, αναφέρεται στην Ελλάδα και το "ημέτερον γένος". Όλα τα παραπάνω δείχνουν την συγγένεια μεταξύ των ονομάτων Γραικός και Έλλην.

Στην διήγηση για τις άλλες κατακτήσεις των Τούρκων, ο Ιέρακας γράφει και για τις επιτυχίες των «Βυζαντινών» Αυτοκρατόρων: «Ο βασιλεύς της πόλεως Ρωμαίων, ο αυτάναξ εξεστράτευσε εναντίον των Βουλγάρων και εφάνη μέγας αριστεύς, ως Έλλην των Ελλήνων». Εν τω μεταξύ ο Τούρκος Μουράτ γράφει «τω βασιλεί των Γραικών» ότι «ολέσω... τάχιστα τους εναντίους πάντας...»

στ/. Κατά τον 17ο αιώνα, γύρω στο 1620, ο Μητροπολίτης Μυρέων Ματθαίος θρηνεί την πτώση του Ελληνισμού και χρησιμοποιεί τρία γνωστά ονόματα των Ελλήνων ως συνώνυμα:

Αλλοίμονον, αλλοίμονον εις το γένος των Ρωμαίων, ω, πώς εκαταστάθηκε το γένος των Ελλήνων σ' εμάς, εις όλους τους Γραικούς να έλθη τούτην την ώρα.35

Για τους Έλληνες όταν έπεσε η Πόλη έσβησε «η κοινή των Ελλήνων εστία», όπως γράφει ο σύγχρονος της πτώσεως Ανδρόνικος Κάλλιστος.36

Έπεσε η Πόλη και κατελύθη το κράτος αλλά ο Ρωμαίϊκος/Ελληνικός («Βυζαντινός») πολιτισμός, η γλώσσα, η παράδοση, ιδιαίτερα η λαϊκή, η θρησκεία και διάφοροι άλλοι θεσμοί επέζησαν στην ιστορία του Ελληνισμού και άλλων λαών της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής.37

θ. Συμπεράσματα

1/. Το όνομα «Γραικός»/Γραικοί, το οποίον κατά τον Αριστοτέλη, Απολλόδωρο, το χρονικόν της Πάρου και άλλες αρχαίες πηγές, είναι αρχαιότερο του «Έλληνας»:38

·Όχι μόνο δεν είναι υποτιμητικό, όπως αβασίμως και ανιστορήτως, ισχυρίζονται μερικοί, μεταξύ των οποίων και κάποιοι νεοπαγανιστές, αυτοχρισθέντες ως Ελληνολάτρεις, αλλά αποτελεί αναπό­σπαστο στοιχείο της ταυτότητος των Ελλήνων, μέσα στην διαχρονι­κή πορεία των Εθνικών ονομάτων τους.

·Καταδεικνύει την αρχαιότητα/παλαιχθονία τής παρουσίας μερίδος των προ-Ελληνικών φύλων στην περιοχή της Ελληνικής Χερσονήσου του Αίμου.

·Χρησιμοποιείτο περιστασιακά και από τους Ρωμαίους για λόγους αυτογνωσίας. Τις περισσότερες όμως φορές χρησιμοποιείτο για να δηλωθεί η παιδεία, η γλώσσα, η πολιτισμένη παράδοση. Με μερικές μόνο εξαιρέσεις, όλοι οι ξένοι λαοί χρησιμοποιούσαν τις λέξεις «Γραικοί» και «Γραικία» για να δηλώσουν τον Έλληνα και την Ελλάδα, η οποία κατ' αυτούς ταυτιζόταν με την χερσόνησο του Αίμου (Βαλκανική) και την Μικρασία. Κατά κανόνα οι μη ελληνικές πηγές αναφερόμενες στον εθνικό ελληνικό χαρακτήρα, δεν κάνουν διάκριση μεταξύ αρχαίων, μη χριστιανών, και χριστιανών Ελλήνων.

2/. Οι πολίτες της Αυτοκρατορίας και ιδιαιτέρως της πρωτευούσης Κωνσταντινουπόλεως, αυτοπροσδιορίζονταν ως Ρωμαίοι (κυρίως) αλλά και Γραικοί και Έλληνες. Ρωμαίοι πολίτες, αλλά Γραικοί ή Έλληνες στην συνείδηση, την γλώσσα, παιδεία, πολιτιστική παράδοση. Γειτονικοί λαοί από την Δύση, Βορρά, Νότον και Ανατολή γνώριζαν την αυτοκρατορία ως Γραικία, Γιαβάν ή Ιωνία, αλλά και ως Ρουμ και Ρωμανία και τους κατοίκους της, κατά κανόνα, Γιουνάνι ή Ίωνες και ως Γραικούς.

3/. Η ακριβής ετυμολογία της λέξεως «Γραικός» είναι άγνωστη. Από όποια, όμως ιαπετική ή αρχαιότατη ρίζα και αν προέρχεται, είναι βέβαιο ότι, η λέξη σημαίνει ο παλαίχθων, ο αρχαιότατος κάτοικος. Με άλλα λόγια η σημειολογία του ονόματος, είναι χρονολογική/ηλικιακή του έθνους, στην συνέχεια μετατρέπεται σε γεωγραφική και αργότερα καταλήγει σε εθνική/φυλετική, στοιχείο της ταυτότητας του Έλληνος.

4/. Ως Γραικία χαρακτηρίζεται αργότερον, ολόκληρη η Ρωμαϊκή/Ρωμαίϊκη αυτοκρατορία, κυρίως με υποτιμητικόν χαρακτήρα προβληθέντα από τους Παποφραγκικούς, όπως την περιγράφουν και μη ελληνικές πηγές της ιδίας εποχής.

Κατά τον 7ον-8ον μ.Χ. αιώνα, εμφανίζεται για πρώτη φορά στην ζωή της Αυτοκρατορίας της Ρωμανίας το όνομα Γραικός (και Γραικία), ως εθνική κρατική ονομασία των ελληνοφώνων κατοίκων της, υιοθετηθείσα και διαδοθείσα ευρέως από τους Φράγκους.

Ο κύριος λόγος για τον οποίο οι Φράγκοι έπαυσαν να μας αποκαλούν Ρωμηούς και άρχισαν να μας ονομάζουν Γραικούς είναι ο εξής:

Συνέλαβαν το σατανικόν σχέδιον, να εμφανισθούν αυτοί (οι Φράγκοι δηλαδή) ως συνεχιστές της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας της Παλαιάς Ρώμης, και του «αυθεντικού» Χριστιανισμού, ενώ οι Ανατολικοί Ρωμαίοι/Ρωμηοί της Νέας Ρώμης (αποκληθέντες πολύ αργότερον «Βυζαντινοί»),  να παρουσιασθούν ως επιδρομείς-κατακτητές που έπρεπε να καταπολεμηθούν και να εκδιωχθούν. Έτσι άρχισαν να μας αποκαλούν Γραικούς και ταυτοχρόνως σχισματικούς-αιρετικούς, ισχυριζόμενοι ότι οι αληθινοί, ορθόδοξοι χριστιανοί, ήσαν εκείνοι, δηλαδή οι Φράγκοι !!!.

5/.  Οι Φράγκοι δια της  «ανακαλύψεως», χρήσεως και διαδόσεως του ονόματος Γραικός, αντί του Ρωμαίος/Ρωμηός/Έλλην, και της εμμονής τους σ’αυτό, απέβλεπαν σε διπλούν στόχον:

α/.Τακτικός: Η διάσπαση της Ρωμανίας και ο απογαλακτισμός απ’ αυτήν, ΟΛΩΝ των Εθνοτήτων που κατοικούσαν στην Αυτοκρατορία.

β/. Στρατηγικός: Η ενοποίηση της Ευρώπης (Ανατολής και Δύσεως), υπό την κυριαρχίαν των Φράγκων. Ο στόχος αυτός υλοποιήθηκε επί των ημερών μας, με την δημιουργία της Φραγκογερμανοκρατούμενης Ενωμένης (Ή υποτεταγμένης;) Ευρώπης/Ευρωπαϊκής Ενώσεως.

Συνεχίζεται

---

1 Δίων Κάσσιος, 46,18,1.

2 Μαρτυρίες για την Ταυτότητα των Βυζαντινών και των Ρωμιών από Ελληνικές πηγές, Δημήτριος Κωνσταντέλλος, Πηγή: Περ. «Πεμπτουσία», τεύχ. 7, 8, 9 Δεκέμβριος 2001 - Νοέμβριος 2002.

3 Για το όνομα «Έλληνες» βλ. ΠΑΝ. Κ. ΧΡΗΣΤΟΥ. Οι περιπέτειες των εθνικών ονομάτων των Ελλήνων Θεσσαλονίκη 1991. σ. 37 έ έ και ΑΝΑΣΤ. ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ, Ρωμηοσύνη …σ. 43 έ έ

4 -Πρίσκος Πανίτης, Fragments, επ. C. Müller, Fragmenta Historicum Graecorum, 4 (Paris 1868), σσ. 69-110, κυρίως σ. 86.

5 Σπ. Θεοτόκη, Ή Εθνική συνείδησις του Καποδιστρίου και η Ελληνική γλώσσα Πρακτικά Ακαδημίας Αθηνών, τ. 7,1932, σ. 137.

6 Απ. Βακαλοπούλου, 'Ιστορία του Νέου Ελληνισμού τ. Η': Ιωάννης Καποδίστρ. : Θεσσαλονίκη, 1988, σ. 407.

7 Ί. Φιλήμονος, Δοκίμιο τής Έλλην. Έπαναστάσεως, Άθήναι, 1859, τ. 4, σ. 370-373.

8 Οι περιπέτειες των εθνικών ονομάτων των Ελλήνων, Παν. Χρήστου, σ. 119.

9 Γ. Α. Ράλλη καιί Μ. Ποτλή, Σύνταγμα των θείων καιί ιερών κανόνων, τόμ. 3 (Αθήνησιν, 1853), σσ. 612-613.

10 J. Mansi, Sacrorum Conciliorum Nova et Amplissima Collectio 31τόμοι (1758-1798).

11 Βλ. Libri Pontificales αρ. 54, 55, 61, 63,94, 96,97,112,104 στη σειρά The Book of Pontiffs, μετάφρ. στα Αγγλικά Raymond Daris Texts for Historians, Latin Series (Liverpool University Press, 1989).

12 Σεβαστός Bede, MPL. 92.3, Col. 1038. Ισίδωρος Σεβίλλης, "Etymologiarum" MPL τόμ. 4,543. Γρηγόριος ο Μέγας, MPG, τόμ. 77.3,1119-91. Γρηγόριος του Τουρίνου, MPL, τόμ. 71,895. F. Α. Wright, The Works of Liudprand of Cremona (London 1930). Παύλος ο Διάκονος, Ιστορία των Λογγοβάρδων, Βιβλ. 3, κεφ. 15..

13 Einhard and Notker the Stammerer, Two Lives of Charlemagne μετ. στα Αγγλικά Lewis Thorpe (Penguin Books, London 1969), σσ. 69,71,103, 124,125,138,140,143,146.

14 -Για σύντομες περικοπές από τα χρονικά των Σταυροφοριών βλ. Rigun Rermoud; The Crusades, μετάφρ. στα Αγγλικά Enid McLeod (New York,1964). Για πιο λεπτομερείς πληροφορίες αυτόπτων μαρτύρων βλ. Ροβέρτο του Κλαρί, The Conquest of Constantinople, μετάφρ. στα Αγγλικά Edgar H. McNeal (New York, 1936,1964,1969),σσ. 45-48, 66,77-128. O Ροβέρτος σημειώνει ότι οι επίσκοποι και οι ηγούμενοι που συνόδευαν την τέταρτη Σταυροφορία «διέταξαν τους Σταυροφόρους να εξομολογηθούν καί να κοινωνήσουν καί να μη φοβούνται να επιτίθενται στους Έλληνες γιατί είναι εχθροί του Θεού». Ένθ. αν,, σ.94. Geoffrey de Villehardouin, Chronicle of the Fourth Crusade και μετάφρ. στα Αγγλικά Sir Frank T. Marzials, Memories of the Crusades (New York,1958). Ο Villehardouin σημειώνει τις απόψεις ενός ηγουμένου του Τάγματος των Σιστερσιανών που είπε στους Σταυροφόρους ότι θα επανακτούσαν την Ιερουσαλήμ «είτε μέσω της Βαβυλώνας [Καΐρου] είτε μέσω της Ελλάδος», (σ. 24). Στο χρονικό του ο Villehardouin πάντα αναφέρει τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία ως Γραικία και τους κατοίκους της ως Γραικούς (ιδιαίτερα στις σσ. 34-66).RBC Huydens και John Η. Pryor εκδότες, Peregrinationes Tres, Corpus Christianorum (Brepols 1994), σσ. 59-60, 77,137, 152. Για τον Ακινάτο βλέπε περιληπτικώς το A Complete Index of the of the Summa Theologica of Thomas Aquinas εκδ. R.J. Deferrari και M. Inviolata Barry (Baltimore, Md. 1956).

15 Θεοδώρου Στουδίτου, Επιστολές 145, 458, 419, έκδοσις Georgios Fatouros, Theodori Studitae Epistulae 2, τόμοι (Walter de Gruyter: Berolini 1991) σσ. 261, 652,587.

16 -Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος, Προς τον ίδιον υιόν Ρωμανόν, κεφ. 49. Επ. Gy. Moravcsik και μετάφρ. Β. J. Η. Jenkins, Constantine Porphyrogenitus, De Administrando Imperio (Budapest, 1949), σσ. 228-232.

17 Λαόνικος Χαλκοκονδύλης, «History I», 6 ’¦Å’¦Å

18 Θεοφάνης, Χρονογραφία AM 6274, επ. C. de Boor, Theophanis Chronographia (Lipsiae, 1883) τόμ. Ι, σ. 455.

19 -Νικήτας Χωνιάτης, Βασιλεία Ανδρονίκου του Κομνηνού, έκδ. loanness Α.. Van Dreien (Berlin 1975), σσ. 301, 496, 502, 401, 477 et all. Μιχαήλ Ακομινάτος Χωνιάτης, Τα Σωζόμενα, έκδ. Σπυρίδωνος Π. Λάμπρου, 2 τομ. (Αθήναις 1880), 1:100, 183,2:292.

20 -V.M:Istrin, επ., Otkroveniebmetodija Patarskago I Apokrificheskiia Videnia Daniela v Vizantiiski I Slaviano-Russkoi Literatura Kh (Moscow, 1987), κείμ. 26-33

21 -Jean-Pierre Mahe, «Armenian Attitudes towards Byzantium in Grigor Nareka» in «History of the Holly Cross of Aparank». Αδημοσίευτη μελέτη που εκφωνήθηκε στο Dumbarton Oaks. Elishe, History of Vardan and the Armenian War μετάφρ. στα Αγγλικά με σχόλια Robert W. Thomson (Cambridge, Mass. 1982), σσ. 60-65, 123,133, 145-146,184-185,237,299.-• 31.«Μαρτύριον των... εξήκοντα και τριών», εκδ. Α. Παπαδοπούλου-Κεραμέως, Pravoslavnyi palestinskij sbornik, τόμ. 19.3 (1907) σσ. 141-145. 32. Ali aï-Mas udi, Murus al-dhahab, επ. και μετάφρ. στα Αγγλικά C. Barbier de Meynard Pavet και de Courteille, Les Prairies d Or, τόμ. 2 (Paris 1861), 2:8-9. D.M.Dunlop, History of the Jewish Khazars (Princeton, 1954), σ. 89. 33. bu Mu in Nasir, Sefer nameh μετάφρ. στα Αγγλικά G. Le Shrange, Nasir-Khosrav :Diary of Journey through Syria and Palestine in 1047, Palestine Pilgrims Text Society αρ. 4 (London,1888), σ. 23.

22 -AI-Samhudi, Wafa al Wafa, I (Cairo,1336 Η), σ. 367 Al-Tabari, II, 1194. 35. Franz Rosenthal, The Classical Heritage in Islam μετάφρ. στα Αγγλικά Emile και Jenny Marmorstein (London and New York, 1975), σσ. 14,24-51.

23 Yahya Ibn Sa id, P:O.τομ. 23, σ. 519.

24 Ibn Battuta, Travels in Asia and Africa, εκδ. και μετάφρ. στα Αγγλικά H.A.R. Gibb (New York 1929 και 1969), σσ. 135,136,141,151.

25 Ali al-Mas udi, Murus al-dhahab, επ. και μετάφρ. στα Αγγλικά C. Barbier de Meynard Pavet και de Courteille, Les Prairies d Or, τόμ. 2 (Paris 1861), 2:8-9. D.M.Dunlop, History of the Jewish Khazars (Princeton, 1954), σ. 89.

26 «Μαρτύριον των... εξήκοντα και τριών», εκδ. Α. Παπαδοπούλου-Κεραμέως, Pravoslavnyi palestinskij sbornik, τόμ. 19.3 (1907) σσ. 141-145. 32. Ali aï-Mas udi, Murus al-dhahab, επ. και μετάφρ. στα Αγγλικά C. Barbier de Meynard Pavet και de Courteille, Les Prairies d Or, τόμ. 2 (Paris 1861), 2:8-9. D.M.Dunlop, History of the Jewish Khazars (Princeton, 1954), σ. 89. 33. bu Mu in Nasir, Sefer nameh μετάφρ. στα Αγγλικά G. Le Shrange, Nasir-Khosrav :Diary of Journey through Syria and Palestine in 1047, Palestine Pilgrims Text Society αρ. 4 (London,1888), σ. 23.

27 -AI-Samhudi, Wafa al Wafa, I (Cairo,1336 Η), σ. 367 Al-Tabari, II, 1194.

28 Franz Rosenthal, The Classical Heritage in Islam μετάφρ. στα Αγγλικά Emile και Jenny Marmorstein (London and New York, 1975),

29 bu Mu in Nasir, Sefer nameh μετάφρ. στα Αγγλικά G. Le Shrange, Nasir-Khosrav :Diary of Journey through Syria and Palestine in 1047, Palestine Pilgrims Text Society αρ. 4 (London,1888), σ. 23.

30 Norman Gold Omeljan Pritsak, Khazarian Hebrew Documents of the Tenth Century (Ithaca and London, 1982), σσ. 109-111,115.

31 A.Neubaur, The Early Settlement of the Jews in Italy. Jewish Quarterly Review τομ. 4 (1892), s. 614.

32 -Βενιαμίν της Τουδέλα, Travels in the Middle Ages, μετάφρ. στα Αγγλικά Joseph Simon (Malibu, California, Pangloss Press,1983), σσ. 67-71

33 -S. Η. Cross και ΟΙ. P.Sherbowitz-Wetzer, μετάφρ. στα Αγγλικά, The Russian Primary Chronicle (Cambridge, Mass.1953), σσ.59-97.

34 George P. Majeska, Russian Travelers .to Constantinople in the Fourteenth and Fifteenth Centuries (Washington DC, 1984), σ. 40, σημ. 59.

35 -Ε. Legrand; Bibliothèque grecque vulgaire, (Paris 1881) vol. 2, 231-333, στ. 2359,2361,2454.

36 Ανδρόνικος Κάλλιστος, Μονωδία, Ελληνική Πατρολογία, εκδ. J.P.Migne, τόμ. 161, στ. 1131Β, 1133Δ.

37 Βλέπε Speros Vryonis, Jr. The Byzantine Legacy in the Formal Culture of the Balkan Peoples στο συλλογικό έργο The Byzantine Tradition after the Fall of Constantinople, John J. Yiannias, έκδ. (Charlottesville and London 1992), σσ. 17-44.

38 -Αριστοτέλης, Μετεωρολογία 1:14. Απολλόδωρος, Βιβλιοθήκη 1:49. Χρονικόν Πάρου Α 6, 10-12, επ. Felix Jacoby, Das Marbor Parium (Berlin, 1904), 4, βλ. ιδιατέρως σσ. 36-38,138.